Fiú má chaitheann muid fir nochta a chur ann, déanfaidh muid sin!" Tráchtann sé cúpla uair san agallamh ar "infheistíocht i ndaoine" agus an tábhacht a bhaineann le scileanna agus oiliúint cheart a chur ar fáil.

Tá mé cinnte dearfach go mbeidh caighdeán difriúil ceartais i gceist i gcás máthar óige gile a bhí suaite agus a mharaigh cúigear, ná mar a bhí i gceist i gcás fir mheabhairéislinnigh de shliocht Spáinneach a mharaigh duine amháin.

Ní saoi ná nathaí é ach tá gliceas ann.

"Níl a fhios agam cad chuige nach gcuireann sé suas don phíle sin.

Ná habair liomsa é! Is mise an fear ar féidir leis a rá gur sin cuid focal an tsaoi, cionn is nach raibh aon tús amháin i gceist agus mise ag dul i mbun fhoghlaim na Gaeilge.

"Bullaí fir," arsa Máire, "ní smaointeoinn féin air sin go deo.

Is ar scáth a chéile a mhaireas na daoine, agus cabhraíonn an obair dheonach le daoine scileanna nua a fhorbairt, a bheith níos féinmhuiníní, agus leasuithe a chur i gcrích ina bpobal féin.

Is féidir é sin a rá go cinnte faoin dráma aonair le Diarmuid de Faoite, "Pádraic Ó Conaire".

Thug fear eile ardú meanman dúinn nuair a scríobh sé: "Táim i mo chónaí anseo in Áth Luain ach déanaim mo chuid guí fós trí Ghaeilge.

Bhraitheas ag an am go raibh drochmheas ar na mná, nach raibh ionainn ach meaisín chun leanaí a thabhairt ar an saol, stáisiún seirbhísí d'fhearaibh.

Bhí carr de dhíth ar an IRA le gunnaí agus baicle fear a thabhairt go dtí an Clochán Liath.

" Bhí Áine ina seasamh ag an doras ag amharc i ndiaidh an phánaí fir a bhí i ndiaidh na bocsaí a thabhairt aníos an staighre.

I ndiaidh tamaill, gabhadh Albánach fir a bhí díreach cosúil le duine de na fir a ndearna Erika cur síos air.

Strapaire fir, a mhatáin teannta, a shúile ag stánadh roimhe, a fhiacla druidte, bata i lámh amháin, an lámh eile ar nós sealgaire ag tarraingt a chreiche.

Cad is carraig ann? Cad is cloch ann? Táimid chun aghaidh a thabhairt inniu ar Hiroshima chun cumas scriosta an duine a mheabhrú dúinn féin.

San am chéanna, is féidir nach é an bealach is fearr leis an teanga a chur ar fáil do Thadhg an mhargaidh.

'A Bhaloir, a chara mo chléibh,' arsa fear an chroiméil raithní liom, agus é ag stánadh go drochmhúinte isteach i mo shúil.

"Má tá sé mar seo inniu, cén chaoi a mbeidh cúrsaí faoin am a bheas siadsan sna fir?" Chuimhnigh mé ar ghaois an tseanfhir seo agus mé ag léamh na dtuairiscí ó Chruinniú Mullaigh an Domhain i Johannesburg.

Chiallódh sé go scaoilfí saor an bheirt fhear ach go mbeadh an Stát in ann iad a athghabháil agus a athchiontú.

"Anois, a Áine," ar seisean, "má chluinim go bhfuil an marlachán de dhuine sin fá scread asail den teach, nár aifrí Dia orm é, cuirfidh mé amach ar an tsráid thú.

Fear ann féin ab ea an Bráthair Beausang agus duine uasal a raibh a amscála féin aige.

Le tamaillín anuas tá ceangail snaidhmthe le pobail in Oileán Chléire, in Oileán Mhanainn agus in Oileáin Thiar na hAlban.

"Ní fheicim aiste mór ar bith ar na fir atá thart ortsa ach an oiread.

Dála achan fhéile Mheicsiceach bíonn deis ag stócaigh agus girseachaí na háite a bheith ar seó.

Bhí an carr gorm a chuaigh thart leis cúpla míle siar i ndiaidh stócach ar ghluaisrothar a leagan.

De réir an tseanchais, nuair a chonacthas na saighdiúirí ag teacht isteach, chuaigh na fir ar a dteitheadh amach fríd na hoileáin bheaga agus amach go tír mór.

Maíonn sé gur fá bhúir asail d'Oileán Mhanainn a bhí seisean ag an am ar polladh an Cabin Fever.

An é go raibh daoine róshantach nuair a tugadh isteach an euro nó an é nach raibh an rialtas dian go leor ar na gaimbíní a mhéadaigh a gcuid praghsanna go slítheánta nuair a fuair siad an deis ag tús na bliana seo caite? Níor smaoinigh na daoine seo, nuair a athraíodh go dtí an euro, go mbeadh sé níos fusa as sin amach comparáid a dhéanamh idir tíortha na hEorpa maidir leis na praghsanna atá a ngearradh ar earraí siopadóireachta.

D'fhill sé ar Oileán Mhanann thart fá 1990 nuair a fuair sé post mar Oifigeach Manainnise leis an rialtas ansin.

D'fhoghlaim Brian Manainnis nuair a bhí sé ina stócach, agus Gaeilge fosta nuair a bhí sé níos sine.

ón gcéfrom the quay ag éalú ó Sergioescaping from Sergio bhí dul amú uirthishe was wrong láithreachimmediately díomádisappointment ón mbriseadh croífrom the heart-break spriocannatargets, ambitions santachgreedy craosvoracity matáinmuscles a chúl leathanhis broad back N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man ceachtlesson dainséarachdangerous pónairíbeans ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis grástúlachtgracefulness gníomharthaactions friochtánfrying-pan gluaiseachtmovement rinceoirdancer le fáil go fliúrseachplentiful ag taitneamhshining go hainnismiserable nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty Bíonn go deimhinIt is indeed a chuid pleidhcíochtahis fooling around Ní bhaineann sin leatMind your own business ró-áthasachto happy Gabhaim pardún agatI apologise fiosrachinquisitive castacomplicated conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up mo mhuinínmy trust ar teitheadh uaidhfleeing from him ionraichonest mímhacántadishonest deoratears déistindisgust mórthimpeall orthuaround them ag soilsiúshining ná bac leisdon't bother with him

Bhí parlaimint acu féin, in áit darbh ainm Thingwall (cosúil le Tynwald in Oileán Mhanann agus Dingwall in Albain).

Réab bean óg le scian grianghraf ag léiriú fir ag dul in airde ar mhealbhacán agus tamall ina dhiaidh sin rinne bean, a bhí gléasta in éide dhubh sa mhodh ceartchreidmheach, ionsaí ar sceits do chuid an ealaíontóra Mheiriceánaigh Raymond Pettibon.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

Bullaí fir.

Chiallódh sé sin go scaoilfí saor an bheirt fhear ach go mbeadh an Stát in ann iad a athghabháil agus a athchiontú.

Tá baol ann, fiú i gcás cruinniú trí lá atá ann ar mhaithe leis an fhear is cumhachtaí ar domhan a cheiliúradh, go gcaillfear é i measc na broide go léir.

Tá scáthchruth dearscnach na mBeanna Boirche le feiceáil i bhfad uainn, agus, níos moille, tá Oileán Mhanann le feiceáil trasna na farraige.

" B'in nuair a thug siad faoi deara go raibh stumpán beag toireach d'fhear ag tarraingt orthu agus é ag stróiceadh mionnaí móra mar a bheadh deireadh an tsaoil ann.

* Gluais • Glossary dul i dtaithí arget used to seanmóirsermon léachtaíreadings gnáthchomhráordinary conversation chomh tuirseach is a bhínnhow tired I used to be luasspeed sruth caintea stream of words foighneachpatient botúinmistakes séiplíneachchaplain bosca faoistineconfession box ag éisteachthearing confessions eascainíswearing iarrachtattempt leithreastoilet sna Flaithisin Heaven seálshawl sa Nigéirin Nigeria deoisediocese gáneed ualachburden misneachhope leictreachaselectricity cuisneoirífridges cadhnrabattery a bheadh le luchtúwhich would have to be charged gineadóirgenerator go han-spárálachvery sparingly scannán an-mholtaa highly-praised film deontasgrant bolgánbulb mionrud éiginsome small thing le caoi a chur airto repair it m'airdmy attention draíochtmagic a d'ardaíodh mo chroíwhich used to lift my heart a chuaigh i bhfeidhm go mór ormthat really made an impression on me spioradáltachtspirituality achrannquarrelling aighnisdisputes tuairimí láidrestrong opinions pearsantachtaí láidrestrong personalities in árach a chéileat loggerheads Ghoill naimhdeas mar sin go mór ormthat sort of hostility really upset me chruthódh séit would prove turas na croisethe stations of the cross an CarghasLent aisteachstrange gníomh creidimhan act of faith ráiteasstatement briathar Déthe word of God béimemphasis trí chéilein general gannscarce comaoineachcommunion fireann nó baineannmale and female an-ghar don nádúrvery close to nature do bhaol a mbáiteto the danger of being drowned scór ógánachtwenty young men a bádhwho were drowned truamhéalachheart-breaking strompthastiff ina baclainnon her arm mothúcháinemotions ar tír móron the mainland ag cur láimhe ina mbás féincommitting suicide d'aireofáyou would feel bádrowning sciobadh na farraigethe sea's snatching sólássolace i gcréin the soil i ngaineamh na cillein the sand of the grave faraoralas uaigneas imeachtathe loneliness of departure cé is moite de na laethanta saoireapart from the holidays a fhilleann go lánaimsearthawho return on a full-time basis de cheal postanna feiliúnachadue to a lack of suitable jobs ábhair acadúlaacademic subjects

B'éigean dúinn cur suas leis seo go dtí 1997, nuair a thosaigh an Steam Packet Company seirbhís go Baile Átha Cliath in éineacht leis an tseirbhís a bhí acu go hOileán Mhanann.

a thaiscemy dear geallúintípromises ag maíomh as an ngadhar nuaboasting about the new dog breitheamhjudge gadaíthief i bhfoisceacht scread asail den tighanywhere near the house ag drannadhsnarling ag tafannbarking go béasachpolitely ó chianaibha while ago tíosachsparing caifeachwasteful saoiwise man agus go mbraithfidh tú ag baileand that you'll feel at home púicfrown malaíeyebrows maitheasgood gléas ceoilmusical instrument coinneappointment táillefee trí bhonn airgidthree coins as do mheabhairmad breitheamhjudge tinneas fiacailetootache tolgcouch barróghug deinin dearmad ar an bpianI forget the pain

Is ina luathshaothar a fheiceann muid é ag meabhrú ar an domhan miangasach, go minic i bhfoirm stócaigh óig.

” Nuair a léann tú saothar Uí Mhuirí bíonn sé soiléir gur fear mór machnaimh é.

B’fhéidir gur ar chomóradh 100 bliain bhunú an pháirtí a bhí ceannairí Shinn Féin ag súil le bheith ag caint i mbliana ach, ina ionad sin, ó thús 2005 táid ag séanadh líomhaintí go bhfuil gluaiseacht na poblachta freagrach as robáil bainc, sciúradh airgid agus dúnmharú fir i mBéal Feirste.

Bhí a fear céile léi, píle fada a raibh cuma fhadfhulangach air.

Bulaí fir, a Dickie! Bhí JP McManus agus John Magnier ina suí go te sa choirnéal, aoibh mhór na sástachta siar go dtí an dá chluais ar an bheirt acu, agus iad ar a sáimhín só ag lasadh agus ag múchadh nótaí céad euro.

” Lig Liam amach í agus ina sheasamh roimhe ar leac an dorais bhí píle ard fir agus madadh ar adhastar aige.

Dá mbeadh córas reifrinn san eaglais, tá seans maith ann go molfaí go mbeadh cead ag cineálacha éagsúla daoine, idir fhir agus mhná, singil agus pósta, aontumha agus a mhalairt, dul leis an tsagartóireacht, gan bac nó constaic.

Tá *motte* - nó cnoc saorga – i bpáirc in aice leis an bhaile, agus radharc fada fairsing ar feadh an chósta.

I ndáiríre, murach fhir an iarthair, ba dheacair gan a bheith rud beag éadóchasach faoi dhul chun cinn na hiomána ach, faoi mar a tharla i ndeireadh na seachtóidí, tá iománaithe na Gaillimhe tar éis dúshlán na “mbuachaillí móra” a thabhairt.

Kennedy agus an Seanadóir Joe McCarthy - fear na géarleanúna agus an bithiúnach i scannán nua Cooney, *Good Night and Good Luck *– de na gnéithe is fearr agus is measa de Mheiriceá na nÉireannach.

Caitheadh go dona leis an bhfear bocht ón taobhlíne agus lucht tacaíochta Átha Cliath a bhí i gceist! Is daoine ar leith iad na bainisteoirí i gcúrsaí spóirt.

Daidí na Nollag, Santa Claus, Père Noel, Saint Nicholas … tá aithne an-mhaith ar fud an domhain mhóir anois ar an seanóir gealgháireach urbholgach seo leis an fhéasóg bhán agus an chulaith dhearg a bhronnann bronntanais gach Nollaig ar pháistí maithe.

Ach cárb as don fhear cháiliúil seo? Tá an béaloideas a bhaineann leis beo beathach go fóill gan amhras: taistealaíonn sé i gcarr sleamháin, á tharraingt ag ocht réinfhia; déanann sé féin agus a chuid sióg bréagáin ina gceardlann sa Mhol Thuaidh; téann sé síos simléir le bronntanais a fhágáil do mhaidin Lá Nollag.

Is mithid dúinn an Fear Dearg a chriogadh!” a mhaíonn Balor Bodúil agus é ag trácht go tuaisceartach ar Shan Nioclás bocht.

Agus in aice leis, i mbloclitreacha móra tá scríofa *Up The Dubs*! Agus cad é atá scríofa ar an léarscáil seo in aice le príomhchathair Chorca Dhuibhne? Bhuel, ós rud é gur fear mór comhghéillte é Ó Caoimhnis, mar is eol do chách, agus ós rud é nach féidir an troid idir lucht an Daingin agus lucht Dingle a choinneáil ag gabháil mórán níos faide, rinne Balor tuar agus tairngreacht agus chruthaigh sé logainm úr a bheas inghlactha don dá thaobh: *Dingle Uí Chúis!* Do Mháire Ní Chlochráin, an bhean a chaith seal sa Roinn chéanna agus atá anois ag déileáil le cuótaí bainne, le coirce, le cruithneacht, le saill mhuice agus le feoil mhairt, tá bronntanas ar leith ag Balor ina shac Nollag – cúpla cloch meáchain de shiúcra candaí.

Faoi phictiúr Nixon bhí an mana "Ní raibh cead raide ag an bhfear seo" le feiceáil agus faoin phictiúr eile bhí na focail "Agus níl ag an bhfear seo ach oiread".

Fear féasógach, fear maith, fear stuama, fear scléipe, fear spéaclaí, fear comhluadair, fear codlatach.

Fear féasógach, fear maith, fear stuama, fear scléipe, fear spéaclaí, fear comhluadair, fear codlatach.

Fear féasógach, fear maith, fear stuama, fear scléipe, fear spéaclaí, fear comhluadair, fear codlatach.

Fear féasógach, fear maith, fear stuama, fear scléipe, fear spéaclaí, fear comhluadair, fear codlatach.

Ach sula bhfuair Sorcha nó Siobhán faill aisfhreagra a dhéanamh, lig caldar fir goldar as agus thiontaigh an bhean úr a ceann ina threo.

“Cé a bhí ag cur uirthi nach mbeadh sí in ann fear a fháil?” arsa Fíona.

Mar shampla, beimid ag dul go hOileán Mhanann ag deireadh mhí an Aibreáin agus go hOllscoil Lincoln 7-9 Iúil.

Agus nuair a bhí an talamh sleamhain faoi chosa Milosevic i 1989 agus greim an fhir bháite aige ar an gcumhacht, cad é a rinne an sionnach lofa ach sean-néaróis Sheirbiaigh na Cosaive a mhúscailt le briathra lasracha ag comóradh cúig chéad bliain Chath Ghort na Lonta Dubha.

Mar shampla, beimid ag dul go hOileán Mhanann ag deireadh mhí an Aibreáin agus go hOllscoil Lincoln 7-9 Iúil.

Murab ionann is Atlás i miotaseolaíocht na Gréige, níl i ndia an haca ach fear mar chách.

Ba léir, ón dóigh ar labhair sí mar gheall ar Mhícheál, gur fear faoi leith a bhí ann a chuaigh i gcion go mór ar go leor daoine.

Sin roth mór an tsaoil duit: bomaite amháin tá tú ag dáileadh dí ar mhná dathúla, iad uilig gléasta go deas agus réidh le craic a bheith acu, agus an chéad bhomaite eile tá tú ag dáileadh ceapairí agus líomanáide i seomra lán le fir leathnochta, iad ag déanamh réidh don chéad rás eile.

Ó bhlianta an chogaidh ar aghaidh, thóg plúr na bhfear is na mban óg an bád bán go Sasana.

Nuair a roghnaigh Gallagher agus Traynor an fear lasrach éirimiúil seo mar shiombail ar an Éire nua a bhí á chruthú acusan, Gile Mear Éire nua na sainte agus an rachmais, bhí marc cinniúnach curtha acu ar scéal Fhianna Fáil sa dara leath den bhfichiú haois, marc nach bhfaighimis amach faoi go ceann daichead bliain eile.

Thóg sé fir óga uaillmhianacha isteach sa Rialtas leis – Brian Lenihan, George Colley, Donogh O’Malley, Patrick Hillary agus, sea, céile a iníne Maureen, Charles Haughey.

Go tobann bhí póilíní ar fud na háite, fir cromtha ar chúl carranna le raidhfilí agus teileascóip orthu, na comharsana ag gliúcaíocht trí bhearnaí sna cuirtíní, daoine ag siúl thart le ceamaraí, ní mé ar iriseoirí iad—bhí siadsan ann ina dtáinte, ar ndóigh, lucht teilifíse agus araile.

Fear grinn.

Deirtear go raibh comhrá calma deich nóiméad acu sular cuireadh fios ar fhear slándála.

Beidh mé ar ais! Agus ní ghabhfaidh mé leithscéal go deo le fear na gnúise cruinne biata fiata!” Nóta eile ón Eagarthóir: Beidh le feiceáil – mar a deir siad ar “Nuacht TG4”.

Tá Oileán Mhanann, a bhíodh mar chineál crosbhóthair san fharraige, le feiceáil go soiléir ón áit.

Mar ba nós lena gcuid ríthe, phós sé Affreca, iníon rí Mhanann.

Ní mar sin a bhí sé i gcónaí i gcás an fhir thréithigh seo as Brí Chualainn – i ndiaidh dó an scoil a fhágáil i lár na nóchaidí agus cúrsa iar-Ardteistiméireachta déanta aige, bhí sé ag súil go mbeadh sé ábalta leanúint lena chuid staidéir i gceann de na coláistí ealaíne sa phríomhchathair.

Chaith mé cúpla oíche in Chipata, in aice le teorainn na Maláive, agus b'ansin a chas mé le triúr fear oilte, éirimiúil agus spéisiúil, Marcus, Michael agus Morgan.

I measc an naonúir, bhí bean ann a chaill a cuid fiacla ar fad i ndiaidh di dul faoi scian chun a bolg a dhéanamh níos lú sa chlár “Brand New You”, agus fear óg a bhí trína chéile i ndiaidh dó a bheith ar chlár cleamhnais agus gan fhios aige gur fear a bhí sa mhainicín dathúil a raibh sé sa tóir air/uirthi.

D’athraigh baill an bhanna ó fhir óga fhuinniúla fhiáine, go fir thuirseacha thraochta, bréan den ghnó agus den cheol.

D’athraigh baill an bhanna ó fhir óga fhuinniúla fhiáine, go fir thuirseacha thraochta, bréan den ghnó agus den cheol.

Ach d’athraigh sé sin ar fad tar éis don fhear geal teacht i dtír.

I dtithe cónaithe ar fud na tíre roimhe seo, ó Luan go Domhnach, sheasadh fear an tí suas, d’amharcadh sé ar a bhean agus a chlann agus gan mórán a rá, chuireadh sé air a chóta agus síos leis go dtí an tábhairne don phionta agus an ceann beag.

Bhí Sinn Féin ag bogadh i dtreo na polaitíochta agus mhothaigh sé go raibh sé ina éan corr.

Leis an bhfírinne a rá, níor chuir dearcadh an fhir ró-iontas orm nó bhí a leithéid de bharúil cloiste agam go mion minic roimhe sin; go deimhin déantar talamh slán de i measc an aosa léinn.

Tá deireadh leis an fhánaíocht ó thír go tír ag na sluaite fear iarann a mhúnlaigh an dealbhóir Anthony Gormley agus an scéal amuigh, i ndiaidh conspóide a bhí teasaí go leor in amanna, nach i dtíortha i gcéin a bheidh siad ag cur fúthu go buan ach i ndúiche an dealbhóra féin ar bhruach an Mersey i Sasana.

Chuir an grúpa comhshaoil Natural England ina éadan chomh maith, ag maíomh go raibh na fir mhiotail seo ag cur isteach ar na héin aistreáin a thagann go dtí an trá seo ag lorg bia agus b’ionadh le lucht an gharda cósta nár maraíodh éinne nuair a bhí na figiúirí á lonnú ar an trá sa chéad áit.

“Fear siosmaideach thú, a Bhaloir; fear seoigh fosta; fear saoithiúil, seanchríonna, suadhach; agus sin an tuige gur roghnaigh mé tusa as measc iriseoirí uile na Gaeilge chun an t-agallamh seo a chur orm.

Seachas duine caillte, ámh, chonaic mé, ródhéanach, go raibh grúpa stócach sa charr, agus gunna i lámh duine den bheirt ar cúl.

Is as Baile Átha Cliath ó dhúchas é Derek Culley, ach tá sé ina chónaí i mBirkdale, Merseyside anois, ceithre mhíle suas an cósta ón áit a bhfuil cuid fear iarnaí Gormley suite, ar thrá Crosby.

“Chuaigh muid i dteagmháil le healaíontóirí in Albain, in Éirinn, sa Bhreatain Bheag, i gCorn na Breataine, sa Bhriotáin, in Oileán Mhanann agus sa Ghailís agus d’eagraigh muid camchuairt ar fud na hEorpa.

Deirtear go minic gurb é Peter aghaidh phoiblí na ndeartháireacha Quinn – is é Seán Quinn (atá i bhfad níos príobháidí mar dhuine) an dara duine is saibhre in Éirinn, agus baint aige le táirgí cairéalaithe, árachas agus an tionscal fáilteachais, i measc rudaí eile.

Duine eile ná Domhnuall MacMhurcaidh, fear míchlúiteach a dhúnmharaigh ar a laghad ocht nduine dhéag.

Baineadh preab uafásach as saol na healaíne nuair a tháinig sé chun solais go raibh na caimiléirí ealaíne John Drewe agus John Myatt i ndiaidh na milliúin punt a dhéanamh as dallamullóg a chur ar thithe móra ceantála ar fud an domhain.

Tá fear gealgháireach darb ainm Murray Cameron i mbun na hiarsmalainne, agus d'aithris sé scéalta agus dánta beaga dom.

Bullaí fir, a Dháithí.

Tá tobar beannaithe ann fosta, agus tugann muid cuairt air sula dtéann muid trasna Cosán an Aon Fhir leis an mhullach a bhaint amach.