Pota Focal Intergaelic
líg | glig | ig | lag | leig
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
iompair ith labhair las leag lean léigh lig luigh mair maraigh meas mill mínigh mol múin nigh ól ordaigh oscail pioc
lig
01 A 01
let go, let in/out, allow to move
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
síos isteach abhaile …
P1
DIR
i, go
02
let go, let in/out, make flow etc.
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
P1
DIR
03
let go, free
N1
AGS
N2
MOT
Adj
STA
saor
Ligeadh saor thú. CC: S1-12-10
04
scaoil, let go, fire, send off
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
chun bealaigh, amach
P1
DIR
as
Ligeadh mise chun bealaigh a Sheáinín, an tseachtain a bhí chugat, agus m'anam gur coinníodh thusa. CC: TM3-01-59
Ligeadar i ndorchadas na hoíche an fear agus a bhean […] amach as. CC: CR8-04-11
05
cur, leak
N1
AFF
N2
(MOT)
[liqu]
A
DIR
isteach, thríd
An gcuimhníonn tú ar an Domhnach a bhí sé thiar agus bhí an curach ag ligean isteach? CC: F7-06-05
Má bhí sé [bróg] ag ligean thríd an tsáile féin, ní raibh (ag) dul ag déanamh aon dochar taobh istigh dhó, bhí an olann ag dul ag sú an dochar as. CC: TM6-06-01
B 01
let go, emit, (make) sound
N1
AGS
N2
DIC
béic, scread, fead. sraoth …
Semantic Class: CAU?
02
utter, tell, make known, recite
N1
AGS
N2
DIC
eolas, scéal
A
DIR
amach
P1
(ADR)
le
Semantic Class: DIC
M'anam má n-insfeá di féin é tá mé a cheapadh nach ligfeadh sí amach ina dhiaidh sin é CC: TM6-14-20
Ach pé ar bith céard a tharla, más í Ortha an Ghrá a chuir sé, deir sé féin arís gob í, lig sé amach le duine éigin é. CC: M7-14-04
Is beag nach ligeann an fear a chuid eolais uiliug amach, CC: TM6-14-24
03
tabhair anuas, give forth, make known, tell
N1
AGS
N2
DIC
ainm
A
DIR?
anuas
Semantic Class: DIC
Lig mé anuas ainm an fhir CC: LC4-02-64
C 01
let do, allow
N1
AGS
N2
DIC?
cead
P1
EXP
do
Ligeadh cead dhúinn a dhul go cladach CC: S4-06-04
02
let happen, allow
N1
AGS
N2
ACT?
A
DIR
thart
S2
Sgo
Caithfidh tú go leor a ligean thart. CC: M1-02-14
Nár lige Dia (go …) CC
03.1
let, allow
N1
AGS
N2
AFF
A
DIR?
anuas, síos
Ligfidís anuas í agus cead a dhul as uaithi féin. Ní raibh call an tine a tharraingt uaithi ar chor ar bith. Ach í a ligean anuas. CC: LC6-01-10
Nuair a bheadh sí dóite nuair a ligidís síos an tine, agus shuaithidís le rudaí a dtugaidís racaí ceilpe orthu iad. CC: LM3-01-02
03.2
let, allow
N1
AGS
N2
AFF
P1
STA
i+VN
I leaba dhó an fhéasóig bhreá sin a ligean ina fad agus ina rith, mar ba cheart. CC: TM10-14-05
04.1
leave to, give in
N1
AGS
N2
ACT
tada
P1
EXP
le
Ach seas do thalamh thusa a John. Ná lig tada leis. CC
04.2
leave to, give in
N1
AGS
N2
INS?
P1
EXP
le
An ligfeá an gasúr liom agus an t-asal lá, le sláimín móna a chur soir CC: CR4-10-07
05
desist, let go
N1
AGS
P1
EXP
le
Lig sé liom an lá sin ach an lá arna mhárach arís … CC: S8-07-19
06
leave
N1
AGS
N2
AFF
P1
TEM
bliain
Adj
TEM
fada
Má bhaineann tú in am í, ach nuair a lig tú ró-fhada í. CC: F3-06-02
ligfidh mé dhá bhliain go deo é CC: LC4-01-23
07
caith, pass, spend
N1
AGS
N2
TEM
oíche, lá …
P1
DIR
thar
Shín mé siar ann, ar chúpla píosa de phleainc, agus lig mé an oíche tharam. CC: S9-07-02
08
lose sight of
N1
AGS
N2
AFF
A
(DIR)
amach
P1
DIR
as: amharc+PPags
Bhoil caithfidh tú a bheith ansiúd agus aire a thabhairt do do ghasúr. Agus ní fhéadfaidh tú é a ligint amach as t'amharc. Ar feadh an lae. CC: F2-11-06
09
allow, cause
N1
CAU
faitíos, náire, leisce
P1
EXP
do
S1
ACT
Svn
Semantic Class: CAU
Níor lig faitíos dom CC
10
cur, allow, cause
N1
AGS
N2
AFF
P1
STA
chun
Semantic Class: CAU
Ba mhór an ní duine a ligean chun báis in áit an bheithíoch. CC: TM5-04-04
Bhí an chruithneacht ar fad dhá meilt thrína chéile plúr agus bran, ag iarraidh é a ligean [chun] fairsingis. CC: RM6-22-06
11
cur, allow for, make (better), give
N1
AGS
N2
STA
P1
AFF
i, ar
Semantic Class: CAU
Ní raibh siad ag iarraidh claí a athrú, le fairsinge a ligean sa mbóithrín a bhí acu. CC: TM7-10-06
Dhá ligeadh sí fairsinge ar na daoine, go (mb'amhlaidh ab fhearr uaithi) an rialtas í. CC: LM2-04-15
D 01
put aside, give up
N1
AGS
N2
MOT
P1
FNT
ó (refl)
Ach nuair a chinn air ar ball, b'éigean dó an (chleith) a ligean uaidh agus a chroisín. CC: LC6-01-30
Bhí an teach sin ansin ag imeacht, leis na blianta agus lig sibh uaibh é. CC: S5-03-30
Nuair a bhí neartú ag tíocht air agus é ag tíocht chun cinn, agus nuair a gheobhaidís rud éigin as nuair a bheadh brabach maith acu as, lig siad uathu é. CC: TM9-08-06
02
waste, squander
N1
AGS
N2
AFF
A
DIR
amú
03
neglect, abandon, let go waste
N1
AGS
N2
AFF
A
DIR
i léig anuas as
Ba mhór an feall gur ligeadh anuas í sin [bád]. CC: RM1-08-06
Ach níl aon chapall... ligeadh as na caiple. ligeadh as na carranna. ligeadh astu. Níl siad ann anois. CC: TM9-08-03
E 01
allow oneself
N1
AGS
N2
EVT?
scíth
02 A 01
pretend, let on
N1
AGS
P2
AGS
ar: refl+féin
S2
FAC
Sgo
03 A 01
betray, disappoint, let down
N1
AGS
N2
EXP
A
DIR/PER
síos
04 A 01
rent, let
N1
AGS
N2
POS?
teach
P1
VAL
ar: cíos
Fear i mBaile Átha Cliath atá ag ligint tithí ar cíos CC: RM4-04-08
05 A 01
leag, lay, place, put
N1
AGS
N2
MOT
P1
TER
Semantic Class: MOT