i ngeall ar
because of
Ach
i ngeall ar na cluichí móra go léir i rith an tsamhraidh is beag trácht atá ann le tamall anuas ar an ábhar seo.
gheallfainn
I would promise
"
Gheall mé go dtabharfainn an teachtaireacht do Neain;
gheallfainn rud ar bith di ag an nóiméad úd le go bhféadfainn imeacht uaithi.
i ngeall ar
because of
Dar ndóigh, bhí mórchuid cluichí peile ann sa bhliain atá caite de bharr an chórais nua a bhí i bhfeidhm agus tabharfaidh siad sin neart ábhar cainte go ceann i bhfad!
Ó thaobh na hiománaíochta de, bliain chiúin a bhí inti ar bhealach
i ngeall ar an oiread cluichí peile a imríodh.
gheall
bet
* Tairgeadh a deich in aghaidh a haon do Bhalor ar an easpag bheith fós ann i gceann bliana ach ní raibh an Cearrbhach Cáiréiseach sásta glacadh leis mar
gheall.
geallta
stakes
Bíonn na
geallta ard sna cluichí áitiúla pócair, agus bíonn airgead mór i gceist chomh maith sa "troid sicíní", comhrac fuilteach ina dtroideann dhá choileach go dtí an bás.
Gheall a bhformhór
most of them promised
Gheall a bhformhór go bhfreastalóidís ar an gcéad chúrsa eile a bheadh ar siúl againn.
Gheall a bhformhór
most of them promised
Gheall a bhformhór go bhfreastalóidís ar an gcéad chúrsa eile a bheadh ar siúl againn.
geallta
promised
Tá na híomhánna i gcluichí níos cóngaraí do dhroch-chartúin ná an réalachas fíorúil a bhí
geallta dúinn.
is geall le hoileáin san aigéan iad
they're like islands in the ocean
Clocha aonair i ngairdín, ar sé,
is geall le hoileáin san aigéan iad.
geall leis
nearly
Céard a chiallaíonn an ceiliúradh seo ar fad chomh fada is a bhaineann sé linne anseo in Éirinn? Cén fáth gur eisceacht í ár bhfoireann sacair nár bhuaigh aon chomórtas riamh? An t-aon spórt
geall leis nár éirigh linn comórtas idirnáisiúnta ar bith a bhuachaint ann, déanaimid mar náisiún ceiliúradh agus comóradh agus rírá mór mar gheall air.
i ngeall ar neart na gaoithe
because of the force of the wind
Thrasnaigh sé an líne dhomhanfhaid chéanna le Northam ar an 3 Iúil agus é os cionn na farraige taobh ó dheas den Astráil; ach nuair a thrasnaigh sé an cósta tamall ina dhiaidh sin, bhí air fanacht san aer lá eile mar nach bhféadfadh sé tuirlingt go sábháilte
i ngeall ar neart na gaoithe.
Geallaim duit
I promise you
Geallaim duit nach mbeidh díomá ort.
gheall sí
she promised
"
Nuair a chuala Nikki an Ghaeilge den chéad uair i gConamara fiche bliain ó shin agus í ar cuairt ag teaghlach ar an Cheathrú Rua,
gheall sí go mbeadh an teanga aici nuair a d'fhillfeadh sí.
geallta
promised
Tá tacaíocht
geallta ag an Astráil.
geall leis
nearly
Dúirt fear eile liom, fear a chaith a shaol ar fad
geall leis ag teagasc scileanna na hiomána do ghasúir: "Mura féidir leat damhsa ní féidir leat iomáint".
geallta
promised
Ach, gar do bhaile, beidh daoine ag súil go mbuailfear faoin bhforbairt atá
geallta ar an tSaotharlann Mhara, agus ar Áras Shorcha Ní Ghuairim.
i ngeall air sin
because of that
Bhí sé difriúil freisin sa mhéid is gur i rith an gheimhridh a bhí an traenáil agus na cluichí ollscoile ar siúl agus,
i ngeall air sin, bhí gá le carachtar agus cur chuige ar leith ó gach duine.
gealladh an ghrian agus an ghealach
the sun and the moon were promised
Níor tharla mórán ach gur
gealladh an ghrian agus an ghealach don phobal dá gcuirfidís an rialtas céanna ar ais i gcumhacht, agus nach bhfuair muid ach an ghealach - an ceann a bhíonn istigh i lár an phráta leathbhruite atá i gceist agam! Tá gach aon rud ar ais mar a bhí, le cúpla hathrú: is leis na *Stickies *Lucht Oibre anois - is fíor-Pháirtí na nOibrithe anois iad.
geall le bheith folamh
nearly empty
D'fhéadfadh a leithéid de bhreith an t-uafás airgid a chosaint ar an stát beag seo, a bhfuil a mhuicín airgid
geall le bheith folamh faoi láthair.
gealladh an ghrian agus an ghealach
the sun and the moon were promised
Níor tharla mórán ach gur
gealladh an ghrian agus an ghealach don phobal dá gcuirfidís an rialtas céanna ar ais i gcumhacht, agus nach bhfuair muid ach an ghealach - an ceann a bhíonn istigh i lár an phráta leathbhruite atá i gceist agam! Tá gach aon rud ar ais mar a bhí, le cúpla hathrú: is leis na *Stickies *Lucht Oibre anois - is fíor-Pháirtí na nOibrithe anois iad.
geall
bet
Mar is eol d'fhormhór na ndaoine a chuir
geall mar chuid de rásaí Cheltenham le déanaí, tá taithí mhaith ag comhlachtaí
geallghlacadóra ar bhrabús.
Gheall siad ráiteas a sheoladh chugam
they promised to send me a statement
Gheall siad ráiteas a sheoladh chugam ach níor tháinig faic go fóill.
geallta
promised
Tá soláthar nua uisce
geallta, ach, agus ciorruithe rialtais in áit, níl aon dóchas go mbeidh sé ar fáil go gairid.
ag gealladh
promising
Anois tá caoga ionad *thalassotherapy *ar chóstaí na Fraince, agus iad
ag gealladh gur féidir leo chóir a bheith achan easláinte faoin spéir a leigheas.
geall
wager
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
a gheall an Roinn Comhshaoil dóibh
which the Department of the Environment promised them
Mar shampla, i gcás an ionaid d'fhir gan dídean a bhíothas ag iarraidh a thógáil in aice le Cúl an tSúdaire, deir an tUasal Digan go bhfuil moill shíoraí ar airgead
a gheall an Roinn Comhshaoil dóibh agus, muna n-athraíonn seo, go mbeidh orthu na pleananna le haghaidh an ionaid chéanna a chur ar ceal.
geall
bet
Tá seans amháin eile ag an Rialtas abhus in Éirinn cás an iarthair a bhrú chun cinn le linn an phlé sin, ach ní chuirfinn
geall ar bith go dtarlóidh sé seo.
cuirim geall leat
I bet
Ach
cuirim geall leat nach dtarlódh a leithéid i gcás fostóirí móra.
geall leis
nearly
Gach tráthnóna Dé Luain,
geall leis, cheannaínn an *Evening Press *chun a chuntas ar an gcluiche a imríodh an lá roimhe sin a léamh.
Geallaim duit
I promise you
Geallaim duit go mbainfidh sé radharc na súl uait.
chuirfinn geall
I'd bet
Dá gcloisfeá na fir bhochta a d'fhulaing faoi lámha Tobin, agus iad ag cur síos ar a tharla dóibh,
chuirfinn geall nach mbeadh aon amhras ort ach gur chuid choitianta den saol lofa i Leitir Fraic ab ea na hionsaithe, agus go raibh a fhios ag go leor daoine san áit go raibh na hionsaithe sin ag tarlú ar bhonn laethúil.
i ngeall ar an mbáisteach
because of the rain
*
Gluais • Glossary
as an tom coillfrom the hazel bush
scoilbsplinters
ina chiotógin his left hand
cloch speilescythe-stone
faobharsharp edge
lann na scinethe blade of the knife
dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children
araebecause
clósyard
i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain
a ghoilehis stomach
dornán eileanother small quantity
slámamount
ag an gcrann mór darachat the big oak tree
beartbundle
lagweak
an scoththe best
cáilreputation
a bhí uaidhthat he wanted
garbhchomhaireamha rough count
deich scillingten shillings
gadwithe, rope
chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog
seascaircosy, snug
caonachmoss
stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree
choisrigh sé é féinhe blessed himself
éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face
ar mhullach a chinnon the top of his head
scáinteacht ghruaigesparseness of hair
bun tornapathe bottom of a turnip
eala bhána white swan
ag
fairewatching
thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground
le dúilwith desire
ag preabadhjumping
ruainnín aráina small piece of bread
beathafood
sprúillemorsel
ag samhlúimagining
síógínlittle fairy
dea-shíóga good fairy
de dhoirte dhairtedartingly, suddenly
a dhá luaithe isas soon as
in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill
a broinn deargher red breast
giodamachfrisky, jaunty
mífhoighdeachimpatient
ag bíogaílchirping
go háiridespecially
uaibhreachproud, spirited
ar leathadhopen
lena bréagadhtoo woo her
babhtaísometimes
cuinneogchurn
drisiúrdresser
dos cabáistetuft of cabbage
máimín fataía handful of potatoes
ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil
cruimhmaggot
bagrachthreatening
binnsweet
a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes
spideoga difriúladifferent robins
á leanúintfolllowing him
conairpathway
ag moilliúslowing
nuair a d'iniúch séwhen he examined
súil ribesnare (of thin cord or wire)
d'fheith siseshe waited
de réir dealraimhapparently
ina ghnóthaíin his affairs
ar nós gasúirínlike a young child
go n-abrofaíthat it be said
gileacht a súlthe brightness of her eyes
frídthe smallest thing
go beachtprecisely
chomh haerach céannaevery bit as lively
achairína very short time
seafóidnonsense
<td cl
a gealladh an líne seo
that this line was promised
Ba sa naoú céad déag
a gealladh an líne seo i dtosach ach ní raibh aon ráille ó Alice Springs i lár tíre go Darwin go dtí seo.
i ngeall ar cheangal teaghlaigh
because of family ties
Deir sí: "Tá líon na n-iarratasóirí nach labhraíonn Gaeilge réasúnta ard ag 22, cé go gcaithfear a rá má tá tionchar á imirt acu, go bhfuil sé seo á dhéanamh acu ar feadh roinnt ama de bhrí gur mhair a bhformhór sa cheantar le blianta fada, go mór mór
i ngeall ar cheangal teaghlaigh.
a gealladh dóibh
that they were promised
Bhí feilméaraí siúcra na hAstráile le ceangal nuair a chuala siad an scéala tar éis an mhéid
a gealladh dóibh le blianta.
mar gheall
because
Meán Fómhair 2022: I ndiaidh caismirtí idir buíonta Francacha agus Gearmánacha, tosaíonn cogadh idir an dá thír
mar gheall, a deir siad araon, gur "goideadh" uisce na Rí-Abhann uathu féin.
gheall eolaithe sa réimse sin
scientists in that area promised
Cheana féin tá infheisteoirí príobháideacha ag éirí amhrasach faoin réimse nana-theicneolaíochta toisc gur
gheall eolaithe sa réimse sin a lán rudaí nár tharla fós.
a gheallaim dom féin
I promise myself
*
Gluais • Glossary
mo dhícheallmy best
a gheallaim dom féinI promise myself
san fhásachin the desert
d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate
don Charghasfor Lent
cleastrick
chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself
blastatasty
íobairtsacrifice
maitheasgood
bródúilproud
casacht mhór ghroía great big cough
tairseachthreshold
tanaíthin
fiáinwild
de shíoralways
seanfhaiseantaold-fashioned
láchfriendly, pleasant
mearbhallconfusion
cheapasI thought
a bhlas tuaisceartachhis northern accent
chloisimis a chasachtwe used to hear his cough
bhímis ar bíswe used to be excited/impatient
cúbógacollections of Easter eggs
scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside
go scafántaspeedily
ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him
chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it
ag iomrascáil lena chéilewrestling one another
suachmáneasy-going person
gan puth análawithout a puff of breath
parlúsparlour, sitting-room
deireadh sí linnshe would say to us
cur i gcéill iomlántotal pretence
thuigeadh siseshe'd understand
bheannaímis dówe would greet him
d'fhiafraímis dewe'd ask him
d'fhreagraímiswe would answer
go fuarbhruiteindifferently
ag tóraíocht an mhálasearching for the bag
nodclue
go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them
beadaílover of sweet things
dá bharras a result
d'éalaigh méI escaped
cófrapress
ag póirseáil thartrummaging about
málaí plaisteachaplastic bags
doirtealsink
de phreabsuddenly
go raibh mo chosa nitethat it was all up with me
polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north
daoine muinteartharelations
díospóireachtaí bríomharalively debates
a chuairteannahis visits
b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men
ag útamáilfumbling
ba ghiorra in aois diclosest to her in age
mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona
fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me
barrúilfunny
de shíor dár gcáineadhalways criticizing us
ag spochadh as m'uncailteasing my uncle
agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her
tá sé chomh maith agamI may as well
á leanúintfollowing him
garda gradaimguard of honour
cársánwheeze
inchreidtecredible
plúchadhasthma
ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle
dá mbéarfaí ormif I was caught
isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places
macalla na nglórthathe echo of the voices
tuaromen, sign
an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best
mealltachenticing
bonnánhorn
fardoraslintel of door
vardúswardrobe
bheir mé barróg airI hugged him
ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions
glicsly
caoi a chur ar an áitto tidy up the place
margadhdeal
a roinntto share
stróic méI tore
daitecoloured
dúil chráitetorturous desire
candaí móra seacláidebig chunks of chocolate
blúire ar bhlúirebit by bit
giodalachperky
bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting
tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down
smeartha le seacláidcovered in chocolate
teipfailure
gheall muid don Uasal Jones
we promised Mr. Jones
Chinn muid ar an toirt ar leacht cuimhneacháin a thógáil sa sráidbhaile agus
gheall muid don Uasal Jones go mbeadh muid ar ais chun é sin a dhéanamh.
Is geall le tionscal é
it's nearly an industry
Is geall le tionscal é a bheith ag aistriú fhilíocht na Gaeilge go Béarla.
geallta
promised
Is gá, mar shampla, cáin a ghearradh ar ghuma coganta, mar atá
geallta ag an Aire Comhshaoil, Martin Cullen.
Fuistigí, a gheall ar Dhia.
Shut up for God's sake.
"
Fuistigí, a gheall ar Dhia.
mar gheall uirthi
about it (the history)
Chomh maith leis sin, tá stair an-suimiúil phianmhar chorraitheach ag an áit nach raibh eolas ar bith agam fúithi roimhe seo, agus rinne mé iarracht rud beag a fháil amach
mar gheall uirthi.
gheall an rialtas
the government promised
Roimh an olltoghchán deireanach
gheall an rialtas go raibh siad sásta breis is 200,000 cárta nua a chur ar fáil.
bíodh i ngeall
I'll bet
"Seo bialann thraidisiúnta agus
bíodh i ngeall go bhfuil siad ag cur amach an cineál seo ruda darna achan bhomaite.
geall leis
nearly
Ar eagla na míthuisceana, nílim ag moladh dul síos an bóthar áirithe sin ach aontaím leo sin a deir go bhfuil íomhá románsuil an spóirt millte de bharr úsáid drugaí agus de bharr amhrais i leith gach lúthchleasaí,
geall leis, a bhuann craobh Oilimpeach.
geallta
promised
Tá athbhreithniú
geallta ag an Lucht Oibre ar thorthaí an toghcháin.
geall leis
nearly
Tá sé ag tarlú ag gach leibhéal, agus i ngach aoisghrúpa,
geall leis, agus tá sé ag tarlú ó cheann ceann na tíre.
geallta
promised
Is é atá
geallta ag Corcaigh 2005 ná spiorad Chorcaí agus spiorad na hÉireann agus na hEorpa a chur in iúl trí chlár fairsing d'imeachtaí éagsúla spéisiúla, agus beidh ealaíontóirí de gach cineál ansin ina mílte ó gach cearn den tír agus den mhór-roinn le bheith páirteach sna himeachtaí sin.
ba gheall le réalta popcheoil é
he was like a popstar
Ní raibh súil ar bith aige leis an ngradam, ach nuair a d'fhill sé abhaile i ndiaidh na hócáide (ní raibh an fhoireann fógartha roimh ré)
ba gheall le réalta popcheoil é ina shráidbhaile féin, an tAbhallort, agus bhí ceiliúradh ag muintir an bhaile ar feadh seachtaine.
gheall
bet
Ach ní miste rud beag matamaitice a dhéanamh mar
gheall ar an mbealach idir Baile Átha Cliath agus Ciarraí.
geallta le
engaged
”
Deir Emily Darling, múinteoir Béarla tríocha bliain d’aois as Auburn, Massachusetts atá
geallta le fear ar bhuail sí leis ar an idirlíon, mórán an rud céanna.
geall leis
nearly
Pé scéal é, in achar nach bhfuil an-fhada, táimid tagtha go dtí an pointe go bhfuil gach cluiche peile,
geall leis, i gcraobhchomórtas peile na hÉireann “beo” ar an teilifís agus le feiceáil ar fud an domhain mhóir a bhuíochas sin don “Sunday Game” ar RTÉ agus don BBC.
dá gcuirfeá geall
if you placed a bet
Bheifeá réasúnta cinnte de do chuid airgid
dá gcuirfeá geall nach mbeidh an dara sraith ann! Tuigeann polaiteoirí, go háirithe lucht an Rialtais, gur féidir leis an taoide casadh go fealltach ina n-aghaidh; seans gur seo an chéad mhaidhm!
geall le bheith dodhéanta
nearly impossible
Mar a léirigh saineolaí leighis ag an am don bhinse, tá a leithéid
geall le bheith dodhéanta.
mar a gealladh dóibh
as they were promised
In áit talaimh thorthúil in aice leis an bhá,
mar a gealladh dóibh, bhí cuid mhaith de na deonuithe talaimh níos faide isteach, i measc foraoiseacha dlútha.
ag cur geall
betting
Bhí daoine
ag cur geall nach mairfinn go mbeinn bliain is fiche.
geallta
promised
Agus nach bhfuil Uachtaránacht na hÉireann
geallta aici do Jackie McDonald nuair a éiríonn sí as.
a bheag nó a mhór mar a gealladh
more or less as was promised
Tharla cuid den phlean
a bheag nó a mhór mar a gealladh – an chuid sin a foilsíodh cheana féin roimh Transport21!
Tá ag éirí go breá leis an stáisiún nua i nDuga Spencer i longlann Bhaile Átha Cliath, ach bíonn gearáin sna nuachtáin beagnach gach lá faoi na tramanna Luas bheith róphlódaithe, fiú amháin agus tramanna móra nua dhá urlár á n-úsáid.
i ngeall air sin
because of that
Níor thaitin sé le daoine áirithe, is cosúil, go raibh dúil ag Dinny sa sacar, agus glactar leis gur
i ngeall air sin nár roghnaíodh é ar fhoireann bhuacach pheile Chorcaí a bhuaigh an Chraobh i 1973.
geallta mídhleathacha
illegal bets
Ach tar éis do líomhaintí a bheith ann go raibh lámh ag bean chéile Gretzky i gciorcal cearrbhachais a chuireadh
geallta mídhleathacha ar imeachtaí spóirt phroifisiúnta agus tar éis do Gretzky féin páirt stiúrtha a bheith aige san fhoireann mhírathúil Cheanadach nár thug an bonn cré-umha féin abhaile leo ó Chluichí Oilimpeacha an Gheimhridh in Torino na hIodáile, tá gaoth an fhocail eiriciúil le mothú den chéad uair: an féidir nach bhfuil i Gretzky ach dia bréige?
Pele an tsacair agus Mohammed Ali na dornála.
gealladh docht daingean
a strong firm promise
Tá mise sásta daoine a dhílárú go Cúige Mumhan agus go Cúige Uladh fosta, agus tá mé sásta roinnt daoine a chur chuig áiteanna áirithe i gCúige Laighean fiú – Biorra, mar shampla – má fhaighim
gealladh docht daingean ó na daoine sin nach mbeidh siad ag pilleadh abhaile fá choinne mionócáidí, leithéidí bainiseacha nó tórramh.
mar gheall ar mhíreanna maithe físe
about good video excerpts
I measc na mbuntáistí atá ann do chomhlachtaí agus d’eagraíochtaí físeáin a fhoilsiú ar an idirlíon tá (a) an costas íseal a bhaineann leo (má tá físeán nó fógra cruthaithe acu cheana féin ní chosnaíonn sé mórán é a chur ar fáil do lucht féachana domhanda ar an idirlíon) agus (b) an phoiblíocht chumhachtach (insíonn daoine dá chéile
mar gheall ar mhíreanna maithe físe agus mar sin tugann daoine níos mó airde orthu).
a ghealladh
to promise
Ina scéim teanga deirtear: “Ní féidir
a ghealladh go bhféadfar duine atá chomh líofa céanna sa Ghaeilge a chur in ionad Gaeilgeora atá imithe as an Roinn.
is geall le suim soip í
it is insignificant
Ach dá mhéad an tsuim a chuireann Éireannaigh i stair na hÉireann,
is geall le suim soip í nuair a thuigtear a fheasaí is a eolaí a bhíonn Polannaigh maidir le stair na Polainne.
geallta le cumannach eile
engaged to another communist
Bhí Liam
geallta le cumannach eile, Kathleen Walsh as Learpholl.
mar gheall ar choir chiníoch
because of a racist crime
Gearradh téarma príosúin ar Mick i 1979
mar gheall ar choir chiníoch a rinne sé agus d’éirigh sé as an British Movement i 1983.
geallta don chartlann nua
promised to the new archive
AÓF: An bhfuil ábhar bailithe agaibh cheana féin lena haghaidh?
DdeB: Tá cuid de na bailiúcháin seo
geallta don chartlann nua cheana féin agus tá fochoiste ag obair ar an mbailiúchán ar an mbonn sin.
mar gheall ar fhianaise bhréagach
because of false evidence
Seo ag am nuair a bhí Seisear Birmingham, Ceathrar Guildford, Annie agus Paddy Maguire agus araile fós sa phríosún le blianta fada
mar gheall ar fhianaise bhréagach, a chruthaigh na póilíní.
geallta
promised
Ní dócha go n-ordóidh Aer Lingus an A380 (cé gur custaiméir mór é Emirates, seanfhostóir an Uasail Mannion, an té atá i gceannas ar Aer Lingus anois), ach tá sé beagnach cinnte, tar éis an phríobháidithe atá
geallta i mbliana, go mbeidh siad ag lorg dosaen Boeing 787 nó Airbus A350 XWB chun bealaí nua a thosú go Meiriceá agus go dtí an Áis.
mar gheall ar na deiseanna scórála a scaoil siad uathu
because of the scoring opportunities they lost
Ach rinneadh iarrachtaí thosaithe Átha Cliath a cháineadh
mar gheall ar na deiseanna scórála a scaoil siad uathu agus fágadh comhartha ceiste faoi fhíorchumas na foirne.
mar gheall ar an bhfuacht amháin
because of the cold only
Ghlac mise leis go raibh siad á gcaitheamh
mar gheall ar an bhfuacht amháin, ach tá bríonna éagsúla sóisialta ag baint leis na dathanna agus an stíl ina gcaitear iad.
is geall le ráiteas misin é fosta
it's nearly like a mission statement as well
Cé gur geisfhocal margaíochta í an tsúil eile
is geall le ráiteas misin é fosta.
mar gheall orthu
because of them
*Enemy Combatants* a ghlaoitear ar na príosúnaigh seo, a bhfuil tuairim is 15,000 acu i bpríosúin éagsúla timpeall an domhain, agus ní fios cén damáiste atá á dhéanamh d’ainm na Stát Aontaithe
mar gheall orthu.
i ngeall air sin
because of that
Mhíníos dó go scríobhtar an t-alt seachtain nó dhó roimh fhoilsiú na hirise agus,
i ngeall air sin, is deacair a bheith tráthúil.
i ngeall ar easpa spáis
because of lack of space
Is
i ngeall ar easpa spáis a bhog muid chuile uair, mar bhí méadú ag teacht i gcónaí ar an líon daoine a bhí sa chraobh.
geall le bheith dodhéanta
nearly impossible
Tá sé
geall le bheith dodhéanta andá thrá seo a fhreastal.
mar gheall ar mo bhlas.
because of my accent.
Uair amháin bhí mé ar Bhóthar na Seanchille i ndiaidh buamála agus bhí eagla orm labhairt mar go raibh seans go ndíreofaí orm
mar gheall ar mo bhlas.
mar gheall ar shaint chorparáideach
about corporate greed
Ach seachas míshuaimhneas leis an athrú seo, ní go ró-mhaitha caitheadh le Justine i mí na Samhna seo caite agus colún scríofaaici
mar gheall ar shaint chorparáideach i gcomhthéacs aighneas BháidFharantóireachta na hÉireann.
geallta
engaged
Cara mór de chuid Liam Tumilson, atá luaite san amhrán “Vive La Quinte Brigada” le Christy Moore, ab ea Padaí agus nuair a maraíodh Liam i gCath Jarama i mí Feabhra 1937 chuaigh Padaí go Learpholl leis an drochscéala a thabhairt don bhean a raibh sé
geallta léi, Kathleen Walsh.
mar gheall ar dhóchúlachtaí
about probabilities
Ar dtús beidh ráflaí ag dul thart mar gheall ar ráflaí agus ansin
mar gheall ar dhóchúlachtaí agus ansin mar gheall ar chinnteachtaí agus ansin fógrófar an t-olltoghchán.
an geall
the pledge
Agus an guth nár chualathas le fada beidh sé le cloisteáil arís, agus
an geall a briseadh go minic roimhe sin beidh sé le briseadh arís, nó is iomaí geall a dhéanfar agus is iomaí geall a chuirfear.
agus go ngeallaim dom féin
and that I promise to myself
Seo an t-am a dheinim iarracht gach aon chuid de mo shaol a mheas agus a leagan amach ar bhileog
agus go ngeallaim dom féin go mbeidh rudaí difriúil an bhliain seo.
lena raibh sé geallta
to whom he was engaged
D’inis sé di faoi bhean álainn amháin
lena raibh sé geallta agus gur eagraíodar bualadh le chéile sa Palace oíche Shathairn áirithe.
Gealladh ar dtús
it was initially promised
Gealladh ar dtús go mbeadh líne ar a laghad leathbhealach go dtí an Uaimh faoi 2006.
geallta
promised
gealltar i bplean an rialtais, “Transport21”, go mbeidh tollán iarnróid nua idir Stáisiún Uí Chonghaile agus Stáisiún Heuston faoi 2015, agus go mbeidh stáisiún nua Cheantar na nDugaí ar an líne nua seo.
mar gheall ar shárú cearta daonna.
because of human rights violations.
Bunaithe ar bhonn díth chéadfach, níor lean an príosún seo, darbh ainm Katingal, ach dhá bhliain sular dúnadh é
mar gheall ar shárú cearta daonna.
Mar gheall ar an gcóireáil díth chéadfach
as a result of the sensory deprivation treatment
Mar gheall ar an gcóireáil díth chéadfach a cuireadh air agus é i bpríosún, is cosúil go bhfuil sé imithe glan as a mheabhair anois, agus nach mbeifear in ann leanacht ar aghaidh lena thriail.
Gheall sé
he promised
Gheall sé go dtabharfadh sé chuig foinse fhuar uisce é dá séanfadh sé a chreideamh i nDia.
mar gheall ar gur shaothraigh sé airgead
because it earned money
Bhí daoine sásta go ndéanfainn sin, ach ní mar gheall ar go raibh na teangacha i mbaol, ach
mar gheall ar gur shaothraigh sé airgead (don ollscoil).
ní mar gheall ar fhaitíos roimh Shasana,
not because of fear of England,
” Aisteach go leor, ritheadh an leasú seo,
ní mar gheall ar fhaitíos roimh Shasana, ach mar gheall ar fhaitíos roimh rialtas cónaidhmeach na Stát féin.
Gealladh talamh maith dóibh
they were promised good land
Gealladh talamh maith dóibh ach ní bhfuair siad talamh maith.
mar gheall ar bhagairt an Naitsíochais,
because of the threat of Nazism,
Is garmhac é de sheanmháistir na síceolaíochta Sigmund Freud agus, cé gur saolaíodh i mBeirlín i 1922 é, bhog an teaghlach go Londain i 1933
mar gheall ar bhagairt an Naitsíochais, agus is i Sasana a fuair sé a chuid oiliúna agus a bhfuil cónaí air go fóill.
mar gheall ar an dóigh a gcanann siad os ard
because of the way they sing out loud
Níor fhág sin ach 11,000 don ghnáthlucht tacaíochta, daoine a bhíonn ag freastal ar gach cluiche i rith an bliana agus atá molta ag an bhainisteoir Raphael Benitez mar an “12ú himreoir”
mar gheall ar an dóigh a gcanann siad os ard i rith gach cluiche.
geallta
promised
Tá saol úr sa 21 haois
geallta don lúbra meánaoiseach, Julian’s Bowers i Lincolnshire Shasana, i ndiaidh iarrachtaí dúthrachtacha caomhantóirí comhshaoil leis an lúbra a shábháil agus a atógáil.
Ní mar gheall ar gur bhain a rogha éadaí le hábhar,
not because her choice of clothes was relevant,
Ní mar gheall ar gur bhain a rogha éadaí le hábhar, ach mar gheall ar go raibh a fhios ag na nuachtáin go raibh suim as cuimse ag an bpobal sa triail áirithe sin.
Geall maith
good bet
Ó thaobh na peile de, cé cheapfadh ag tús na bliana gurb iad Ciarraí agus Corcaigh a bheadh sa chluiche ceannais?
Geall maith a bheadh ann siúráilte dá smaoineodh duine air in am.
mar gheall ar éagobhsaíocht na tíre
because of the instability of the country
Tá beagnach 4,000 saighdiúir Meiriceánach marbh sa chogadh díchéillí seo, agus na céadta míle Iarácach marbh
mar gheall ar éagobhsaíocht na tíre ó tharla ionruathar Mheiriceá.
mar gheall ar an chinedheighilt reiligiúnach
because of the religious apartheid
Níl mé eolach ach ar an tríú cuid, b’fhéidir, de mo chathair dhúchais
mar gheall ar an chinedheighilt reiligiúnach atá i bhfeidhm leis na céadta bliain.
ag cur geallta orthu.
betting on them.
Agus
ag cur geallta orthu.