Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
comhair cónaigh corraigh cosain cothaigh creid críochnaigh croch croith crom cruaigh cruinnigh cruthaigh cuardaigh cuidigh cuimhnigh cuimil cuir cum damhsaigh déan
croch
01 A 01
hang
N1
AGS
N2
MOT
lampa
P1
TER
ar: balla
Semantic Class: MOT
Óh is maith a chuimhním air a mh'anam, nuair ná raibh aon tsolas againn ach lampa beag a bhí crochta ar an mballa, m'anam ná raibh aon ghloine air a Phádraig. CC: RL-2-10-01
02
hang, fix, attach
N1
AGS
N2
MOT
téad
P1
CON
de: mullán
Ní (rinne) mé ach an téad a chrochadh den mhullán agus níor scaoil mé an téad ar chor ar bith. CC: LC-3-13-15
03
hang
N1
AGS
N2
MOT
pota
A
(DIR)
síos
P1
(LOC)
os cionn: tine
Chrochfaí síos pota glasógaí nó pota éisc ansin, is d'itheadh comhluadar an tí é sin agus théidís a chodladh. CC: TM2-11-20-04
04
hang, put in
N1
AGS
N2
MOT
doras
Ach d'imigh sé síos agus thug sé sórt réiteach ar an teach, dheamhan mórán ach cúpla scraith a chaitheamh air agus doras a chrochadh agus mhair sé féin agus a bhean ann, tá mé a cheapadh go bhfuil siad ann fós. CC: RM-4-02-38
05
hoist
N1
AGS
N2
MOT
seol
P1
(LOC)
ar
Gur chroch sé na trí seolta uirthi cheap siad, ach ní fhaca siad é mar níor ligfeadh faitíos dóibh a gcloigeann a chur aníos ón dic. CC: LC-3-13-06
06
hang
N1
AGS
N2
AFF
daoine
P1
(CAU)
faoi
Chrochfaí daoine an t-am sin faoi robáil an bhfuil a fhios agat. CC: RM-5-06-05
07
hang
N1
AGS
N2
AFF
cat
P1
(EXP)
roimh
Tá barúil agam i gcónaí nach bhfuil an cat crochta romham ann an dtuigeann tú ar chaoi éigin tar éis go is dóigh go bhfuil sé crochta in áiteacha. CC: CR-2-03-31
B 01
ardaigh, lift
N1
AGS
N2
MOT
cloch
Agus ba mhaith na buachaillí iad, más fíor gur chroch siad an chloch mhór atá taobh amuigh de Bhallaí Chois Dhubh. CC: SP-5-13-06
02
ardaigh, lift
N1
AGS
N2
MOT
A
DIR
suas
Adj
QUA
ard
Crochfaidh tú suas mar sin ard é, agus, nuair a cheanglós tú ar an speal é, le wire, cuirfidh tú poll sa gcláirín seo, agus socróidh tú ar dhromán na speile é, síos, ag an áit a bhfuil an poll ann a mbíonn an fáinne … CC: LC-5-04-14
03
ardaigh, lift
N1
AGS
N2
MOT
cléibhín
A
DIR
suas
P1
TER
ar
Agus, chrochfá suas an cléibhín ansin ar seafta an chairr. CC: FO-2-20-01
04
ardaigh, lift
N1
AGS
N2
MOT
meáchan
P1
QUA
thar
Chrochfaidís thar thrí troigh ar airde é. CC: CR-2-13-04
05.1
cuir, iompair, carry, lift
N1
AGS
N2
MOT
éadach
A
DIR
amach
Chuir sí a drioball thart timpeall ar an éadach agus chroch sí an t-éadach amach. CC: LC-3-03-09
05.2
cuir, iompair, carry, lift
N1
MOV
N2
MOT
[hum]
A
DIR
isteach
P1
TER
Agus crochadh isteach chomh fada le Oileán Mana muid an bhfuil a fhios agat. CC: RM-2-13-04
06
ardaigh, lift
N1
AGS
N2
MOT
bullán
P1
FNT
de: talamh
Bhí siad ar aghaidh an séipéal thíos sa ngarraí ansin agus iad seo ina dhá bhullán mór, agus bhí siad dhá crochadh den talamh. CC: FO-6-01-13
07
ardaigh, remove
N1
AGS
N2
MOT
doras
P1
FNT
de
Agus chroch sí an doras dhá insí Sraoillín is bhí Pislín ansin ag imeacht leis CC: SP-8-01-06
08
ardaigh, throw up
N1
AGS/MOV
N2
MOT
A
DIR
suas, aníos
P1
(MOV)
le gaoth
P2
(INS)
le
Agus bheidís, beirt nó triúr acu dhá chrochadh suas leis an ngaoth, lena gcuid lámha, agus dhá scaoileadh anuas, arís, agus, an siota beag a tháinig, ag crochadh dhó an lócháin. CC: TM1-5-07-14
Agus, nuair a théanns an taoille suas, an taoille ard tráthnóna, suas faoin bhfeamainn, bíonn sí ag crochadh aníos na míola críonna sin … CC: MI-6-19-05
C 01
ardaigh, raise
N1
AGS
N2
MOT/PRT
cloigeann, cosa
Agus ar an bpointe a chonaic mé an áit sin nuair a chroch mé mo chloigeann bhí 'chuile rud ar ais ceart. CC: MI-7-11-07
Shíl sé i dtosaigh ná raibh coisméig siúil ar bith aige, is lean sé é is bhí sé ag teacht fíorghar dhó, ach is gearr gur thosaigh an giorria ag crochadh a chosaí. CC: RM-4-02-34
02 A 01
tug, take along, bring
N1
AGS
N2
MOT
asal
A
(DIR)
soir
P1
AGS
le (refl)
P2
(DIR)
as
Is minic a chroch muid linn an asal, agus ghoid muid mála fataí óna muintir agus dhíol muid é, agus gheobhadh muid bosca fags air, an bosca toitíní. CC: TM2-11-02-02
Agus soir ann, chrochadar leo an ceaig soir, na gardaí. CC: LC-4-02-83
Ah ní hé bhí mé ag brath ar í a chrochadh liom as. CC: MI-3-01-13
02
tug, abduct, take away
N1
AGS
siógaí
N2
MOT
A
DIR
chun bealaigh, chun siúil
Bhoil 'séard a déaradh na seandaoiní fadó gob iad na siogaí a chroch chun bealaigh iad. CC: FO-2-16-04
Is dóigh 'sén chaoi ar crochadh chun siúil é. CC: RM-7-04-16
B 01
imigh, go off
N1
AGS
P1
AGS
le
Líon an seanduine dhá bhuidéal fíon dhó, agus chroch leis ina bhealach gur tháinig sé go dtí an crann. CC: SP-4-08-09
Ach crochaidís leo, agus dá gcrochadh siad leo fadó an lá gheobhainn féin fear eile. CC: FO-3-04-09
Chroch leis, agus bhí sé ag siúl go deo gur tháinig sé go dtí mo dhuine, an fear a bhí ag tabhairt na ndaoine go hIfreann. CC: SP-4-08-10
02
imigh, go off
N1
AGS
A
DIR
anonn
P1
AGS
le (refl)
P2
TER
go
'Sin nó crochadh leat anonn go Sasana thú féin agus Ned agus iad a fhágáil sa diabhal ansin. CC: FO-3-01-11
03 A 01
glan, clear
N1
AFF
N2
aer
P1
CAU
as: múr
Agus cén chaoi a mbeadh a mhac ach an t-aer crochta as an múr. CC: RM-1-02-35
04 A 01
abair, sing
N1
AGS
N2
EFF
dán
A
(DIR)
suas
Adj
(VAL)
ard
Semantic Class: DIC
An bhféadfaidh tú é a chrochadh go hard? P: Óh croch chomh hard in Éirinn agus is maith leat. CC: CR-6-04-04
Nuair a chinn orm chroch mé féin suas stéibh, is gurb é Paddy the Song adeirim féin … CC: SP-8-07-22