is lú aithne
least known
Is í An Rinn an Ghaeltacht
is lú aithne agus is lú achair sa tír.
aitheanta
recognised
Is í an dealbhóireacht bheo (saothar a ghluaiseann le hinneall) a comhartha
aitheantais.
aitheanta
recognised
Tá forbairt ar leith déanta ar an phuball Gaeltachta ansin le seacht mbliana anuas agus tá sé anois
aitheanta mar an áit a dtagann na céadta le chéile don chomhrá, don cheol, don amhránaíocht agus don chraic i rith an deireadh seachtaine.
aitheanta
recognised
Bhí reachtaíocht roimh an Seanad Ceanadach in 1881 chun
aitheantas a thabhairt don Ghaeilge mar an tríú teanga oifigiúil sa tír.
aitheanta
recognised
Tá an eagraíocht
aitheanta ag an Roinn Oideachais agus Eolaíochta mar cheann de an comhpháirtithe oideachais agus tugtar deis di tionchar a imirt ar pholasaithe na Roinne.
aithnítear
it is recognised
Cad a dhéanfaimid anois leis na spásanna breise? Bhuel,
aithnítear anois an tábhacht a bhaineann le hoideachas fadsaoil, agus an dúshlán anois do na hollscoileanna agus na hinstitiúidí teicneolaíochta ná freastal ar mhic léinn eile seachas lucht na hArdteiste.
aitheanta
recognised
Cumann deonach
=======
Sin ábhar tábhachtach dúinne i gCumann Gearmánach-Éireannach Rhéin-Máin (DIGRM ón leagan Gearmánach), cumann deonach cultúrtha a bunaíodh anseo cúpla bliain ó shin agus atá
aitheanta ag an Stát ó mhí Dheireadh Fómhair 2001 i leith.
aitheanta
recognised
Cumann deonach
=======
Sin ábhar tábhachtach dúinne i gCumann Gearmánach-Éireannach Rhéin-Máin (DIGRM ón leagan Gearmánach), cumann deonach cultúrtha a bunaíodh anseo cúpla bliain ó shin agus atá
aitheanta ag an Stát ó mhí Dheireadh Fómhair 2001 i leith.
ceann scríbe gan aithne
unknown distination
Chonaic sé grianghraf san *Irish Times* de theaghlach ón Afganastáin agus iad ag siúl trasna an fhásaigh go dtí
ceann scríbe gan aithne, agus a sealúchas uilig leo i mbara rotha.
imithe as aithne glan
totally unrecognisable
Bhí ailse ar Myrtle le dhá bhliain anois agus ionach nach raibh sí
imithe as aithne glan.
Chuir mise mé féin in aithne
I introduced myself
Chuir mise mé féin in aithne ansin do Cloherty agus don Phríomhchigire Julie Cook mar iriseoir Éireannach.
mar is fearr aithne uirthi
as she is better known
Ní mar sin a bhí i gcás Ghearóidín Bhreathnach, nó Gearóidín Neidí Frainc
mar is fearr aithne uirthi.
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa
they couldn't tell a bar of music from a bar of soap
Cuid mhór acu
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa, nó céim damhsa thar chéim sa Ghaeilge Ársa.
a d'aithneodh Gaeilgeoirí
that Irish speakers would recognise
Cé gur scar na teangacha sin ón Ghaeilge i bhfad ní ba luaithe, tá cúpla focal Briotáinise
a d'aithneodh Gaeilgeoirí, mar shampla, *du *(dubh); *glas *(glas agus gorm); *kamm *(cam); *mat *(maith); *kanan *(canadh); agus *an ti *(an teach).
gan aithne gan urlabhra
comatose
Tar éis an tsaoil ba é féin an chéad duine a bhí ar an láthair ceathrú uaire roimhe sin, a chonaic é
gan aithne gan urlabhra agus a scaip an scéinscéal, a ghair daoine, daoine a bhí anois ag tabhairt cluas bhodhar dó.
Ní móide go n-aithneodh í
he probably wouldn't recognise it
Ní móide go n-aithneodh í dá mbeadh tuilleadh cos scoite caite thart ann ach nuair nach raibh ann ach í agus gan éinne eile den chomhluadar callánach ar leathchois bhí a fhios aige go gcaithfeadh sé gurb í a bhí ann.
aithnítear go forleathan
it is widely recognised
Maidir le Michelle,
aithnítear go forleathan cheana féin go bhfuil bua ar leith aici.
scolardach aitheanta
recognised pundit
Cad chuige gur roghnaíodh oíche Déardaoin? Chuir mé an cheist ar Leamh Ó Cuinneagáin, fear mór gaoise agus
scolardach aitheanta.
aitheanta
recognised
Cad iad na laigí agus na láidreachtaí a bhaineann leis an gcomhlacht?
Láidreachtaí
Táimid
aitheanta mar eagras cruthaitheach, fiontraíoch.
Má aithnítear mé
if I'm recognised
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
Má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
san Aithin
in Athens
com)), a bheidh ar siúl
san Aithin an bhliain seo chugainn.
shaibhrigh an aithne sin mo shaol go mór
knowing him enriched my life greatly
Dhá bhliain déag nó mar sin a bhí aithne agamsa ar Bharra Ó Donnabháin (Seán Ó Donnabháin a tugadh air an lá a baisteadh é ach thug gach éinne Barra air) agus, ar nós mórán nach mé, do
shaibhrigh an aithne sin mo shaol go mór.
gan aithne gan urlabhra
in a coma
I 1997, sádh Sean O'Connor, tacaí eile de chuid na gCeilteach, san áit chéanna; ansin, ar an 29 Bealtaine 1999, d'ionsaigh lucht tacaíochta Rangers Liam Sweeney, tacaí eile de chuid an chlub, agus d'fhág ina luí
gan aithne gan urlabhra é; bhuail saighead crosbhogha Karl Roarty, tacaí de chuid na gCeilteach, agus sádh Thomas McFadden, 16, tacaí eile.
scríbhneoir aitheanta ar an cheist
a recognised writer on the matter
Ní féidir a shéanadh go raibh an-fhadhb ag an tír san am a chuaigh thart, ach anois?
"Nílim ag rá nach bhfuil fadhb de shaghas éigin ag Albain a bhfuil cruth seicteach uirthi," arsa an Dr Mike Rosie, socheolaí in Ollscoil Dhún Éideann agus
scríbhneoir aitheanta ar an cheist, "agus, cinnte, ní féidir aon rud eile ach 'seicteachas' a lua i gcás bhás Mark Scott.
aitheanta
recognised
Thabharfadh sé an-dóchas do dhaoine as todhchaí na Gaeilge an teanga a bheith i lár an aonaigh, i gcuideachta na Laitvéise, na Máltáise, agus an fiche teanga eile a bheas
aitheanta go hoifigiúil.
poblachtánach aitheanta
a well-known republican
An féidir leo? "*No*," a dúirt
poblachtánach aitheanta ar an toirt liom nuair a d'fhiafraigh mé dó.
aithníodh an t-íospartach deireanach
the last victim was identified
Bhí an scéal ar ais sa nuacht i mbliana mar gur
aithníodh an t-íospartach deireanach, níos mó ná 16 bliana tar éis an bhladhmainn ansin ina bhfuair 31 duine bás.
aitheanta
well-known
Cad chuige, mar sin, go raibh siad seo agus Fat Mac Cormaic, fear an Easy Peasy Reader, agus cuid mhór Gaeilgeoirí móra
aitheanta eile cruinnithe le chéile i nGleann Beag Lách sin an Cheoil ag deireadh mhí Iúil? Ar mhaithe leis an aimsir? Ar mhaithe lena sláinte? Ní shíleann muid é.
aitheanta
recognised
Is muidne atá
aitheanta mar Aonad Fódhla chun Rós Fódhla (Rós na Gaeilge) a roghnú do chomórtas idirnáisiúnta Rós Thrá Lí.
aitheanta
recognised
"
Tá an íomhá chráite atá lárnach sa phictiúr chomh h
aitheanta céanna le carachtar i "mórphictiúr" ar bith eile ar nós *Lus na gréine *le Van Gogh nó *Elizabeth Taylor *le hAndy Warhol.
an Aithin
Athens
Sílim gur 49 duine a chuaigh go dtí
an Aithin i mbliana thar ceann na hÉireann agus, é seo á scríobh, níor éirigh ach le duine amháin acu aon ghaisce mór a dhéanamh, is é sin Cian O'Connor san eachléim.
d'aithin mé agus mhothaigh mé
I recognised and I felt
I rith mo chuairte,
d'aithin mé agus mhothaigh mé go raibh rud éigin draíochtúil agus tarraingteach ag baint leis an áit, le muintir na háite agus leis an teanga, agus b'in tús mo chairdis le bunadh na hÉireann.
aithníodh
it was recognised
aithníodh sa tréimhse liath ghruama i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda gur ghá iarracht ar leith a dhéanamh le hatógáil agus athnuachan a dhéanamh ar an Eoraip i ndiaidh a ndearnadh de shlad agus d'ollscrios ar an mhór-roinn i gcaitheamh bhlianta an chogaidh.
go n-aithneoidh agus go n-éileoidh daoine a gcearta
that people will recognise and demand their rights
Cén fhís atá agat féin maidir leis an nGaeilge?
Mar thoradh ar an Acht Teanga agus ar an aitheantas a thugtar anois don chomhionannas, tá súil agam
go n-aithneoidh agus go n-éileoidh daoine a gcearta saol agus seirbhísí trí Ghaeilge a bheith ar fáil gan dua, gan mhoilleadóireacht, gan mhasla agus ar chaighdeán chomh hard le nó níos airde ná an tseirbhís atá ar fáil trí Bhéarla.
Ní aithneofaí é
he wouldn't be recognised
Ní aithneofaí é i stiúideonna TG4 ná Raidió na Gaeltachta.
aitheanta
recognised
Bheith ina ghnó
aitheanta iontaofa atá ag síorfhorbairt a chuid seirbhísí agus a chuid oibre ar mhaithe leis an nGaelige
Oileán Chléire bheith mar lárionad againn agus cúpla post buan eile bheith cruthaithe againn anseo.
is aitheanta
best-known
"
Léargas beag ó Niall O'Dowd, foilsitheoir an *Irish Voice*, ar Eoin Mac Tiarnáin, duine de na Gaeil Mheiriceánacha is tábhachtaí agus
is aitheanta le céad bliain anuas.
aithnítear
it is recognised
Tá sé “sceipticiúil” fúthu ar fad, agus
aithnítear nach bhfuil sé báúil le Sinn Féin.
aitheanta
recognised
Bheith ina ghnó
aitheanta iontaofa atá ag síorfhorbairt a chuid seirbhísí agus a chuid oibre ar mhaithe leis an nGaelige
Oileán Chléire bheith mar lárionad againn agus cúpla post buan eile bheith cruthaithe againn anseo.
a aithníonn
which recognises
** Conas a bhíonn a fhios ag daoine go bhfuil siad ag glaoch ag an am is measa? An bhfuil gléas éigin sa ghuthán
a aithníonn go bhfuil tú sa phictiúrlann nó, níos measa fós, sa leithreas? Níl aon rud níos measa ná do ghuthán a chloisteáil ag bualadh go tobann in áit chiúin – go háirithe nuair nach féidir leat teacht air chun é a mhúchadh.
aitheanta
recognised
I 1904, is dóigh liom, bhí conspóid ann faoi ar cheart an Corn a aithint mar thír Cheilteach – ní raibh ach cúig thír
aitheanta ag an am sin.
aitheanta
recognised
An bhféadfadh a leithéid tarlú arís?
Guinness, Naomh Pádraig agus U2 – táid ar fad le fáil ar fud an domhain agus
aitheanta le hÉirinn.
deich n-aitheanta
ten commandments
Rianaíonn sé an t-aistear ón mhona-adhradh atá i gceist sna
deich n-aitheanta (adhradh an aon dé amháin gan a mhaíomh nach bhfuil ann ach an t-aon dia) ionsar an aondiachas atá i réim níos faide anonn sa Sean-Tiomna, agus a dhaingnítear sa chonradh scríofa san áirc.
i ndúnmharú coirpigh aitheanta
in the murder of a known criminal
Chuir *The Star *tús leis an chéasadh faoin cheannlíne *“Lotto Dolores Family Link to Gang War”* agus d’fhoilsigh siad sonraí faoin bhaint a bhí ag nia léi
i ndúnmharú coirpigh aitheanta i Luimneach.
deich n-aitheanta
ten commandments
Rianaíonn sé an t-aistear ón mhona-adhradh atá i gceist sna
deich n-aitheanta (adhradh an aon dé amháin gan a mhaíomh nach bhfuil ann ach an t-aon dia) ionsar an aondiachas atá i réim níos faide anonn sa Sean-Tiomna, agus a dhaingnítear sa chonradh scríofa san áirc.
lena aithne a cheilt
to hide his identity
Níorbh fhiú do Bhalor Bocht aon bhréagriocht a chaitheamh
lena aithne a cheilt nó cé eile a bheadh ag caitheamh aghaidh fidil le poll súile amháin istigh i lár chlár a éadain? Ach bhí go leor daoine aitheanta nach raibh chomh so-aitheanta le Balor ar shráideanna na hÉireann an oíche sin.
aitheanta
well-known
Níorbh fhiú do Bhalor Bocht aon bhréagriocht a chaitheamh lena aithne a cheilt nó cé eile a bheadh ag caitheamh aghaidh fidil le poll súile amháin istigh i lár chlár a éadain? Ach bhí go leor daoine
aitheanta nach raibh chomh so-
aitheanta le Balor ar shráideanna na hÉireann an oíche sin.
so-aitheanta
easily recognised
Níorbh fhiú do Bhalor Bocht aon bhréagriocht a chaitheamh lena aithne a cheilt nó cé eile a bheadh ag caitheamh aghaidh fidil le poll súile amháin istigh i lár chlár a éadain? Ach bhí go leor daoine aitheanta nach raibh chomh
so-aitheanta le Balor ar shráideanna na hÉireann an oíche sin.
aitheanta
recognised
“I gceann cúig bliana, ba mhaith liom go mbeadh ainm Raidió na Life
aitheanta i measc mhuintir Bhaile Átha Cliath, idir óg agus aosta, go mbeadh a fhios ag an tsaol mór faoi agus go mbeadh sé in úsáid sna scoileanna mar áis foghlamtha.
d'aithneofá
you would notice
Ní hé go bhfuil pobal na cathrach ag carnadh bia stánaithe ina n-árasáin agus ag fanacht sa bhaile, ach
d'aithneofá go raibh lucht na cathrach san airdeall.
an aithníonn sé
does he recognise?
Pawcasso agus a Ré Chrúbach?
=======
Má tá tú den bharúil go bhfuil buanna speisialta ag do pheata féin, ba chóir duit roinnt ama a chaitheamh á bhreathnú go grinn le feiceáil an bhfuil na tréithe seo a leanas aige:
an ndéanann do chat machnamh ar na marcanna a fhágann sé ina dhiaidh ar a thráidire dramhaíola?
an bhfágann sé marcanna ar na ballaí leis na gráinníní dramhaíola atá greamaithe dá chrúba?
an scríobann sé ar phíosa troscáin go leanúnach san áit chéanna amhail is dá mbeadh sé ag forbairt saothair?
an maith leis a bheith ag amharc ar an teilifis agus
an aithníonn sé ainmhithe eile ar an scáileán?
Más féidir leat freagra dearfach a thabhairt ar an chuid is mó de na ceisteanna thuas, agus má tá tú go fóill in amhras faoi chumas ealaíne do chait, thig leat triail bheag a chur air a d’fhorbair síceolaithe MONPA, a bhaineann úsáid as ocht gcárta dhéag agus léaráidí orthu.
aitheanta
well-known
”
Is é an comhlacht
aitheanta Nemeton ó Ghaeltacht na Rinne i bPort Láirge a léiríonn an tsraith agus go leor eile de sholáthar spóirt TG4.
aitheanta
recognised
Cuimhnigh nach raibh Wisconsin
aitheanta fiú mar “territory” (sé sin, dúiche faoi choimirce na Stát Aontaithe) go dtí 1836, agus aithníodh é mar stát den chéad uair in 1848.
aitheanta
recognised
Na healaíona
=======
Tá
aitheantas ag Amstardam le fada mar chathair fháilteach iltíreach a thug tacaíocht do na healaíona.
aitheanta
recognised
Tá duaiseanna
aitheanta náisiúnta bainte ag Glór Bhréifne mar
aitheantas don obair dhearfach agus phraiticiúil ata déanta acu i bhforbairt na Gaeilge – ina measc, duaiseanna ó Ghlór na nGael dhá bhliain i ndiaidh a chéile.
a aithnítear go forleathan anois
which is widely recognised now
Bunaíodh an Academy Award of Merit, sa chruth
a aithnítear go forleathan anois e, i 1928 agus is éard a bhí ann ná ridire ina sheasamh ar ríl scannáin agus claíomh crosáidí ina lámh aige.
go n-aithnítear go hoifigiúil
that it is recognised officially
” Cé nach raibh sa ráiteas sin ach deimhniú ar an mhéid a bhí ar eolas ag madraí an bhaile le fada, bhí tábhacht faoi leith ag baint leis sa mhéid is gur léir
go n-aithnítear go hoifigiúil go bhfuil fadhb ansin le sárú.
so-aitheanta
easy to recognize
Tá poblachtánaigh easaontacha mar dhream amháin i measc an oiread sin aicmí ó dheas, ach tá na poblachtánaigh
so-aitheanta.
aitheanta leis an stáisiún
associated with the station
Thóg sé misneach do TG4 cead a thabhairt do cheann de na haghaidheanna is mó atá
aitheanta leis an stáisiún Béarla a labhairt ar an gclár.
mar ab fhearr aithne air
as he was better known
Thosaigh Karol Wojtyla,
mar ab fhearr aithne air ag an am sin, ag obair in KUL i 1954 agus bhí sé mar ollamh le heitic ann sular toghadh ina Phápa é i 1978.
D'aithneofá ar an toirt iad
you'd recognise them immediately
Gardaí Éireannacha!
D'aithneofá ar an toirt iad, a laghad sin datha ar a gcraiceann, agus a chúthailí is atá siad.
a d’aithin
who recognised
Ba iad Cathal Ó Beirne agus Christy Evans
a d’aithin go raibh gá lena leithéid.
aithníonn sé
he recognises
”
Tá sé réasúnta sásta leis an fhoilsitheoireacht Ghaeilge ach
aithníonn sé mar sin féin go bhfuil gá le forbairtí áirithe agus measann sé gur cheart tús áite a thabhairt do chúrsaí eagarthóireachta agus do phrofú.
mar ab fhearr aithne air
as he was better known
Thosaigh Karol Wojtyla,
mar ab fhearr aithne air ag an am sin, ag obair in KUL i 1954 agus bhí sé mar ollamh le heitic ann sular toghadh ina Phápa é i 1978.
aitheanta
recognised
De réir suirbhé a rinne an Roinn Airgeadais sa bhliain 2002, níor thug ranna agus oifigí stáit
aitheanta mar an Roinn Gnóthaí Eachtracha, an Roinn Oideachais agus Eolaíochta, an Roinn Fiontar, Trádála agus Fostaíochta, an Roinn Cosanta, an Roinn Sláinte agus Leanaí, Oifig an Ombudsman agus Oifig an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste marcanna breise d’iarrthóirí ag an am a raibh Gaeilge acu.
a d’aithin
who recognised
Ba iad Cathal Ó Beirne agus Christy Evans
a d’aithin go raibh gá lena leithéid.
ag dul as aithne
becoming unrecognisable
Bhí a mháthair
ag dul as aithne, bhí an oiread sin meáchain caillte aici, agus bhí cuma ghiobach sheanchaite ag teacht ar a athair.
scoileanna aitheanta
recognised schools
Bím féin agus oifigeach eile ag plé le
scoileanna aitheanta mar a bhaineann sé le polasaithe, bainistíocht, cúrsaí buiséid, cúrsaí áitribh agus araile.
go n-aithneoidh daoine a thábhachtaí atá sé
that people will recognise how important it is
Cén fhís atá agat féin maidir leis an Ghaeilge?
Níor mhaith liom ach
go n-aithneoidh daoine a thábhachtaí atá sé a dteanga agus a gcultúr féin a chaomhnú, a athbheathú agus a athnuachan i dtólamh.
ar chuir siad aithne ar a chéile.
that they got to know each other.
D’éirigh Justine an-chairdiúil le bean óg ó Thiobraid Árann agus is suimiúil an tslí
ar chuir siad aithne ar a chéile.
tá aithne fhorleathan ar Nicholas
Nicholas is widely known
Ar ndóigh,
tá aithne fhorleathan ar Nicholas mar láithreoir na gcláracha teilifíse “Come West Along the Road” agus an leagain Ghaeilge, “Siar an Bóthar”, ar TG4.
a chuireas aithne cheart air
that I got to know him properly
Anois, níl aon tuairim agamsa faoi cheol ach bhí Pat i gcónaí ag seinnt (ón uair
a chuireas aithne cheart air sa mheánscoil) agus cén fáth nach mbeadh gig ag teastáil uaidh – bia, deoch, leaba don oíche, grian is girseacha na Spáinne? Ach, focann *hell*, ghlaoigh mé isteach chuige ar a laghad dosaen uair agus fiú agus mé ina theannta ar feadh dhá uair an chloig agus cnapáin ollmhóra raithní caite againn, bhíodh sé fós ag rá ‘b’fhéidir’ nó ‘níl mé cinnte an oirfeadh mo chuidse ceoil don tábhairne seo.
is mian liom aithne a chur ar a muintir,
I want to get to know its people,
Rud amháin a chuir as dom go mór faoin gceantar seo ná nár casadh mórán Astrálach orm in aon chor - ach casadh go leor Francach, Gearmánach, Sasanach, Éireannach, Sualannach agus Meiriceánach orm! Nuair a bhímse i dtír,
is mian liom aithne a chur ar a muintir, ach bhí orm dul sa tóir ar na hAstrálaigh sa tonn mhór cúlphacálaithe a raibh an áit faoina smacht.
Aithním
I recognise
Aithním roinnt mhaith acu.
ó Thuaisceartach aitheanta
from a well-known Notherner
“Ar lorg tú comhairle ó dhuine ar bith eile agus tú i mbun do roghnaithe?”“Sea, lorg mé comhairle
ó Thuaisceartach aitheanta – Tuaisceart Bhéal Feirste atá i gceist agam, dar ndóigh, agus is í Íosa Mhic Giolla Mháire an Tuaisceartach sin.
duine de na fiontraithe agus pearsana poiblí is aitheanta in Éirinn.
of the the best known entrepreneurs and public personalities in Ireland.
Theastaigh uaim a chuid tuairimí a fháil ar réimse leathan ábhar agus foghlaim faoi na nithe a spreag
duine de na fiontraithe agus pearsana poiblí is aitheanta in Éirinn.
san Aithin.
in Athens.
Bhí díomá mór orainn nuair a chaill Liverpool FC 2-1 in aghaidh AC Milan
san Aithin.
don staid san Aithin,
for the stadium in Athens,
Bhí díomá ar dhaoine anseo roimh an chluiche fosta nuair a chuala siad nach bhfuair Liverpool ach 17,000 ticéad
don staid san Aithin, cé go bhfuil spás ann do 63,000 duine.
an Aithin
Athens
Maratón atá ann i ndáiríre – táimid ar nós an tsaighdiúra Ghréagaigh Pheidippides, a seoladh ó bhaile Maratón go dtí
an Aithin le cur in iúl go raibh an bua faighte ar na Peirsigh i gcogadh Mharatóin.
níos so-aitheanta.
more easily recognised.
B’fhéidir nach mbeadh an toradh níos ciallmhaire mar fheathal náisiúnta ná an t-éan, ach bheadh sé
níos so-aitheanta.
cáilíochtaí aitheanta
recognised qualifications
Bheadh
cáilíochtaí aitheanta agus taithí bhainistíochta ag na daoine seo.
de chuid na n-ealaíontóirí is mó a bhfuil aithne orthu sa domhan
of the most well-known artists in the world
D’éirigh le Drewe cur ina luí ar a chomhchealgaire Myatt saothair
de chuid na n-ealaíontóirí is mó a bhfuil aithne orthu sa domhan a chóipeáil.
Gaeilgeoirí aitheanta,
recognized Irish speakers,
Bullaí fir, a Gharage!
“Agus, ós ag caint dúinn ar an Seanad, nach bhfuil sé lán go doras cheana féin le
Gaeilgeoirí aitheanta, leithéidí Davina Norris agus Shane Cross agus Ivana Bare Cheek! An cineál teanga a labhraíonn an triúr sin ó Choláiste na Trioblóide níl cuma Bhéarla na hÉireann uirthi, agus mar sin tá sé chomh maith le bheith ag labhairt Gaeilge.
dioplóma aitheanta
recognised diploma
Mairfidh sé ceithre seachtaine is fiche agus bronnfar
dioplóma aitheanta ar na rannpháirtithe.
gur aithin siad a aghaidh
that they recognised his face
Ach diaidh ar ndiaidh, a dúirt Henry, tháinig sé ar an tuiscint go raibh daoine ag stánadh air, ní mar gheall ar
gur aithin siad a aghaidh ón teilifís, ach mar gheall ar gurbh é an t-aon duine gorm sa chathair.
chuir mé an-aithne ar Éireannaigh
I got to know Irish people very well
Sa tslí sin
chuir mé an-aithne ar Éireannaigh agus thaitin siad go mór liom.
taobh amuigh den Aithin í féin
outside of Athens itself
Sa lá atá inniu ann, tá níos mó cainteoirí Gréigise in Melbourne ná aon chathair eile ar domhan,
taobh amuigh den Aithin í féin agus Thessaloniki.
Aithin an Deiscirt
Athens of the South
Mar gheall air sin, tugadh
Aithin an Deiscirt uirthi roinnt blianta ó shin.
nach gcuireann beag ná mór lenár n-aithne orthu.
which don't add to our knowledge of them.
Is nós leis an údar sonraí áirithe a thabhairt dúinn i dtaobh na gcarachtar
nach gcuireann beag ná mór lenár n-aithne orthu.
Gael aitheanta mór le rá
a well-known Gael
Deir sé go gcasfar air
Gael aitheanta mór le rá agus é ag rith amach an doras ar cosa in airde.
cé a d'aithneoidh an difear
who would recognise the difference
Agus
cé a d'aithneoidh an difear idir damhsa na Rúise agus an stuif a théinn amach beo ar *Steip* gach bliain? Ní bheidh a fhios ag Joe Ó Doornail, an leadránaí a bhíonn á chur i láthair, ar scor ar bith.
a d'aithin mé féin san amhrán
that I recognised myself in the song
Bíonn sé mar aidhm agam i gcónaí an mothúchán agus an tuiscint ar an gceol
a d'aithin mé féin san amhrán a chothú i mo leagan féin.
go raibh aithne againn ar a chéile,
we knew each other,
Ó tharla
go raibh aithne againn ar a chéile, thug sé cead dom déanamh amhlaidh.
aithneoidh siad
they will recognise
Ba mhaith liom go bhfeicfidh daoine an scannán seo agus go n-
aithneoidh siad gurb ionann Polannach an lae inniu agus Paddy an lae inné.
Aithníonn Irial é féin
Irial himself recognises
Aithníonn Irial é féin go bhfuil tréithe an fhiontraí ag baint leis.
Tá aithne ort mar fhidléir,
you are known as a fiddler
*Antaine Ó Faracháin:
Tá aithne ort mar fhidléir, ach céard iad* *na huirlisí eile a sheinneann tú* *seachas an fhidil?*
Tara Connaghan: Bhuel, is í an fhidil mo phríomhuirlis, ach thosaigh mé ag seinm an ghiotáir ar dtús agus mé naoi mbliana d’aois.
mar is fearr aithne air,
as he is better known
Cuirfear príosún ar an Teachta Dála Brian Ó Sé, n
ó Brains Ó Shea
mar is fearr aithne air, ó Pháirtí an Lucht Oibre i bPort Láirge, as siocair é a bheith ag iarraidh deireadh a chur leis an scrúdú Gaeilge atá le déanamh ag dlíodóirí na hÉireann.
nach bhfuil mórán aithne orthu,
who are not widely known
Is éard atá ann ná deireadh le hollsmacht docht líon beag comhlachtaí ar an ngnó; anois, is féidir le
bannaí agus ceoltóirí,
nach bhfuil mórán aithne orthu, a gcuid ceoil a chraobhscaoileadh de réir mar is mian leo, ag aon am is mian leo.
Tá aithne agam
I know
Tá aithne agam ar go leor daoine a fhreastalaíonn ar gach comórtas trialach ar fud na tíre.
go bhfuil aithne acu ar Myers.
that they know Myers.
D’fhéadfaí a rá go mbraitheann Éireannaigh
go bhfuil aithne acu ar Myers.