Bhuail muid le chéile ag cé gleoite darb ainm Ringhaddy, atá cúpla míle ó Chill Ó Laoch.

Cuireadh a cheannfort, Éamonn Ó Dálaigh, chun báis i bPríosún Chill Mhaighneann in éineacht leis na ceannairí eile agus ghearr an Chúirt Mhíleata pianseirbhís trí bliana ar Bhéaslaí féin.

Is í an chill bhreosla, inneall a dhéanann leictreachas ó hidrigin agus ocsaigin agus arb é an t-uisce an t-aon dramhaíl a bhaineann leis, bonn na teicneolaíochta.

Bhí leath acu cruptha leis an fhuacht nó ní raibh tointe orthu.

Is léir, mar sin, go bhfuil daoine atá báúil leis an Ghaeilge i bhFine Gael ach fós tá siad ag iarraidh ceann de na buillí is fealltaí a thabhairt don teanga a tugadh di ó bhí aimsir Reachtanna Chill Chainnigh ann! Céard is fiú do stát ar bith a bheith ag caitheamh airgid ar mhúineadh teanga agus ansin a rá nach mbeidh sí mar ábhar lárnach i gcúrsaí oideachais? Má dhéantar imeallú ar an Ghaeilge sa chóras oideachais, is cinnte nach mbeidh go leor daoine ann i gceann fiche bliain leis an teanga a shlánú mar theanga náisiúnta.

Féile Ealaíon Chill Chainnigh.

Cuireann McGimsey i gcuimhne d’aontachtaithe gur socraíodh go mbeadh Acht Gaeilge á chur chun cinn le linn idirbheartaíocht Chill Rímhinn ina raibh an DUP páirteach.

) Tá an eagraíocht armtha seo ag moladh do dhaoine droim láimhe a thabhairt do Chomhaontú Chill Rimhinn.

Mar sin, moladh le déanaí go rachadh líne iarnróid nua idir Baile Átha Cliath agus an Uaimh thar Chill Dhéagláin, rud a bhainfidh cúpla vóta eile sa bhaile sin, gan dabht.

AÓF: Ach níl cáil mhór ar Chontae Chill Dara maidir le hamhránaíocht sa stíl dhúchasach, go speisialta i nGaeilge.

Lean Derek Culley air ag péintéireacht go páirtaimseartha agus bhí taispeántas mór dar teideal “Five Years of Culley” aige in Ospidéal Ríoga Chill Mhaighneann i mBaile Átha Cliath i 1989.

Bhí an Ghaeilge ina "liathróid pholaitiúil" chomh fada siad leis an bhliain 1366, aimsir Reachtanna Chill Chainnigh.

D’fhulaing Tóibín fén ualach cultúrtha sin dar bhreaclínigh Ó Ríordánach ina dhán fuarchúiseach scéirdiúil, ‘Fill Arís’, dán a dhéanann idirdhealú dólásach idir an Béarla agus an Ghaeilge agus a dhéanann iarracht daoine do ghríosadh chun cluas bhodhar a thabhairt do shaibhreas intleachtúil ‘Shelley, Keats is Shakespeare’ ós rud é, dar leis, nach ‘dual do neach a thigh ná a threibh a thréigean’.

Uí Bhreasail ===== Maidir liom féin, ós sa mBreatain Bheag atá mé lonnaithe le tamall de bhlianta, áit dhúchais mo mháthar, bhí spéis agam sna seantuairiscí go mbíonn feiceáil ar Shléibhte Chill Mantáin thar Muir na hÉireann siar anois ’s arís nuair a bhíonn an t-aer ina ghloine agus an fharraige ina clár mín, réidh.

Sea, is dóigh go dtuigeann tú cén scéala a bhfuilim ag tagairt dó, is é sin go bhfuil fógartha ag Brian Mac Óda go bhfanfaidh sé bliain eile ina bhainisteoir ar fhoireann iomána Chill Chainnigh.

Ní hamháin sin, ach is amhlaidh go mbeidh a chomhghleacaithe traenála agus oiliúna (an gá oiliúint a chur ar iománaithe Chill Chainnigh fós?), Martin Ó Fógartaigh agus Mícheál Ó Díomsaigh, ag fanacht chun cabhrú leis.

Ar ndóigh creideann an daoine seo gur thosaigh polaitiú na Gaeilge sna 1970í nuair a thosaigh sé i bhfírinne le Reachtanna Chill Chainnigh i 1366, le hAchtanna Annraoi VIII agus a iníon, Eilís I ina dhaidh sin, leis na Plandálacha, Acht Oideachais 1830 agus le míle gníomh polaitiúil eile de chuid Choncais Shasana in Éirinn.

Cé go bhfuil an-dul chun cinn déanta sa Tuaisceart, tá an chuma ar an scéal nach bhfuil an dá rialtas ag leanúint leis an phróiseas mar a bhí beartaithe, agus thug sé dhá shampla dúinn: níl aon Acht na dTeanga ann go fóill, mar a bhí socraithe ag an Comhaontú Chill Rìmhinn agus mar sin tá a lán daoine ann nach bhfuil ag fáil cothrom na Féinne faoi láthair.

Bhí bua iontach ag Luimneach ar Thiobraid Árann i gcluiche leathcheannais iomána na Mumhan ag tús na míosa seo caite.

Ba iad Tiobraid Árann rogha na coitiantachta roimh an gcluiche sin, ní hamháin le bua a fháil ar Luimneach, ach le craobh na Mumhan a bhuachan arís agus dúshlán Chill Chainnigh a thabhairt i gcluiche ceannais na hÉireann.

Faoi láthair tá an caidreamh idir an Rúis agus na Stáit Aontaithe ag fuarú arís.

In Aguisín B Chomhaontú Chill Rímhinn (Deireadh Fómhair 2006) gheall Rialtas na Breataine go mbeadh Acht Teanga Ghaeilge ann: ‘agus go oibreoidh sé i gcomhar leis an Fheidhmeannas atá le teacht le forbairt na Gaeilge a mhéadú agus a chosaint.

Ar tugadh bata agus bóthar don gcailín bocht aimsire úd a luaitear? ’Bhfuil a cnámha siúd caite i gcúinne éigin den chill chéanna? Gach seans go bhfuil.