Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
abair admhaigh aimsigh ainmnigh airigh áirigh aistrigh aithin aithnigh áitigh amharc aontaigh ardaigh athraigh bac báigh bailigh bain baist básaigh beannaigh
aithnigh
01 A 01.1
aithníonn [duine] [duine]
recognize = identify a person from memory
N1
EXP
N2
AFF
[hum]
Semantic Class: COG
aithneodh sí ar chor ar bith anois mé dhá mbeadh gruaig orm. CC: MI-3-08-05
01.2
aithníonn [duine] [áit]
recognize, know = identify a place from memory
N1
EXP
N2
LOC
áit
Semantic Class: COG
Ní raibh a fhios agam aon áit dhá raibh mé nó gur aithnigh mé an áit ag an Square arís nuair a bhí mé ar ais ann. CC: SP-7-08-02
02
aithníonn [duine] [rud] [glan, mór, ...]
recognize = identify an object based on its properties
N1
EXP
Adj
QUA
glan
Semantic Class: COG
Is furasta a aithinte chomh glan leis. CC: MI-3-04-14
03.1
aithníonn [duine] [duine]
know = be acquainted with somebody
N1
EXP
[hum]
N2
AFF
[hum]
Semantic Class: COG
D'úirt sé go ngabhfadh sé amach an baile go mb'fhéidir go gcasfaí duine éigin air a d'aithneodh sé an dtuigeann tú. CC: RM-4-07-03
03.2
aithníonn [duine] [áit]
know = be acquainted with a place
N1
EXP
N2
LOC
áit
Semantic Class: COG
Agus níor aithnigh mé áit ar bith, bhí mé amach faoin tuath agus tháinig mé ar ais arís. CC: SP-7-08-02
B 01
aithníonn [duine] [rud]
feic, notice, see
N1
EXP
N2
TER?
fothracha
Semantic Class: COG
Agus anois, rud eile, an dtuigeann tú, tá seanfhothrachaí fágtha fós, anonn is anall insna garranta, d'aithneá é, d'fheicfeá é. CC: TM1-1-03-03
02.1
aithníonn [duine] [go bhfuil rud amhlaidh]
notice, perceive
N1
EXP
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
B'fhurasta a aithint nach bhfuil tú in ann aon chócaireacht a dhéanamh. CC: MI-4-06-08
D'aithnigh sé go maith gob é éadach an tsagairt é. CC: FO-1-26-03
Agus haithníodh go raibh braon maith ólta agam. CC: LC-4-05-06
02.2
aithníonn [duine] [cad atá amhlaidh]
aithníonn [duine] [an bhuil rud amhlaidh]
notice, know, recognize
N1
EXP
S2
FAC
Sint
Semantic Class: COG
Níor aithnigh na gardaí cé a bhí acu ann? CC: FO-4-01-05
aithnfeá ar fhágaigh sé an baile ariamh nuair atá sé ag dul ag labh… CC: FO-4-15-03
03.1
aithníonn [duine] [rud] [nuair...]
notice, know, realize = recognize the state of something
N1
EXP
N2
TER?
muc
S2
TEM
Stemp
Semantic Class: COG
Ach d'aithneá an mhuic nuair a bheadh sí fásta. CC: TM2-8-03-03
03.2
aithníonn [duine] ar [rud] [go bhfuil rud amhlaidh]
notice, know, recognize = recognize the state of something
N1
EXP
P1
TER?
ar [anim]
S2
FAC
Sgo
Semantic Class: COG
Beithíoch ar bith a bheadh dhá fháil, b'fhurasta aithinte air é. CC: LC-4-02-28
D'aithneofá go maith air go bhfuil neart Gaeilge aige, agus aige atá sí freisin. CC: LM-4-02-16
04
aithníonn [duine] ar [chúis] [go bhfuil rud amhlaidh]
see, know (from) = arrive at a conclusion from symptoms
N1
EXP
P1
CAU
ar
S1
(FAC)
Sgo
Semantic Class: COG
Óh a Thiarna Dia is furasta aithint ar na garranta gur beag atá siad a dhéanamh. CC: RL-1-04-12
Bhoil d'aithnfeá ar bhlas na huibhe (é). CC: FO-6-08-09
C 01
aithníonn [duine] [rud] thar [rud eile]
distuingish, tell, know
N1
EXP
[hum] súil
N2
TER?
P1
ASS
thar
Semantic Class: COG
aithneodh súil dhá ghrinne ceachtar den bheirt bhan thar a chéile. CC: LC-7-02-09
Bhoil feiceann tú na mná ag dul an bóthar anseo, ní aithneofá thar na buachaillí le trouser agus eile orthu. CC: FO-5-28-04
02
aithníonn [duine] [rud] seachas [rud eile]
distuingish, tell, know
N1
EXP
N2
TER?
P1
ASS
seachas
Semantic Class: COG
Cén chaoi a n-aithnfeá í [coirleach] seachas an fheamainn eile? CC: LC-6-01-31