Nuair a bhíothas ag sainiú leasainm agus ag rianadh ghinealach Choirpri Liphechair, is é an cuntas a rinneadh ar an 'Liphechair': a Liphu dia m*áthair* (= don/ón Life dá m*háthair?*) ara mbét rochar Liphe, nó **il**-Liphe a m(h)áthair (= ar an méid a ghráigh sé an Life, nó a mháthair, 'il-Liphe') Amhail sin, gona fhleiscín, a breacadh arís é sa dán 'A Brigit **il**-Life Luirc'.

Chuir na freagraí gonta a thug sé ar mo chuid ceisteanna in iúl go soiléir dom, áfach, gur beag spéis a bhí aige díriú ar an ghné sin dá shaol.

Rug Ainbhlinn ar an Pheann Luaidhe bocht agus rinne é a ghriogadh, a ghalrú agus a ghoin le goimh.

Tá an DUP mar a bheadh leon ann ag amharc ar fhia gonta.

Fógraíodh lá bróin san Astráil seachtain dár gcionn de bharr an líon Astrálach a maraíodh agus a goineadh.

Sin mar a bhí sé le bliain anois - bhí sí idir ghoin is chneasú i rith an ama.

Cor ní raibh as an bhfear gonta.

Níor chuir Simpleoir an cheist an dara babhta amhail is dá mbeadh meangadh an tsagairt tar éis a cheist a neodrú nó a goin a mhaolú.

Ach in ainneoin gur teach ón naoú haois déag gona fheisteas go léir atá i gceist, is taispeántas stairiúil de chuid an 21ú haois amach is amach é.

Ceann de na cultúir ghonta sin é cultúr na mBundúchasach Meiriceánach, dream a bhfuil spéis ar leith ag Gearóid iontu.

Córas nó próiseas cinnteoireachta atá ann dáiríre ach is séimhe sothuigthe gonta mar fhocal é "bunreacht".

Stíl shimplí ghonta a chleachtann Con agus is stíl iontach taitneamhach í.

Tá an chailliúint seo mar ghoin i meon na mBolavach go dtí an lá atá inniu ann agus tá an ghráin acu ar mhuintir na Sile.

Tá Loch Altan ag bun an Earagail agus bhí an t-ainm áitiúil agus gonta.

Dá bhrí sin, is é freagra gonta na ceiste ná nach féidir linn.

leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a

"Ó thaobh na filíochta de," arsa Ó Siadhail, "duine traidisiúnta coimeádach a bhí ann ar mhór leis na seanmhúnlaí dúchasacha gona meadarachtaí gonta.

Ar an bhealach, thit mé i ngrá le dánta gonta, áille na manach ón ré luath-Chríostaí agus ansin leis na hamhráin ón 18ú haois, atá mar chuid den traidisiún amhránaíochta fós.

TXT") agus, cé gur féidir ainmneacha níos faide a úsáid na laethanta seo, tá na hiarmhíreanna comhadainm gonta fós linn.

Thugadh Simpson saighdiúirí a bhí gonta ar a asal ón líne tosaigh go dtí ionad leighis in ainneoin na contúirte ó ghunnaí na dTurcach a bhí i bhfoisceacht 20 slat dóibh in áiteacha.

Ní bhíonn siad ag iarraidh an t-ainmhí a ghoin sa cheann, toisc gur sin an trófaí a bhíonn in airde ar bhalla an tsealgaire, agus mar sin tógann sé níos faide ar an ainmhí bás a fháil.

D’ionsaigh an slua fiáin seo, ina raibh suas le 5,000 duine ar fad, aon duine a chuir olc orthu, ina measc mná agus déagóirí nach raibh in ann iad féin a chosaint, póilíní a tháinig i gcabhair orthu agus oifigigh otharchairr a bhí ag cuidiú le daoine a bhí gonta.

Ní fuirist a bheith gonta ar uairibh! Ba é Diarmuid Breathnach, scoláire uasal ceart, a scríobh an cur síos fúm féin agus fém mhuintir.

Pádraig gona chuimhne fhíorghéar.

Pádraig gona dhaonnacht ghealgháireach agus fírinne thragóideach.

Is creatlach de charachtar é gach duine ach ní hionann sin agus a rá nach gcuirtear inár láthair iad ar bhealach mothálach; cuirtear agus ar bhealach gonta bríomhar leis.

Cuireann Mac Uistín síos ar na heachtraí ba thábhachtaí i saol an Phiarsaigh; pléann le cuid de na hiaróga a bhain leis; tugann léargas gonta ar imeachtaí staire agus ar a chuid scríbhneoireachta agus an cur síos ar fad déanta go réidh.

) Dá mbeifeá ag cuartú cur síos gonta ar dheighilt thuaidh/theas Shasana, tá ceannlíne an *Telegraph* foirfe: “South is funding North’s dole pay” ar sé! Ar ndóigh, tá lucht an tuaiscirt á gcosaint féin agus ag caitheamh amhrais ar *bona fides* na tuarascála.

Téann goin na mothúchán i gcion ar an léitheoir.

Tá Mac Grianna féin ris os comhair an tsaoil; ní cheileann sé chomh gonta agus a bhí sé.

Is í an ghoin mhothálach sin an tobar as ar tharraing Mac Grianna a inspioráid mar scríbhneoir.

Ba é an rud a rith liom sa deireadh ná gur dheis a ligeadh le sruth a bhí sa leabhar – d’aimsigh Ní Dhuibhne an t-ábhar ceart, ach b’fhearr di aithris a dhéanamh ar Myles gonta ná Tolstoy foclach.

Ní dhéantar tagairt do stair nó do chúlra na dTrioblóidí, ach éiríonn le McQueen léargas lom gonta a thabhairt ar an saol garbh foréigin taobh amuigh sa chuntas a léiríonn sé den saol chéasta taobh istigh den phríosún.

Fáiltím roimh comhfhreagras gonta, ar aon ábhar scannánúil is ansa leat.

Shúamar áilleacht na láithreach isteach, gona sléibhte, crainnte, bláthana fiáine agus dathanna spleodracha an tsamhraidh.

Chuidigh sé le goin chultúrtha a chneasú agus le corrabhuais shíceolaíoch an chomhthionóil a laghdú.

----------------- Codladh an Gheimhridh Ní dóigh liom gur féidir cur síos cruinn gonta a dhéanamh ar an gheimhreadh a sharódh na focail seo ‘gaoth ard fhuar, íseal grian, gearr a rith, muir gan srian’.


Fuair mé freagar gonta, d'fheadfá a rá.

Shiúil sé go mall i leith ardán na léachta, an leathshúil ghonta druidte, an leathlámh a leathshíobadh de clúdaithe le léine ildaite den chineál a chaitheann Mandela.

Is ábhair shainiúla iad portráidí neamhfhoirmeálta gonta Alice Neel, Meiriceánach, a fuair bás i 1984.

Ní raibh ag ceachtar againn ach cúpla focal Rúisise, agus is gonta an comhrá a bhí ann.

Ní eascaí don té nach raibh an galar seo air é a mhíniú agus is i litir i gceann de na nuachtáin laethúla ar na mallaibh, a scríobh Éireannach, atá ina chónaí thar sáile i Meiriceá Theas, a bhí an sainmhíniú is gonta faoi, nuair a mheabhraigh sé ‘go mothaíonn an duine gur éacht atá curtha i gcrích aige nó aici, nuair a thagann siad tríd aon lá amháin beo beathach agus gach dochar a bheith déanta acu dóibh féin.

Cuireann an faobhar speisialta sin a luíonn i lár baill dá chuid siamsaíochta Corkery i gcuimhne go minic, ach go háirithe an cur síos gonta cáiliúil sin aige ar Chathair Chorcaí nuair a bhaist sé ‘inneall cealgach’ uirthi.

Chuir siad tuarascáil ghonta le chéile le moltaí maithe ach in áit gníomhú air, bunaíodh coiste le comhairle a chur ar an rialtas.

Beacht, gonta, léargasach.

Ní taise do leithinis A Coruña é, gona calafort seanbhunaithe iascaireachta agus tráchtála.

Splancfhicsean ag éirí níos gonta bliain i ndiaidh bliana.

Má thuigeann siad faoi dheireadh a thábhachtaí is atá teanga álainn a dtíre gona iompar sách aisteach uasal féin, tuigfidh siad gur cheart meas a bheith acu ar theangacha eile sin a mná agus a bhfear céile agus cothóidh siad ina ngasúir iad.

Osclaíodh Páirc Mhic Gearailt i dTobar Rí an Domhnaigh i gCathair Chorcaí mar áis phoiblí i 1901 cúpla bliain gonta i ndiaidh an *Exposition universalle* de chuid mhuintir Phárais agus an tionól cáiliúil i Chicago Mheiriceá in 1893, an *World Columbian Exposition*, tionól dar chum an *Pledge of Allegiance* síoraí.

Ní foláir nó gur éirigh le Mac Amhlaigh príomhcheachtanna Gharvin agus Hubert Butler fiú a mhúineadh i líne ghonta amháin.

Múnlaíonn agus treoraíonn na heachtraí óige seo sinn amach sa saol, mórán i ngan fhios dúinn féin is dócha, ach tá an-chuid daoine thart orainn sa saol, níos mó ná mar a shamhlaítear, atá gearrtha gonta i dtólamh.

Is measa an ghoin nach mbraitear mar gur féidir leis oibriú faoi choim agus gor a dhéanamh i ngan fhios.

Theastódh an cás a dhéanamh go gonta san aighneacht agus impí ar Airí Cultúir na hEorpa, treoracha a leagan síos do Rialtas na hÉireann faoi chaomhnú na Gaeilge sa gcuid sin den Eoraip ina bhfuil sí fós á labhairt.

Tá BT (leagan gonta de British Telecom) in iomaíocht le lear comhlachtaí eile.

Go deimhin nuair a ghoin saighead na seirce an file, dealraíonn sé go mbíodh sé deacair air codladh na hoíche a fháil toisc go mbíodh sé breoite, in ísle brí, ag fulaingt agus deora gan stad ar siúl aige, fiú.

Íomhá ar leith searmóin ghonta DJ Davis anseo toisc gur íomhá rómánsúil, soineanta fiú í laistigh de chlár a thugann droim láimhe don chur chuige rómánsúil ó thús go deireadh beagnach.

Bhí peann tobair breá leis an dochtúir óg ar a chéad chuairt agus chrom sé ar na freagraí gonta a scríobh.

Murab ionann is gort na moráltachta gona rialacha dochta daingne, cuirim i gcás, ní lochtaítear polaiteoirí i gcónaí má bhaineann siad feidhm as bréaga, deargbhréaga nó ‘bréaga amhra’ Platónacha, fiú, d’fhonn aidhmeanna polaitiúla a bhaint amach.

D'inseoinnse an scéal ó thús deireadh go fial, fonnmhar, ach bhí daoine eile sa gcomhluadar, cuntasóir Béarlóra as Baile Átha Cliath, agus beirt as Londain, rud a thug orm freagra gonta a thabhairt ar an gceist ar fhaitíos go gcuirfinn bréantan ar an gcóisir le saineolas.

Gonta go leor, ach tá a lán iontu mar sin féin! Cor nua in oideachas tríú leibhéal na tíre seo is ea forbairt na n-ionad sin a dtugtar na haonaid scríbhneoireachta orthu.

Is é a Leas a Laghad ========= Ciúnas agus simplíocht an dá phríomhaidhm anseo, filleadh ar na bunriachtanais, mar a bhí ag na manaigh fadó agus na dánta gonta dúlra á gcumadh acu.

Higginses gona gcuid aitheasc áille – ‘*advocating peace*’ – agus ag insint dúinn céard a dhéanfaidh siad, ach nuair a bhaineann siad cathaoir na cumhachta amach, ní dhéanfaidh siad a dhath.

Is maith le Brian Ó Broin córas coinbhinsiúin na Stát Aontaithe gona bhladhmann, a gháifeacht aignis agus an reacaireacht láidir go léir.