Pota Focal Intergaelic
can | cold | would | cloud | cod | col
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
ní raibh acfainn ariamh agam ar an uisce beatha I could never tolerate whiskey
" "Ó ní bheidh, ní raibh acfainn ariamh agam ar an uisce beatha .
ní raibh acfainn ariamh agam ar an uisce beatha I could never tolerate whiskey
" "Ó ní bheidh, ní raibh acfainn ariamh agam ar an uisce beatha .
B'acmhainn leo they could afford
" B'acmhainn leo é sin a dhéanamh, ach an rud ba shuimiúla dom ná go raibh an toradh ar an infheistíocht níb airde ag na fir chéanna nuair a chuir sé iad i gcomparáid le "mionlaigh" eile - mná, daoine neamhbhána agus "dropouts" nár chríochnaigh a gcúrsaí ollscoile.
a d'fhéadfaí a infheistiú that could be invested
" Cén fáth nach mbeadh sé ar chumas an stáisiúin leathmhillún punt a shaothrú gach bliain ar an fhógraíocht? Is cinnte go mbeadh costas breise foirne i gceist ach bheadh brabach réasúnta ar fáil a d'fhéadfaí a infheistiú sa tseirbhís ansin - go háirithe ar mhargaíocht chun tuilleadh éisteoirí a mhealladh.
ach ann ach go dtiocfadh léi a ceann a thógáil she could barely lift her head with the embarrassment
" " "Rita," arsa an bhean eile ach ann ach go dtiocfadh léi a ceann a thógáil.
an té a thuigfeadh é he who could understand it
" Bhuel, ba bhreá an dán é, an té a thuigfeadh é, ach níor thuig mé féin focal ar bith, agus ní raibh mé in ann na focail scríofa agus na fuaimeanna a fhreagairt dá chéile! "Seo do dhúshlán," a shíl mé.
lena chuimhne as long as he could remember
" Bhí an tine lán luatha nó níor cuireadh amach iad lena chuimhne.
go dtiocfadh leis a sheacht sáith codlata a dhéanamh that he could have slept soundly
" Bhí sé chomh tuirseach sin anois go dtiocfadh leis a sheacht sáith codlata a dhéanamh.
a chead aici a bealach féin a dhéanamh she could look after herself
" Chuirfeadh sé deireadh ar an tábla agus a chead aici a bealach féin a dhéanamh.
Bunphá caolmhaireachtála basic pay they could barely survive on
" Bunphá caolmhaireachtála á fháil ag a gcuid oibrithe agus gan sochair fhostaí ná eile acu.
go bhféadfaí é seo a mhéadú go mór that this could be greatly increased
" Deir Fionnuala go saothraíonn Raidió na Life idir £25,000-30,000 sa bhliain ar fhógraíocht ach tá sí den bharúil go bhféadfaí é seo a mhéadú go mór dá mbeadh bainisteoir fógraíochta fostaithe ag an stáisiún (í féin a dhéanann an obair sin faoi láthair).
thiocfadh liom mo sheacht sáith gáirí a dhéanamh I could have laughed my fill
" An bhfuil a fhios agat seo, thiocfadh liom mo sheacht sáith gáirí a dhéanamh ach go bé gur ag cur scrúdú ort a bhí mé.
ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam I don't think I could face my food/eat a bite, I'm past hunger
" " "An bhfuil a fhios agat seo, ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam, tá mé chomh tuirseach sin," arsa Bríd.
d'fhonn is go mbeadh sé ar a gcumas so that they could
" Ach is ar mhaithe *linne *ba cheart dóibh í a fhoghlaim, d'fhonn is go mbeadh sé ar a gcumas ar deireadh thiar thall feidhmiú mar shaoránaigh chóra chearta na Poblachta, ag comhlíonadh a ndualgaisí cothromaíochta i leith chlann na tíre go léir.
sin a raibh ionam a dhéanamh that's all I could manage
" " "Órú cúpla coiscéim damhsa, sin a raibh ionam a dhéanamh," ar sise léi.
an bhféadfaidís could they
" "Bhíos ag cur brú ar Raidió na Gaeltachta, ag fiosrú agus ag fiafraí an bhféadfaidís clár a thabhairt dom, ach ní raibh aon spás sa sceideal go dtí gur tháinig na huaireanta breise, i Samhradh na bliana 1999.
agus go bhféadfadh sé nó sí a mhaíomh and that he or she could state
" Ach d'fhéadfadh sé go bhfuil deis fós ann don té atá ag iarraidh turas aonair a dhéanamh idir 15° thuaidh agus 15° theas abair agus go bhféadfadh sé nó sí a mhaíomh go ndearnadar an chéad turas aonair timpeall an domhain.
thiocfadh liom codladh liom I could sleep on
" "An bhfuil a fhios agat seo, thiocfadh liom codladh liom," arsa Ruth.
chomh tiubh géar agus a thiocfadh leis as fast as he possibly could
" Amach le Frank chomh tiubh géar agus a thiocfadh leis agus suas leis ar stól na cistine.
Chuirfeadh Nóirín conradh i gcuid comhrá agus comhairle Ita ar an lá is fearr a bhí sí Nóirín could do without her chat and advice even on her best days
" Chuirfeadh Nóirín conradh i gcuid comhrá agus comhairle Ita ar an lá is fearr a bhí sí, ach thiocfadh léi í a fheiceáil in Ifreann ar maidin inniu.
d'fhéadfadh an comhlacht dul síos the company could have gone down
" Díreach ag an am sin, d'fhéadfadh an comhlacht dul síos.
ionas go mbeadh siad in ann so that they could
" Ní hamháin sin, ach tá soilse speisialta curtha in airde ag a n-athair sa gháirdín mór ar chúl an tí ionas go mbeadh siad in ann cleachtadh a dhéanamh i rith an gheimhridh.
go bhféadfaí teacht i dtarrtháil orthu that they could be rescued
" Mar sin, nuair a tháinig sé chun solais go raibh naonúr mianadóirí sáinnithe faoin talamh in Pennsylvania, go mbeadh siad marbh i gceann cúpla uair agus gur beag seans a bhí ann go bhféadfaí teacht i dtarrtháil orthu, bhí an chuma air go mbeadh scéal uafáis eile le scríobh.
Thiocfadh liom féin a mhacasamhail sin a dhéanamh I could do the same myself
" Thiocfadh liom féin a mhacasamhail sin a dhéanamh, a deir daoine eile.
bhí sé de ghustal againn we could afford
" Nuair a bhí an geillgear faoi lánseol tuairim is 15 bliana ó shin, bhí sé de ghustal againn costais an mhaonlathais a íoc.
thiocfadh leat a rá you could say
" Níor chaith Seán ach cúpla lá ar an scoil ach thiocfadh leat a rá go raibh sé ar Ollscoil sa bhaile.
go bhféadfadh a leithéid tarlú that such a thing could happen
" Níor mhaith le héinne in Éirinn go n-éireodh idir muid féin agus ár gcairde i Meiriceá ach, má thosaíonn cogadh, tá an chuma ar an scéal go bhféadfadh a leithéid tarlú.
dá bhféadfaimis é a ionramháil i gceart if we could handle it right
" "Deinim amach, dá bhféadfaimis é a ionramháil i gceart agus a bheith ana-chúramach ina bhun, ní gá gur ag mealladh daoine ón nGaeilge nó ó na ranna Gaeilge ar fad a bheadh Léann na hÉireann ach ag tabhairt daoine de réir a chéile isteach sa líon, más maith leat.
bhí guth na cuaiche le clos the cuckoo's voice could be heard
" An tsaoirse is an t-áthas a fuair greim ar mo chroí … Bhí gile sa spéir, bhí úire san aer, bhí guth na cuaiche le clos … Bhí mo *mhagnificat *féin á chanadh agam.
d'fhéadfadh tionscail áirithe sa tír seo a bheith thíos leis go mór certain industries in this country could suffer greatly
" Ach má thagann siad féin ar an tuairim go bhfuil Éire ag cabhrú leis na comhghuaillithe i ndúnmharú mhuintir na hIaráice, d'fhéadfadh tionscail áirithe sa tír seo a bheith thíos leis go mór dá bharr.
go bhféadfadh a mhacasamhail tarlú that something similar could happen
" " Creideann sé go bhféadfadh a mhacasamhail tarlú i go leor tíortha eile sa réigiún.
a d'fhéadfaí a chaitheamh which could be spent
" "Caitear na billiúin punt le hairm a cheannach a d'fhéadfaí a chaitheamh ar otharlanna agus ar scoileanna anseo, agus ar leigheas agus uisce glan agus talmhaíocht sna tíortha atá i mbéal forbartha," a deir sí.
dhiúl sí isteach a hanáil chomh domhain agus a thiocfadh léi she took as deep a breath as she could
" Nuair a d'oscail doras an ardaitheora, dhiúl sí isteach a hanáil chomh domhain agus a thiocfadh léi, ag dúil go dtabharfadh sin rud beag uchtaigh di.
Ann ach go raibh sí ag tabhairt a hanála léi She could barely breathe
" Ann ach go raibh sí ag tabhairt a hanála léi.
go bhféadfaidís géaga a shnaidhmeadh ar ais ar choirp bheo that they could rejoin limbs to live bodies
" Cinnte, bhí sé de cháil ar dhochtúirí go bhféadfaidís géaga a shnaidhmeadh ar ais ar choirp bheo ach bhí an chos seo róbhrúite briste casta.
a d'fhéadfadh a bheith acu that they could have
" Ceann de na rudaí is spéisiúla faoi na fiontair atá tosaithe ná gur as taobh amuigh den Ghaeltacht nó ó thar lear a tháinig cuid de na fiontraithe; seo daoine ar mheall an Ghaeltacht agus an Ghaeilge iad agus a thuig an saol breá a d'fhéadfadh a bheith acu i dtimpeallacht álainn spreagúil.
a mbeadh sé d'acmhainn aige who could afford
" Taobh amuigh de na bialanna agus na tábhairní ar fad tá fógraí móra trí-theangacha crochta anois: "*Keine Dogs*, le bhur dtoil! *Keine Paddies *le bhur dtoil!" Magadh beag searbh atá ann nó níl *Paddy *ar bith anois faoin cheantar sin a mbeadh sé d'acmhainn aige aon rud a cheannach sna háiteanna céanna; agus níl madadh ar bith i gConnachta nach bhfuil ite.
cén dóigh a dtiocfadh lena mhalairt a bheith fíor? how could the opposite be true?
" "I dtaca liom féin de, bhí tionchar mór ag an pholaitíocht ar mo shaol - cén dóigh a dtiocfadh lena mhalairt a bheith fíor? - agus caithfidh mé aghaidh a thabhairt ar cheisteanna polaitiúla, agus iad a phlé fríd an fhilíocht.
chomh tiubh géar agus a thiocfadh leis as quickly as he could
" Bhain sé amach a thuáille agus shín sé amach ar an charraig é chomh tiubh géar agus a thiocfadh leis.
D'fhéadfaí a áiteamh it could be argued
" D'fhéadfaí a áiteamh, áfach, go bhfuil laigí ag baint leis an mhéid atá le rá ag Maier faoi na fir sa teaghlach, a n-andúil sa ghnéas agus a solúbthacht pholaitiúil.
céard a d'fhéadfaí a dhéanamh what could be done
" Is iarracht a bhí ann taighde agus forbairt a spreagadh agus a thaispeáint céard a d'fhéadfaí a dhéanamh le carranna gréine.
go dtiocfadh liom mo rogha rud a dhéanamh that I could do as I pleased
" Cheannaigh mé ríomhaire glúine i mí na Samhna agus, nuair a fuair mé sin ag gabháil, dúirt mé liom féin go raibh mé ag gabháil a scríobh míle focal sa lá - bhí mé mé ag gabháil do thráchtas dochtúireachta - agus nuair a bheadh an míle focal scríofa agam go dtiocfadh liom mo rogha rud a dhéanamh.
d'fhéadfá maireachtáil ar feadh seachtaine you could live for a week
" Tá bia den scoth ann - d'fhéadfá maireachtáil ar feadh seachtaine ar an méid a fhaigheann tú don bhricfeasta féin! Déanann an snámh sa bhfarraige an-mhaitheas don chorp agus deirtear go bhfuil mianraí agus maithis eile ann do ghalair chnis agus mar sin de.
D'fhéadfá breathnú air seo you could look at this
" D'fhéadfá breathnú air seo mar láidreacht nó mar laige!" Beidh bliain mhór eile ag Bríd agus Pierce i 2004 mar go bhfuil siad ag súil le breith an dara duine clainne i mí Eanáir.
sa chruth is go dtiocfadh le daoine í a fhoghlaim so that people could learn it
" Luadh teanga na hÉireann i lámhscríbhinní daoine tábhachtacha i Meiriceá, scríobhadh colúin Ghaeilge i bpáipéir nuachta in áiteacha áithrid, agus cuireadh ranganna ar fáil, fiú, sa chruth is go dtiocfadh le daoine í a fhoghlaim.
chuile dhath a d'fhéadfadh a bheith ann every colour that there could be
" Deirtear go bhfuil chuile dhath a d'fhéadfadh a bheith ann ar an uisce ina timpeall, turcaid anseo, gormghlas ansiúd agus in áiteacha eile é chomh gorm leis an bplúirín.
go bhféadfaí a rá that it could be said
" An bhfuil mórán de na spriocanna a leagadh síos i dtús ama bainte amach? Ceapaim go bhféadfaí a rá go bhfuil na bunspriocanna a leagadh amach don Áras ar fad bainte amach.
áit go bhféadfaidís dul a place where they could go
" Ba mhaith linn foirgneamh nua le leabharlann agus le háiseanna éisteachta agus físe d'fhoghlaimeoirí fásta, áit go bhféadfaidís dul nuair nach mbeadh rang ar siúl.
a bhféadfadh sé maíomh astu that he could boast about
" Tá go leor gaiscí tábhachtacha déanta aige a bhféadfadh sé maíomh astu, áfach, dá mba mhian leis: is iar-Ghobharnóir é ar Bhanc Ceannais na hÉireann, iar-Rúnaí ar an Roinn Airgeadais, iar-Uachtarán ar Acadamh Ríoga na hÉireann, iar-Chathaoirleach ar APSO, iar-Sheanadóir, iar-Sheansailéir ar Ollscoil na hÉireann, príomhchomhairleoir Sheáin Lemass nuair a bhí Éire ag plé ballraíochta sa Chómhargadh (mar a bhí air ag an am).
Nach beag agat sin a dhéanamh it's the least you could do
" "Nach beag agat sin a dhéanamh agus gan mé ach agaibh anois agus arís.
go bhféadfadh siad tarlú that they could happen
" Ach *tá* siad ag rá go bhféadfadh siad tarlú agus, go deimhin, go bhfuil fianaise láidir eolaíoch ann go bhfuil muid ar thairseach na dtarlúintí seo - go bunúsach, go bhfuil olltubaiste dhomhanda i ndán dúinn uaidh seo go ceann 20 bliain, go scriosfar codanna móra den phlainéad agus go gcaillfear na milliúin dá bharr.
d'fhéadfainn staonadh ó sheacláid I could abstain from chocolate
" * Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure
in ard a chinn as loud as he could
" leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a
ní fhéadfainn freastal air ach go hannamh I could only attend it occasionally
" Bhíos ag freastal ar an rang seo ar feadh b'fhéidir trí nó ceithre de bhlianta agus ag baint an-taitnimh as, ach ansin thosaigh mo chuid oibre ag méadú agus ní fhéadfainn freastal air ach go hannamh.
Thiocfadh léi a rá she could say
" "Thiocfadh léi a rá nach dtaitníonn an phéintéireacht léi níos mó.
chomh cuimsitheach is a d'fhéadfainn as comprehensively as I could
" Tá gach rud mínithe agam chomh cuimsitheach is a d'fhéadfainn - na díochlaontaí, uimhreacha, an chopail, srl.
a d'fhéadfaidís a phósadh that they could marry
" Fágann sé sin nach bhfuil mórán seans ag na fir óga bualadh le mná a d'fhéadfaidís a phósadh.
Thóg sí dá dtiocfadh léi she picked up all she could
" Thóg sí dá dtiocfadh léi de thrioc a bheadh ina cosán agus chuir sí an t-iomlán i mullach an toilg mhóir a bhí i lár an tseomra.
a d'fhéadfadh duine ar bith a thuiscint that anyone could understand
" Tá a fhios ag gach éinne a chuala Mairéad Ní Mhaonaigh riamh ag canadh as Gaeilge go bhfuil smacht agus brón ann, a d'fhéadfadh duine ar bith a thuiscint, fiú gan focal amháin Gaeilge bheith aige.
chomh luath is a d'fhéadfainn as soon as I could
" Fuair mé mo chuid sóláis ón cheol Gaelach, agus gheall mé dom féin go bhfeicfinn an tír, tobar an cheoil seo, chomh luath is a d'fhéadfainn.
le go bhféadfaidís gnáth-theach a cheannach so that they could buy an ordinary house
" Tá postanna maithe acu, ach gan dóthain pá le go bhféadfaidís gnáth-theach a cheannach i mbruachbhailte na hardchathrach féin de bharr praghsanna arda, arb iad na glúnta níos sine atá ag ceannach an dara nó an tríú teach mar infheistíocht dóibh féin is dá gclann is cúis leo cuid mhaith.
oiread agus a d’fhéadfainn as much as I could
" Bhí mé ag léamh agus ag éisteacht le téipeanna oiread agus a d’fhéadfainn, ach bhí deisanna de dhíth orm le comhrá a dhéanamh.
go bhféadfaidís rudaí nua-aimseartha a dhéanamh that they could do modern things
" B’in an fhís a bhí ag Ó Móráin agus a leithéidí: go gcuirfí in iúl d’Éireannaigh go bhféadfaidís rudaí nua-aimseartha a dhéanamh.
d’fhéadfaidís é a chur i gcrích they could achieve it
" Dá mbeadh na húdaráis sa tír seo díograiseach faoin athrú teanga, d’fhéadfaidís é a chur i gcrích.
oiread agus a d’fhéadfainn as much as I could
" Bhí mé ag léamh agus ag éisteacht le téipeanna oiread agus a d’fhéadfainn, ach bhí deisanna de dhíth orm le comhrá a dhéanamh.
go mbeinn féin ar an chleas céanna that I could be up to the same thing
" “Ní dócha gur smaointigh sí riamh,” arsa Gráinne léi féin, “go mbeinn féin ar an chleas céanna.
Le go mbeidís in ann é sin a dhéanamh so that they could do that
"Le go mbeidís in ann é sin a dhéanamh, theastódh níos mó iriseoirí uathu.
D’fhéadfaí a rá it could be said
" D’fhéadfaí a rá gurb é sin an toradh ar chomh maith is atá ag éirí leis an tionscal le tamall beag de bhlianta.
chomh cróga agus a bhí ar a cumas as brave as she could
" airgead fuascailteransom go scaoilfear saor ansin íthat she will be freed then fuadaitheoiríkidnappers cinnte dearfaabsolutely sure á mbailiú acubeing collected by them aon bhlúirí fianaiseany pieces of evidence grianghrafadóiríphotographers príomhdhualgasmain duty cuir fios ar an dochtúircall the doctor tuairim isaround imeachtaíevents feighlícarer chomh cróga agus a bhí ar a cumasas brave as she could gan gíog ná míog aistiwithout a peep out of her ag impí orthubegging them thairg sé é féinhe offered himself i m’ionadsain my place a leicneher cheeks d’fháisc chuici iadshe pulled them closely to herself crógabrave
ní fheicfeá do ghaosán romhat you could see nothing in front of you
" D’imigh an solas agus ní fheicfeá do ghaosán romhat.
ann ach go raibh sé ábalta iad a choinnéail thíos he could barely keep them down
" Chonaic Dónall faoina shúile go raibh Máire ag amharc air agus, ar mhaithe lena cur ar a suaimhneas, chaith sé siar cúpla greim ach ann ach go raibh sé ábalta iad a choinnéail thíos.
chomh tiubh géar is a thiocfadh leo as fast as they possibly could
" Tuairim is agus ceathrú uaire ina dhiaidh sin, chuala siad duine inteacht ag an doras agus d’éirigh siad beirt agus rinne ar an doras chomh tiubh géar is a thiocfadh leo.
go hionraice is a thiocfadh liom as honestly as I could
" * Gluais • Glossary fríd ghloine dhorchathrough a dark glass smúidmist, murkiness bréagachfalse is annamhit is seldom mionrudaíminor things doiléirvague i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields sin an tuigethat's why ag stánadh amachstaring out léanalawn ag croitheadh a gcinnshaking their heads íomhánnaimages iontassurprise machnamh ceartproper thinking scáileánscreen ag preabadhjumping bladhaire coinnlea candle flame eachtraíevents chan éthat's not it dá thairbhe sinbecause of that rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things ar bharr na mbeannon the cliff tops an lá fá dheireadhthe other day ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour substaintsubstance dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs taoidetide fiúntasworth gníomhact nó a mhalairtor the opposite blaiseadhtaste gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey fuaimeanna fánachaoccasional noises díoscadhcreaking coiscéimeanna folmhaempty footsteps stánadh fadaa long stare craos na tineadhthe roaring fire dromchlasurface cha dtig liomI can't cha dtig liom í á threorúI can't guide it déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning le rachtanna fiáinein wild fits seileogaspits sáthadh scinethe stabbing of a knife aonarachsolitary staidéarthalevel-headed teas an phaisinthe heat of passion breithbirth a cheiltto hide anáilbreath is annamhit is seldom fiúntachworthwhile dathanna seachantachaelusive colours goitsecome on, come here neadrachanests seanbhallógaíold ruins deifrehurry cha raibh faill aigehe hadn't the time contráiltewrong go brách síoraíever ag déanamh iontaiswondering i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing stócach ógyouth bodhardeaf pian a fhuilstinto suffer pain mo bheomy life lena dhornwith his fist le mé féin a chosaintto protect myself ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way cinneadhdecision cinntídecisions go fadálachslowly chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate cuideachtúilhelpful athrú séasúrthe change of seasons de ghlanmheabhairoff by heart gialljaw gobachprotruding gruaig fhionnblond hair dóighiúlachtbeauty tarraingteachattractive rud inteachtsomething buaireamhsorrow ag bruidearnaighthrobbing coimhthíochstrange idir barra na gcrannbetween the tops of the trees ag iarraidh mairstin airtrying to live on it nimhneachsore bhlais mé an phianI tasted the pain tchíthear domhit seems to me go dianstrictly samhailimage mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different daonnachtaíhumanist an cine daonnathe human race bréanfoul an bréantas a cheiltto hide the foulness cumhráin bhréigefalse perfumes lofarotten gnásanna sóisialtasocial customs béasamanners seanseiteannaold sets ag foscladhopening ag scamhadhpealing creatlachframe-work creidbheáilto believe scigdhráma an tsaoilthe farce of life de réir mar atáthar ag dréimas is expected táirgíproducts caiteoir eiseamláireachexemplary spender lúcháireachjoyous teorainneacha luaisspeed limits ag cailleadh foighdelosing patience sceadamánthroat mo bhrú folamy blood pressure sciathánarm go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could comhairleadvice díomádisappointment sólassolace lagmheasarthachtrather small amount ag tochailtdigging
chomh tiubh géar agus a thiocfadh leat as quickly as you could
" “A Shíle,” arsa an mháthair, “cá háit faoi Dhia a raibh tú? Nár iarr mé ort a bheith ar ais anseo chomh tiubh géar agus a thiocfadh leat?” Shín Síle a cuid guailneacha i dtreo a cuid cluas agus chuir sí cineál pus uirthi féin.
D'fhéadfainn maireachtáil go buan ann I could live there permanently
" D'fhéadfainn maireachtáil go buan ann, saor ó bhrú an tsaoil mhóir! Cúpla bliain ó shin, cheannaigh úinéirí Enkosini ocht leon a bhí tógtha acu.
D’fhéadfadh sí an teach a lasadh she could set the house alight
" * Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous D’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
ann ach go dtiocfadh léi an gáire a cheilt she could barely suppress the laughter
" Fán am a tháinig Sadhbh isteach bhí Eibhlín ag damhsa le Féilim agus ann ach go dtiocfadh léi an gáire a cheilt.
sa dóigh is go dtiocfadh leo a mbeatha féin a thabhairt i dtír so that they could make their own living
" Mhínigh Pól di go dtiocfadh leat cearca, muca, gabhair agus iasc a cheannacht le tabhairt do na bochta sa dóigh is go dtiocfadh leo a mbeatha féin a thabhairt i dtír.
D’fhéadfadh sí an teach a lasadh she could set the house alight
" * Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous D’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
a d’fhéadfaí a ghortú go ró-éasca who could be too easily hurt
" Duine ceanúil mothálach a d’fhéadfaí a ghortú go ró-éasca.
Dá mbeadh breith ar a n-aiféala ag daoine if people could undo what they had done
" leathnaíonn siadthey spread is tú ag dul tharstuas you pass them duine éicint dá shliochtone of his offspring éachtfeat ag maíomh asboasting about it brogús camphusacha sour-faced humourless person ina intinn míoltóigein his midge mind a mhalairtthe opposite próistethin, spindly person ag cur chuige ná uaidhbothering him a mhímhúineadhhis unmannerliness an ghráin shíoraídeep hatred faoi tharcaisneheld in contempt Dá mbeadh breith ar a n-aiféala ag daoineif people could undo what they had done seaftaíshafts corrdhuinethe odd person deargscabhaitéaraa total blackguard airdheed nuair a thitidíswhen they used to fall ag tochas a mhullaighscratching the top of his head rúnintention é a dhíbirtto drive him out go raibh diomar airthat there was something wrong with him plódaícrowds Ag tairiscint breabanna.
a d’fhéadfaí a ghortú go ró-éasca who could be too easily hurt
" Duine ceanúil mothálach a d’fhéadfaí a ghortú go ró-éasca.
chomh tréan is a thiocfadh liom as hard as I could
" “Amuigh i gclós an tí, fuair mé *bin lid *agus rith mé amach chun na sráide agus bhuail an talamh chomh tréan is a thiocfadh liom.
D’fhéadfaidís a mhaíomh they could claim
" D’fhéadfaidís a mhaíomh gur cuireadh cor leatromach ina gcinniúint ó tharla b’fhéidir nach bhfuair siad dóthain pointí le tabhairt faoina rogha cúrsa ollscoile, nach bhfuil siad sona sásta ina ngairm bheatha agus nach dtuilleann siad an oiread is a d’fhéadfaidís dá mba rud é gur bronnadh na marcanna orthu a bhí dlite dóibh.
a d'fhéadfadh a spriocanna a chur i gcrích who could achieve their aims
" Mar is léir, mar sin, is eagraíocht sách cumhachtach an PNAC, a d'fhéadfadh a spriocanna a chur i gcrích dá mba mhian leo é sin a dhéanamh.
chomh fíochmhar agus ab fhéidir as fiercely as I could
" Is liomsa an gunna agus ní chaithfidh mé amach é, a scairt mé chomh fíochmhar agus ab fhéidir, agus tá mé ag iarraidh rud éigin le hithe, anois láithreach.
le go dtiocfadh leo an locht a chur ar gach dream eile so that they could blame every other group
" Chuala mé daoine ag rá gur cuid de straitéis Shinn Féin é go mbeadh géarchéim ann le go dtiocfadh leo an locht a chur ar gach dream eile.
go bhféadfadh sé dul i bhfeidhm ar an phobal that it could influence the public
" Cibé fírinne atá sa scéal, is léir gur chuir an phoiblíocht sin an-imní ar an Rialtas toisc gur thuig siad go bhféadfadh sé dul i bhfeidhm ar an phobal.
dá mbeidís in ann fál cosanta a thógáil timpeall air if they could build a protective barrier around it
" Ach bhí dream eile a dúirt go raibh seans acu an baile a shábháil dá mbeidís in ann fál cosanta a thógáil timpeall air a bheadh sách ard.
sa gcaoi go bhféadfaí rabhadh a thabhairt so that a warning could be given
" Labhair Andrew Robb ag an gcéad chruinniú náisiúnta d'iomáin a bhí ann le gairid agus mhol sé dóibh níos mó seirbhísí a chur ar fáil i mBéarla sa gcaoi go bhféadfaí rabhadh a thabhairt do dhaoine óga faoin sceimhlitheoireacht.
go bhféadfá a rá that you could say
" Is dócha go bhféadfá a rá gur bruachbhaile de chuid na Gaillimhe atá anois ann.
dá bhféadfaidís na trí cinn eile a bhuachan freisin. if they could also win the other three.
" Fiú ag déanamh talamh slán de na cúig shuíochán thuasluaite, b’iontas amach is amach é dá bhféadfaidís na trí cinn eile a bhuachan freisin.
d'fhéadfá a rá you could say
" Is baile beag é Baile Monaidh atá in aice le cósta álainn Aontroma thuaidh agus d'fhéadfá a rá gur ceantar stóinseach é.
chomh muiníneach agus a thiocfadh léi. as confidently as she could.
" Ní thacaím leis,” a dúirt sí chomh muiníneach agus a thiocfadh léi.
óna dtiocfadh leat ceirníní a fháil ar iasacht from which you could borrow records
" Bhain sé post amach mar leas-phríomhoide i scoil i mBaile Átha Cliath a raibh 1,000 páiste ann – ach ní raibh an ceol ar an churaclam! “Nuair a tháinig mé go Baile Átha Cliath ar dtús bhí leabharlanna ann óna dtiocfadh leat ceirníní a fháil ar iasacht agus fiú ag an am sin bhí go leor ceol traidisiúnta ón choigríoch ar fáil ar fadcheirnín agus bhí comhlachtaí ann ar nós Topic a chuir amach fadcheirníní de cheol na Bulgáire agus na hAfganastáine agus dá réir.
go bhféadfaí an talamh a cheannach agus a chaomhnú that the land could be bought and conserved
" Thaispeáin sé sleamhnáin don lucht féachana a léirigh na hainmhithe agus na héanacha a bhí le fáil ann agus mhínigh sé dóibh go bhféadfaí an talamh a cheannach agus a chaomhnú ar $3 an t-acra.
chun go bhféadfainn agallamh a chur air so that I could interview him
" Chuir Ihimaera roinnt ama ar leataobh chun go bhféadfainn agallamh a chur air maidin Aoine amháin le linn bhriseadh lárthéarma Ollscoil Auckland, áit a bhfuil sé ag obair.
go dtiocfadh leat a shamhlú that you could imagine
" B’as bailiúcháin príobháideach a tháinig an pictiúr seo den naomh a léiríonn mar fhíordhuine é, seachas mar fhigiúr idéalach – tá craiceann a láimhe, mar shampla, briste agus garbh le hobair chrua agus le bochtanas, agus tá a chuid éadaigh chomh salach agus chomh gioblach sin go dtiocfadh leat a shamhlú go raibh boladh bréan ag teacht as.
go bhféadfadh an scéal a bheith níos fearr fós that things could be better still
" B’fhéidir nár tuigeadh ag an am go raibh ré órga ag tarlú nó b’fhéidir gur ceapadh go bhféadfadh an scéal a bheith níos fearr fós – go mbeadh níos mo cluichí iontacha agus contaetha nua ag teacht chun cinn.
nach bhféadfaí na teangacha a bhí ar an dé deiridh a athbheochan that the languages that were moribund could not be revived
" ”Bhí Krauss ar dhuine de na daoine a bhunaigh an tIonad Teangacha Dúchasacha agus chuir sé féin agus a chomhghleacaithe rompu teangacha Alasca a dhoiciméadú mar gur mheas siad nach bhféadfaí na teangacha a bhí ar an dé deiridh a athbheochan gan taifead maith a bheith ar fáil díobh.