thug siad droim láimhe
they turned their back on
Bhí na vótóirí ag iarraidh go dtiocfadh athrú ar chúrsaí agus
thug siad droim láimhe don chomhrialtas de chuid na ndaonlathaithe sóisialta agus na liobrálach a bhí ag rith na tíre le hocht mbliana anuas.
casta as
turned off
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
chuaigh sí amach ar a cos
she twisted/turned her ankle
Leis an iarracht a rinne sí í féin a choinnéail ar a bonnaí
chuaigh sí amach ar a cos.
casta as
turned off
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
Thiontaigh sí a droim léi
she turned her back on her
Thiontaigh sí a droim léi agus chrom ar an obair.
Lasadh an solas
the light was turned on
Lasadh an solas air seo den chéad uair Lá Fhéile Pádraig, 1817.
thiontaigh sé ar a shála
he turned on his heel, i.e. immediately
Shíl mé gur thit an tóin as an spéir leis an bhúireach a bhí ort," arsa Seán agus
thiontaigh sé ar a shála agus suas an staighre leis arís.
tiontaithe
turned
Tá sí
tiontaithe rud beag inár dtreo agus í ag féachaint orainn, fáinne cluaise amháin crochta go mealltach lena cluas.
i ndiaidh dó droim láimhe a thabhairt don ailtireacht
after he had turned his back on architecture
As Napoli ó dhúchas é Clemente agus tháinig sé chun cinn ar dtús sna seachtóidí
i ndiaidh dó droim láimhe a thabhairt don ailtireacht, a raibh sé ag déanamh staidéir uirthi sa Róimh, le díriú isteach ar an phéintéireacht agus ar an fhilíocht.
déantar an chlib sin a mhúchadh
that tag is turned off
Bíonn clib bheag ar gach earra atá ar díol sna siopaí sin agus
déantar an chlib sin a mhúchadh ag an gcuntar tar éis do dhuine an t-earra a cheannach.
dá múchfainn an teilifís
if I turned off the TV
D’ordaigh mé cúpla deoch agus d’fhiafraigh mé den chomhluadar ar mhiste leo
dá múchfainn an teilifís.
a chasadar go paiseanta i gcoinne na Gaeilge
that they turned passionately against Irish
Ba mhó an líon daoine
a chasadar go paiseanta i gcoinne na Gaeilge ná mar a mhealladar riamh ar bord leo.
eochair á casadh
a key being turned
D’éirigh muid chun imeacht, chuaigh amach go dtí an halla ach ar éigean greim aige ar an scáth báistí nó gur chuala muid coiscéim ar bharr an staighre agus an
eochair á casadh sa doras.
chas Max ar a sháil is shiúil go mear sa treo eile
Max turned around and walked quickly the other way
Go tobann,
chas Max ar a sháil is shiúil go mear sa treo eile.
chas cailín chuige
a girl turned to him
“Bhí duine amháin nach raibh eolas aige faoin Oireachtas agus dúirt sé, ‘Céard tá i gceist leis an Oireachtas?’ agus
chas cailín chuige agus dúirt, ‘Níl ann ach na tseachtain is fearr sa mbliain, *duh*!’
“Sin é mo thaithí thar na blianta: éireoidh le rud ar bith i nGaeilge má tá sé ag líonadh bearna atá ann, nach bhfuil á líonadh i mBéarla.
chas neart paisinéirí i dtreo na málaí páipéir
plenty of passengers turned to the paper bags
Agus tonnta dhá mhéadar ann,
chas neart paisinéirí i dtreo na málaí páipéir agus muid ar bord loinge.
mar gur cuireadh na ceamaraí slándála as le linn dó bheith sa bheairic.
because the security cameras were turned off during his time in the barracks.
Mhaígh Barrett le linn a thrialach go raibh a fhios ag na húdaráis cad é bhí ar bun aige
mar gur cuireadh na ceamaraí slándála as le linn dó bheith sa bheairic.
go múchfaí an meaisín.
that the machine would be turned off.
Agus a chairde, a mhuintir agus a mhic bailithe timpeall na leapa, dúradh leo
go múchfaí an meaisín.
iompaithe i dtreo an phobail sin,
turned towards that public,
Má osclaítear amach gach ceann díobh i bhfianaise an phobail, agus má leagtar ceann i ndiaidh a chéile ar an mbord agus iad
iompaithe i dtreo an phobail sin, beidh ar chumas an lucht féachana sa halla grianghraf an-chruinn d’fháil ar an mballóid ach nótaí a thógaint.
gur dtí gur chas Shea chugam,
until Shea turned to me
Bhíos cinnte go raibh an oíche caillte againn
gur dtí gur chas Shea chugam, a shúile lán fíona drithligh, agus dúirt sé go raibh sé in am dúinn filleadh ar an stiúideo le luí isteach ar an obair.
rinneadh tuile den silín.
the trickle turned into a flood.
Go deimhin, bhí sé seo ag tarlú ar feadh tamaillín cheana, ach le teacht na gcarranna agus na mbóithre idirstáit
rinneadh tuile den silín.
thiontaigh sé ar a sháil
he turned on his heel
Agus a chonách sin orthu mar scaifte húranna!”
Caidé a dúirt an Graoisín? Sea, “Breast thú!”
Ar aghaidh leis ansin chun labhairt le Johnny Edwards, ach nuair a chonaic sé an folt gruaige ar foluain sa ghaoth, gach ribe de ag sméideadh go cineálta leis, ba é gnúis ghnaíúil dhóighiúil Enda Álainn Aoibhinn a shamhlaigh sé ag lonrú faoin fholt gruaige agus os cionn na léine goirme, agus
thiontaigh sé ar a sháil le chuile “Breast thú!” mar bheannacht aige.
thiontaigh beirt acu thart
two of them turned around
Ansin,
thiontaigh beirt acu thart le droim na léine a thaispeáint dom.
a chúl leis an teanga,
(they) turned their back on the language
Cé gur thug rialtas Mhanann
a chúl leis an teanga, bunaíodh Yn Çheshaght Ghailckagh (Cumann na Manainnise) in 1899 chun an Mhanainnis a chaomhnú mar theanga náisiúnta an oileáin.
thiontaigh
turned
Nuair a chuaigh mé trasna taobh-bhóthar, Lancaster Street, a bhí romham,
thiontaigh an tacsaí go tobann agus go gasta ar dheis ón phríomhbhóthar síos Lancaster Street.
Thug siad aghaidh
they turned towards
Thug siad aghaidh ina dhiaidh sin ar theach na cúirte áitiúla ag rá: Féach, tá an dlí seo briste againn arís agus arís eile.
thiontaigh sé
he turned
Bhí Séamus féin in aice linn agus
thiontaigh sé thart le miongháire iontach ar a aghaidh.
Chas
turned
Chas an gasúr an nóta SSV-0773H thart deiseal ar fad.
thiompaigh
turned
Tá cuimhne mhaith agam ar an lá a
thiompaigh mo mháthair ceathracha.
múchta
turned off
”
Agus an téipthaifeadán
múchta, tagann sceitimíní ar Étaoin agus í thar a bheith sásta go mbeidh sé de dheis ag Setanta, ar deireadh thiar thall, ceann dá cuid agallamh a léamh ar lá a fhoilsithe tharla go mbíonn BEO beo ar an idirlíon.
bainte
turned off
Cinntím go bhfuilim compordach, go bhfuil mo fón póca
bainte, go bhfuil ciúnas sa tigh.
múchta
(turned) off
Mé suite go compórdach anois, mo fón póca bainte, an ríomhaire
múchta.
iompaithe
turned
Tá an Presidio dúnta anois, agus í
iompaithe ina páirc turasóireachta, agus an Embarcadero ina ceantar spaisteoireachta agus spraoi, ach is beag a athraíodh sna ceantracha sin go fóill, agus nuair a fheiceann tú long seoil ag bualadh tharat isteach i gCuan San Francisco, ba mhó ba chosúil le 1909 é ná 2009.
iompaithe
turned
Sin an aimsir is measa le haghaidh loingseoireachta mar bíonn gach rud
iompaithe bán; an t-aer agus an talamh agus ní féidir leat íor na spéire a dhealú eatarthu.
iompaigh
turned
Ón Confessio tá a fhios againn gur tháinig Pádraig ó shliocht racmasach áit éicint sa Bhreatain, gur tugadh go hÉirinn é mar sclábhaí ag 16 bliana d’aois, gur aimsigh sé Dia le linn a thréimse i mbraighdeanas agus gur
iompaigh sé ar phaidreoireacht, rud a thug suaimhneas dhó.
shéan
turned down
Nach ait an mac an saol -
shéan Rory Gallagher an deis a bheith sna *Rolling Stones* - agus cé a fuair an jab ar deireadh? Ronnie Wood!!
**Naisc:** Ronnie Woods http://www.
d'iompaigh
turned
Roth Mór 40 Bliain
========
Mhair an streachailt ar feadh 40 bliain, arsa Bernie, ag toiseacht amach mar fheachtas chun cearta sibhialta a bhaint amach, a
d'iompaigh ina fheachtas míleata do chearta náisiúnta ach atá iompaithe droim ar ais arís.
gaibhte isteach ar
turned up
Is é an chontúirt é go rachaidh na daoine seo i muinín an ghunna agus an phléascáin le cúrsaí a athrú, ainneoin go léiríonn an stair go bhfuil siad
gaibhte isteach ar bhóthar caoch.
thiontaigh mé
I turned, changed
Shíl mé mo thacaíocht a thabhairt do Chorcaigh agus do Mhaigh Eo, ach buíochas le Dia
thiontaigh mé go tapa … thosaigh mé ag tacú leis an bhfoireann cheart! Is cuimhin liom gur Corcaíoch thú agus bíonn mé i dtrioblóid le muintir Chorcaí i gcónaí!” Cé gurbh í an fhoireann peile is fearr le hAnna a rug an chraobh leo i 2004, ba iad ríthe na hiománaíochta, na Corcaígh, a bhuaigh ar Chill Chainnigh sa bhliain chéanna.
iompaithe
turned
Ach cá as ar tháinig tacaíocht thobann an Pháirtí Ghlais? An bhfuil muintir na Brasaíle
iompaithe ina n-óglaigh timpeallachta thar oíche?
Níl, cé nach féidir a shéanadh gur mheall feachtas criticiúil, stuama an Pháirtí Ghlais neart daoine, vótóirí a bhí míshásta le hiarrthóir Pháirtí na nOibrithe, Dilma Rousseff, cuid mhór de na daoine a chaith vóta do Marina Silva.
múchta
turned off
Cé go gcuireann an-chuid mná meabhrúcháin ina gcuid guthán tríd an bhféilire, nó tríd an gclog, ní oibreoidh an guthán
múchta ina dhiaidh sin, agus is minic an guthán
múchta againn.
thiontaigh sí
she turned
Rugadh í san Ómaigh, i dteaghlach Meitidisteach, aontachtach, ach
thiontaigh sí i dtreo an náisiúnachais roimh dheireadh an naoú haois déag.
chas
turned
Thosaigh Philipsz a saol mar ealaíontóir dírithe ar an dealbhadóireacht ach ba í an tréimhse ama a chaith sí i mBéal Feirste mar iarchéimí an taithí ba mhó a chuaigh i bhfeidhm uirthi agus a
chas i dtreo ceoil agus fuaime í.
thug sé droim láimhe
he affronted, turned down
Léiriú é ar a charachtar is dóigh go bhfuil an grianghraf áirithe sin sa leabhar aige nuair is údar náire agus aiféala aige ó shin gur
thug sé droim láimhe dá bhainisteoir.
thugais droim láimhe
you turned away from
An raibh aon eachtra amháin i gceist nó ar shraith tarlúintí a thit amach a chinn gur
thugais droim láimhe don chreideamh i saol iarbháis, nó don chreideamh ann féin?**
SÓhU: Bhíos sna Stáit Aontaithe nuair a bhí an cogadh ar siúl go tréan.
chas
turned
Tar éis an chogaidh,
chas go leor Briotánach ón dteanga, mar cuimhníodh uirthi mar urlabhra na bhfealltóirí, nó ‘collabos’ - lucht tréasa.
Chas
turned
Chas an ‘ermine’ – atá le feiceáil i gcúinne bhratach na Briotáine - ina dhuilleog cnáibe agus rinneadh carachtar cartún den tseanbhean ‘bigoudin’ (hata bán ard traidisiúnta) agus cuireadh ar T-léinte iad.
thiontaigh
turned
Bhí siad den bharúil go dtí bliain ó shin gur chóir é a athleasú ach de réir a chéile, ó lár na bliana seo caite,
thiontaigh géarchéim an gheilleagair ina géarchéim pholaitíochta.
d’iompaigh sé
he turned
Spréigh sé a dhá sciathán amach agus
d’iompaigh sé a dhá bhois in airde, dálta Big Jim Larkin ar Shráid Uí Chonaill.
iompaíodh
were turned into
Ba choimirceas de chuid na Breataine iad na hOileáin Mhic Cùga ó 1888 ar aghaidh ach
iompaíodh na hoileáin ina spleáchríoch de chuid na Nua-Shéalainne i 1901.
thiontaigh
turned
Siocair eile gur
thiontaigh na daoine in aghaidh Fhianna Fáil is ea gur ísligh siad oifigí an stáit.
chas mé siar
I turned west
Nach mé a bhí sásta!
Ar theacht go crosbhóthar Scríb dom níos faide anonn sa lá,
chas mé siar i dtreo Ros Muc mar a mhol an comhartha bóthair dom a dhéanamh.
chas mé ar mo sháil
I turned back
‘Go raibh mile maith agat,’ a deirim le mo chéile fichille agus
chas mé ar mo sháil.
d’iompaigh ina shladaire gan taise
turned into a merciless thief
Ach más duine ardnósach thú a ghlacann suíochán, tóg ceann de na hadhairteanna ar chips, nó gheobhaidh cruas an tsuíocháin adhmaid an ceann is fearr ar bhriathra an bhaird!
I mBrí Chualann
=========
Cé a dhearmadfas Tom Courtenay i bpáirt Pasha Antipov, an réabhlóidí tiomanta a
d’iompaigh ina shladaire gan taise i ‘Dr.
thugadar cúl le
they turned against
An eite chlé féin i saol an Bhéarla agus i saol na Fraincise,
thugadar cúl le scéal Libia nuair thaobhaigh Muammar al Qathafi tíortha NATO roinnt blianta ó shin.
chas mé ar mo sháil
I turned back
Chas mé mo dhroim leis ach nuair a chuala mé dhá cluc cluc brónach, le hosna mhór,
chas mé ar mo sháil arís agus leisean ar bhacainn mo láimhe, d’aimsigh mé crann dó agus chuir mé ar ghéig é, agus bheannaigh mé oíche mhaith codlata leis.
thiontaigh
turned
An méid Preispitéireach nár theith go Ceanada nuair a
thiontaigh córas an stáit abhus glan ina n-éadan i ndiaidh 1798 agus 1803, bhí orthu umhlú agus is féidir céatadán sách ard díobh a shonrú i bPáirtí na Comhghuaillíochta inniu.
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa
having turned a blind eye to them
Dá dtabharfaí an vóta dóibh, bheadh stuaim éigin leis an tseift seo agus muid ag impí cabhrach orthu, ach muid, ar an láimh eile,
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa, sin scéal eile!
agus é beag beann beagnach ar
while he almost turned a blind eye to
Dhiúltaigh Lincoln íde speisialta a thabhairt dos na Stáit theas
agus é beag beann beagnach ar a gcuid tréas bunreachtúil, agus dhiúltaigh Andy an t-idirdhealú céanna a dhéanamh ina shearmóin.
casadh m’intinn ar
my thoughts turned to
Is mé ag ullmhú do mo shos bliaintúil ón teicneolaíocht,
casadh m’intinn ar cheist laethanta saoire agus ar an tionchar atá ag an teicneolaíocht orthu.
iompaigh mé ar
I turned towards
Domsa go pearsanta, is féidir liom a rá go ndeachaigh an Ghaeltacht bheo i gCorca Dhuibhne i bhfeidhm chomh mór orm, agus mé im’ dhéagóir ag freastal ar chúrsa ar an Muiríoch, is gur
iompaigh mé ar an nGaeilge ina dhiaidh sin.
Chas Rossa an cúiseamh trom
R. turned the serious charge
)
Chas Rossa an cúiseamh trom faoi ‘chinedheighilt’ thart ar fad, go snasta agus i mbeagán focal, ar an té gan ainm a scríobh an t-alt san IT.
iompaithe ar an
turned completely
Trí bliana déag ina dhiaidh sin, bhí an teach leanna
iompaithe ar an Bhéarla ar fad AG AON STÓCACH AMHÁIN.
chas
turned
Ar an 29ú, faoi thionchar na stoirme geimhridh eile,
chas Sandy faoi chlé agus thug fogha faoi Nua-Gheirsí agus faoi Cheantar Nua-Eabhrac.
thiontaigh thart ag caoineadh
I turned around crying
Nuair a phléasc leis an bhuachalla a bhí amach romham agus nuair a hiompaíodh den talamh é ag screadaíl ar nós muice, sheas mé in aice leis mar nach dtiocfadh liom a iompar,
thiontaigh thart ag caoineadh i dtreo an stócaigh a bhí dár lámhach.
gcaitear an tsúil chaoch
a blind eye is turned
’Sí is téis d’Alex Gibney ná gurb é meon na Vatacáine, nuair is gá ‘causa nobile’ na hEaglaise Caitlicí Rómhánaí a chosaint, go
gcaitear an tsúil chaoch, ar gach leibhéal, ar ghníomhartha coiriúla drochbhuachaillí na cléire.
nach dtionfaí san aer iad
that they wouldn’t be turned in the air
Má tá an ceart acu, ní fiú dul chun sleanntrach leo, nó dá n-eitlídís céad nó leathchéad ladrann amach as an Tuirc leis an Iaráin ‘a chur ó mhaith’ ní fios dóibh
nach dtionfaí san aer iad ina n-éadan féin agus a gcuid diúracán a chartadh le haonaid ECAT nó le cathair Ancara.
dhiúltaigh mé do gach cineál tairisceana
I turned down every kind of offer
Ar dtús bí mé sásta go leor le mo chinneadh agus
dhiúltaigh mé do gach cineál tairisceana a tháinig i mo threo go ceann bliana.
Thiontaigh Íosa thart
Jesus turned around
”
Thiontaigh Íosa thart agus dúirt lena dheisceabail: “A chlann liom, is fusa do chamall dul trí chró snáthaide ná do dhuine saibhir dul isteach i Ríocht Dé.
a chuaigh le Béarla
which turned to English
“Éirinn an chéad tír
a chuaigh le Béarla os cionn céad bliain ó shin.
thiontaigh
turned
”
Teasghrá don Teanga
========
Nuair a tháinig géarchéim ina saol agus í sna 30í, áfach,
thiontaigh Linda chuig an Dia nach gcreideadh sí ann, ag fáil amach nár Críostaíocht ar chor ar bith a bhí ar bun ag daoine a mhaígh go callánach gur Críostaí iad.
thiontaigh sé ar a sháil
he turned on his heel
D’fhreagair Linda gur sin an fáth amháin gur ceart do Phrotastúnaigh í a fhoghlaim agus athsheilbh a ghlacadh uirthi, ach
thiontaigh sé ar a sháil, “gan an t-am de lá a thabhairt dom,” arsa Linda.
tá droim láimhe tugtha go hiomlan don láimh láidir
we’ve turned our backs entirely on violence
Táimid imithe go hiomlán i dtreo na polaitíochta reachtúla ó thaobh Éire shaor 32 contae a chur chun cinn agus
tá droim láimhe tugtha go hiomlan don láimh láidir sa bpróiséas sin ar fad.
d’iompaigh
turned around
Agus faoi dheireadh
d’iompaigh fear darb ainm Vico Virkez, a d’admhaigh go raibh sé páirteach sa chomhcheilg, ina fhinné stáit.
bhí mo shúile loscánta casta
my amphibious eyes were turned
Ag teacht amach arís is féidir an abhainn a leanúint ó bhéal na huaimhe trí chlais na Cladaí, siúlóid dheas ann féin, ach
bhí mo shúile loscánta casta i dtreo an phoill sin thíos.
aird na heagraíochta dírithe
the agency’s attention is turned in on
Is léir, go háirithe i ndiaidh tubaist an 11ú Meán Fomhair, 2011, go bhfuil
aird na heagraíochta dírithe isteach ar phobal Mheiriceá féin anois.
Tá domhan na hiománaíochta curtha as a riocht
the world of hurling has been turned upside down
Tá domhan na hiománaíochta curtha as a riocht ar bhealach maith faoi láthair.
sular thiontaigh sé ar an teach
before it turned toward the house
Rinne na peileadóirí damhsa foréigneacha ar an tochailteoir
sular thiontaigh sé ar an teach agus leag go talamh é.
thug sé cúl leis
he turned his back on
Faoin bhliain 1999, nuair a
thug sé cúl leis an pholaitíocht, i ndiaidh cúig bliana a chaitheamh mar uachtarán ar an tír, bhí poblacht nua dhaonlathach bunaithe aige.
Casadh an taoide ina choinne
the tide turned against him
Casadh an taoide ina choinne, áfach, agus thosaigh comhairleoirí ag impí air an suíochan a ghéilleadh.
chlaimhte a bhualadh amach ina soic chéachta
swords being turned into ploughshares
Tiontaíodh compal míleata, Beairic Ebrington os comhair Halla na Cathrach ar an taobh eile den abhainn, ina piazza ealaíne díreach in am do thosach na bliana; beart a raibh intinn nath an Bhíobla faoi
chlaimhte a bhualadh amach ina soic chéachta agus sleánna a thiontú ina gcorráin taobh thiar de ach, sa chás seo, gur deiseanna ealaíne an toradh a bhí ar an bhualadh amach.
sleánna a thiontú ina gcorráin
spears being turned into reaping hooks
Tiontaíodh compal míleata, Beairic Ebrington os comhair Halla na Cathrach ar an taobh eile den abhainn, ina piazza ealaíne díreach in am do thosach na bliana; beart a raibh intinn nath an Bhíobla faoi chlaimhte a bhualadh amach ina soic chéachta agus
sleánna a thiontú ina gcorráin taobh thiar de ach, sa chás seo, gur deiseanna ealaíne an toradh a bhí ar an bhualadh amach.
chas an chuid uachtarach
the upper part (of my body) turned
Bhí mo chos greamaithe go daingean ar an talamh agus
chas an chuid uachtarach de mo chorp, ach níor chas mo chos in éineacht leis,” a deir sí.
Thiontaigh
turned
*” Shíl muintir bhocht na Breataine gur tancanna míleata a bhí i gceist aige, go dtí gur mhínigh duine de thráchtairí *Sky Sports* dóibh gur mar sin a ghabhtar buíochas i mBéarla na hÉireann, ach gur minic a luaitear Mac Dé san abairt: “*Ah! Jazus, tanks!*”
Thiontaigh Michael Dee ar an tuiseal ginideach uimhir iolra agus é ag tagairt do mhuintir na Breataine i nGaeilge sa Royal Albert Hall.
d’iompaigh sé thart
he turned around
I ndiaidh do Ghearóid labhairt leis an ceamara,
d’iompaigh sé thart le teacht anuas den ardán agus is ansin a chonaic sé lán an tí ina seasamh ag bualadh bos dó in athuair.
casadh an taoide go fíochmhar
the tide turned strongly
Ach cén chaoi gur
casadh an taoide go fíochmhar i gcoinne Pauline Marois, ó bheith ag druidim cumhacht iomlán go dtí náire iomlán, agus í ag éirí as an bpolataíocht oíche an toghcháin?
Ar an gcéad dul síos, cé go seasann páirtí Marois, le Parti Québecois, go láidir ar son chearta na bhFrainciseoirí , agus é mar aidhm bhunúsach acu neamhspléachais a bhaint amach do Québec, bhí Marois cúramach gan an t-ábhar sin a lua i rith an fheachtais toghchánaíochta.
tiontaíodh an t-arm
the army was turned
I bhfírinne, is éard a tharla ná gur
tiontaíodh an t-arm thar oíche ó cheann a bhí Sunnaíoch go príomha go ceann a bhí beagnach 100% Siach.
An Chluas Bhodhair Tugtha
a deaf ear turned to
An Chluas Bhodhair Tugtha d'Éilimh an Choimisinéara:**
Nuair a d'fhógair an t-iar-Choimsinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin, i Nollaig na bliana anuraidh go raibh sé le héirí as oifig luaigh sé dhá chúis a bhí ag cur lagmhisnigh air:
* Diúltú an rialtais scun scan dul i ngleic le cúrsaí earcaíochta sa státsheirbhís lena chinntiú go mbeadh a dhóthain daoine ann le seirbhísí a chur ar fáil trí mheán na Gaeilge
* Diúltú aghaidh a thabhairt ar an éileamh go mbeadh pobal na Gaeltachta in inmhe seirbhísí Gaeilge a fháil ón státchóras ins an Ghaeltacht gan cheist, gan choinníoll.
d’iompaíomar ar
we turned to
Thosaigh mé ag labhairt leis i nGaeilge ach ní raibh a dhóthain den teanga aige, le go bhféadfaí comhrá ceart a dhéanamh leis, agus tar éis abairt nó dhó
d’iompaíomar ar an mBéarla.
dhírigh
turned towards
Ghéill Breandán de Gallaí agus
dhírigh a aghaidh ar an Aghaidhleabhar i ndeireadh báire.
d'iompaigh
turned
Ba í an fhearthain a
d'iompaigh ina ghealt gach aon duine acu den slua daonna a thug aghaidh amach as an uaimh.