féadann muid giota a bhaint dó
we'd better get going
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus
féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
féadann muid giota a bhaint dó
we'd better get going
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus
féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
ag cur chuige
going about it
An mbeadh cluichí iontacha againn seachtain i ndiaidh seachtaine agus luas agus aclaíocht dhochreidte agus scil dhosháraithe á léiriú ag imreoirí ó cheann ceann na tíre? Nó an mbeadh imreoirí
ag cur chuige leis an díograis agus an paisean céanna is a léiríonn siad faoi láthair, ag cur san áireamh dá mbeidís gortaithe go gcaillfidís amach ó thaobh airgid de an tseachtain dár gcionn?
An Cumann féin
=======
Ceist eile a éiríonn as an bplé seo ná cén difríocht a dhéanfadh sé don Chumann Lúthchleas Gael ar fud na tíre dá mbeadh an t-airgead a théann isteach i gcistí éagsúla de ghnáth á úsáid chun tuarastal a íoc leis na himreoirí idirchontae? An mbeadh clubanna agus scoileanna thíos leis? An mbeadh fir agus mná sásta a gcuid ama a chaitheamh saor in aisce ag traenáil daoine óga agus á dtabhairt chuig cluichí dá mbeadh imreoirí ag fáil íocaíochta ag an am céanna? An mbeadh an lucht leanúna ann seachtain i ndiaidh seachtaine, sásta taisteal ar fud na tíre chun tacaíocht a thabhairt do na foirne, go mórmhór dá mbeadh siad ag cailliúint cluichí go rialta?
Tá na ceisteanna seo agus tuilleadh bainteach leis an ábhar agus is cinnte go mbeadh athrú ar an gCumann Lúthchleas Gael dá dtiocfadh an ghairmiúlacht i bhfeidhm.
a choinneos ag imeacht thú
that will keep you going
Ar ndóigh muna bhfuil cloiste agat faoi seo roimhe seo beidh tú rud beag deireanach do chéad oíche na féile! Ach ná bí buartha, tá neart seisiún ceoil amhránaíochta agus rince ar siúl thar an chuid eile den deireadh seachtaine
a choinneos ag imeacht thú!
Le haghaidh tuilleadh eolais féach ar: (www.
ag dul i mbun comhraic arís
going into combat again
Tríocha nóiméad d'am breise le himirt!
An cheist mhór agus na foirne
ag dul i mbun comhraic arís ná cé acu a raibh an toil agus an croí acu chun an bua a ghnóthú.
ag dul chun siobarnaí
going to the dogs, not going well
Ní dhearna McAllister ach cúpla nóta a scríobh agus ní raibh ar intinn Chiain ach go raibh gach aon rud
ag dul chun siobarnaí.
ar bun
going on
Agus, ar shlí, ba nádúrtha agus ba láidre a raibh ar siúl i bPáirc Semple ná a bhí
ar bun ar Shráid Uí Chonaill.
Choinneodh sí sa tsiúl céad
she'd keep a hundred going/busy
"
Choinneodh sí sa tsiúl céad.
Bhí muileann iontach ag Lillian
Lillian was always going a mile a minute (talking non-stop)
Bhí muileann iontach ag Lillian nuair a thosaigh sí ag caint ar Nigel agus ba chúis mhaíte go leor an teach gan í toiseacht ar phost Nigel sa chathair.
sna beanna
going out of her mind (lit. on the cliffs, about to jump over)
Bhí a máthair
sna beanna ag an diabhal rud agus ní thiocfadh leat amharc ar a hathair ach an oiread.
ag cnádán
complaining, going on and on
Bhí a hathair
ag cnádán ó d'fhógair Mark go raibh sé féin agus Ruth le pósadh.
ag athchognadh
ruminating, going over the same thing again and again
"Níl a fhios agam cad tuige a bhfuil siad uilig ina suí thart
ag athchognadh nuair atá an cinneadh déanta ag Mark agus Ruth.
ag dul le báiní
going wild
Bhíodh tuairim is ar 200 duine i láthair i dtús ama, ach anois san ionad nua, an GPO, bíonn 850 "
ag dul le báiní", mar a deir sé féin, ar an urlár damhsa.
ag dul thar fóir
going overboard
Bhí a lán Éireannach agus ceardchumannaithe ón cheantar ar an pharáid ach bhí an-fhoighid acu leis na póilíní, in ainneoin iad a bheith
ag dul thar fóir leis an smachtú.
go bhfuil an saol ina shuí ar a thóin agat
that everything is going your way
"Anois, a rún," ar seisean, "is dócha go síleann tú
go bhfuil an saol ina shuí ar a thóin agat anois.
Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith
I'm not going to make fun of anyone
Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith nó tá an rud ar fad ró-thromchúiseach agus ró-léanmhar go mór.
ag dul as gnó
going out of business
Tá muid ag cuartú anois ceannaireacht aontachtach agus dhílseach a fheiceann go bhfuil an IRA
ag dul as gnó, a aontóidh an UUP taobh thiar de Chomhaontú Aoine an Chéasta, agus foireann na brionglóide, Jeffrey Donaldson agus Reg Empey, mar cheannairí úra an pháirtí i ndiaidh imeacht Trimble.
réchúiseach
easy-going
Níl siad ag iarraidh ach sos deas
réchúiseach a fháil ó chúraimí an ghnáthshaoil.
le coinneáil ag imeacht
to keep me going
Tá mé ag iarraidh dóthain airgid
le coinneáil ag imeacht agus tá mé breá sásta leis sin.
ag dul thar fóir
going overboard
Agus todhchaí an PSNI á plé faoi láthair, tá iarrachtaí a cheannasaíochta an milleán uilig a chur ar na poblachtánaigh
ag dul thar fóir.
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eile
I'd better be going
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eile
I'd better be going
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
níl mé ag gabháil a lua
I'm only going to mention
*Ar charraig na ndeor is dó gur chaill mé mo radharc,
Is go dtéighe mé faoi fhód ní thógfad m'aigneadh ' do dhiaidh
("An Chéad Mháirt d'Fhómhar ")*
Scríbhneoirí
=======
Tá ceithre cloigeann déag as Rann na Feirste a bhfuil a saothar foilsithe, ach
níl mé ag gabháil a lua ach triúr anseo, triúr deartháireacha Mhic Grianna.
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh ann
going against everything she ever believed in
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
ag freastal ar a gcúraimí laethúla
going about their normal routine
Is mian leo go leanfadh bunadh na cathrach orthu
ag freastal ar a gcúraimí laethúla, agus teastaíonn uathu go leanfadh turasóirí orthu ag teacht chun na cathrach.
ag dul i gcré
dying (lit. going into the soil)
I ndáiríre, is é an tsamhail a bhí i m'intinn ná go raibh daoine
ag dul i gcré as éadan a chéile, faoi bháisteach a bhí ag titim gan stad! Sea, *An Béal Bocht.
ag imeacht lena dtoisc féin
going about their own business
"
Ní raibh a fhios ag Aifric cad é le rá agus shuigh siad ansin go díreach, lámh ar lámh, ag amharc ar achan duine eile
ag imeacht lena dtoisc féin.
i mbun gnótha
going about their work
Dar liom, is fearr na tráchtairí Gaeilge, idir lucht TG4 agus Raidió na Gaeltachta, ná na tráchtairí a bhíonn ag RTÉ (seachas Mícheál Ó Muircheartaigh) mar, dar liom, tá siad níos nádúrtha
i mbun gnótha.
ag déanamh ar an teach
making for the house/going towards the house
"A Dhaidí," a scairt sí agus í
ag déanamh ar an teach, "ná hith uilig é sula bhfaighidh mé a fhad leis.
ag dul ar mire
going mad
Bomaite eile, tá trup cósúil le hainmhithe fiáine
ag dul ar mire thart fá dtaobh díot agus nuair a amharcann tú thart tugann tú faoi deara gur fear ag díol uisce atá ann.
ag imeacht siar
going west
Bhí an Ghaeltacht ann mar acmhainn agus thugas tréimhsí fada
ag imeacht siar.
ag treabhadh leis go tréan
going strong
Go dtí le gairid, bhí tionscal na turasóireachta
ag treabhadh leis go tréan san Astráil, agus méadú rialta ag teacht ar an líon daoine a bhí ag triall ar an tír as tíortha eile.
as loic ar na geallúintí
for going back on the promises
Ba léir ó na cláracha raidió le linn na bliana go raibh an pobal an-díomách leis an rialtas
as loic ar na geallúintí a rinneadar roimh an toghchán deireanach.
cá bhfuil do thriall
where are you going/heading?
"Cad é a dhéanfas tú nó
cá bhfuil do thriall ar an bhliain seo chugainn?" ar sí.
ag dul in aghaidh an aird
going uphill
Sna caogaidí, bhíodh innill gan mórán cumhachta ar an líne sin agus ba mhinic nach mbíodh ach luas 5 ciliméadar san uair fúthu
ag dul in aghaidh an aird.
ag dul ó dheas
going south
Na milliúin teifeach
ag dul ó dheas.
ag dul fiáin gan smacht
going wild withour control
"Bíonn daoine
ag dul fiáin gan smacht i ndiaidh oíche ar an ól, ach i ndiaidh oíche ar thobac bíonn siad socair go fóill.
shuachmán
easy-going person
Ba
shuachmán sásta í nuair a d'fheiceadh sí muid ag bun an staighre, gan puth anála fágtha ionainn.
Pósfar tú gan mhoill
you're going to get married soon
"Sna nóchaidí, bhíodh na fir a bhí thart orm ag rá: '
Pósfar tú gan mhoill, beidh páistí agat, agus tosóidh tú ag taisteal isteach sa chathair ó na bruachbhailte'," a chuimhnigh Buckley, atá bliain is daichead d'aois, le gairid.
ag teannadh liom
going close up to me
*
Gluais • Glossary
grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun
dá mo dhallúblinding me
sócúlachcomfortable
go diansmaointeachextremely thoughtful
mar is dual dóas it usually does
scáthannashadows
ag atswelling, expanding
in aice an chaibinéidbeside the cabinet
ag siotgháiresniggering
fá dtaobh deabout it
aitstrange
ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination
searmanasceremony
chóir a bheithnearly
ag druidim liomapproaching
dá freagairtanswering her
go drúisiúillustfully
ag teannadh liomgoing close up to me
ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her
fireannmale
i dtólamhalways
marcaíocht ar rudaíto ride things
leasrachathighs
de shíor dá mo leanstan thartalways following me around
chomh tógtha sin liomso taken with me
ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me
dá tochas féinscratching herself
ag casachtáilcoughing
dá mhacasamhail seolike this
ag goillstean ortbothering you
drochspionna bad mood
bulógloaf
corruairsometimes
buanchairdefriends for life
gliondarjoy
faoi smachtunder control
bosca na mbréagánthe toy box
go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in
brionglóid ar dóigha great dream
corroíchethe odd night
smúitdust
gníomhaction
rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness
dóighiúilgood-looking
aibíripe
a cuid murnán beag bánher little white ankles
osnasigh
ag barr a malaíat the top of her brows
smigeadchin
toradhfruit
a scoilteadhwhich was split
stán mé uirthiI stared at her
mo chuid lochtannasamy faults
íomháimage
Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.
leis an imeacht thar fóir seo
for this going overboard
leac oighirice
liomóidlemon
ag diúlsucking
bodhairedeafness
béasamanners
gránnahorrible
cumhachtpower
mo leithéidsethe likes of me
docharharm
múrshower
caiteover
fás maithgood growth
ag feadaílwhistling
sáite amachstuck out
stróeffort
leidclue
bodhraithedeafened
gleonoise
oibleagáideachtobligingness
cothrom na Féinnefair play
dúnárasachreticent
cantalpetulance
aisteachasqueerness, strangeness
ar fheabhasexcellently
a chur as a riochtto distort
sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out
an iarraidh seothis time
coiscéimstep
filltefolded
muinchillesleeve
plaitbald patch
burlaí bána gruaigewhite trusses of hair
malaíbrows
ag sméideadh a chloiginnnodding his head
gach re soicindevery second second
in ard a chinnas loud as he could
ríforearm
clúmhachdown (on face)
smigchin
dallamullóg a chur ormto hoodwink me
nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him
ar feadh na síoraíochtafor an eternity
bearnagap
tuillteearned
meangadhsmile
clamhsáncomplaint
luaigh séhe mentioned
bréanfoul
tá fíorbhrón ormI'm really sorry
múiscnausea
slisínslice
chinn mé arI decided
a chur díomto give up
tioncharinfluence
á tochasbeing scratched
go gontaconcisely
eachtra gadaíochtatheft incident
trealamh lofarotten equipment
ag geonaílwhimpering
croitheadh uafásachterrible shaking
samhlaighimagine
a scáthhis shadow
leata chomh móropen so wide
macallaecho
boinnsoles
ag coisíochtpacing
ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps
óltachdrunk
dheasaighadjusted
mo bhaithisthe top of my head
luasc siarrocked backwards
sálaheels
glanbhearrthaclean-shaven
olldoirdbasses
bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details
ceann dúbáiltea double
bhain searradh asam féinI stretched myself
shéid séhe blew
á spreagadhencouraging him
á thionlacanaccompanying him
clingireachttinkling
cantaireachtchanting
grágaílcroaking, braying
dalltavery drunk
ag éalúescaping
go séimhgently
a chonúisyou useless person
an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly
bailigh leat mar singet lost then
mallachtaícurses
líomhaintíallegations
mhaslaigh éI insulted him
barántas gabhálaarrest warrant
ionchúiseamh poiblípublic prosecution
cillíncell
luaithreadáinashtrays
stóltastools
go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me
pleotafool
sciotaíl searbhasachsarcastic tittering
uirlisíinstruments
píopaí lonrachashining pipes
tiubhthick
tanaíthin
boghabow
sreangáinstrings
béicílyelling
búireachroaring
leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard
bródpride
uabhararrogance
i mbarr mo réimeat my peak
a admháilto admit
ní raibh neart agam airI couldn't help it
iomrascálaíwrestler
togha a
nach raibh sé ag dul i gceann na súl
that he wasn't going to tackle the eyes
Bhí a fhios aige gur cuma cad é chomh hocrach agus a bhí sé
nach raibh sé ag dul i gceann na súl.
ag dul don éag mar chách
going the way of all flesh
Gluais • Glossary
carógblack-haired woman
airdheed
míchinniúintill fate
caidéisinquisitiveness
frigháireslight smile
ní shamhlófáyou wouldn't imagine
cár go cluaisgrin to the ears
go réchúiseachin a laidback way
geolánfan
glinnclear, distinct
a dhallfadh thúwhich would blind you
ceirdtrade
an rud ar dheacra greim a fháil airthe thing that was difficult to get hold of
súimínsip
fiosrúinvestigating
ar a thóirlooking for him
geoindrone, hum
boladh a allais féin chuigethe smell of his own sweat coming to him
cuideachtacompany
leigheassolution
díbholaíochdeodarant
ceist oidhreachtaquestion of inheritance
os cionn cláirlaid out (dead)
uisce reoiteiced water
a thuairimseanhis opinion
prochógahovels
drochfháistinebad prophecy
buagift
tairbhebenefit
ar nós cuma liomindifferently
a shúile sáite i ngile na cathrach amuighhis eyes staring at the whiteness of the city outside
marfachdeadly
ag dul don éag mar cháchgoing the way of all flesh
beathalivelihood
bean feasafortune-teller
go frimhagúilmockingly
ag ceilt na seanscéine uirthihiding the old terror from her
beag beann ar bhrothallindifferent to heat
anamsoul
an dea-scéalthe good news
an drochscéalthe bad news
á pholladhstabbing him
a ghéaga leata faoi chosa an domhainhis legs open under the feet of the world
ag dul ar a fhostó
going to be hired
Bhí radharc sa scannán de shráid Leitir Ceanainn agus Micí
ag dul ar a fhostó.
ag dul thar an cheasaí
going overboard/too far
Ba thur an fháilte a chuir sé roimh an chur agus an cúiteamh seo uilig agus sa deireadh, nuair a bhí sé ag baint deireadh dúile do chinneadh, agus nuair a mheas sé go raibh sí
ag dul thar an cheasaí, dúirt sé: "I ngeall ar Dhia, a Shiobhán, déan cinneadh.
ag imeacht chun scaoill
going into a panic
“Thosaigh sé le tuismitheoirí
ag imeacht chun scaoill mar gheall ar shábháilteacht a bpáistí, agus chuaigh seo i bhfeidhm ar na páistí ansin.
Tá muid chun an fód a sheasamh
we're going to stand our ground
Cén fáth ar gá dúinne, na tomhaltóirí, íoc as na fiacha móra atá ar na comhlachtaí fóin toisc go ndearna siad botúin amaideacha fadó?!
A chairde Gael, tá an réabhlóid ag tosú anseo!
Tá muid chun an fód a sheasamh i gcoinne na nguthán siúil ainnis! Anois, fan nóiméad go seolfaidh mé teachtaireacht téacs chun an scéal a scaipeadh …
Is léiritheoir/stiúrthóir sa réimse eolaíochta agus oideachais é Diarmaid Mac Mathúna leis an gcomhlacht teilifíse Agtel ((www.
coinnithe ag imeacht
kept going
B’fhearr liomsa bheith
coinnithe ag imeacht in áit a bheith i mo shuí thart.
threabh sí léi
she kept going
” Dobair nach deachaigh Siobhán thar a béal cúpla uair í féin ach, cibé mar a rinne sí é, choinnigh sí na cosa fúithi agus
threabh sí léi.
ag dul thar fóir
going overboard
Tá cuid acu
ag dul thar fóir, áfach, measann Vallely.
ag dul thar fóir
going too far
Ní dóigh liom go bhfuil mé
ag dul thar fóir nuair a deirim go bhfuil Éire ag cuidiú leis na Stáit Aontaithe beart atá go huile is go hiomlán mídhleathach a chur i gcrích.
ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh
taking in everything that was going on
Shuífeadh siad ansin i rith na hoíche agus gloiní oráiste as a gcomhair agus gan bogadh astu agus iad
ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh.
ag imeacht
going, functioning
Na dlíthe
=======
Is é an t-uachtarán agus a chomh-aireacht a choinníonn an tír
ag imeacht, ach is é an brainse reachtach a mholann, a phléann, agus a cheadaíonn na dlíthe ar a ritheann an tír.
go gcoimeádann sé sin sa tsiúl tú
that it keeps you going
Baineann tú an oiread sin sásaimh as na gigeanna
go gcoimeádann sé sin sa tsiúl tú – tugann sé breis fuinnimh duit.
Fonn leapa air.
He feels like going to bed.
Fonn leapa air.
Tá an t-ádh leo go bhfuil do leithéid ag dul sall chucu!
They're lucky that someone like you is going over to them!
Tá an t-ádh leo go bhfuil do leithéid ag dul sall chucu!
Is amhránaí, ceoltóir, múinteoir agus fear spraoi é Antaine Ó Faracháin.
ag dul ó neart go neart
going from strength to strength
Cosúil le cuid mhaith clubanna agus sraithchomórtas eile i Meiriceá a tháinig ar an saol le déanaí, treabhann siad a n-iomaire féin, beag beann ar na boic mhóra, agus is cosúil go bhfuil na sraithchomórtais bheaga seo
ag dul ó neart go neart.
a choinnigh rudaí ag imeacht
who kept things going
Dár ndóigh, tá Eddie McCaffrey ann, a chaith seal fada sa ghort linn i gcónaí,
a choinnigh rudaí ag imeacht nuair nach raibh sé éasca – i mblianta an ghorta, abraimis.
i dtaithí ar ghabháil abhaile
used to going home
Níl an Tíogar
i dtaithí ar ghabháil abhaile gan rud inteacht ina ghlaic – corn, nó cúpla milliún dollar – is é an dá mhar an chéile dó sin é nó ní thig leis a chuid corn nó a chuid milliún a chuntas.
ag dul faoin fhód
going into your grave
Rinneadh thú a cháineadh agus a lochtú agus a chiontú, a Charlie, ach is beag duine de lucht do cháinte agus do lochtaithe agus do chiontaithe nach raibh snag lena slogadh nuair a bhí tú
ag dul faoin fhód i gCill Fhiontáin.
ach threabhadar leo,
but they kept going,
Fuair 49 den 102 oilithreach bás an geimhreadh sin,
ach threabhadar leo, agus le cúnamh Indiaigh darbh ainm Squanto, a raibh Béarla aige ó na blianta a chaith sé mar sclábhaí ag na Sasanaigh, d’fhoghlaimíodar modhanna feirmeoireachta.
ag dul faoi scairt asail de
going anywhere near
”
“Ní bheidh sibh
ag dul faoi scairt asail de theach tábhairne?”
“Ní bheidh.
go bhfuil dealramh éigin ar mholadh an Chomhaontais Ghlais
that the Green Party's proposal has something going for it
Seans, fiú,
go bhfuil dealramh éigin ar mholadh an Chomhaontais Ghlais go dtógfaí painéal gréine ar dhíon gach tí atá ó dheas.
ag dul thar fóir.
going overboard.
Ach tá an iarracht atá ar bun an foréigean poblachtánach agus an Ghaeilge a nascadh le chéile
ag dul thar fóir.
ag dul ar gcúl,
going backwards,
“Tá rudaí airithe
ag dul ar gcúl, an amhránaíocht go háirithe, toisc nach bhfuil an comhthéacs sóisialta ann a thuilleadh.
go raibh siad chun roinnt dá gcuid oibriúchán a aistriú
that they were going to transfer some of their operations
Fhad is a bhí muintir Chorcaí ag teacht chucu féin ó nuacht Motorola, baineadh geit as muintir Luimnigh nuair a d’fhógair Thomson Scientific
go raibh siad chun roinnt dá gcuid oibriúchán a aistriú go dtí an Ind.
conas atá ag éirí le cúrsaí.
how things are going.
Cúpla bliain ó shin scríobh mé píosa faoi cad atá i ndán d’iarnróid na hÉireann, agus b’fhéidir gur cheart teacht ar ais chuig an ábhar seo agus féachaint
conas atá ag éirí le cúrsaí.
Imeacht le fána atá romham anois go ceann scríbe.
I'll be going downhill from now until my destination.
Imeacht le fána atá romham anois go ceann scríbe.
gan dul thar fóir leis
without going overboard with it
Tá an cur síos a dhéanann sé ar cheantair an-tarraingteach; tugann sé eolas ar áiteanna stairiúla
gan dul thar fóir leis agus tá an cur síos a dhéanann sé ar dhaoine mothálach gan a bheith maoithneach.
ag imeacht craiceáilte
going mad
An bhodóg bhuí a bhfuil an dáir caite aríst aici ó aréir, tá sí
ag imeacht craiceáilte is ag *cause*áil trioblóide.
ag dul ar aghaidh thíos staighre.
going on downstairs.
Bhíodh muidinne thuas sa leaba ag éisteacht leis seo
ag dul ar aghaidh thíos staighre.
ag dul fríd na focla uilig liom.
going through all the words with me.
’ Tá cuimhne agam m’athair ag dul amach taobh amuigh agus
ag dul fríd na focla uilig liom.
go raibh an lámh in uachtar le bheith ag Ciarraí
that Kerry was going to have the upper hand
Ach bhí an bua ag Ciarraí i gcluiche ceannais na sraithe náisiúnta i 1977 agus bhí imní ar lucht leanúna Átha Cliath
go raibh an lámh in uachtar le bheith ag Ciarraí sa chraobhchomórtas cúpla mí ina dhiaidh sin.
sochma
easy-going
Bhí an chéad oíche
sochma go maith, áfach.
ag dul sa treo céanna.
going in the same direction.
Ón am sin i leith, tá neart aerlínte eile, Aer Lingus ina measc,
ag dul sa treo céanna.
Níl muid chun aon chonradh a shíniú!
We're not going to sign any contract!
Cén fáth go bhfuil sé ag iarraidh labhairt linn? Cad atá á lorg acu?
Níl muid chun aon chonradh a shíniú! Agus cé hé an duine deas séimh seo a bhfuil gruaig chatach fhada air agus a shúil dheas amscaí ait.
ag dul timpeall i gciorcail.
going around in circles.
D’fhanamar ansin, ar nós daoine i bhfáinne sí, ar feadh uaire nó rud mar sin,
ag dul timpeall i gciorcail.
an turasóir is gearr-radharcaí amuigh
the most short-sighted tourist going
Thiocfadh
an turasóir is gearr-radharcaí amuigh ar Majdanek gan aon dua.
a choinneáil ag dul.
to keep it going.
Insíodh bréaga agus coinníodh rúin leis an chaidreamh bréagach seo
a choinneáil ag dul.
ag dul trí am an-chrua
going through a very difficult time
Tá na comhlachtaí go léir
ag dul trí am an-chrua ar fad faoi láthair.
agus rudaí ag dul go maith duit.
when things are going well for you.
Ach is féidir a bheith tuisceanach
agus rudaí ag dul go maith duit.
ag dul ó neart go neart
going from strength to strength
Tá an máthairchomhlacht, an Boston Beer Company,
ag dul ó neart go neart ó shin i leith, agus tá aon bheoir déag faoi leith anois á dtáirgeadh acu.
ag imeacht,
going,
Tar éis na míonna gnóthacha ar fad a chaith mé i mbun staidéir agus spóirt, agus ag coinneáil mo shaol sóisialta
ag imeacht, ní raibh mé cleachtaithe ar rudaí a thógáil go réidh.
ag dul ó neart go neart.
going from strength to strength
Lean Mick agus a bheirt deartháireacha, PJ agus Vinnie, ar aghaidh ag imirt - an triúr acu
ag dul ó neart go neart.
go bhfuil sé ag dul trí ghéarchéim.
that it is going through a crisis
Níl ach sé mhí imithe thart ón uair a toghadh an Rialtas agus cheana féin tá an chosúlacht ar an scéal
go bhfuil sé ag dul trí ghéarchéim.
ag dul tharstu
going over them
Níl caighdeán ár mbóithre sách maith, agus d’fhéadfadh linntreoga – nach mbaineann ach croitheadh as gluaisteáin bheaga agus iad
ag dul tharstu – a bheith an-chontúirteach do rothaithe agus tarlaíonn neart timpistí mar thoradh orthu.
teacht agus ag imeacht
coming and going
Bhí stór amhrán den scoth aici cionn is go raibh feirm ag a teaghlach agus bhíodh daoine as achan cearn den tír agus as Albain i gcónaí ag
teacht agus ag imeacht le bheith ag obair uirthi.
ag dul trí thréimhse fáis agus forbartha
going through a period of growth and development
Ach in ainneoin é a bheith ar an saol le fada (bhuel, sean-nós!), tá damhsa ar an sean-nós díreach
ag dul trí thréimhse fáis agus forbartha anois agus ag fáil an aitheantais atá tuillte aige.
go mbeinn ag teacht agus ag imeacht
that I'd be coming and going
Bhíodh sé deacair coimitmint a thabhairt d’aon dream eile go ndéanfainn obair dóibh mar go mbíodh a fhios agam
go mbeinn ag teacht agus ag imeacht an t-am ar fad.
ag dul chun na Pobalscoile
going to the Community School
Bhí vótaí ag tuismitheoirí daltaí a bheas ag fágáil na scoile go luath i ndiaidh na hArdteiste ach gan aird ar bith tugtha ar thuairim tuismitheoirí a bhfuil a bpáistí i mbunscoileanna an cheantair agus a bheas
ag dul chun na Pobalscoile amach anseo.
ag dul timpeall na n-eastát nua tithíochta
going around the new housing estates
Is cuimhin liom ceithre bliana ó shin, agus mé féin agus mo bhean chéile ag ceannach ár gcéad teach, go mbíodh muid – dála go leor lánúineacha eile – ag caitheamh ár ndeirí seachtaine
ag dul timpeall na n-eastát nua tithíochta a bhí ag teacht ar an margadh.
ag dul i mbun cúrsaí an tsaoil fhíorúil
going about their business in the virtual world
Bíonn na rannpháirtithe
ag dul i mbun cúrsaí an tsaoil fhíorúil seo amhail is dá mba é an fíorshaol é.
seachas próiseas cuí a bheith dulta tríd.
instead of going through due process
Ach níl sé ceart, ach an oiread, saol duine a scrios agus é a athrú ó bhonn taobh istigh de thrí seachtaine mar gheall ar scannán uair an chloig a bheith déanta faoi
seachas próiseas cuí a bheith dulta tríd.
go raibh na coireanna seo fós ar siúl
that the crimes were still going on
Deirtear
go raibh na coireanna seo fós ar siúl le linn na mblianta a chaith mise sa scoil sin.
ag dul thairsti
going over her (it)
Is é an chéad rud atá le feiceáil agus duine
ag dul thairsti ná Winston Churchill Avenue, agus tá na póilíní gléasta in éide phóilíní na Breataine.
ag teacht salach ar
going against
Ar ndóigh tá caomhnú na teanga luaite mar aidhm ag Comhairle Contae na Gaillimhe ina bPlean Forbartha agus tá a leithéid de chleachtas
ag teacht salach ar an aidhm sin.
ar mire le fuinneamh
going mad with energy
Thug sí caiséid de cheol Alan Stivell dom – b’in uile! Ach a leithéid de cheol! *Live Á Dublin* nó *Á l’Olympia* – a bhanna
ar mire le fuinneamh agus sruth gleoite cruthaitheach ag snámh trí gach píosa ceoil.
bhí amhras orm faoi dhul síos an bóthar céanna.
I was in doubt about going down the same road
Cad é mar a tharla sé sin?
“Tá a fhios agat an t-amhrán sin de chuid Bob Dylan, ‘Stuck Inside of Mobile With the Memphis Blues Again’? Bhuel, tá línte san amhrán sin atá an-oiriúnach sa chás seo: ‘And here I sit so patiently, Waiting to find out what price, You have to pay to get out of, Going through all these things twice’! Bhí drogall orm ag an am,
bhí amhras orm faoi dhul síos an bóthar céanna.
ar tí a bheith ar siúl
about to be going on
Agus na Cluichí Oilimpeacha
ar tí a bheith ar siúl i mBéising i mí Lúnasa, ní fhéadfaí am níos oiriúnaí a roghnú le cearta daonna mhuintir na Tibéide a chur chun cinn.
ag dul thar fóir
going overboard
Ach, seans maith go bhfuil ról níos tábhachtaí fós ag an gcuntasóir!
Is í an cheist atá agam faoi seo uile ná an bhfuiltear
ag dul thar fóir i gcúrsaí spóirt agus an bhfuiltear ag cur brú ar imreoirí atá thar cionn cheana féin a bheith níos fearr agus níos tapúla? Is cuid den saol iad athruithe, agus ní féidir stop a chur leo.