Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
éalaigh éiligh éirigh éist fág faigh fair fáisc fan fás feabhsaigh féach féad feic feil fiafraigh fill fiuch fógair foghlaim freagair
fáisc
01 A 01.1
squeeze
N1
AGS
N2
AFF
fata, meacain
Agus dhá mbéarfá mar sin ar cheann acu agus é [fata] a fháisceadh, d'fhanódh an craiceann agat agus d'imeodh an fata, agus ghabhfadh sé amach thríd an tsíleáil. CC: MI-4-10-03
(agus ceann) dhá scríobadh agus an ceann eile dhá [meacain] fháisceadh agus an ceann eile dhá bhreithiú ina dhiaidh ar an tine … CC: LC-1-03-12
01.2
squeeze dry
N1
AGS
N2
AFF
éadach
Agus is iomú uair a mbíodh a gcuid éadaigh le fáisceadh freisin nuair a thagadh muid i dtír dhá bharr. CC: LM-4-01-19
Bhí muid féin báite fliuch, … is minic a d'fháisceadh muid íochtar an léine, agus íochtar an treabhsair, agus íochtar a gcuid dráranna, ag iarraidh a bheith ag coinneál amuigh ann. CC: RL-4-07-14
Éadach deas, glan a bheith agat ansin, agus é sin a chur isteach ann agus é a fháisceadh go mbainfidh tú as an t-uisce uiliug. CC: LC-1-03-09
02
mount, tighten
N1
AGS
N2
MOT
cliabh
P1
TER
ar: asal, duine
Bhoil tabharfaidh tú leat lá arna mhárach, an t-asal, agus fáiscfidh tú péire cléibh air CC: SP-9-02-03
An bhean bhocht a d'éireodh anseo, ag a dó nó ag a trí, an cléibhín a fháisceadh uirthi, nó ciseáin, lena cúpla sicín nó na glac im nó rud éigin. CC: TM2-9-08-02
03
knot
N1
AGS
N2
EFF
snadhm
P1
LOC
ar
Bhoil chaithfidís é sin a thógáil, ina lúbaí ansin le ruóg, achuile chéad a chomhairidís, d'fháiscidís snaidhm ar ruóg istigh ann. CC: RM-6-05-27
04.1
tighten, close
N1
AGS
N2
MOT
corc
P1
LOC
i
Agus ansin nuair a bhí sé go leath, uisce a dhoirteadh síos ann, is bhí sé caite uait, corc fáiscthe agat ann, corc déanta speisialta d'adhmad crua agus é caite uait i bhfarraige agat, ah muise bhí macanna siobháine curtha in aer agat. CC: RM-5-17-10
04.2
apply, fasten
N1
AGS
N2
MOT
slata, lus
P1
TER
os cionn, le
Agus, d'fháiscidís slata boird ansin, os a chionn sin. CC: LC-3-11-16
Nuair a bheidh sé sin déanta agat ansin, cuirfidh tú síos in do thobán os cionn a chéile iad, iad a fháisceadh go maith os cionn a chéile. CC: LC-2-06-03
Doigheacha fiacla ansin dá n-atódh do leiceann a dhul amach ansin agus, slám de (fliodh) a bhí ag fás ar thaobh seanteach ceann tuíobh agus a dhul agus é sin a chur dhá théamh leis an tine agus a fháisceadh le do leiceann agus bhí leigheas agat. CC: TM1-6-13-09
B 01
tighten
N1
AGS
N2
AFF
rópa, canbhás
P1
(TER)
ar
D'fháisc sé an rópa nuair a bhí sé caite trasna an rópa ruainneach seo. CC: SP-5-16-06
Níor thaitnigh leis a rá go mba cheart dó é a fháisceadh ruainne beag eile agus rinne sé dhá leith den rópa. CC: SP-5-16-06
Ach an canbhás seo nuair atá sé fuaite agus é fáiscithe uirthi agus caithfidh tú faisceadh a thabhairt air freisin, caithfidh tú é a fháisceadh agus gur beag nach... CC: LM-4-08-13
02.1
greamaigh, bheith i ngreim, hold on to
N1
AGS
eascan, bairneach
P1
TER
ar: méar
D'fháisc an eascan ar a méir. CC: SP-4-06-08
Agus d'fháisceann an bairneach air agus choinnigh sé an sionnach ansin gur bádh é. CC: MI-7-09-01
Nuair a chuirfeas tusa () isteach do mhéir, ag an ngliomach an dtuigeann tú, fáiscfidh sé uirthi agus tarraing amach í. CC: MI-4-02-22
02.2
N1
AGS
N2
PRT
ordóg, cloigeann
A
(LOC)
istigh
P1
(LOC)
idir
Coinnigh t'ordóig ansin anois fáiscthe. CC: RM-6-11-18
Agus do chloigeann a fháisceadh go maith istigh idir do dhá láimh agus do dhá shúil a dhúnadh ar feadh trí nóiméad. CC: MI-7-11-04
03
force, keep caught
N1
AGS
N2
AFF
A
DIR/LOC
ar ais, istigh
D'fháisctí ar ais arís mé go dtugtaí chun priosúin mé. CC: SP-1-12-07
Bhí mé fáiscthe istigh ann. CC: FO-3-11-03
C 01.1
choke
N1
AGS
N2
AFF
P1
CON
faoi: muinéal
D'fháisc siad faoin muineál an dtuigeann tú, díol na trioblóide sin, nó díol na bainse féin, d'fháisc siad faoin muineál é. CC: TM2-9-07-04
01.2
choke
N1
AGS
N2
CON
Chuirfinn geall leat gur fháisc tú an píobán aige. CC: CR-5-11-10
02
hug
N1
AGS
N2
AFF
Agus cé a bhí thoir ar an Ard anseo, ina suí ar an gclaí ach Peadar, agus cailín rua Dhoire Fheárta in éineacht leis. P: Agus mura raibh sí ag fáil fáisceadh. CC: CR-6-19-05
Óh muise bí siúráilte agus bhí fear aici a d'fháisc í déarfainn. CC: CR-7-03-03
D 01
cur ar, put on
N1
AGS
N2
MOT
brat, cóta
P1
TER
ar (refl)
… chuir sé scór punt ina phóca agus d'fháisc sé air brat bréidín Pháidín, an tseanfhir, agus as go brách leis. CC: SP-3-01-09
Seanchóta a bhí ort roimhe sin b'fhéidir a fháisceadh ort ina áit a Mháire. CC: TM2-12-13-04
E 01
expand, grow over
N1
CAU
sceacha
P1
LOC
i dtimpeall
Tá sceacha anois driseacha is 'chuile shórt ag fáisceadh ina dtimpeall. CC: TM2-11-18-01
F 01
close tight
N1
AGS
N2
PRT
súile
Nach cuma dhuit céard a ghlaoifeas muid ort, an fhaid is nach nglaoifidh muid rómhoch ar maidin ort. CB: Go díreach a mh'anam ná blaoigh muise, mar tá siad fáiscthe an uair sin agamsa ar a chéile chomh fáiscthe le súile cat óg. Mé in ann iad a oscailt. CC: CR-2-09-11
02 A 01.1
hurry, speed
N1
AGS
P1
ACT?
ar
Ba cheart duit fáisceadh air an uair sin, agus ba cheart do 'chuile dhuine fáisceadh air agus coinneáil air. CC: TM2-8-11-37
01.2
speed, rush
N1
AGS
P1
MOT?
ar: (bád?)
Fáiscí uirthi go beo isteach ag an gcladach! CC: CR-3-09-06
02.3
rush, hurry
N1
AGS
P1
AGS
le (refl)
D'fháisc liom, agus, bhí péire bróga nua a bhí orm bhí mé ag iarraidh iad a spáráilt, … CC: SP-8-08-02
03 A 01
N1
AGS
N2
teas
A
PER
suas
P1
TER
le
Níl siad sásta ina dhiaidh sin, níl siad in ann a gcuid paidreacha a rá gan teas a bheith fáiscthe suas leo. CC: CR-8-07-14
04 A 01
force out, drive on, resettle
N1
AGS
N2
MOT
P1
FNT
as
P2
TER
go
Fáisceadh as sin mé as Liverpool ansin muid suas go ndeachaigh muid suas insa North. CC: TM2-11-10-06
Diabhal blas a bhí mé ann ach sé seachtainí, nuair a fáisceadh as sin muid, síos go Toronto isteach ar Ontario. CC: TM2-11-10-04
B 01
oppress
N1
AGS
N2
PRT
cois
P1
EXP
ar
Mar, tá sí [Sasana] ag fáisceadh a coise i gcónaí orainn. CC: TM2-8-10-21
C 01
bring law on
N1
AGS
N2
INS?
dlí
P1
EXP
ar
D'fháisc an sáirjint dlí ar mo dhuine bocht. CC: SP-6-03-06