Pota Focal Intergaelic
cap | cead | ceal | ceam | cean
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
can caoin cart cas ceadaigh ceangail ceannaigh ceap céas ceil ceistigh ciallaigh cinn cíor cleacht clis cloígh clois clúdaigh codail coinnigh
ceap
01 A/df 01.1
„I think“
N1
EXP
Semantic Class: COG
Ní bheidh cuma seanfhear ar dhuine ar bith go mbeidh sé suas le céad bliain tá mé ag ceapadh. CC: FO-5-37-01
Óh tá sé, tá mé ag ceapadh cúpla scór mílte as seo anois. CC: FO-2-18-01
Tá mé ag ceapadh. CC: TM1-5-08-10
01.2
N1
EXP
Semantic Class: COG
Ach, 'seod a bhí mé ag dul a rá faoi, thug sé cheapaim tarbh, thug sé tarbh ón Loinseach nó ón mBlácach. CC: SP-3-12-10
01.3
„I think“
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Tá mé ag ceapadh nach bhfuil curach ar bith ag aonduine anois ach an ceann atá agat féin. CC: SP-6-20-01
Ara tá mé a cheapadh gur bréag é sin anois a Phatsaí. CC: RL-2-17-02
Ach tá mé ag ceapadh nach bhfuil cuma ná caoi anois ar an bpoitín a bhíonns acu ar chaoi éigin. CC: CR-1-15-03
02.1
"I would(n’t) think so"
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
cheapfainn go bhfuil réasún ar bith ag baint leis. CC: TM2-8-10-14
Ach cheapfainn féin go mbeadh na fataí níos fliuchaí, níos boige len ithe, ná na fataí a chuirfí le leasú an mhála. CC: SP-1-01-09
Níl a fhios agam, cheapfainn nach bhfuil saol ag aonduine nach bhfuil pósta. CC: RL-4-13-08
02.2
"I would think"
N1
EXP
Semantic Class: COG
Bhíodar in ann cur suas níos fhearr leis cheapfainn féin. CC: RL-4-11-07
Tá tú an-mhícheart cheapfainn sa méid sin atá i gceist agat. CC: TM1-5-01-09
Cheapfainnse ar chuma ar bith. CC: TM1-6-08-07
03.1
"you would think"
N1
EXP
Semantic Class: COG
Ní chuirfeadh aon fhear beo abhaile é cheapfá. CC: SP-8-06-20
Ab é an chaoi nach bhfuileadar cheapfása ag dul ag tóraíocht an éisc? CC: RM-4-11-01
Ach níl aon cheoltóirí ann anois mar a bhí an t-am sin ann ná baol ar bith air cheapfá féin? CC: RM-3-12-14
03.2
"would(n’t) you think ?"
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
An gceapfása a Pheadair go bhfuil sásamh ar bith le fáil i mbainis anois? CC: RL-4-13-28
Agus an gceapfá gur ceird mhaith í an táilliúreacht? CC: MI-2-01-03
Nach gceapfá gur fearrde an cluiche é sin? CC: SP-4-04-12
A 01
think
N1
EXP
N2
FAC
rud, é
Semantic Class: COG
Ach is dóigh gur cheap seisean an rud a cheap mise nach raibh duine ar bith amuigh ach é féin. CC: MI-6-11-14
Ní hé amháin go gceapaim é, ach tá mé lánchinnte dhó. CC: RL-1-06-06
Agus, bhí sé sin ceaptha aici agus creidthe. CC: MI-7-05-09
02.1
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Bhí saortha eile ann ar ndóigh, bhí daoine ag ceapadh go rabhadar chomh maith leo ach cheapfainnse nach raibh. CC: LM-5-01-02
Agus tá sé ceaptha go ndéanann siad drugaí as an gcarraigín chomh maith céanna. CC: LM-3-01-12
Agus nuair a cheapfas tú go bhfuil tú ceart, labhair. CC: MI-1-02-14
02.2
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Tá mé siúráilte go gceapaim go bhfaca tú é. CC: LC-4-04-12
cheapaim go bhfuil mórán brabach sa móin. CC: TM2-12-03-04
03
N1
EXP
P1
LOC?
i: croí&anam
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Ach bhí mé i ngrá léithi agus cheap mé i mo chroí agus m'anam istigh go raibh sí i ngrá liom. CC: MI-5-01-04
04
N1
EXP
S2
FAC
Sint
Semantic Class: COG
An gceapfá an bhfuil sí i ngrá leat anois? CC: MI-3-01-24
05
N1
EXP
S1
FAC
Svn
Semantic Class: COG
"Bhoil cén sórt fabhar a cheapanns tú a bheith leat in Ifreann? CC: RM-6-19-05
Ach tháinig muid scaithín beag bídeach ar ancaire soir ó Oileán Lúgha, go gceapfadh muid an dtuigeann tú taoille a bheith isteach go Baile Uí bhFiacháin againn. CC: RM-1-02-08
B 01
N1
EXP
N2
FAC
céard
Semantic Class: COG
Meastú céard a cheapfá a Choilm? CC: SP-3-10-01
Céard a cheapfá féin anois an bhféadfá feabhas ar bith a chur ar an áit seo meastú? CC: RL-3-01-09
02
N1
EXP
A
VAL/MOD/LOC
cé, cé mhéad, cén chaoi
S2
FAC
Srel/int
Semantic Class: COG
Cé mhéad a cheapfá anois, a thugann sé don duine againn? CC: LM-1-09-16
Cén chaoi a gceapfá a chuirfeá amach leoraí móna ar an maide rabhnáilte mar é sin? CC: SP-7-22-04
Cé a gceapfása a raibh siad a Phádraig? CC: TM1-4-04-11
03
N1
EXP
Semantic Class: COG
Ní bhfuair mé aon substaint, ar chor ar bith, go bhfuil aon úsaide, go bhfuil aon dochar sa bpoitín ach an oiread le ól ar bith chomh fada agus a cheapfainnse. CC: LM-2-07-17
Bhoil, níl a fhios agam nach ea, ach tá a fhios agam de réir mar a cheapaim féin, nach ea. CC: MI-5-01-07
Ní mar a cheapanns tusa ar chor ar bith, a iompós rudaí amach. CC: TM1-4-01-03
C 01
think about
N1
EXP
N2
céard, séard
P1
THE
faoi, mar gheall ar
Semantic Class: COG
Céard a cheapfása faoi na pirseogaí seo a Joe? CC: SP-5-04-02
Céard é a cheapfá faoi sin? CC: LM-5-01-32
D'úirt sé leis an jury smaoineamh orthu féin, ar an gcaoi a dtáinig mé don tír agus ar chaith mé mo shaol cneasta roimhe sin, agus anois, céard a cheapfaidís mar gheall air. CC: SP-1-12-09
03.1
think of
N1
EXP
N2
céard
P1
THE
de: saol, muintir
Semantic Class: COG
Níor cheap mé mórán de chuid acu leis an fhírinne a rá. CC: SP-4-03-12
Céard a cheapfá den saol atá ann anois agus an saol a bhí ann sulár imigh tú féin go Meiriceá? CC: TM2-11-01-01
Níor cheapadar tada de mhuintir Chonamara. CC: TM1-3-01-81
03.2
think of
N1
EXP
P1
THE
de
Adj
VAL
maith
Semantic Class: COG
Óh bhoil ceapaimse go maith dhóibh ar chuma ar bith. CC: MI-5-03-02
04
think
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Bhoil cheap mé gur cluiche maith a bhí ann i ndáiríre. CC: SP-4-04-05
Thaithnigh sé sin thar cionn liom féin, go mór mhór insan aer, d'fhear beag, cheap mé go rinne sé go hiontach. CC: SP-4-04-13
Bhoil cheap mé go mba áit dheas é ach níor mhaith liom maireachtáil ann. CC: LC-1-19-01
D 01
think, believe
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Cheap na misiúin go raibh, ach ní raibh. CC: MI-5-02-26
Cheapadar gur rud beo a bhí ann is go leanfadh sé iad. CC: RM-6-15-06
Bhí mé a cheapadh go raibh an fánán soir. CC: MI-7-11-11
01.2
think, expect
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Ní raibh mé féin ag ceapadh go ndearna mé chomh hiontach sin i gcónaí. CC: LM-4-01-04
02
think, expect
N1
EXP
S2
FAC
Srel
Semantic Class: COG
'Sin é a cheap muide a dhéanaidís. CC: FO-1-26-04
03.1
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Cheapfá nach mbeifeá an-sábháilte, ach tá mé a cheapadh go dtabharfá dhá roghain é, nuair a bheifeá amuigh ar an gcuan, ba chuma leat thíos nó thuas. CC: LM-4-03-04
Agus murach go ndeachaigh muid go dtí í an darna huair cheapfadh muid gur sióg a bhí ann. CC: SP-7-07-04
02 A 01
create
N1
AGS
Dia
N2
EFF
domhan
P1
(EXP)
do
Semantic Class: COG
Mar is dóigh míle buíochas le Dia nuair a cheap Dia an domhan ar fad, nár cheap sé mórán don áit seo, ar dtús. CC: LM-2-05-01
02
design, develop, invent
N1
AGS
N2
EFF
curach, deis iompair
A
PER
amach
Semantic Class: COG
Ar an gcéad iarraidh, chaithfeá an churach a cheapadh amach in t'intinn féin de réir mar a theastódh sé uait. CC: SP-2-10-03
Tháinig sé sa saol gur ceapadh deis iompair níos fearr ar na clocha, barra láimhe. CC: RL-2-09-03
B 01.1
N1
AGS
N2
EFF
amhrán, dráma
Semantic Class: COG
Meastú cé a cheap an t-amhrán sin, ní hé Micil é ab é? CC: RL-3-13-05
Agus bhíodh na haisteoirí ag rá go mba mhaith leo drámaí a fháil a d'fheilfeadh, nó leagan, dhá mbeadh duine ann a cheapfadh dráma faoi Chúige Chonnacht, nó as Cúige Chonnacht, nó Connachtach, a cheapfadh dráma. CC: SP-2-03-05
01.2
N1
AGS
N2
EFF
[damhsa]
A
PER
amach
P1
FNT
as: cloigeann, oideachas
Semantic Class: COG
Ní raibh aon damhsa aige a Phádraigín ach an rud a cheap sé féin amach as a chloigeann féin, agus thugadh an ceol croí dhó. CC: TM2-10-12-10
Intlíocht bheag a bheith aige féin, agus cheap sé amach ansin as a chuid oideachais féin an méid sin. CC: TM2-10-12-08
02
N1
AGS
N2
EFF
pleain
A
(PER)
amach
Semantic Class: COG
Bhí pleain ceaptha acu nuair a chaithfí isteach an liathróid, tar éis nuair a thosaigh siad le haghaidh an darna leathuair, nuair a thaobhadar síos agus isteach i mbéal an chúil. CC: SP-4-04-12
An dtuigeann tú, foireann atá in ann pleain a cheapadh amach, roimh ré, le haghaidh an foireann eile a bhualadh, pleain, a bhfuil clisteacht ag baint leis mar a bhain le Dé Domhnaigh seo caite. CC: SP-4-04-12
C 01
N1
AGS
N2
POS
(clocha)
A
PER
amach
P1
TER
do
Semantic Class: COG
Is fearr liom fanacht, mar atá mé ag pointeáil na gclocha dhaoibhse, agus ansin iad a chur isteach ag an mbreacadóir, agus, gearrfaidh sé féin iad agus ceapfaidh sé amach dhaoibhse iad, mar a fheileann sé daoibh. CC: SP-2-02-15
03 A 01
N1
AGS
N2
TEM
Semantic Class: COG
Bhoil nuair a gheobhaí an t-ugach ansin agus 'chuile shórt socraithe ní bheadh ann ach lá na bainse a cheapadh agus a dhul go dtí an sagart. CC: TM1-6-14-11
Ach má tá tú lántsásta leis, tá mise lántsásta leis agus ceapfaidh muid an lá. CC: MI-5-04-35
Agus cheap muid an lá. CC: MI-5-04-35
02.1
fix
N1
AGS
N2
VAL
páí, airgead
A
PER
anuas, síos
Semantic Class: COG
Bhí an páí céanna ceaptha anuas acu le haghaidh 'chuile áit. CC: LC-6-08-03
Agus cheapadh sé síos an oiread seo airgid. CC: FO-5-08-03
02.2
fix
N1
AGS
N2
VAL
pinsean
P1
EXP
do
P2
(AGS)
ó: rialtas
Semantic Class: COG
Nuair a ghabhfas tú as obair i Sasana ceapfar an oiread seo pinsean dhuit ceart go leor. CC: MI-5-07-15
Gheobhfá an rud a bhí ceaptha ón rialtas dhuit, do chuid rations mar a déarfá, bhí sé sin le fáil agat, síorraí, ceart go leor. CC: SP-7-02-04
03.1
select, choose
N1
AGS
rialtas
N2
AFF
fear, dream
A
(PER)
amach
P1
(TEM)
le haghaidh
Semantic Class: COG
Dhá gcuirfí dlí i bhfeidhm dhá gceapfadh an rialtas amach fear áirithe, nó buíon áirithe ag déanamh poitín, nós atá thuas i mBaile Átha Cliath, agus é a dhéanamh mar is ceart, ní gheobhfainn aon locht air. CC: RL-2-12-05
Óh mo chreach mhaidine thú, bhí dream ansiúd ceaptha le haghaidh an lae, agus le haghaidh na hoíche. CC: TM1-5-02-11
03.2
select, choose
N1
AGS
N2
AFF
duine
P1
le
S1
Svn
Semantic Class: COG
Agus 'chuile dhuine a thiocfadh isteach, bhíodh siad ag líonadh na bpíopaí, agus duine ceaptha ansin le bheith ag líonadh píopaí dhóibh ó thús na hoíche go mbíodh sé ina lá ar maidin. CC: MI-7-02-03
04.1
select, choose
N1
AGS
N2
áit
A
PER
amach
Semantic Class: COG
Ag ceapadh go raibh áit éigin timpeall air, a bhí níos ádhúla le teach a thógáil ann ná an áit a bhí ceaptha amach aige féin mar a déarfá. CC: TM2-10-03-01
04.2
re-zone ?
N1
AGS
A
PER
amach
P1
FUN
i (ess)
Semantic Class: COG
Tá sé [sliabh] ceaptha amach ina phortaigh agus 'chuile shórt … CC: FO-5-32-01
05.1
determine
N1
AGS
Dia
P1
EXP
do
S1
ACT
Svn
Semantic Class: COG
Ar ndóigh tá mé a cheapadh go raibh sé ceaptha ag Dia dhó a bheith ina shagart. CC: FO-1-19-03
'Séard a ceapadh an t-am sin an bhfuil a fhios agat é a chrochadh. CC: RM-5-06-05
Cén tslí bheatha eile atá tusa ag dul a cheapadh dhom? A dhul i mo tincéara? CC: CR-8-06-10
05.2
N1
AGS
Dia
N2
ACT
obair
A
PER
amach
P1
EXP
do
Semantic Class: COG
Ach ní hin é an obair a cheap Dia amach dhóibh nuair a chuir sé ann iad. CC: LM-2-05-04
05.3
commission
N1
AGS
P1
EXP
do
S1
ACT
Svn
Semantic Class: COG
Óh bhí sé ceaptha dhóibh an bhfuil a fhios agat, an áit a shlánú. CC: TM2-9-10-03
06.1
choose, pick out
N1
AGS
N2
AFF
A
PER/DIR
amach
P1
FIN
le
Semantic Class: COG
Ceapadh amach é lena chrochadh is fríothadh carr lena tharraingt go dtí an áit a raibh an chroch. CC: RM-5-06-05
06.2
commission, order
N1
AGS
N2
AFF
S1
ACT
Svn
Semantic Class: COG
Bhíodh Barney ansin ceapaithe na buicéid a chomhaireamh, na buicéid ghainimh an bhfuil a fhios agat. CC: CR-4-06-01
07
decide, consider
N1
AGS
A
PER
amach
S2
FAC
Sint
Semantic Class: COG
Bhoil anois cuirfidh mé ar 'chaonduine agaibh, inseacht nó a cheapadh amach, cé acu ráithe de na cheithre ráithí ab fhearr leat féin. CC: LM-3-09-01
B 01
intend, consider
N1
AGS
A
(TEM)
S1
ACT
Svn
Semantic Class: COG
Níor mhaith leat a bheith i do sheasamh ar chor ar bith ann ach, bheadh sé i bhfad níos measa dhá mbeifeá ag dul ag ceapadh teach a dhéanamh ann. CC: CR-3-11-10
Chaithfeá do shnáithe a dhúbailt ansin, pé ar bith cé mhéad slat de bhréidín a bheifeá a cheapadh a dhéanamh leis an méid sin meáchan snáithe a bheadh agat. CC: RM-6-05-26
Agus nuair a bheas siad ag dul amach ar maidin lá arna mhárach, an lá a cheapfas siad a dhul sa gcúltrá, ag baint na feamainne. CC: LC-5-02-02
C 01
suppose
N2
EXP
S1
ACT
Svn
Semantic Class: MOD
Ba in iad an dream ansin a bhí ceaptha a bheith ag maireachtáil compórdach. CC: TM1-1-04-07
Bhíodh muid ceaptha a bheith istigh ag an dó-dhéag, ach bhíodh sé an dó is a trí ag teacht isteach … CC: SP-3-04-06
Ah níl mise ceaptha tada a rá, sibhse a bheith ag caint. CC: CR-3-05-17
02
suppose
S1
Svn
Semantic Class: MOD
Chonaic mé solas go minic ann san áit a raibh an bhruín ceaptha a bheith. CC: TM2-7-09-11
Síos go dtí na glúine sílim a bhíonn sé ceaptha a dhul. CC: CR-7-08-09
Is dóigh nach talamh coisricthe í, ach tá sí ceaptha a bheith ina reilig. CC: SP-5-15-03