ó dhubh go geal
from dusk to dawn
Bhí Danú, grúpa a bhfuil ceangal aige le Gaeltacht na Rinne, ag casadh ceoil do lucht éisteachta dílis agus Robbie Hannon agus Paddy Glackin ag seinm
ó dhubh go geal.
beith gheal
silver birch
Ag caint faoin suíomh ina bhfuarthas cnámha Brian McKinney agus John McClory duirt sé:
"I bpáirc amháin, bhí rianta garbha a bhí fágtha ag boinn cairr le feiceáil ar an talamh agus
beith gheal a bhí tarraingthe amach ag na fréamhacha agus caite ar leataobh, a fréamhacha go fóill ag coinneáil greim daingean ar an talamh a tháinig amach léi.
ghrá geal do chroí
the love of your life
"Árú anois," arsa Pádraig, "nach ndéanfá sin do
ghrá geal do chroí?"
"Seo," arsa Tadhg, "beidh níos lú den tseanchaint agam.
ag gealadh
dawning
Nuair nach raibh an aimsir ag athrú, b'fhacthas domh go raibh an lá céanna
ag gealadh aríst agus aríst eile.
D'éirigh go geal leis an imeacht
the event was a major success
Dúirt mé le Liam Ó Cuinneagáin, 'Níl mé ábalta dul go hÉirinn, mar sin caithfidh mé Gaeltacht a chruthú anseo!'
D'éirigh go geal leis an imeacht agus choinnigh muid leis.
breac geal
sea trout
Is loch mhór thorthúil í Loch an Iúir agus neart breac, bradán agus
breac geal le fáil ag an iascaire.
fabraicí geala
bright fabrics
Éistíonn sí le ceol bríomhar sa chistin, agus tá pictiúirí agus
fabraicí geala sa halla agus sa seomra suí.
spéir gheal ghlé
bright clear sky
I ndiaidh mo thurais gluaisteáin dhá uair an chloig as Chicago le déanaí, bhí
spéir gheal ghlé - a bhí thar a bheith fairsing - romham nuair a bhain mé South Bend amach.
gile
brightness
An tsaoirse is an t-áthas a fuair greim ar mo chroí … Bhí
gile sa spéir, bhí úire san aer, bhí guth na cuaiche le clos … Bhí mo *mhagnificat *féin á chanadh agam.
veisteanna geala buí
bright yellow vests
Bhí sé lán póilíní, áfach,
veisteanna geala buí ag clúdach a n-éide leamh bhuí.
aisling gheal
a bright vision
Agus é i lár an támhnéil, nochtaíodh fís dó:
aisling gheal darbh ainm Conor Cruise Missile O'Brien.
ina gcóistí geala
in their silver coaches
In Éirinn na linne seo, áfach, is iad na *sans culottes *atá fágtha gan snáth ina mbrístí agus na huaisle móra - Tony O'Reilly, George Soros agus a chairde - atá ag imeacht leo
ina gcóistí geala leis an bpota óir ar linne é tráth den saol.
geala
bright
Ansin shiúil muid suas ar dhroim creagach, agus bhí radharc iontach ann trasna páirceanna
geala glasa agus fána leo go dtí an fharraige, iad lán de bhláthanna fiáine.
geal
fond
Tá cuma ghránna ar an scalltán, ach mar a deir an seanfhocal, "Is fada dho ráite gur
geal leis an bhfiach dubh a ghearrcach féin.
gealadh
bleaching
Ina theannta sin, tá imní ar lucht taighde faoin n
gealadh atá ag tarlú le tamall de bhlianta.
an dubh a chur ina gheal ort
to bamboozle you
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
deirge gheal
a bright redness
Leath bealaigh suas an staighre beo, chonaic mé
deirge gheal fúm.
a ghealadh
to bleach
"Úsáideadh ceilp san 18ú haois le líon
a ghealadh agus le gloine a dhéanamh.
mar a bheadh an lá geal aige ann
like it was daylight
Bhí sí ag deireadh na péice ag Ultán, a bhí ina shuí suas
mar a bheadh an lá geal aige ann agus gan néal codlata air.
sceach gheal
whitethorn
Radharc aoibhinn a bhí ann: na crainn gléasta i nduilleoga úra, an
sceach gheal faoi bhláth, agus clocha méithe phálás an easpaig agus abhainn ghléigeal dhonn ag rith fúthu.
boic gheala
white guys
An raibh sé tar éis suí trí cheacht staire le déanaí faoi Chíréibeacha Coinscríofa Nua-Eabhrac? An bhfuair sé *Gangs of New York* ar cíos ón siopa físeán ag súil le Ja Rule agus Jay Z agus 50 Cent a fheiceáil, agus ina áit sin go bhfaca sé na
boic gheala seo agus blas aisteach ar a gcuid cainte, ag caitheamh daigéar ar a chéile?
Sea, tá sé dian bheith ag iarraidh 30 páiste a choinneáil ag obair agus a choinneáil ciúin, agus teagmháil a dhéanamh leo ar bhealach ar bith.
An Astráil Gheal
White Australia
Bhí polasaí inimirce an rialtais (
An Astráil Gheal) bunaithe ar chiníochas go dtí na seachtóidí.
i dtreo na gile
towards brightness
Tá casadh na bliana thart agus is
i dtreo na gile atá muid ag dul anois.
roimh ghealadh an lae
before daybreak
Ar oíche bhás an Phápa bhí an séipéal ar champas na hollscoile ar oscailt ar feadh na hoíche agus
roimh ghealadh an lae bhí pictiúr d’Eoin Pól II ar crochadh os cionn phríomhshlí isteach na hollscoile i dteannta na bhfocal “.
Go n-éirí go geal leis.
The best of luck to him.
Go n-éirí go geal leis.
geal-liath
pure grey
Bíonn sé doiligh réiteach a fháil den ghruaig atá
geal-liath ach dhéanfaidh mé mo dhícheall.
roimh ghealadh an lae
before daybreak
Ar oíche bhás an Phápa bhí an séipéal ar champas na hollscoile ar oscailt ar feadh na hoíche agus
roimh ghealadh an lae bhí pictiúr d’Eoin Pól II ar crochadh os cionn phríomhshlí isteach na hollscoile i dteannta na bhfocal “.
gur chuir an stát an dubh ar an gheal orthu
that the state tricked them
Thiocfadh leat a rá
gur chuir an stát an dubh ar an gheal orthu! Agus ós rud é go raibh na marcanna breise bunaithe ar threoracha, an bhféadfadh gur tugadh droim láimhe do threoracha ceapacháin eile? Níor mhiste é seo a shoiléiriú ar mhaithe le dea-chleachtas, ionracas agus eitic!
Acht na dTeangacha
=======
Ach tá ceisteanna eile fós le freagairt.
níos gile agus níos áille
brighter and happier
Agus mé in Ashan Children’s Home, bíonn an saol
níos gile agus níos áille.
mo ghile mear
my nimble brightness
An síleann siad nár scanraigh Furey aon duine agus an fheadóg sin á rúisceadh thart aige ar nós coilg? Ar scor ar bith, nach bhfaca tú mé ar an tele? Nach bhfaca tú mo shúil nimhe ag glioscarnach le deora ar mhala Bhinn Éadair nuair a bhí
mo ghile mear á chur sa chré? *An raibh mé ag an tsochraid? *A leithéid de cheist!
“Cén dóigh nach mbeinn ann le hómós a thabhairt do Bonny Prince Charlie agus é ag gabháil faoin fhód? Prionsa cruthanta ceart amach is amach a bhí ann, bíodh a fhios agat; agus bhí sé *bonny* gan dabht.
an dubh a chur ina gheal ar phobal na tíre
to persuade the people of the country that black was white
Rinne sé iarracht
an dubh a chur ina gheal ar phobal na tíre, mar shampla, agus casadh dearfach a chur ar rialú na Cúirte Eorpaí gur sháraigh Rialtas na hÉireann dlí na hEorpa nuair a thóg siad a gcás i leith Sellafield chuig na Náisiúin Aontaithe.
aghaidh gheal eile
another white face
Ar an gcéad dul síos, ní raibh
aghaidh gheal eile le feiscint áit ar bith.
gur éirigh go geal linn maidir leis an sprioc sin
that we have done well as regards that target
Bhí 15 bhunscoil neamh-mhaoinithe go fóill san earnáil agus ba é sprioc CnaG iad sin uilig a bheith aitheanta agus maoinithe taobh istigh de cheithre bliana agus is féidir a rá
gur éirigh go geal linn maidir leis an sprioc sin.
a gheal mo chroí
that gladdened my heart
Ach an oíche seo, ba iad na polcaí simplí bunscoile
a gheal mo chroí agus an ceangal ait a rinne mé le mo sheanchara.
tar éis don fhear geal teacht i dtír.
after the white man came ashore.
Ach d’athraigh sé sin ar fad
tar éis don fhear geal teacht i dtír.
an-gheal
very bright
Lár na hAstráile
Tá sé dochreidte chomh mór, tirim agus dearg is atá lár na hAstráile! Bíonn na réaltaí
an-gheal istoíche, tá an t-aer glan agus tá an-chuid cangarúnna, nathracha nimhe agus damhán alla gránna ann ar féidir leo dochar ceart a dhéanamh duit! Ach chaith mé cúpla uair an chloig ar eitleán go Cairns agus bhí mé i lár crann pailme agus an t-aer meirbh agus trom.
dathanna níos gile a úsáid
to use brighter colours
Chuir Pissarro ina luí air
dathanna níos gile a úsáid agus roimh i bhfad bhí sé ag úsáid fíordhathanna gan truailliú agus ag péinteáil ar bhealach scaoilte agus saor.
gaibhne geala, óir, agus dubha,
silversmiths, goldsmiths and blacksmiths,
Tá gréasaithe, poitigéirí, siúinéirí,
gaibhne geala, óir, agus dubha, agus eile, i mbun a gceirde sa bhaile seo díreach mar a bheadh siad sa bhliain 1775.
an sceach gheal i réim
the hawthorn flourishing
Thiomáineas féin ar ais go mall agus an ghrian ag scaladh go láidir,
an sceach gheal i réim agus an aitinn ag neadú go compordach ina measc.
fíonta geala
white wines
Deirtear gur cheart blaiseadh gan slogadh – ach ní thagann scil mar sin ach le cleachtadh!
Tá
fíonta geala na Nua-Shéalainne an-mhaith go deo agus tá siad níos éadroime ná cinn gheala na Fraince.
na tráthnónta geala
the bright evenings
Ní raibh orm streachailt le hathrú aeráide, mar bhí an aimsir sa leathsféar thuaidh ar aon dul leis an aeráid sa leathsféar theas – báisteach ghruama - ach thaitin
na tráthnónta geala in Éirinn go mór liom.
éide scoile gheal,
a bright school uniform,
Bhí siad uilig gléasta in
éide scoile gheal, agus d'amharc siad féin agus a dtuismitheoirí ar na bláthanna, bréagáin agus léinte sacair ar an scrín, gach duine fós faoi bhrón mar gheall ar bhás an bhuachalla óig.
aer geal
bright air
Toisc go bhfuil an staid chomh beag, bíonn na leantóirí an-chóngarach do na himreoirí agus bíonn siad in ann an liathróid dhearg a fheiceáil go soiléir san
aer geal agus iad ina suí inti.
ach amháin daoine geala,
only white people
Mar gheall ar an bpolasaí seo, ní raibh cead ag inimircigh,
ach amháin daoine geala, teacht chun na hAstráile.
mar a thugadh muid ar an mbreac geal.
as we used to call the sea trout.
Bhí an abhainn seo an-tábhachtach mar bhíodh sí lán bradán agus liocán,
mar a thugadh muid ar an mbreac geal.
gealta
lunatics
Beidh cuimhne ar an bhliain stairiúil seo mar “Bhliain na Chuckle Brothers” – an Céad-Aire, Ian Paisley, agus a dhlúthchara, Martin McGuinness, ag gáire mar a bheadh
gealta iontu.
na bochtáin gheala
the poor whites
In ainneoin go raibh teannas idir Gormaigh bhochta agus
na bochtáin gheala faoin tuath sa deisceart, bhí meánaicme na nGormach ag teacht ar an saol sna cathracha.
teitheadh na ndaoine geala
the flight of the white people
Ba iad na caogaidí aimsir fhás na mbruachbhailte, agus déantar trácht go forleathan anois ar "*White Flight*" –
teitheadh na ndaoine geala ó phlódcheantair na gcathracha amach go dtí na bruachbhailte.
lena n-aghaidheanna geala
with their white faces
Lena n-airgead agus lena n-oideachas – agus
lena n-aghaidheanna geala – bhí siad lánpháirtithe taobh istigh de chúpla glúin.
cultúr an duine ghil?
the culture of the white man?
Idir rud amháin agus rud eile, mar sin, tá Gormaigh an lae inniu cineál sáinnithe – ar cheart dóibh dul leis an nua-chultúr diúltach seo nó glacadh le
cultúr an duine ghil?
Agus sin, faraor, an chaoi a mbreathnaíonn daoine áirithe ar Barack Obama.
daoine geala
white people
Bhí an teorainn leis an Téalainn díreach i ndiaidh a bheith oscailte den chéad uair agus mise i Laos, agus ní raibh
daoine geala feicthe ag muintir na tíre, den chuid ba mhó, roimhe sin – bhí chuile dhuine, na gasúir ach go háirithe, ag déanamh iontais díom.
do dhaoine geala.
to white people
Dúirt sí leis an slua a bhí i láthair nach mbeadh sí sásta leanúint ar aghaidh lena cuid seanma mura dtabharfaí cead dá tuismitheoirí teacht ar ais go dtí a gcéad rogha suíochán – a bhí chun tosaigh – i ndiaidh gur tugadh a suíocháin
do dhaoine geala.
fear geal
white man
Is
fear geal é Lipsky ach is Afra-Mheiriceánach é Filthy Fluno, a chuirfeadh Jean-Michel Basquiat – foinse inspioráide Andy Warhol – i gcuimhne duit.
tuismitheoirí geala
white parents
D’uchtaigh
tuismitheoirí geala na páistí eile.
áiteanna a raibh cónaí ar dhaoine geala.
places where white people lived.
Mar sin, ní théadh misinéirí de chuid na heaglaise go dtí áit ar bith san Afraic taobh amuigh den Afraic Theas agus Namibia,
áiteanna a raibh cónaí ar dhaoine geala.
geal
bright
Chodail muid sa bhrú garbh tar éis céilí iontach sa chlub – bhí sé
geal sula raibh muid inár luí.
fir gheala,
white men
Is é seo an t-iontas is mó is dócha: go bhfuil fear gorm agus bean ag féachaint leis an gceapachán is airde a bhaint amach i réimse a mbíonn
fir gheala, go príomha, ag plé leis.
daoine geala de chuid an lucht oibre.
white working class people
Agus ní chuidíonn sé léi gurb na vótálaithe is mó a thugann tacaíocht di ná vótálaithe traidisiúnta an pháirtí – ní daoine óga agus toghlaigh nua de chuid an phobail ghoirm, ach
daoine geala de chuid an lucht oibre.
duine geal
white person
Ba í an t-aon
duine geal a bhí ann agus “Cousin” ab ainm don díoltóir ticéad! Dúirt sí go raibh uirthi dul amach sa sneachta lena mún a dhéanamh mar go raibh drong fear gorm ag crochadh thart taobh amuigh de leithreas na mban.
go geal
brightly
Bhí Dónal Ó Liatháin agus na Sínigh istigh faoin chuntar ina sámhchodladh, lucht Ionad Buail Isteach sínte thall is abhus ar an urlár, agus an Tóirse Oilimpeach athbhreoslaithe le trí bhuidéal de 12 Year Old Jameson ag soilsiú
go geal agus é ag gobadh aníos as fualán i leithreas na bhfear.
an fhir ghil
of the white man
Dar le Huxley, agus uaisle eile na Breataine a bhunaigh CFD, ní bheadh stáit nua, neamhspleácha na hAfraice in ann an fiadhúlra a chaomhnú gan treoir
an fhir ghil.
stair an chine ghil abhus
the white man's history here
Mar a tharla go minic i
stair an chine ghil abhus, bhí ganntanas oibrithe i gceist.
chuireann an dubh ina gheal
turns the tables
Scannán a
chuireann an dubh ina gheal is an geal ina dhubh agus an liath go tiubh tréan dá phailéad sin.
chine geal
Caucasian
Ní raibh cead ag inimircigh, nár den
chine geal iad, faoin mbeartas seo, teacht chun na hAstráile.
fhear geal
white man
Níor líonadh an loch ina iomlán ach trí huaire ó chonaic an chéad
fhear geal é céad is seasca bliain ó shin, cé go sceitheann 16 faoin gcéad d’aibhneacha na tire isteach ann.
geal
bright
Táim i mo shuí i gcistin duine eile, i gcontae duine eile ag breathnú amach ar thírdhreach a bhíos uaireanta fliuch, uaireanta fiáin, uaireanta
geal, uaireanta glas ach i gcónaí neamhaithnid.
éirí go geal
succeeding brilliantly
Agus tá ag
éirí go geal leis na cruinnithe, is cosúil.
dubh ina geal
black is white
Ina bhfuil an bán ina dhubh, agus an
dubh ina geal – nó an bhfuil??? (http://www.
chuimhní geala
happy memories
Cad iad na cuimhní is fearr atá agat le linn an ama seo?
Uachtarán na hÉireann: Tá liosta fada de
chuimhní geala agam, ach dá mbeadh orm ceann amháin a roghnú as a measc, bheadh orm searmanas oscailte na gCluichí Oilimpeacha Speisialta i bPáirc an Chrócaigh a lua.
chine ghil
white people
Meastar go raibh idir 300,000 agus 750,000 duine sa tír go díreach roimh theacht an
chine ghil, agus creidtear go raibh idir 600-700 treibh éagsúla ann.
d’ógra geal
white youths
Ba dheasghnáth aistrithe saoil é
d’ógra geal na hAstráile le blianta fada an t-achar fada intíre a thaisteal leis an gcarraig a dhreapadh.
gile
brightness
Sníonn an dubh trí gach
gile inti, agus tá lorg éigin na
gile i ngach dubh.
níos gile
brighter
Tá creperie iontach deas istigh sa gcoill sin inar féidir galettes (pancóga traidisiúnta dorcha) agus crepes (atá
níos gile agus níos siúcrúla) a ithe.
a ghrá geal
his beloved
Baineann *Lowlands Away* le hamhrán caointeach Albanach, a insíonn scéal faoi mhairnéalach a thagann ar ais chuig
a ghrá geal mar spiorad chun insint dí gur bádh amuigh ar an fharraige é.
cheantar Shliabh na Gile
the Kilimanjaro region
Tá an-tóir ar an Tansáin mar láthair thurasóireachta anois, idir
cheantar Shliabh na Gile, nó Kilimanjaro, oileán coimhthíoch Sainsibeár agus ar ndóigh, na turasanna safari.
mná geala amháin
white women only
(Bhí an ceart seo ag
mná geala amháin, le bheith beacht, mar níor tugadh aon cheart daonna do mhuintir dhúchais na tíre faoin am sin.
an-gheala
very bright
Forbrófar círín ar an droim agus ar an eireaball le linn am an ghoir agus feictear dathanna
an-gheala air faoin am seo chomh maith.
ar ghile an lae
because of the bright daylight
B'éigean dúinn ár spéaclaí cumhdaigh a chuir orainn,
ar ghile an lae agus an tsneachta.
muintir an chine ghil
the White people
Mar gheall ar a áit lárnach idir tuaisceart agus deisceart, d'fhás an chathair go tapa mar cheanncheathrú trádála agus tionscail, agus d'éirigh go seoigh leis go lár na haoise seo caite, nuair a bhog na mílte Gormach as stáit an deiscirt chuici, agus theith
muintir an chine ghil amach.
úinéirí geala
white owners
Ní raibh ina gcónaí iontu ach daoine gorma bochta, iad ina dtionóntaí ag
úinéirí geala nach raibh ina gcónaí sna ceantracha iad féin níos mó.
gheal
bright
Cuma agus Dearadh
=========
Tá cuma
gheal, taitneamhach ar an treoir ghramadaí seo.
d’éirigh go geal liom
I got on perfectly
Caithfidh mé a admháil nach bhfuil bang láidir snámha agam féin ach bhí flúirse snámhán ar fáil agus
d’éirigh go geal liom faoin uisce le cabhair na snámhán.
héisc is gile
brightest of fish
Nuair a bhí mé faoin uisce b’iomaí iasc agus sliogiasc a ghluais thar bráid, gach ceann acu ar na
héisc is gile agus is ildaite dá bhfaca mé riamh.
gheal
bright
Trá
gheal, fholamh í an trá seo a shíneann níos mó ná seacht gciliméadar ar chósta an oileáin atá mar chuid de Pháirc Mhuirí na Mórsceire Bacainní.
ba ghile
brightest
Toisc méid na gcrann ar an oileán féin, ba iad dathanna an Fhómhair na dathanna ab áille agus
ba ghile dá bhfaca mé riamh.
theacht an chine ghil
the arrival of the whites
Meastar go forleathan san Astráil fós nach mbíodh i muintir dhúchais na tíre roimh
theacht an chine ghil ach sealgairí/cnuasaitheoirí diúide.
Gealadh Breá faoi
things are looking good for
Is iad na cásanna is gaire do mo chroí iad na healaíona dúchais, agus Oireachtas na Gaeilge, agus na dabhcha séarachais; agus an drámaíocht, dar ndóigh; agus na dabhcha séarachais; agus tithe a bheith saor ó tháillí; agus na dabhcha séarachais …”
Gealadh Breá faoi Fhoraois na Gaeilge
=================
“Is cuma daoibhse cé mé,” a d’fhreagair an duine anaithnid.
i lár an lae ghil
in broad daylight
Scaoileadh le gach duine de na híospairtigh san aghaidh
i lár an lae ghil agus na gunnadóirí gan ach cúpla slat uathu.
dathanna geala
bright colours
Seachas na dathanna dorcha a bhí in ionad na bhfear, bhí spleodar mór agus
dathanna geala ann.
clúdaithe le brat geal
covered with a bright carpet
Bhí urlár an tí
clúdaithe le brat geal, agus brait bheaga bhána thall agus abhus leis na soithí a leagan orthu.
An Dubh ina Gheal
mistruths
An Dubh ina Gheal
========
Bíodh nach bhfuil an bhagairt de bheith á chiapadh ag daoine gránna ar líne chomh coitianta céanna le cibearbhulaíocht, is ann don chontúirt fós.
nach gcuirtear an geal ina dhubh
orthu they’re not fooled
Tá gach cosúlacht ar an scéal nach bhfuil bealach fós ag na suímh seo chun cinntiú
nach gcuirtear an geal ina dhubh orthu i dtaobh aois na bpáistí.
buí geal
bright yellow
Leanann siad líne charraigeacha atá péinteáilte
buí geal go dtí an fothrach séipéil, líne a thug na siúlóirí ‘Bóthar na mBrící Buí’ air nuair a nochtadh é i 2010.
geal agus te
bright and warm
Ach chonaic sé fíorfháilte Thír Conaill fosta ag deireadh an lae, nuair a bhí an aimsir
geal agus te agus bhuail muid le bus Sheosaimh Uí Eochaidh ar an Mhálainn Bhig.
lena ghrá geal do
his fond love for
Ní furaist éalú ó scáth drúiseach Whitman agus úrscéal conspóideach Vidal The City and the Pillar (1948), nó na chéad chaibidilí dhraíochtúla sin ina chuid cuimhní cinn, Palimpsest (1995) a bhaineas
lena ghrá geal do Jimmy Trimble, ógánach caillte an chúil cheangailte dár cailleadh le linn chath Iwo Jima i 1945.
céad teacht i dtír an chine ghil
the first arrival of the Caucasians
Níor cuireadh tús le lonnaíocht bhuan Eorpach ann go dtí 1835, beagnach caoga bliain tar éis
céad teacht i dtír an chine ghil.
Chroch sé suas a chuid seolta móra geala go barra na gcrann
he stroke out to sea
Chroch sé suas a chuid seolta móra geala go barra na gcrann.
chaighdeán maireachtála na n-oibrithe geala
the white workers’ standard of living
Mhaígh sé, áfach, go mbeadh na tréithe seo ina mbagairt do
chaighdeán maireachtála na n-oibrithe geala agus gur chóir iad a choimeád amach as an tír dá bharr.
gaineamh geal a ndumhcha
the bright sand of their dunes
Tugtar “na brait bhána” orthu de bharr
gaineamh geal a ndumhcha.
Go n-éirí go geal leo
the best of good luck to them
Go n-éirí go geal leo!