Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
sín siúil siúl snámh socraigh stop suigh tabhair tag taispeáin taitnigh tar tarlaigh tarraing teastaigh téigh tit tóg tóraigh tosaigh triail
tug
01 A 01
sín, tairg, give, reach, pass, present
N1
AGS
N2
MOT
P1
TER/EXP
do
Semantic Class: TRA
Agus thug sé dhó an litir, le tabhairt chomh fada le na Blácaigh. CC: SP-6-07-02
02
sín, tairg, give, present, bestow
N1
AGS
N2
POS
P1
TER/EXP
do
Semantic Class: TRA
Agus thug siad seantithe dhóibh síos in aice an Chladaigh in áit éigin. CC: SP-5-15-07
03
sín, tairg, give, reach, make available, administer
N1
AGS
P1
EXP
do
Semantic Class: ACT
04
sín, tairg, give, assist, help
N1
AGS
P1
EXP
do
Semantic Class: ACT
Ah ní thugann Dia do dhuine ar bith atá ag ól. CC: MI-1-02-05
B 01
malartaigh, exchange
N1
AGS
N2
MOT1
A
DIR
amach
P1
DIR
as
P2
MOT2
ar son
Semantic Class: TRA
Thugaidís amach iasc ar son an móin mar a déarfá as Árainn an t-am sin. CC: LC-1-18-14
02
íoc, caith, pay, spend
N1
AGS
N2
VAL
[finan]
P1
MOT
ar
P2
(TER)
do
Semantic Class: TRA
Thug sé airgead maith dom uirthi. CC: LC-6-09-06
Ocht bpingine a thug siad orthu sna siopaí i mBearna. CC: FO-1-31-11
02 A 01
iompar, beir, bring, take, carry
N1
AGS
N2
AFF
[mat]
A
DIR
suas etc. abhaile
P1
TER
ag (chuig), i, ar, go …
Semantic Class: TRA
Thug tú rópa mór féir aníos trasna na ngarranta thar na claíocha arís. CC: MI-6-12-02
Thug bean an tí abhaile díol na seachtaine. CC: TM1-1-04-07
02
iompar, beir, lig, bring, take, carry, get
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
amach, anuas etc.
P1
FNT
as, de, ó
Semantic Class: TRA
Agus 'sí a thug anuas an braoinín crua anuas ó na cnoic, agus go deimhin b'ait é. CC: CR-2-03-33
Thug muid cúpla póca súanna talún as. CC: SP-3-06-02
03
bring, provide, supply
N1
CAU
N2
solas
P1
EXP
do
Semantic Class: ACT
Agus 'sin é anois a thug an solas ar fud na tíre seo uilig, an job sin a rinneadh... CC: RL-3-01-05
'sé an chéad duine ariamh é a cheapfainn chomh fada le mo bharúil, a tháinig insan áit seo a thug aon teagasc don dream óg a bhí ann mar ní raibh a fhios acu aon cheo go dtáinig sé CC: MI-5-01-11
04
bring, provide, supply
N1
AGS
N2
ACT
teagasc
P1
EXP
do
Semantic Class: ACT
Agus 'sin é anois a thug an solas ar fud na tíre seo uilig, an job sin a rinneadh... CC: RL-3-01-05
'sé an chéad duine ariamh é a cheapfainn chomh fada le mo bharúil, a tháinig insan áit seo a thug aon teagasc don dream óg a bhí ann mar ní raibh a fhios acu aon cheo go dtáinig sé CC: MI-5-01-11
05
croch, bring, take (along/with)
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
P1
AGS
le (refl)
P2
TER
Semantic Class: TRA
Thug muid a gcuid bicycles isteach linn freisin. CC
B 01
lig, bring, take, lead
N1
AGS?
N2
MOT/EXP
A
DIR
P1
TER
Semantic Class: TRA
Cén diabhal ná an deamhan a thug san áit seo ar chor ar bith muid. CC: SP-7-03-05
02
iompar, beir, lig, bring, take, lead
N1
AGS
N2
MOT/EXP
A
DIR
anuas etc.
P1
FNT
as, de, ó
Semantic Class: TRA
03
take to court
N1
AGS
N2
MOT/EXP
P1
TER
chun: cúirt
Semantic Class: TRA
Is thug sé chun na cúirte Doire an Fhéich mé. CC: CR-5-07-01
04
go out with, court
N1
AGS
N2
ASS
A
DIR
amach
Semantic Class: REL
Cén aois a bhí tú nuair thug tú amach an chéad chailín? CC: CR-6-02-02
03 A 01
cur, produce, bring forth, shed, emit
N1
AGS
N2
EFF
Semantic Class: PRO
B 01
abair, ordaigh, geall, beannaigh, cur síos …, utter, say
N1
AGS
N2
DIC
ordú seanmóir breithiúnas fianaise cuntas cur síos tuairisc beannachtmilleán geallúint cogar agall …
P1
(ADR)
do
P2
(AGS)
ó-refl
Semantic Class: DIC
Agus thug sé seanmóir san oíche uaidh, gur thóg sé an oiread seo poitín thuas i mBoth Loiscthe inniu. CC: MI-5-02-27
Cén t-ordú a thug muide dhaoibh anseo? CC: RM-7-01-08
Ar airigh tú ariamh a Phat an t-agall a thugadh an dochtúr, nuair a bhíodh sé ag dul ag déanamh veist don sapar a bhí i mBarr an Doire. CC: CR-4-03-05
02
(bréag), lie
N1
AGS
N2
DIC
éitheach (+PROags)
Semantic Class: DIC
Thug tú do dhearg-éitheach muis níobh in é mo dhóthain. CC: MI-4-09-07
03
freagair, answer
N1
AGS
N2
DIC
freagra
Semantic Class: DIC
Nach aisteach an freagra a thug tú air a Sheáin. CC: CR-5-10-02
04
glao, call
N1
AGS
N2
DIC
ainm
P1
THE
ar
P2
(MOD)
i (teanga)
Semantic Class: DIC
Níl mé in ann cuimhniú anois air cén t-ainm a thug sé air. CC: TM2-9-14-04
Mícheál Ó Clochartaigh, a bhí air, thugadh muid Micil Mháire Fada a thugadh muid air. CC: LM-3-13-01
05
state, make known
N1
AGS
N2
DIC
ainm (+ PROposs)
A
DIR
amach
Semantic Class: DIC
Bhoil nuair a bhí leath an turas déantaí aici, labhair an gasúr, agus, labhair sé, go bhfaca sé páiste eile a bhí as an mbaile, agus thug sé a ainm amach. CC: MI-7-01-13
06
speak, tell, relate
N1
AGS
A
DIR
amach
P1
ADR
do
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: DIC
Ceart go leor thug tú amach dhúinn gur caitheadh le... CC: CR-2-09-07
Thug an breitheamh amach ar chuma ar bith nuair a cuireadh an chúis i mo leith CC: SP-1-12-08
04 A 01
make go/come, bring
N1
CAU
N2
EXP/MOT
A
DIR
P1
TER
Semantic Class: CAU
Céard a thug anoir anseo anois thú ar chor ar bith? CC: RM-2-13-11
Thug mo ghnaithe soir ag tigh Mhichael anseo soir mé CC: CR-6-19-05
Fair play don intleacht a thug ann é. CC: TM2-10-07-06
02
gon, sásaigh etc., (div.)
N1
AGS
N2
STA
sásamh deis cead misneach goin
P1
EXP
do
Semantic Class: CAU
Áh is fadó a thug mise an ghoin sin dhuit a Phat... CC: CR-4-15-02
Thug mé an oiread de shásamh dhóibh. CC: CR-5-05-05
Agus thugadar 'chuile chineál deis dóibh, le haghaidh nach mbeadh aon leithscéal acu. CC: LM-5-03-14
03.1
cur; dathaigh etc., (div.)
N1
AGS
N2
QUA
P1
AFF
ar
P2
(INS)
Semantic Class: CAU
03.2
cur; dathaigh etc., (div.)
N1
CAU
N2
QUA
dath, blas
P1
AFF
ar
Semantic Class: CAU
Agus an méid uisce a bhí sa gcurach, thug sé dath dubh freisin air le dúch. CC: TM2-7-02-07
Nach gránna an blas a thug sé air an bhfuil a fhios agat. CC: CR-4-11-03
B 01
turn to, treat
N1
AGS
N2
ACT
P1
EXP
do
Má thaitnigh tú léi, thug sí grá dhuit agus ní raibh sí ag dul ag géilliúint d'athair ná do mháthair. CC: MI-5-01-08
Níor thug sé aon fhéar-plé dhúinn. CC: CR-5-04-11
Ní fhaca mé mórán de na seantincéaraí go siúráilte, ach thugaidís drochúsáide dhóibh féin a Phádraig. CC: RL-2-21-13
02
look after, care for
N1
AGS
N2
ACT
aire
P1
EXP/AFF
do
Léir mar a chloisimse faoin teach gloine, má thugann tú aire cheart dó nach mórán am a bheas agat do na cosamair eile. CC: TM2-9-03-14
Nach diabhaltach an aire a thugann sé dhó féin. CC: CR-8-07-39
Thugaidís aire do na beithígh, amuigh ar na buailíocha CC: SP-2-06-03
05 A 01
perform, act, do
N1
AGS
N2
ACT
P1
AFF
ar
Semantic Class: ACT
D'imigh sé síos agus thug sé sórt réiteach ar an teach, CC: RM-4-02-38
Arb é an bhaint chéanna a thug siad ar an móin agus a thabharfása anseo sa mbaile? CC: SP-7-03-12
02
turn, jump, …
N1
AGS/MOT
N2
ACT
léim casadh geábh turas
Semantic Class: MOT
Thugadh an curachaín sin léim, d'éireodh madhmanna farraige ar 'chaon taobh dhe, agus ní fheicfeá aon amharc orthu féin ná ar an gcurachaín, go ceann ceathrú uaire. CC: LM-4-04-08
Agus nuair a d'airigh mise an chois chlé ag imeacht, thug mé casadh ansin, le haghaidh an chois a fháil fúm CC: FO-4-12-02
Bíonn sé ar an gcarraig, thug sé geábhanna, agus, 'spáin mise na carraigreacha dhó lá fadó i mbliana. CC: CR-2-10-11
B 01
set about, start to do, tackle
N1
AGS
P1
ACT
faoi
S1
ACT
Svn
Semantic Class: PHA
Thug tú faoin bpoitín féin a dhéanamh nár thugais. CC: SP-6-10-01
02
stop doing, give up
N1
AGS
N2
ACT
A
PER
suas
Semantic Class: PHA
Chonaic mé féin ar chuma ar bith, gur thug mé suas na muca. CC: TM2-12-11-07
Ach thug sé seo suas an cás uiliug nuair a tharraing sé an láí aige féin. CC: CR-8-06-05
06 A 01
airigh, mothaigh, éist, feic, aithnigh …, perceive, listen, pay attention
N1
AGS
N2
ACT
súil cluais suntas …
P1
(TER)
do
Semantic Class: COG
Agus pé ar bith súil a thug mé féin, cé a d'fheicfinn ag teacht aniar ar a chromada, CC: SP-8-06-17
Diabhal blas suntas a thugadar don chapall, agus aithne mhaith ar an gcapall ag go leor acu. CC: LC-7-01-27
Níor thug mé aon chluais ceart ariamh dhóibh. CC: SP-4-09-01
02
airigh, mothaigh, éist, feic, aithnigh …, notice
N1
AGS
A
faoi deara
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG