Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
mill mínigh mol múin nigh ól ordaigh oscail pioc pós réitigh rith saothraigh scaoil scríobh seas seol síl sín siúil siúl
oscail
01 A 01
open
N1
AGS
N2
AFF
mála, beart, litir
A
(DIR)
amach
P1
(INS)
le
Semantic Class: ACT
D'oscail mé an mála CC: LC4-01-12
Le haghaidh thú a shású osclóidh mé an drisiúr duit. CC: LC1-34-04
Oscl[í]odh an litir agus rugús ar an bhfear seo, an dtuigeann tú a bhí ag díol na toitíní, agus dhá ngoid. CC: S7-03-15
02
open, cut open
N1
AGS
N2
AFF
iasc
A
(DIR)
amach, suas
P1
(INS)
le
Semantic Class: ACT
D'oscail sé an trosc, agus nuair a d'oscail, fuair sé meaillín beag deas istigh ann CC: TM4-01-07
D'oscail sé an lacha agus fuair sé an ubh. CC: RM4-02-35
03
open, make accessible
N1
AGS
N2
(AFF)
teach, siopa, seomra
Semantic Class: ACT
osclaíonn muid an seomra sin ar chor ar bith, tá sé sin dúinte le leathchéad bliain. CC: LC2-12-07
Ní raibh aon am againn le aon deor a ól, mura n-ólfadh muid Dé Domhnaigh tar éis an aifrinn é, agus arís tráthnóna nuair a d'osclódh an t-óstóir. CC: LM3-14-09
Bhíodh 'chuile theach sa mbaile osclaithe an lá sin, bord leagtha anuas, agus tae agus 'chuile shórt le fáil ag feara Fáil ann, gan pingin gan tada. CC: M7-01-28
04.1
open
N1
AGS
N2
AFF
doras, geata, fuinneog; cnaipe
A
(DIR)
amach, isteach
P1
(INS)
le
Semantic Class: ACT
Las sí tine i lár an tí agus d'oscail sí an dá dhoras CC: M7-06-02
D'oscail sé an doras, amach, chuaigh muid amach thríd an doras, agus bhuail sé cnap ar dhoras eile a bhí taobh amuigh. hosclaíodh é. CC: S3-03-31
04.2
open
N1
AGS
N2
AFF
cnaipe
Semantic Class: ACT
D'osclaí cnaipe do léine, agus dhoirtfí an t-uisce síos, agus thosfaí do do ghreadadh ar do chuid leicne CC: S9-03-07
05
open
N1
AGS
N2
AFF
béal, súil; lámh
Semantic Class: ACT
Tá seans gob iad an chéad rud a chonaic tú iad nuair a d'oscail tú do shúile. CC: CR3-12-03
Dúirt mé leis a bhéal a oscailt, agus go raibh sé ceart go leor. CC: TM7-03-09
Bhoil a Thaidhg, fear óg thusa, bail ó Dhia ort, agus, fear grinn déarfainn. Tá do shúile oscailte agat bail ó Dhia ort, agus, cé nach mórán den aois atá agat tugann tú faoi deara athraithe móra atá tagtha ar an áit seo le do linn féin, nach dtugainns. CC: S4-01-01
06
open, make accessible
N1
AGS
N2
AFF
bóthar, droichead
Semantic Class: ACT
Tá na bealaí osclaithe dhóibh níos fearr ná a bhí an uair sin. CC: TM10-07-12
Ghabhfadh muid anuas Daingean nuair a bheadh sé oscailte dhúinn. Bhíodh fear ag oscailt an Daingean dhúinn nuair a bheadh taoille nuair a bheadh sé ina lán mhara. CC: CR6-05-04
07
open, make accessible
N1
AGS
N2
AFF
portach, cimín
Semantic Class: ACT
Osclaíonn siad portach nua CC: TM2-08-04
Níl aon cimín atá oscailte amach ag an mbaile fré chéile? CC: F1-25-02
B 01
open, start
N1
AGS
N2
EFF
monarcha, siopa
Semantic Class: ACT
Dhá mbeadh a ndóthan báid ann, d'osclaí monarca eile ansin thiar CC: M5-05-07
Bhoil, i nineteen o nine a d'oscail Tomás Bán Ó Coinceanainn agus an Dochtúr Mac Einrí, agus muintir Bhaile Átha Cliath Coláiste an Spidéil. CC: S6-07-05
02
open, start
N1
AGS
N2
EVT
féile
Semantic Class: ACT
Ní raibh a fhios agam ó Dhia céard a dhéanfainn, agus Féile Charna len oscailt againn, agus gan é ach sé huaire a bhí sí uainn an t-am sin. CC
C 01
open
N1
AFF
Semantic Class: EVT
Ón trí a chlog ar maidin, bheadh scata carranna ag dul go Gaillimh agus bheidís ar an gCrane Bheag, ón ceathair a chlog ar maidin ag fanacht go n-osclódh na tithe. CC: S6-17-04
D'oscail an doras agus tháinig siad isteach i gcaisleán breá CC: T7-02-19
02
open, burst
N1
AFF
P1
CAU
le
Semantic Class: EVT
Nuair a bhruithfeas tú iad sin ansin an dtuigeann tú, osclaíonn siad [éisc] leis an teas. CC: LC2-05-08
03
open up, come apart
N1
AFF
A
(DIR)
amach
P1
DIR
ó chéile
Semantic Class: EVT
Phléascaidís amach ansin ar an bpeain [ispíní]. D'osclaídís amach ó chéile chomh mór. CC: RMh3-07-10
Dhá n-aireofá ag pléascadh is ag oscailt ó chéile í, [mangolds is gabáiste] CC: RMh4-04-10
Agus nuair a d'fhaigheadh sé oscailte dhá chéile iad, chaitheadh sé an t-iteán isteach eatorru [sreanganna] CC: LM1-03-04
D 01
start up, get going
N1
AGS
A
DIR
suas
Semantic Class: DIC
D'oscail Cóil go maith suas. CC: CR3-14-05