i bpolaitíocht na heite clé
left-wing politics
Is cuimhin liom agallamh raidió a chur tráth ar dhuine a bhí an-ghafa
i bpolaitíocht na heite clé.
fágadh roinnt na dí ag Féilim
sharing out the drink was left to Féilim
Chuir Máire thart na glasraí agus an t-anlann agus
fágadh roinnt na dí ag Féilim.
thug sé comhartha go mbeadh sé ag dul ar chlé
he indicated left
Rinne Cian mar a iarradh air agus
thug sé comhartha go mbeadh sé ag dul ar chlé.
dá mbaileodh go leor leo ón tír
if plenty of people left the country
Bhí tromlach den phobal ar nós cuma liom, mar gur mhothaigh siad go mbeadh saol níos compordaí acu féin
dá mbaileodh go leor leo ón tír!
Tá sé in am díospóireacht cheart, oscailte a thosú i dtaobh cheist na hinimirce sa tír seo.
Níl ribe féin ort anois
you haven't a hair left on your head
Níl ribe féin ort anois," arsa Féilim agus é ag amharc ar Fhiachra a raibh gach ribe ar a cheann gearrtha isteach go dtí an dúid aige.
páirtithe na heite clé
the left-wing parties
Tá
páirtithe na heite clé i gcoinne na leasuithe chomh maith ach tá an chuma ar an scéal go bhfuil na polaiteoirí i mbun argóna faoi na ceisteanna seo de bharr na polaitíochta seachas de bharr iad a bheith buartha faoin oideachas nó faoin mhúinteoireacht.
chiotóg
left hand
Preit, a dhuine! Chonac Arabach uasal ó chianaibh agus a chroiméal breá dubh á shlíocadh aige lena
chiotóg.
an eite chlé
the left wing
Tá
an eite chlé ag tacú go láidir leis na hinimircigh, ag iarraidh go mbronnfaí cearta áirithe orthu (an cead vóta a chaitheamh, mar shampla) agus ag léiriú an-bhá leo.
clár den eite chlé
left wing programme
Comhghuaillíocht
=======
Dúirt Gerry Adams go raibh an seanréimeas polaitíochta ag athrú agus gur féidir comhghuaillíocht a bhunú idir Sinn Féin, an Páirtí Glas agus Páirtí an Lucht Oibre le
clár den eite chlé a chur chun tosaigh.
go bhfágfar rud éigin
that something will be left
Níl an oiread sin suime aici san airgead ach is mian léi
go bhfágfar rud éigin ina diaidh, mar a rinne an dream a bhí ag dul don cheol sna glúnta a tháinig roimpi.
fágtha ar lár
left out
Sa tuarascáil eacnamúil a thug an "solas glas" don mhonarcha nua bhí rud beag amháin
fágtha ar lár: an costas tógála.
Ciotóg a bhí i Mícheál
Mícheál was left-handed
Ciotóg a bhí i Mícheál agus greim ciotóige aige, ach theastaigh ón mBráthair Dwane deasóg a dhéanamh de!
An Leader Cup (*Limerick Leader*) an comórtas a bhí ann ag an am sin ag na scoileanna agus shroich foireann Mhíchíl an cluiche leathcheannais.
tar éis dise bailiú léi
after she had left
Nuair a chuaigh a chailín go Tír na mBascach ar feadh bliana chun Spáinnis a fhoghlaim, chuaigh Hector léi, ach d'fhan sé ansin trí bliana
tar éis dise bailiú léi.
d'fhágfaí leo féin iad
they'd be left on their own
De bharr chultúr imirceach na Stát Aontaithe, imíonn an chuid is mó den dream óg i bhfad ó bhaile, agus bogann go leor de chairde lucht pinsin go ceantar eile chomh maith;
d'fhágfaí leo féin iad, mar sin, murach áiteanna mar The Villages.
fágadh na coirp
the bodies were left
Maraíodh na mná agus na páistí uilig agus
fágadh na coirp ar an trá mar chomhartha do na fir.
tógtha le polaitíocht na heite clé
taken with left-wing politics
Bhí guth agus ceol iontach aige, agus cosuil leis an chuid is mó den dream sin, chítear dom, feasóg air agus é
tógtha le polaitíocht na heite clé.
a d'fhág an taoide agus í ag trá
left by the retreating tide
Bhí cairn mhóra néalta frithchaite sa ghaineamh, a raibh luisne lonrach air
a d'fhág an taoide agus í ag trá.
ar an eite chlé nó dheas
on the left of right wing
Maidir lenár dTaoiseach faoi láthair, ní léir an le Boston nó Berlin a sheasann sé, an bhfuil sé i bhfábhar an phríobháidithe nó tacú le comhlachtaí stát-urraithe, nó an bhfuil sé
ar an eite chlé nó dheas i bhFianna Fáil
Cead a chinn do McDowell
=======
Má chuir ráitis agus iompar an Taoisigh féin as don phobal i gcoitinne in 2003, tá go leor de chosmhuintir Fhianna Fáil ag lochtú an Taoisigh as cead a chinn a thabhairt don Aire Dlí agus Cirt, Michael McDowell, le linn 2003.
ina chiotóg
in his left hand
*
Gluais • Glossary
as an tom coillfrom the hazel bush
scoilbsplinters
ina chiotógin his left hand
cloch speilescythe-stone
faobharsharp edge
lann na scinethe blade of the knife
dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children
araebecause
clósyard
i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain
a ghoilehis stomach
dornán eileanother small quantity
slámamount
ag an gcrann mór darachat the big oak tree
beartbundle
lagweak
an scoththe best
cáilreputation
a bhí uaidhthat he wanted
garbhchomhaireamha rough count
deich scillingten shillings
gadwithe, rope
chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog
seascaircosy, snug
caonachmoss
stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree
choisrigh sé é féinhe blessed himself
éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face
ar mhullach a chinnon the top of his head
scáinteacht ghruaigesparseness of hair
bun tornapathe bottom of a turnip
eala bhána white swan
ag
fairewatching
thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground
le dúilwith desire
ag preabadhjumping
ruainnín aráina small piece of bread
beathafood
sprúillemorsel
ag samhlúimagining
síógínlittle fairy
dea-shíóga good fairy
de dhoirte dhairtedartingly, suddenly
a dhá luaithe isas soon as
in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill
a broinn deargher red breast
giodamachfrisky, jaunty
mífhoighdeachimpatient
ag bíogaílchirping
go háiridespecially
uaibhreachproud, spirited
ar leathadhopen
lena bréagadhtoo woo her
babhtaísometimes
cuinneogchurn
drisiúrdresser
dos cabáistetuft of cabbage
máimín fataía handful of potatoes
ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil
cruimhmaggot
bagrachthreatening
binnsweet
a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes
spideoga difriúladifferent robins
á leanúintfolllowing him
conairpathway
ag moilliúslowing
nuair a d'iniúch séwhen he examined
súil ribesnare (of thin cord or wire)
d'fheith siseshe waited
de réir dealraimhapparently
ina ghnóthaíin his affairs
ar nós gasúirínlike a young child
go n-abrofaíthat it be said
gileacht a súlthe brightness of her eyes
frídthe smallest thing
go beachtprecisely
chomh haerach céannaevery bit as lively
achairína very short time
seafóidnonsense
<td cl
rinneadh stacán cloiche de Dhónall
Dónall was left rooted to the spot
Leis sin rinne an máistir Ó Duibhir búirtheach agus
rinneadh stacán cloiche de Dhónall.
chiotóg
left-handed person
Bhí fadhb bheag amháin ann, áfach: ba
chiotóg é Tadhg agus deasóga ab ea an bheirt eile!
"D'fhoghlaim mé an giotár mar dheasóg agus is mar sin a sheinnim anois é, cé go n-airím go mbeadh rithim níos fearr agam dá mbeadh sé foghlamtha an bealach eile agam.
fágtha ar lár
left out
(Nó ba cheart go mbeadh!) Má tá aon cheann acu
fágtha ar lár, nó rófhada chun tosaigh, beidh locht agam uirthi.
ar fhealsúnacht na heite clé nó deise
on the philosophy of the left or right wing
Nárbh fhearr i bhfad go mbeadh na páirtithe sinsearacha seo ina bhfreasúra do chúis i bhfad níos tábhachtaí, go mbeadh dearcadh i bhfad níos fadtéarmaí acu agus go mbeadh siad ar a ndícheall ar son a muintire uile? Go mbeadh na focail "frith-Chomhaontú" agus "frith-Aontacht" curtha sa bhosca bruscair agus go mbeadh an pholaitíocht bunaithe
ar fhealsúnacht na heite clé nó deise chun leas achan bhall den tsochaí?
Tuigtear cén fáth ar cuireadh ailtireacht Chomhaontú Aoine an Chéasta le chéile.
an eite chlé
the left wing
Tá
an eite chlé in ísle brí ar chúiseanna stairiúla.
an eite chlé
the left wing
Is ar éigean a bhí na torthaí fógartha ná gur thosaigh cúlbhinseoirí i bhFianna Fáil ag rá go raibh súil caillte ag Fianna Fáil ar an chúis a bunaíodh an páirtí, sin le rá le fealsúnacht náisiúnta phoblachtánach ar
an eite chlé a chur chun cinn.
bpolaitíocht na heite clé
left-wing politics
Bhíos sáite i gcultúr Shasana agus gníomhach i
bpolaitíocht na heite clé.
d'fhág siad cibé beo nach raibh daonna ina ndiaidh
they left all creepy-crawlies to themselves
"
Amach leo agus
d'fhág siad cibé beo nach raibh daonna ina ndiaidh nuair a tharraing siad an doras ina ndiaidh.
fágfar in áit na leathphingine é
it'll be left behind
Tá Aer Lingus i riocht fíorfholláin faoi láthair ach caithfear leanstan leis an fhorbairt nó
fágfar in áit na leathphingine é.
polaitíocht na heite clé
left-wing politics
Is daoine a bhfuil bá acu le
polaitíocht na heite clé iad seo.
fágtar rudaí ar lár
things are left out
Go minic
fágtar rudaí ar lár.
fágtha gan chosaint
left without protection
Cad é a thiocfadh le hiarbhaill an IRA a dhéanamh? Má eagraíonn siad a bpobal féin le cur in éadan na nOráisteach, cad é na himpleachtaí a bheas ansin do phróiseas úr na síochána? Tá imní ar chuid mhór daoine atá ina gcónaí gar do “líne na síochána” go mbeidh siad
fágtha gan chosaint.
a laige is atá an eite chlé
the weak nature of the left wing
An eite chlé
=======
Fadhb eile a bhaineann leis an Mheánoirthear is é
a laige is atá an eite chlé, dar le Fisk.
de chuid na heite clé
of the left wing
Agus ar eagla go sílfeadh éinne gur ceist í seo a bhaineann le dornán beag antoisceach
de chuid na heite clé, níor mhiste a mheabhrú go bhfuil Éire cáinte ag eagraíochtaí creidiúnacha idirnáisiúnta maidir leis an cheist áirithe seo.
eite chlé
left wing
”
Páirtí an Lucht Oibre
=======
Tá Muireann ina ball de Lucht Oibre le blianta fada anois ach deir sí go mbraitheann sí rud beag míshuaimhneach sa pháirtí anois, de bhrí go bhfuil sé tar éis bogadh ón
eite chlé go dtí an lár.
an eite chlé
the left wing
Rinne iarcheannaire Pháirtí an Lucht Oibre, Ruairí Quinn, botún mór roimh an olltoghchán deireanach nuair a chuaigh sé in adharca le Gerry Adams i ndíospóireacht ar “The Late Late Show” faoi cé atá i gceannas ar
an eite chlé in Éirinn.
de chuid na heite clé
of the left wing
Tá corradh le 100 feisire ag na Liobrálaigh, leathchéad ag an Bloc Québecois, agus 30 nach mór ag an NDP
de chuid na heite clé.
fágadh trian de na tithe gan díon
a third of the houses were left without a roof
In Innisfail
fágadh trian de na tithe gan díon agus ar a laghad 2,000 duine gan dídean.
a d’fhágfaí amach
that would be left out
“Bhí dua ag baint le rogha a dhéanamh cén chuid den scéal a chuirfí isteach sa leabhar agus cén chuid
a d’fhágfaí amach.
ina cholpa clé
in his left calf
De réir thuarascáil an phaiteolaí stáit, cuireadh sé philéar san uasal Fullerton, sa chloigeann, sa mhuineál, ina lámh dheis, ina cholainn, agus
ina cholpa clé.
roinntí an méid a bhíodh fágtha
the amount left would be divided
”
An rud a tharlaíodh ná nuair a bhíodh an buiséad go léir a bhain le cúrsaí riaracháin caite,
roinntí an méid a bhíodh fágtha idir cúrsaí teanga agus cúrsaí forbartha pobail.
eachtra a chuaigh i bhfeidhm ar thuismitheoirí Jones
an event that left its mark on Jones' parents
Rugadh Jones i 1913, nuair a bhí Learphollach eile de bhunadh Éireannach, Jim Larkin, ina cheannaire ar an fhrithdhúnadh i mBaile Átha Cliath,
eachtra a chuaigh i bhfeidhm ar thuismitheoirí Jones.
rí na láimhe clé
the forearm of the left hand
Mo thuismitheoirí a bhí ann, cúr tiubh gallúnaí ar mo mháthair suas ar
rí na láimhe clé, an lámh eile á glanadh aice sular ardaigh sí í chun an cluasán clé (ceol, céard eile?) a bhaint di.
an cluasán clé
the left earphone
Mo thuismitheoirí a bhí ann, cúr tiubh gallúnaí ar mo mháthair suas ar rí na láimhe clé, an lámh eile á glanadh aice sular ardaigh sí í chun
an cluasán clé (ceol, céard eile?) a bhaint di.
ón eite chlé
from the left wing
Níl mórán athrú tagtha ar thacaíocht an Lucht Oibre sna pobalbhreitheanna agus iad faoi ionsaí ag Fine Gael san earnáil liobrálach mheánaicmeach agus ag Sinn Féin
ón eite chlé.
fágtar fúinn féin
it is left to ourselves
Ligeann sé dóibh a scéalta brónacha féin a insint os comhair an cheamara agus
fágtar fúinn féin breithiúnas a thabhairt orthu.
i bpolaitíocht na heite clé
in left-wing politics
Bhí aithne mhaith agam féin ar Colin i Learpholl, áit a raibh sé gníomhach
i bpolaitíocht na heite clé nuair a bhí sé ina dhéagóir, san fheachtas dlúthpháirtíochta le Vítneam, mar shampla.
nuachtáin de chuid na heite clé
left-wing newspapers
Chuir muid
nuachtáin de chuid na heite clé agus litreacha chuige ó Learpholl agus ba léir ó na litreacha a scríobh sé ar ais go raibh scoilt san IRSP.
le buille beag an-mhailíseach dá ciotóg.
with a small very malicious blow of her left jab.
“*Blíp*! *Blíp! Blíp!* a Bhaloir,” ar sise go magúil, lách, carthanach, agus í ag síneadh Laoch na Litríochta ar fhleasc a dhroma
le buille beag an-mhailíseach dá ciotóg.
mo shá spionnaidh fágtha ionam
enough vigour left in me
Ní dóigh liom go bhfuil dóthain ama agam ná
mo shá spionnaidh fágtha ionam timpeall de cheithre chiliméadar a chur orm i mbrothall an lae.
sa chraobh ar clé, na teangacha Ceilteacha.
in the branch on the left, the Celtic languages.
Nuair a bhí mé thart fá chúig bliana déag d’aois thaispeáin múinteoir Laidine léaráid de theangacha na hEorpa don rang agus is cuimhin liom gur chuir mé suim
sa chraobh ar clé, na teangacha Ceilteacha.
fágtha amuigh sa bhfásach
left out in the desert
Ní raibh rian de Chill Chainnigh, Corcaigh ná Tiobraid Árann le feiceáil agus d’fhéadfá a rá gur
fágtha amuigh sa bhfásach a bhíodar sa tréimhse sin.
i dtreo na heite clé barraíocht.
to far to the left.
Léiríonn sé go bhfuil muintir na Poblachta in amhras faoi pholaitíocht atá
i dtreo na heite clé barraíocht.
más ciotóg é,
if he is left-handed,
Sup de pheann luaidhe eile mar chúltaca ar a chluas, san áit ina dtosaíonn, nó,
más ciotóg é, san áit ina gcríochnaíonn an cíorthrasna.
scoite
left behind
Am éigin eile, b'fhéidir, ach caithfimid an turas seo a chríochnú inniu!
Ó tharla Harlem díreach
scoite againn, is íoróin bhreá é casadh ar ais ar an Greenway ag ciumhais na habhann arís, mar is í an chéad pháirc a fheiceann muid ná Thomas Jefferson Park.
is cóir na hiománaithe a fhágáil i mbun iománaíochta.
the hurlers should be left to hurl.
Peileadóirí a theastaíonn ó fhoireann Átha Cliath agus
is cóir na hiománaithe a fhágáil i mbun iománaíochta.
d'éirigh roinnt clubanna as an gcumann peile i Sasana
some clubs left the Football Association in England
Sa bhliain 1871,
d'éirigh roinnt clubanna as an gcumann peile i Sasana mar agóid in aghaidh rialacha a thoirmisc láimhsiú na liathróide.
tar éis do na píosaí ealaíne a bheith fágtha i seanáiléar
after the pieces of art were left in an old attic
Is díol suntais é, mar sin, go bhfuil cnuasach péintéireachta agus líníochta a rinne Plath go luath ina saol, nach raibh feicthe ag an domhan mór riamh roimhe seo, i ndiaidh teacht chun solais i leabhar nuafhoilsithe
tar éis do na píosaí ealaíne a bheith fágtha i seanáiléar i dteach mhuintir Plath ar feadh na mblianta.
polaitíocht na heite clé
left wing politics
Is dócha go raibh mé i gcoinne ‘nóisean na gairme’ ar bhonn idé-eolaíoch mar gur bhain mé go láidir le
polaitíocht na heite clé – creid é nó ná creid!”Is dócha, mar sin, go n-aontódh Myers le ráiteas cáiliúil Winston Churchill: “If a man is not a socialist by the time he is 20, he has no heart.
dá bhfágfainn
if I had have left
Agus níor fhág mé an nuachtán nuair a bhí trioblóidí airgeadais acu ceithre bliana ó shin in ainneoin go rachadh sé go mór chun sochair dom ó thaobh airgid de
dá bhfágfainn mar go raibh tairiscintí fiala faighte agam ó nuachtáin eile.
feithicil roth stiúrtha ar chlé
left-hand drive vehicle
Fadhb eile a thug sé faoi deara le déanaí ná go mbíonn roinnt tiománaithe ó Mhór-Roinn na hEorpa – iad siúd a bhfuil
feithicil roth stiúrtha ar chlé acu – ag déanamh “*side swipes”* ar fheithiclí sa Bhreatain go minic.
á fágáil ar lár.
being left out.
Tá siad giota maith níos fearr ná na daoine fásta atá thart orthu!
Ach an rud atá ag titim amach ná go bhfuil glúin eile ann atá
á fágáil ar lár.
agus cé acu ar fágadh ar siúl é,
and whether it was left on
Thug mé suntas ar leith don mhéid a dúirt sé faoi mhuintir na hÉireann a bheith ciaptha de shíor ag imní faoin tumthéitheoir
agus cé acu ar fágadh ar siúl é, nó ar múchadh é! Dar leis, bhí neamhord éigníoch dúghafach ag muintir na tíre ina hiomláine faoi! Chuaigh sé i bhfeidhm go mór orm mar go bhfuil mo thuismitheoirí féin díreach mar sin.
braithim gur fágadh ar mo chonlán féin mé
I feel that I was left to get on with things on my own
Bhí mise thar a bheith glas ag an am sin agus
braithim gur fágadh ar mo chonlán féin mé – níor tugadh treoir ar bith dom.
a chaithfear a fhágáil ar leataobh
that have to be left aside
Dúirt an Cigire Sinsearach Pleanála Kevin Moore go bhfuil fasaigh shoiléire leagtha síos ag an Bhord i gcásanna faoin chéatadán tithe
a chaithfear a fhágáil ar leataobh do chainteoirí Gaeilge.
fágtha ar lár
left out
Locht amháin a gheobhainn air, áfach, ná na rudaí atá
fágtha ar lár – idir dhaoine agus ábhair.
an drochbhail atá fágtha ar ghluaiseacht na Gaeilge i gcoitinne
the bad condition in which the Irish language movement has been left
***Fógraíocht trí Ghaeilge: an cosc atá curtha uirthi ag an fheidhmeannas ó thuaidh:*** Le linn ghéarchéim *Lá Nua*, tugadh le fios dúinn
an drochbhail atá fágtha ar ghluaiseacht na Gaeilge i gcoitinne as siocair an dearcaidh dhiúltaigh atá ag na húdaráis ó thuaidh i leith na Gaeilge.
rialtas den eite chlé
left-wing government
Bhí leithscéal nua ó SAM le
rialtas den eite chlé ar nós na *Sandanistas* i Nicearagua a dhíbirt.
fágadh iad náirithe
they were left embarressed, ashamed
Is mian leo smacht iomlán a bheith acu, de ghnáth, de bhrí gur tharla drocheispéireas dóibh ina saol roimhe seo a raibh baint aige le cúrsaí gnéis agus
fágadh iad náirithe dá bharr.
Lánchúlaí ar chlé
left full back
** **Brendan Smith **(
Lánchúlaí ar chlé): D’éirigh go seoigh leis ar fhoireann na sóisear ach beidh le feiceáil an bhfuil sé in ann do leibhéal na sinsear.
tá sí fágtha gan bhaint lena raibh inti.
it is left in tact, uncut
Dúirt Ó Cadhain gur cúinne an ghiorria í an Ghaeltacht, is é sin, go bhfuil sí slán faoi láthair ón spealadóir;
tá sí fágtha gan bhaint lena raibh inti.
gan a bheith fágtha ar an trá fholamh
not to be left destitute or high and dry
Cá raibh Biffo le linn do na linnte a bheith ag líonadh? Bhí sé ag iarraidh an dá thrá a fhreastal, mar a dhéanfadh gobadán maith: ag coinneáil a chloigeann os cionn uisce agus ag déanamh a dhíchill
gan a bheith fágtha ar an trá fholamh.
Páirtí an Daonlathais Chlé
Democratic Left
Roghnaíodh í mar iarrthóir de chuid chomhghuaillíocht páirtithe éagsúla: An Comhaontas Glas,
Páirtí an Daonlathais Chlé agus Páirtí an Lucht Oibre.
dhá chos chlé
two left feet
Bhí ceist amháin eile agam do Ní Mhearraí: Cad é a tharlaíonn i gcás mo leithéidse a bhfuil
dhá chos chlé uirthi!
“Iarraim orthu cos amháin a mhalartú le duine a bhfuil dhá chos dheasa air!”
Le freagra mar sin, níl leithscéal ar bith agat gan triail a bhaint as!
Má tá tú ag iarraidh a theacht ar rang oíche atá rud beag éagsúil, áit a gcasfar daoine úra aclaí ort, tig leat tuilleadh eolais a fháil ar (www.
fágfar na nuachtáin Ghaeilge ar an trá fholamh ar fad
the Irish language newspapers will be left completely destitute
Trá fholamhAr ndóigh,
fágfar na nuachtáin Ghaeilge ar an trá fholamh ar fad má thriomaíonn tobar na bhfógraí stáit, rud a d’fhéadfadh a bheith ar na bacáin, dar liomsa.
fágtha ar lár
left out
Bhuel, más fíor do Orwell, is bréagadóirí den chéad scoth iad na meáin idirnáisiúnta, mar bhí go leor eolais
fágtha ar lár acu ina gcuid tuairiscí faoin gcogadh a bhí ar siúl sa tSeoirsia i mí Lúnasa seo a chuaigh thart.
eite chlé
left wing
Is polaiteoir neamhspleách den
eite chlé í Catherine Connolly, a fáisceadh as an lucht oibre, agus a bhíodh i bpáirtí an Lucht Oibre go dtí roinnt bheag blianta ó shin.
Tréigeadh cuid nach beag
a considerable number were left high and dry
Tréigeadh cuid nach beag acu ar cibé oileán a dtéadh na longa i dtír ann, agus caitheadh go dona leo arís ag muintir dúchais cibé oileáin in ar caitheadh i dtír iad.
móramh tostach balbh
majority left wordless
An cneasú thar ghoimh
Ainneoin go mbíonn gach duine ag caint ar an fheabhas atá tagtha ar an tuaisceart agus ar Bhéal Feirste ach go háirithe - "nach iontach na bialanna galánta atá agaibh ansin" - ba é an rud a léirigh an ruaille buaille san Europa nuair a thug íobartaigh agus ionadaithe na n-íobartach ón dá thaobh, náisiúnaíoch agus aontachtach, aghaidh ar a chéile a fhad is a bhí an
móramh tostach balbh, thug sé le fios go bhfuil gangaid faoin dromchla, go bhfuil an seicteachas beo beathaíoch ar thaobh amháin.
chuaigh i gcion air
left its mark on him
Ach níorbh é sin an tréith ba mhó dá gcuid a
chuaigh i gcion air.
faoi is thairis
left right and centre
”
Thosaigh John ag cabhrú lena thuismitheoirí sa siopa i ndiaidh na hardteiste a fhad is raibh sé á fhéachaint féin san iliomad post
faoi is thairis.
heite chlé
left wing
Tugadh léachtaí ag deireadh seachtaine faoi roinnt de na pearsana móra de chuid na
heite chlé i stair na hÉireann: daoine ar nós Big Jim Larkin agus Michael Davitt.
fágadh
was left
Nuair a tháinig deireadh leis an liúntas dífhostaíochta a bhíodh le fáil aige,
fágadh ar an ngannchuid é.
fhág sin a lorg air
left a mark on him
Ar
fhág sin a lorg air? An féidir leis dearmad a dhéanamh ar a mhothúcháin féin le go dtig leis jab a dhéanamh, a d’fhiafraigh mé de?
“Bhuel, mar dhaoine daonna, tá muid bogtha ag gach rud a fheiceann agus a mhothaíonn muid.
ach mí fágtha
just a month left
Níl
ach mí fágtha go mbeidh na toghcháin áitiúla ar siúl in Éirinn le comhaltaí a roghnú do na comhairlí contae, comhairlí cathrach agus do na comhairlí baile.
leag
left
leag sé béim ar dhaoine eile a mhúineadh, in ionad clú a charnadh dó féin.
iarsma
a relic, left over
Is
iarsma é Seanad Éireann den dearcadh a bhí coitianta sna 30í a dhearbhaigh go bhfuil tábhacht ar leith ag na gairmeacha agus gur chóir go mbeadh guth acu sa chóras pholaitiúil.
fhág
left
Bheadh sé go gairid sular
fhág mé an Mon.
fágtha
left
Níl pingin rua
fágtha ag duine ar bith, agus is beag sin i gcomparáid leis na scéalta uafáis atá ag teacht chun solais lá i ndiaidh lae.
bailithe
has left
Tá an dara bean
bailithe léi seacht mbliana ó shin.
eite chlé
left wing
Thuig cuid mhaith daoine eile ar an
eite chlé é seo fosta agus thug siad tacaíocht do Peter Cranie.
fágadh
were left
Is iomaí scéal a chuala mé faoi thuismitheoirí de bheith ag ropadh is ag rúchladh ó áit go háit: obair, cóisireacha, siopaí, an lón sciobtha ag an oifig agus líon mór dualgaisí nach iad, agus
fágadh na gasúir ar a n-ábhar féin, faoi bhlaiseadh den uaigneas, agus tá a fhios agam faoin tumadh iomlán sna fístéipeanna is sa ríomhaire a tharla mar gheall ar an deifir dhamanta sin.
faoi chlé
left
Bhreathnaigh an mac léinn faoi dheis agus
faoi chlé agus chlaon a chloigeann isteach chugam go ciúin agus dúirt de chogar mogar, "An Mafia.
is beag nár fhág mé
I almost left
Ach
is beag nár fhág mé an ríomhaire sa bhaile ar fad.
taobh ciotach
left side
Achan tír ar domhan a bhfuil tiomáint
taobh ciotach an bhealaigh ina dhlí, is ceann de na fáthanna taismí báis is coitianta é sin.
Nochon fhuicfindse
I'd not have left
Oilithreacht Cholm
De réir na staire, bronnadh an t-oileán ar Cholm Cille nuair a bheartaigh sé dul ar deoraíocht tar éis cath fuilteach Chúil Dreimhne (sa bhliain 561), ar bhraith sé féin ciontach as, i mbealach nach dtuigim, ach tugadh breith air:
Mona beith briathra MolaisiGun crois os Áth Iomlaise,
Nochon fhuicfindse re mo lindSaeth nó galar a nÉirind.
lorg a láimhe
left his mark
org/wiki/Nikola_Tesla)
Duine de mhóreolaithe an chine daonna é a bhfuil
lorg a láimhe fós lárnach i saol na linne seo - X-ghathanna, cuir i gcás, an spréachphlocóid a úsáidtear i ngach carr, soilse neon nó an teicneolaíocht a úsáidtear i gcraoladh raidió.
ciotógach
left-handed
Bhí triúr ar an bpáirc an lá sin a ainmníodh ar Fhoireann Iomána na Mílaoise: Christy Ring (38), an tosaí cumasach as Chorcaigh, a bhí ag tíocht ag deireadh a ré; John Doyle (30), an fear láidir scafánta ó Thiobrad Árann a bhí i mbarr a mhaitheasa; Jimmy Doyle (20), an gréasaí
ciotógach as Dúrlas Éile, a chabhraigh le Tiobraid Árann cluichí go leor a bhuachaint lena chruinneas chun scóranna a aimsiú.
Fágadh
was left
Fágadh ar lár sna tuairiscí chomh maith go bhfuil go leor nach Libiaigh iad, atá eolasach faoina chás, ar aon intinn leo.
D'fhágas
I left
D'fhágas slán leis na róin agus leis na turasóirí agus thugas aghaidh ar an droichead, ceithre mhíle siar uaim, crochta i mbrat scamaill, ainneoin teas an lae.
fanta
left
Leagadar rompu agus rinne uisce faoi thalamh le chéile le bheith cinnte gurbh é an náisiún mór, saibhir, an Fhrainc, agus nárbh é an tírín beag, bocht, Éire éidreorach (a bhí saibhir cúpla bliain ó shin ach nach bhfuil cianóg rua ná sciúrtóg
fanta anois aige), a rachadh chun na hAfraice Theas an bhliain seo chugainn le himirt i gcomórtas Chorn an Domhain (sacar, ní rugbaí, ar eagla na míthuisceana).