Níl iontas ar bith go ndearna na háitritheoirí fadó an bolcán a adhradh: tá sé chomh cumhachtach sin agus ní féidir neamhaird a thabhairt air.

An mairnéalach féasógach, an lógó cáiliúil úd i lár chrios sábhála, íomhá mhistéireach ó m'óige, agus ba dhóigh leat ón ngiolla cráifeach gur á adhradh a bhí sé.

Tá tuairim eile ann gur cineál teampaill a bhí ann chun na déithe a adhradh.

"Má thig le duine ar chéim níos airde ná mise dialann a sceitheadh le May Mac Ránais, ar mhaithe le féin-laochadhradh, thig liomsa cion ranna as mo dhialann féin a sceitheadh leatsa le go dtuigfidh daoine mo chás, a Bhalor, agus tú ar chéim litríochta i bhfad níos airde ná an beathaisnéisí bladrach sin," a scríobh Micí agus é ag iarraidh Fear na Súile Nimhe a mhealladh le slíomadóireacht agus le cluanaireacht, amhail is go rachadh tláithínteacht den chineál sin i gcion ar thuairsceoir stuama.

Cad é faoi Bhalor? Níorbh fhada go raibh Balor sínte in aice leo - scaifte Meiriceánach fíorGhaelacha ag brú deochanna orm, ag stánadh orm agus laochadhradh ina súile, iad cinnte gur ag cumadh m'ailt do *Beo Ar Éigean *na míosa seo chugainn a bhí mé.

Ag lua an Bhunreachta le tacú lena seasamh, deir AU nach léiríonnn an fhealsúnacht scarúnach seo "doicheall roimh an reiligiún", ach go bhfuil sé mar aidhm aici a chinntiú "go bhfanfaidh an rialtas neodrach maidir le ceisteanna reiligiúnda, agus go bhfágfar cinntí a bhaineann le Dia, le creideamh, agus le freastal ar ionaid adhartha i lámha na saoránach" (http://www.

* Gluais • Glossary bandéithegoddesses Adhradh an bhandéthe worship of the goddess is ársamost ancient dár n-oidhreachtof our heritage ómósreverence tírdhreach beannaithehallowed landscape filíocht dheabhóideachdevotional poetry a aithristo recite féintóraíochtsearching for ones self

Rianaíonn sé an t-aistear ón mhona-adhradh atá i gceist sna deich n-aitheanta (adhradh an aon dé amháin gan a mhaíomh nach bhfuil ann ach an t-aon dia) ionsar an aondiachas atá i réim níos faide anonn sa Sean-Tiomna, agus a dhaingnítear sa chonradh scríofa san áirc.

?” “*Feck off,* a húir gan mhaith agus ná bí ag cur as dom os comhair lucht m’adhraithe anseo!” arsa Joe leis.

Rianaíonn sé an t-aistear ón mhona-adhradh atá i gceist sna deich n-aitheanta (adhradh an aon dé amháin gan a mhaíomh nach bhfuil ann ach an t-aon dia) ionsar an aondiachas atá i réim níos faide anonn sa Sean-Tiomna, agus a dhaingnítear sa chonradh scríofa san áirc.

“Nach mbíonn na slóite síoraí do d’adhradh gach oíche agus tú ar an ardán.

“Bíonn adhradh teaghlaigh againn gach maidin agus oíche,” arsa Isobel Ann.

“Sin mar a bhíonn tús achan bhliana,” a dúirt sé go smúitiúil, agus é ag amharc ar phictiúr Bhertie Uí Hernia sa *Sindo*, é faoi mhuincí fada bláthanna cumhra na hInde, maithe agus móruaisle na háite ag bronnadh féiríní air, mná áille na tíre sin ag umhlú dó, laochadhradh ag lonrú ina súile lasta, agus cuma ar Rí na hÉireann gurbh fhearr go mór leis bheith ina sheasamh ag beár Pagan’s Pub i nDroim Conrach.

Ó tharla gur spóirt iad an sacar agus an dornálaíocht — más imeacht craosfhuilteach í an dornálaíocht féin — a bhfuil a lucht imeartha, a lucht féachana agus a lucht leanúna acu sna ceithre hairde, ní cúis iontais í go bhfuiltear i ndiaidh laochadhradh a dhéanamh ar Pele is ar Ali.

Ach i dtaca le Gretzky de, in ainneoin an chultais a leanann de i Meiriceá Thuaidh agus i dtíortha tuaisceartacha na hEorpa ina n-imrítear haca oighir – agus, gan dabht, in ainneoin sheacht ndícheall Fhathaigh Bhéal Feirste, an fhoireann haca a imríonn in Airéine na hOdaisé, chun an sóiscéal a chraobhscaoileadh in Éirinn – is é an fhírinne é nach sléachtann mórán deisceabal sa chuid eile den domhan go talamh roimh dhia mór an haca.

“Agus nuair ba léir a acmhainn agus a chumas agus a inniúlacht do lucht a adhraithe d’íoc siad a gcuid deachúna agus cheannaigh sé teach flaithbheartach agus long bhraineach agus éadaí prionsúla.

Cad é faoi Bhalor agus Éamonn Ó Doornail? Níorbh fhada go raibh an bheirt againne sínte fosta – scaifte Meiriceánach fíorGhaelach ag brú deochanna orainn, ag stánadh ormsa agus laoch-adhradh ina súile, iad cinnte gur ag cumadh m’ailt do *Beo Ar Éigean* na míosa seo chugainn a bhí mé.

Adhrann tú an bheirt acu.

Ansin, beidh na sailm le cluinstin arís ón ghrúpa adhartha An Tor Ar Lasadh, a thagann le chéile uair sa mhí i dTeampall Preispitéireach Fitzroy i mBéal Feirste.

Cleachtaítear iompar ar a dtugtar ‘laochadhradh’ ina leith toisc go mbíonn an oiread sin tóra ag daoine ar a gcuid laochra.