Tá mamaithe na háite iontach cruthaitheach, agus athraíonn siad cló a gcuid páistí go banphrionsaí agus sióga agus béir agus diabhail.

Tá sé i ndiaidh sos sóúil samhraidh a ghlacadh i lios ar leith i lár tíre agus is suaisí go mór a shúil nimhe dá bharr.

Gidh gur beannaíodh toibreacha na hÉireann le teacht Ré na Críostaíochta, fágadh Tobar Chnapastúin ar an Mhucros i gCill Chartha gan athrú - tobar atá ainmnithe i ndiaidh Rí de chuid na sióg, Cnapastún, a raibh cónaí air ar Mholaidh na Bruidhne.

Tá an Sceilg le feiceáil ó cheanntíre Cheann Bhólais, a spuaiceanna ag snámh ag bun na spéire mar chaisleáin sí.

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy Dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

Ba chainteoir dúchais í a máthair agus is cosúil gur uaithise a d'fhoghlaim sí na síscéalta agus na scéalta miotais a bhailigh an tOllamh.

&#148; Ach bhí a fhios ag Máire nach falsa a bhí Síle ach gur ar shiúl leis na féileacáin a bhí sí bunús an ama.

Nuair a bhíonn oíche bhreá ghealaí ann, bíonn an tine ghealáin le feiceáil ar an fharraige &#150; tá sé fíordhraíochtúil, cosúil le sióga beaga ag damhsa thart ar an bhád.

Tá sé ag rá go ndúirt an cumadóir (duine de mhuintir Dhálaigh, ó Inis Mhiceáláin) gur thug na sióga an fonn dó oíche amháin agus é ina shuí cois tine ag seinnt a veidhlín lena uaigneas a cheansú.

Gur tháinig na nótaí chuige san aer, gur éalaíodar amach ón tigh chuig na failltreacha agus ar ais arís gur thóg sé an bogha chuig an veidhlín le nótaí caointe na síog a thionlacan.

Fonn sí.

D’fhanamar ansin, ar nós daoine i bhfáinne sí, ar feadh uaire nó rud mar sin, ag dul timpeall i gciorcail.

Tá an ceol a thagann aisti ar nós cheol na sióg.

Cé go bhfuil a shaothar rud beag *twee* &ndash; sampla amháin dá ealaín nféileacán ag ainliú os cionn sióige atá ina suí ar bhláth mór is ea sampla amháin den chineál ruda a dhéanann sé &ndash; tá an-tóir ar a chuid íomhánna agus tá clú bainte amach aige i measc phobal an dara saol.

Do bharúil an n-amharcfadh an féileacán agus an tsíog go deas i seomra suí dhíonteach Michelle?Is as Doire ó dhúchas í Ciara Nic Gabhann agus tá sí ag obair mar mhúinteoir ealaíne i meánscoil nua lán-Ghaelach in Inis Eoghain i mbliana.

É sna scamaill agus ag seinnt leis na siógaí.

Is cuimhin liom go n-insíodh sé scéalta dúinn mar gheall ar na síogaí a thagadh amach i ndiaidh leath i ndiaidh a deich san oíche agus an ghrian ag dul faoi sa samhradh.

Tá sé le tabhairt faoi deara go fóill, mar shampla, go dtagannn an bithiúnach isteach ar an taobh chlé ‘dorcha’ den ardán agus a chéile comhraic, an tSióg Mhaith, isteach ar an taobh dheas.

Ní fíor gur dream ar shiúl le féileacáin iad na mainicíní.

Is dolmen faoi leith é Maen ar Boudiged (i bhFraincis La Roche aux Fées; Leacra an tSlua Sí), i ngar do Raozhon/Rennes, atá leagtha amach mar Bhrú na Bóinne le ga gréine na ngrianstad a cheapadh isteach isteach trína lár.

Ní chuirfeadh an ceann seo aon iontas ar mo Mhameo Margaret O Callaghan, nee Crowley, Na Fearnáin, Contae Chorcaí, ná ar an nglúin nár ait leo na síóga.

Ní chloisfeá tada faoi shióg na bhfiacla ag na comórtais seo mar níl rud ar bith aiceanta faoi! Dé réir suíomh an chomórtais, tá go leor aoisghrúpaí ann agus tabharfar cead do pháistí atá díreach saolaithe in aois cúpla mí páirt a ghlacadh ann.

Más fánach an áit a bhfaighfeá fonn ceoil, is féidir gur fánach an áit a bhfaighfeá sióg freisin.