síl
sín
siúil
siúl
snámh
socraigh
stop
suigh
tabhair
tag
taispeáin
taitnigh
tar
tarlaigh
tarraing
teastaigh
téigh
tit
tóg
tóraigh
tosaigh
suigh
01 A 01
sit
|
N1
AGS
|
"Bhoil" adeir sé, "nuair a imeos an chéad duine as Ifreann" adeir sé, "is féidir leis fear a chur ina áit. D'imigh seisean amach arís. "Anois" adeir sí, "bí in do shuí. CC:
SP4-08-08
Diabhal teach sa mbaile roimhe seo nach bhfeicfeá seanfhear ann sa gclúid, ina shuí. CC:
TM10-07-11
01 A 02
sit
|
N1
AGS
|
Adj
MOD
socair
|
Anois, tá tú i do shuí socair mura bhfuil tú ag caint leis an duine atá le do thaobh nó rud éigin mar sin. CC:
MI4-04-01
01 A 03.1
sit
|
N1
AGS
|
A
LOC
ann, ansin. ansiúd
|
Ní raibh a fhios agam beirthe ná beo cén fáth é ag suí ann, ach cheap mé, gur lagar a bhí air nó rud éigin. CC:
SP-1-12-05
Agus, d'úirt m'athair ar chaoi ar bith, bhí sé ina shuí ansiúd, "M'anam go mb'fhéidir a Choilm go mbeadh sé ag súil soir leat anois." CC:
CR3-10-13
01 A 03.2
sit
|
N1
AGS
|
A
LOC
chun tosaigh, in ucht
|
Agus dhá suífeá chun tosaigh, (nó) amuigh air chun tosaigh, go mb'fhéidir go mbrisfeadh sé fút. CC:
FO-7-15-07
Agus, beidh píosa beag cogarnaíl sa ngealach agaibh ina suí síos nó í ina suí in t'ucht b'fhéidir. CC:
MI-3-09-09
Agus bhí mé i mo shuí taobh thoir agus taobh thiar a bhí mé agus bhí a fhios agam go maith go raibh rud éigin orm. CC:
MI7-11-06
01 A 03.3
sit
|
N1
AGS
|
A
DIR/MOD
timpeall
|
Suífidh siad timpeall, agus beidh siad ag caint agus ag inseacht scéalta, is ag inseacht bhréaga. CC:
MI-3-06-07
01 A 03.4
sit
|
N1
AGS
|
P1
LOC
ag: tine, bord
|
Ach an oíche seo ar chaoi ar bith bhí sí ina suí chos na tine, agus, bhí siúinéara ag obair ag an teach mór, agus bhí sé ina shuí é féin ag an tine. CC:
FO7-08-13
Bhoil, thugtaí sa seomra ansin í ansin, agus, bheadh muigíní breá tae le cúl a chéile ansin, ní raibh aon chárta ag teastáil uait cén áit a suífeá ag an mbord, ná ní raibh aon chall duit de réir an tsoiscéil ach an oiread gan suí ar an áit ab airde, ach á CC:
TM1-1-06-17
01 A 03.5
sit
|
N1
AGS
|
P1
LOC
cois: tine, teallach, claí
|
Ach an oíche seo ar chaoi ar bith bhí sí ina suí chos na tine, agus, bhí siúinéara ag obair ag an teach mór, agus bhí sé ina shuí é féin ag an tine. CC:
FO-7-08-13
Agus bhí muid ina suí chois an teallaigh, agus tagann spideoig isteach an doras. CC:
SP-5-04-02
Agus, níor mhórán achair, a bhí muid ina suí chois claí, nuair a chonaic mé féin an beithíoch seo, ag tíocht trasna garraí orm. CC:
LM-2-09-01
01 A 04.1
sit
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
S1
(ACT)
Svn
|
Ach nuair a thagadh sé abhaile agus an páipéar aige pé ar bith cén áit a bhí a chlann ag obair théadh sé go dtí iad agus an páipéar aige. Chuireadh sé duine acu ina shuí síos ansin, ag léamh an pháipéir dhó. CC:
TM8-07-13
Agus bheadh na daoiní óga ansin ina suí síos ag éisteacht leo. CC:
FO-2-07-01
Bhí Coilmín ina shuí síos an duine bocht, ag ceol bhinn dhó féin agus é ag baint greim amach, CC:
CR4-10-12
01 A 04.2
sit
|
N1
AGS
|
A
DIR
isteach
|
P1
ACT
ag: [béilí]
|
M'anam fair play do mhac Hughy, go raibh sé in ann suí isteach a dheartháir, ag feed fataí agus fair play do Sheáinín Beag, mura raibh sé féin in ann suí isteach ag feed fataí. CC:
TM1-3-01-14
01 B 01
sit down
|
N1
AGS
|
A
(DIR)
síos
|
P1
LOC
ag: tine, bord
|
Bhoil nuair a d'ól mé cupán den tae, níor ith mé tada, bhí an faitíos céadtach orm, bhoil, shuigh mé ag an tine. CC:
SP-9-05-09
Níl ann anois ach nuair a thiocfaidh siad ón scoil, suí síos ansin ag an mbord agus a dhul ag déanamh a gcuid ceachta. CC:
FO-2-10-02
01 B 02
sit down
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
P1
LOC
ar: cathaoir, cloch
|
Shuigh sé síos ar an gcathaoir lena taobh. CC:
LC-7-02-09
Ach, bhí ocras orm féin agus gan aon airgead agam, agus shuigh mé síos ar an gcloich chorr nó ar an kerbstone mar a thugann siad air. CC:
SP-1-12-05
01 B 03
sit down
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
P1
LOC
i: bád
|
Shuigh sé síos sa mbád ag breathnú ar an bhfear agus an fear os cionn an bháid, gan cloigeann ar bith ach anuas ón dá ghualainn. CC:
LC-6-06-07
01 B 04
sit down
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
P1
LOC
i: cathaoir
|
Chuir sé ina shuí síos sa gcathaoir é rinne sé comhartha leis suí síos sa gcathaoir is shuigh. CC:
RM-7-05-06
'Siúd é an áit nach mbeadh aon stró ort suí isteach ar do shóín só mar a shuífeá in do chathaoir bhog nós í sin, agus do chois a chur go clár... CC:
RL-2-07-06
01 C 01
sit in, get in
|
N1
AGS
|
A
DIR
isteach
|
P1
DIR
i: carr
|
Ach chuir mé sa gcarr é buíochas le Dia mar sin féin, agus shuigh mé isteach inti. CC:
LC-4-02-65
01 C 02
sit
|
N1
AGS
|
A
DIR
suas
|
P1
LOC
ar: cóiste
|
Agus shuigh sé suas ar an gcóiste arís agus thug sé leis é gur fhágaigh sé ag an gcloch chéanna é. CC:
RM-7-02-20
01 D 01.1
sit, take rest
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
I nDomhnach ní fhéadfaidh sé suí síos, i gcaitheamh an lae. CC:
TM2-10-02-40
01 D 01.2
take rest
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
Ní fhéadfaidís suí síos ar chor ar bith, ach an tornóg a choinneál ag imeacht. CC:
LC-6-01-09
Bhoil, ó éireos mé ar maidin go dtiocfaidh mé a chodladh, ní dhéanaim mórán suí síos. CC:
FO-1-18-01
01 D 01.3
take rest
|
N1
AGS
|
A
DIR
isteach
|
P1
TER?
ar: sóín só
|
'Siúd é an áit nach mbeadh aon stró ort suí isteach ar do shóín só mar a shuífeá in do chathaoir bhog nós í sin, agus do chois a chur go clár, tá mise ag rá leat go mbeadh...P CC:
RL-2-07-06
01 D 02.1
be idle
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
Ach, tá na daoine ag caitheamh go leor am ag ól pórtair agus ina suí síos. CC:
TM2-11-16-04
01 D 02.2
be idle
|
N1
AGS
|
P1
MOD
ar: compórt
|
Go mba suaimhní go mór a bhí sé ag maireachtáil mar a bhí sé, gan bean gan duine ar bith, ach ina shuí ar a chompóirt ansin. CC:
RL4-13-11
01 D 03
settle down
|
N1
AGS
|
A
DIR
síos
|
M'anam go mb'fhéidir go mb'fhearr do na cailíní sin buachaill óg a fháil sa mbaile agus suí síos agus bualadh faoin saol, ná imeacht anonn go Sasana agus b'fhéidir an leaid sin imeacht uaithi nuair a bheadh sé leathbhliain pósta léi ag... CC:
RL-2-10-05
01 E 01
wait
|
N1
AGS
|
Níor choinnigh mise ina suí iad ach chuaigh mé isteach... CC:
MI-5-04-04
01 F 01
sit
|
N1
AGS
|
P1
ASS
i: parlaimint
|
Agus, bhí an mac ansin an dtuigeann tú nuair a bhí sé ocht mbliana déag bhí sé ag dul suí i bParlament, an dtuigeann tú. CC:
RM-2-02-14
02 A 01
place, position
|
N1
(AGS)
|
A
(DIR)
síos
|
P1
LOC
ar
|
Adj
(MOD)
ceart
|
Suite síos ceart ar an rud, shnáimh sí sin amach agus bháigh na tonntacha í, agus chinn sé air í a fháil ariamh. CC:
FO-4-01-02
02 A 02
position
|
N2
MOT?
|
P1
LOC
áit
|
Is fada ón Áith Linn í, ach, pé ar bith cén áit a bhfuil sí suite, 'siúd é an chaoi a raibh an scéal agus an chaoi a mbeadh an scéal. CC:
TM2-8-05-04
Ach mar sin féin, ní féidir liom a chreistiúint go bhfuil sé suite san áit cheart, san áit a bhfuil tigh Pháidín seo. CC:
SP-5-03-08
02 B 01
reside, live
|
N1
AGS
|
P1
LOC
i: baile
|
'Sin é an fáth, gur fhan an t-ainm ar an mbaile a bhfuil tú in do shuí anois ann. Tugtar Baile an Tí Mhóir air. CC:
TM5-03-01
03 A 01
get up
|
N1
AGS
|
A
DIR
suas
|
D'úirt mé féin leis suí suas, is d'fhiafraigh muid dhó an dtáinig sé i bhfad. CC:
SP-7-04-03
Agus d'úirt sé leis suí suas. CC:
RM-7-02-17
Ach shuigh sé suas. CC:
SP-7-04-04
03 B 01
get up
|
N1
AGS
|
P1
ag: [am]
|
Bhoil, bímse i mo shuí ionann's 'chuile mhaidin anois ag a sé a chlog ar maidin. CC:
LC1-01-02
Ach bíonn sé sin ina shuí ag a leathuair tar éis a hocht agus tiocfaidh sé ag seoladh na mbeithígh dhomsa, chaoi nach mbeidh mórán obair le déanamh agam. CC:
FO1-18-01
Bheadh Júidín ina suí an t-am sin. CC:
LC-1-20-01
03 B 02
get up
|
N1
AGS
|
A
TEM
in am
|
Shíl mé féin nach raibh dochar ann, ach, bhí mé ag cur mo chuid ama amú, agus rinne mé dearmad uiliug, gur cheart dom breathnú amach dhom féin, agus a bheith i mo chodladh in am agus i mo shuí in am ar maidin. CC:
SP1-02-01
03 B 03
get up, wake
|
N1
AGS
|
P1
roimh
|
Adj
moch
|
Agus ar ndóigh ina suí moch ar maidin. CC:
RL-1-08-07
Cráin agus ál bainbh chois an tine is duine ina shuí i gcaitheamh na hoíche ag faire go maidin, le faitíos go dtarlódh... Dhá dtarlódh aon cheo d'aon bhanbh d'íocfá ann, deirimse leat le mo linnsa. CC:
FO5-13-01
03 C 01
be up late
|
N1
AGS
|
Ní raibh aon fhaitíos orainn fanacht oíche ina suí ar chuma ar bith, ná codladh oíche a chaitheamh. CC:
TM2-9-07-01
D'fhanadh muid ina suí tamall maith chois na tine, ag caint agus ag inseacht scéalta beaga dhá chéile agus ansin théadh muid ar imirt na gcártaí. CC:
SP-5-02-03
03 D 01
attend to
|
N1
AGS
|
P1
EXP
le: bainbh
|
D'fhanfaí seachtain ag suí le cráin fadó. CC:
FO-6-03-04
Bhoil tá an mhuic ceart go leor, ach tá an-trioblóid sa gcráin. Ag iarraidh a bheith i do shuí san oíche léi, ag tabhairt aire do na bainbh sin. CC:
FO2-29-06
Tá siad ró-leisciúil le fanacht ina suí leo agus breathnú ina ndiaidh. CC:
FO-6-03-04
04 A
cajole?
|
N1
AGS
|
A
DIR
isteach
|
P1
EXP
do
|
Cuimhnigh ort féin, nó meastú ar ag suí isteach dhúinn atá sé a Sheáinín. CC:
TM2-9-03-13
Is le cúnamh airgid ó COGG (An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta agus Gaelscolaíochta) a cóiríodh Foclóir Briathra Gaeilge le foilsiú ar líne.
The online publication of the Valency Dictionary of Irish Verbs has been supported financially by COGG (An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta agus Gaelscolaíochta).
Toradh é Foclóir Briathra Gaeilge ar thionscadal taighde a cuireadh i gcrích in Ollscoil Wuppertal agus in Ollscoil Bonn le cúnamh airgid ó Deutsche Forschungsgemeinschaft.
The Valency Dictionary of Irish Verbs is output from research conducted at the University of Wuppertal and the University of Bonn with financial support from Deutsche Forschungsgemeinschaft.
Tá Foclóir Briathra Gaeilge ar fáil faoi cheadúnas Open Database License.
The Valency Dictionary of Irish Verbs is available under the Open Database License.
