a sheachadadh síos trísna glúintibh
to transmit through the generations
Tá deacrachtaí móra ann an teanga a chaomhnú agus
a sheachadadh síos trísna glúintibh.
Rachadh sé fríot
it would go right through you, i.e. it was very loud
"
Rachadh sé fríot.
Isteach ar an fhuinneog
came in the window (note 'ar' not 'fríd'); 'isteach fríd an fhuinneog nó doras' literally means 'through', as in breaking through the window or door.
Isteach ar an fhuinneog a tháinig sé, is cosúil, agus chan anuas an simléir agus bhí ocras ar dóigh air fosta, nó níor fhág sé grabhróg den bhia a fágadh fána choinne ina dhiaidh," arsa Máire agus aoibh an gháire uirthi.
ag postdíol
selling through the post
I ndáiríre, is beag difear atá idir a bheith ag díol ar an idirlíon agus a bheith
ag postdíol go díreach trí chatalóg sheanaimseartha.
a bhiseoidh le himeacht aimsire
which will improve through time
Tá croífhoireann curtha le chéile atá maith agus
a bhiseoidh le himeacht aimsire.
Má thig an tuar fán tairngreacht
if the prediction comes through
Má thig an tuar fán tairngreacht, buille mór síceolaíoch a bheas ann d'aontachtaithe nach mbeidh ábalta labhairt ar an mhóramh aontachtach níos mó.
lúbra sráideanna chroílár na cathrach
through the maze of downtown streets
Ach níl cead ag Collins foréigean a úsáid, agus é ag déanamh a shlí trí
lúbra sráideanna chroílár na cathrach, agus ag bualadh le carachtair a bhfuil níos mó datha ag baint leo ná mar atá le fáil i bpictiúr de chuid Jackson Pollock.
trína shéanas
through the gap in his upper front teeth
"Ní raibh an tAire mí-aireach ach leath ag éisteacht liom, é i suan na muice bradaí agus é ag diúl blonag gé
trína shéanas.
trí mhéan na healaíne
through the medium of art
Is é an rud atá i gcoiteann acu ná nach bhfuil aon rud eile acu ina saol seachas an cíocras seo chun iad féin a chur in iúl
trí mhéan na healaíne.
ag séideadh aníos tríothu
blowing up through them
Bíonn an fharraige
ag séideadh aníos tríothu sa gheimhreadh.
trí chumhacht an spioraid chruthaithigh
through the spirit of the creative spirit
"Ní gá dúinn a bheith inár dtomhaltóirí - is féidir linn ár nglór a chur i bhfeidhm
trí chumhacht an spioraid chruthaithigh .
le teann faitís
through fear
Ní léiríonn an rialtas mórán suime i gcearta na nIarácach atá san Astráil a d'fhág an Iaráic
le teann faitís roimh réimeas Saddam.
le teann imní
through sheer worry
Thuig sé láithreach an t-aon phíosa nuachta a shásódh Ó Doornail: agallamh eisiach le Sodom Ó hOisín i mBagdad! Agus thuig sé an dóigh le é a fháil: bréagriocht a chur air féin! Ach cén bréagriocht? Chuaigh sé ag meabhrú os cionn na tine - tine gháis - nó bhí an mhóin ar fad ite aige
le teann imní.
trí mheán an idirlín
through the medium of the Internet
net nuair a bhunaigh sibh é?
Ranganna Gaeilge labhartha a chur ar fáil
trí mheán an idirlín a thabharfadh cabhair do dhaltaí ar fud an domhain chun an Ghaeilge a labhairt, agus san am céanna an ceangal a dhéanamh idir na foghlaimeoirí agus lucht labhartha na Gaeilge sa Ghaeltacht i slí is go bhfaigheadh siad spreagadh chun leanúint ar aghaidh á labhairt agus á tabhairt dá gclann.
tríd an idirlíon
through the Internet
D'fhiafraigh mé de faoin "chóras gréasáin teicneolaíochta eolais" agus dúirt sé nach raibh i gceist ach córas le hearraí a dhíol
tríd an idirlíon.
dhéanfadh sí méaradradh ar iris
she'd flick through a magazine
Bhí an bhean bhocht ina suí ansin ag amharc uaithi agus anois agus arís
dhéanfadh sí méaradradh ar iris a bhí ina suí ar thábla roimpi.
chothódh sé éileamh ar sheirbhísí trí Ghaeilge
it would create a demand for services through Irish
Chinnteodh a leithéid gur pobal inmharthana a bheadh iontu agus
chothódh sé éileamh ar sheirbhísí trí Ghaeilge.
ina raibh na páistí á dtógáil le Gaeilge
in which the children were being reared through Irish
I dtrátha an ama chéanna, bhog clann Ghearóid go Cill Uaigh ar imeall iarthar Bhéal Feirste, áit a raibh Clann Mhic Ainmhire ina gcónaí, ceann de na chéad teaghlaigh
ina raibh na páistí á dtógáil le Gaeilge.
fríd na sluaite
through the crowds
"I only have the *cúpla focal*," ar seisean, "And that's both of them!"
Shiúil mé liom ar aghaidh
fríd na sluaite, mé ag déanamh iontais de na daoine a bhí gléasta mar leipreacháin agus de na seamróga a bhí ag fás amach as cloigne gach aon darna duine.
trí chluichí dúshláin
through challenge matches
Scoite amach
=======
Fadhb eile atá ag foirne Uladh ná go bhfuil siad scoite amach ó na contaetha láidre iomána a bhféadfadh siad bheith ag foghlaim uathu
trí chluichí dúshláin, idir chlub agus chontae, dá mbeidís níos congaraí dóibh.
chun an teanga a chur chun cinn trí mheán na drámaíochta
to promote the language through drama
Tar éis an dráma a chur ar an stáitse, rinneamar scannán de agus bhunaíomar eagraíocht
chun an teanga a chur chun cinn trí mheán na drámaíochta.
fríd m'athair
through my father
Thóg mé liom traidisiún na hamhránaíochta béil sa cheantar seo
fríd m'athair.
fríd an scaifte
through the crowd
Bhí an Ghrúdlann ag maíomh gur bronnadh an chéad duais sa damhsa ar an sean-nós air, agus nach raibh sé ach ag siúl suas
fríd an scaifte go dtí an beár ag an am.
trí bheartais shíochánta agus dhaonlathacha amháin
through peaceful and democratic policies only
Ansin, bhí ráiteas Gerry Adams ann gurb é an dóigh amháin leis an fhadhb a réiteach ná
trí bheartais shíochánta agus dhaonlathacha amháin.
an cháil cheannlínteach
the fame through headlines
An rud is mó a chuirfeadh éadóchas ar dhuine ná
an cháil cheannlínteach a ghnóthaíonn na scriosadóirí dóibh féin as cruthaitheacht daoine eile a dhíspeagadh, cáil atá bunaithe ar an chruthaitheacht sin nach leo féin í.
trí obair dhian
through hard work
Is mian leo é sin a dhéanamh seachas a bheith ag iarraidh post maith a fháil
trí obair dhian agus, ag an am céanna, a lán ama a chaitheamh i mbun traenála i lár an gheimhridh agus i mbun taistil ar fud na tíre chun cluichí a imirt, ag filleadh déanach oíche Dhomhnaigh agus ag éirí go moch maidin Dé Luain chun lá oibre a dhéanamh.
ag rásaíocht tré chuisle
racing through veins
Ardaíonn an súlach sna cnámha agus téann an fhuil
ag rásaíocht tré chuisle.
as mioscais
through malice
Cad é do mheas ar an vótáil leictreonach?
Measaim gur cheart dul sa treo sin ach a bheith chomh deimhin is is féidir nach rachadh an córas as a riocht cé acu de thaisme nó
as mioscais a tharlódh sé sin.
trí Shéadchomhartha Náisiúnta
through a National Monument
Chuir an Chúirt Uachtarach stop leis an tógáil arís tar éis na Nollag, ag rá nach féidir leis an Aire bóthar a fhógairt
trí Shéadchomhartha Náisiúnta a bhfuil a aireacht féin freagrach as.
ag léimnigh fríd a intinn
jumping through his mind
Deir John go mbíonn an ceol
ag léimnigh fríd a intinn i gcónaí, go mbíonn sé go síoraí ag smaointiú ar phort amháin nó ar phort eile.
Shiortaigh Máire fríd a raibh sa phrios
Máire rummaged through everything in the press
"
Shiortaigh Máire fríd a raibh sa phrios agus chaith sí cúpla ball éadaigh ar an leaba.
tríothu
through them
Bhí trí gheata oscailte agus 10,000 duine ag iarraidh dul
tríothu.
ag bladar fríd a dtóin
talking through their ass
Tá Feargus Finnicky Finlay, a iar-shaoiste Ruairí Ropaigh Uí Chuinn, agus Gerrymander Adams ar a mbealach go Féile na bhFéasóg i gCúba, áit a mbeidh roinnt oícheanta go maidin acu lena seanchara Fidelity Castrato, iad ag caitheamh a gcuid todóg, ag déanamh a gcuid pleananna don réabhlóid atá fós le teacht agus ag dul siar ar bhóithrín na smaointe go dtí na seanlaethanta san am fadó a raibh siad uilig fós ábalta bheith
ag bladar fríd a dtóin agus nár aithin daoine é.
trí mheán an damhsa
through the medium of dance
Tá cur síos ina fhíseán siúd, *Un Ballo in Maschera (A Masked Ball)*, ar "fheallmharú an Rí Gustav II
trí mheán an damhsa.
trí chomhtharlúint iomlán
through a total coincidence
Féach ar an bhfoirgneamh," a deir sé, agus muid,
trí chomhtharlúint iomlán, ag tiomáint thart leis.
trí chlár fairsing
through a wide programme
Is é atá geallta ag Corcaigh 2005 ná spiorad Chorcaí agus spiorad na hÉireann agus na hEorpa a chur in iúl
trí chlár fairsing d'imeachtaí éagsúla spéisiúla, agus beidh ealaíontóirí de gach cineál ansin ina mílte ó gach cearn den tír agus den mhór-roinn le bheith páirteach sna himeachtaí sin.
trí mheán na hIodáilise
through the medium of Italian
Bhuel, le cúpla mí anuas anois tá mé ag iarraidh na rudaí sin uilig a dhéanamh
trí mheán na hIodáilise.
beidh a bhfuil de thrioc linn le cuardach agam
I'll have to search through all the stuff we have with us
Nach bhfuil bróga siúil leat?"
"Tá," ar sise, "ach
beidh a bhfuil de thrioc linn le cuardach agam lena bhfáil.
trí mheán an idirlín
through the medium of the internet
Ar an dóigh chéanna, ba cheart go mbeadh duine i Lyon na Fraince in ann a theacht
trí mheán an idirlín ar an eolas gurbh ionann bunús ainm a bhaile dúchais féin agus an t-ainm Dún Lúiche i dTír Chonaill.
tríd an dorchadas
through the darkness
Chonaic mé a choiscéimeanna ag an droim ar a cúig a chlog agus lean mé ar aghaidh
tríd an dorchadas.
trí mheán an Bhéarla
through the medium of English
Cé gur bhain siad seo leis an nGaeilge ach go háirithe, foilsíodh iad
trí mheán an Bhéarla den chuid is mó.
tríothu
through them
Pollta go smior ar mhaithe leis an uisce agus an ghaoth a ligean
tríothu.
trí chomhtarlúint iomlán
through a total coincidence
Mar sin, conas a tharla sé gur chaith sé na blianta ag obair le Gael Linn - an t-eagras Gaeilge is tábhachtaí sa tír ag an am?
“Tharla sin
trí chomhtarlúint iomlán,” a deir sé.
trí chleachtach
through practice
“D’fhoghlaim mé mo Ghaeilge go léir
trí chleachtach.
agus dúirt fríd an ghal
and he said through the smoke
Ansin tharraing Balor Fáidh píopa beag cailce amach as a phóca agus las ina láthair é
agus dúirt fríd an ghal: "Caithigí é seo!" "An gcaithfidh muid?" a d’fhiafraigh an bheirt eile d’aonghuth.
tríothu
through them
Pollta go smior ar mhaithe leis an uisce agus an ghaoth a ligean
tríothu.
a chraolfadh as Gaeilge
which would broadcast through Irish
”
D'eascair feachtas láidir as craoladh Ros Muc chun stáisiún teilifíse
a chraolfadh as Gaeilge a bhunú.
trí ghairdíní na gcomharsan
through the neighbours' gardens
D’imrímis cluichí eile freisin – iománaíocht, peil, cruicéad – agus bhíodh rásaí capall againn gan chapaill
trí ghairdíní na gcomharsan!
Seans maith go raibh fios maith ag mo mháthair gur ag imirt sacair a bhíomar, ach rinne sí cinnte de go raibh a meon féin ar an ábhar soiléir dúinne, meon agus dearcadh a bhí coitianta i measc cuid áirithe de mhuintir Baile Átha Cliath a bhí páirteach in Éirí Amach na Cásca agus i gCogadh na Saoirse agus a bhí i láthair i bPáirc an Chrócaigh ar Dhomhnach na Fola.
tríothu
through them
Pollta go smior ar mhaithe leis an uisce agus an ghaoth a ligean
tríothu.
tríd an Tollán
through the Tunnel
Ach cad faoi thurais níos giorra? Dar le *Friends of the Earth*, as an deich gceann scríbe is gnóthaí ó aerfoirt Londan, d’fhéadfaí sé cinn a bhaint amach go tapa ar an traein (Glaschú, Dún Éideann agus Manchain sa Bhreatain féin agus Páras, Frankfurt agus Amstardam
tríd an Tollán).
ag scaladh tríothu
bursting through them
Bhí an ghrian
ag scaladh tríothu.
fríd na callairí
through the speakers
Bhí Leamh ina sheasamh ar ardán, slua iomadúil ag stánadh air agus slua níos iomadúla fós ag éisteacht le chuile fhocal as a bhéal
fríd na callairí.
trí shléibhte fiáine seasca
through wild barren mountains
Tá bóthar amháin chuig Ulapul, a thagann ó Inbhir Nis
trí shléibhte fiáine seasca, ansin ritheann sé le fána go dtí Loch Bhraoin, atá fada leathan.
tríd an Tollán
through the Tunnel
Ach cad faoi thurais níos giorra? Dar le *Friends of the Earth*, as an deich gceann scríbe is gnóthaí ó aerfoirt Londan, d’fhéadfaí sé cinn a bhaint amach go tapa ar an traein (Glaschú, Dún Éideann agus Manchain sa Bhreatain féin agus Páras, Frankfurt agus Amstardam
tríd an Tollán).
ag scaladh tríothu
bursting through them
Bhí an ghrian
ag scaladh tríothu.
trí mhéan na n-ealaíon
through the medium of the arts
Bhí an t-am ann le scrúdú a dhéanamh as an nua ar an ghaol a mhair agus a mhaireann idir Albain agus Éire
trí mhéan na n-ealaíon.
fríd ghloine dhorcha
through a dark glass
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
mhéadú na táirgiúlachta daonna trí fhuinneamh saor
the increase of human productivity through cheap energy
Labhraíonn an tUasal Richard Douthwaite, eacnamaí agus saineolaí i gcúrsaí inbhuaine, faoi “
mhéadú na táirgiúlachta daonna trí fhuinneamh saor” in aois na tionsclaíochta.
Trí ghníomhartha polaitiúla amháin
through political actions only
Trí ghníomhartha polaitiúla amháin atá na poblachtánaigh ag brú ar aghaidh anois, rud nach bhfuil fíor i gcás na ndílseoirí.
trína n-iarrachtaí féin
through their own attempts
Creidim go bhfuil morán imreoirí i spóirt éagsúla mar sin, imreoirí amaitéaracha Chumann Lúthchleas Gael san áireamh (is sampla amháin é Seán Óg Ó hAilpín), agus cé go bhfuil caighdeán ard bainte amach acu
trína n-iarrachtaí féin, ní bhíonn siad de ghnáth ag cáineadh comhimreoirí, bainisteoirí agus ar uile, go poiblí ar aon nós.
tríd an chlós feirme
through the farmyard
De réir an leabhráin eolais, chuaigh an tslí díreach
tríd an chlós feirme ach bhí an geata faoi ghlas.
trí mheán na Gaeilge
through the medium of Irish
Is beag atá déanta againn ó thaobh na hamhránaíochta traidisiúnta de go dtí seo ach beidh deis againn an scéal sin a athrú sa bhliain atá romhainn! Bíonn ranganna Gaeilge againn gach Céadaoin agus déanann muid aon ghnó gur féidir linn a dhéanamh
trí mheán na Gaeilge.
ag feidhmiú go hiomlán i nGaeilge
functioning entirely through Irish
An ndéanfar cinneadh ar deireadh rogha a thabhairt do thuismitheoirí Gaeltachta a bpáistí a chur chuig scoil amháin sa cheantar atá
ag feidhmiú go hiomlán i nGaeilge? An gcuirfear taisteal ar fáil do na páistí sin agus an bhféachfar le córas scolaíochta ar nós na Gaelscolaíochta a fhorbairt sa Ghaeltacht?
Mary Harney
=======
Tá Harney faoi bhrú mar go bhfuil daoine i scuainí i ngach cearn den tír ag fanacht le seirbhísí ospidéil.
fríd an scaifte
through the crowd
“Ní fíor ar chor ar bith, a Bhaloir a thaisce! Tá mise breá sásta áit a bhfuil mé, nó bheinn dá dtiocfadh liom dul go barr na scuaine seo,” a d’fhreagair bean a bhí ag iarraidh brú thairis
fríd an scaifte a bhí cruinnithe thart ar an chuntar i siopa Ann Summers.
Shiortaigh sé fríd moll mór ceirtigh
he rummaged through a big pile of clothes
Shiortaigh sé fríd moll mór ceirtigh a bhí ina luí ar a leaba go dtí go dtáinig sé ar léine nach raibh róshalach agus sháith sé síos ina mhála fosta í.
trí Bhéarla
through the medium of English
Cén dochar mura bhfuil tuiscint dá laghad acu ar a bhfuil á scríobh acu a fhad is go mbíonn cóipleabhar snasta le taispeáint don chigire ag deireadh na bliana!
Ag múineadh
trí Bhéarla
=======
Bunriail foghlama é nár cheart go mbeadh páiste ag léamh focal nach dtuigeann sé ach i gcás na Gaeilge is iondúil gur ag léamh agus ag scríobh a bhíonn na daltaí agus gan mórán de chur amach acu ar an teanga labhartha.
trína gruaig mhín bhán
through her soft white hair
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
Ba trína allas
it was through his sweat
“Och, cad é atá déanta agat, a Artair?”
Ba trína allas, agus é ar crith, a chonaic sé a colainn dhea-chumtha.
fríd mo chuid féitheog
through my veins
*
**Balor:** Mura bhfuair sibh ach roinnt de na gnáthfhocail chaidrimh Éireannacha i nDáil Éireann, cá háit a bhfuair sibh an chuid eile?
**CD:** Bhuel, a Bhaloir, ar dtús thosaigh muid ag póirseáil fríd do chuid altanna ar *Beo Ar Éigean*, féachaint an dtiocfadh linn rud éigin a fháil le rá faoin tráth seo den bhliain, an t-earrach, agus d’fhoghlaim muid a leithéid is “Cuireann lus an chromchinn preab i mo chroí; cuireann an sabhaircín dinglis ar mo chraiceann; cuireann an tsailchearnach an suán ag sciurdadh
fríd mo chuid féitheog ó na ladhracha aníos.
a mhéaradradh fríd an iris
leafing through the magazine
Thosaigh Màiri
a mhéaradradh fríd an iris ach bhí sí dubhthinn ag amharc orthu agus, cibé, b’fhearr léi i bhfad a bheith ina suí ag cúléisteacht leis na gruagairí.
trí mheán na Gaeilge
through the medium of Irish
Is
trí mheán na Gaeilge a dhéanfaidh sciar beag acu an scrúdú agus gheobhaidh siad méid áirithe marcanna breise mar chúiteamh.
trí fhíseán maith a chruthú
through creating a good video
Slí mhaith chun daoine a chur ag caint faoi rud éigin ná
trí fhíseán maith a chruthú agus é a chur ar fáil saor in aisce.
trí tháillí na mball
through the members' fees
Chomh maith leis sin, comhlánaítear roinnt dár gcostais
trí tháillí na mball.
trí shaoire thar lear
through foreign holidays
Má tá tosaíocht le bheith ag an iomáint i mBaile Átha Cliath (agus ní léir go bhfuil fós in ainneoin na mbuanna thuasluaite) is gá na hiománaithe is fearr a choinneáil ag iomáint go fiú más gá iad a mhealladh
trí shaoire thar lear, bronntanais, scoláireachtaí tríú leibhéal, postanna agus araile.
trí chomhpháirtíocht phríobháideach phoiblí
through public private partnership
Beidh os cionn 1,200 d’fhoireann na Roinne Oideachais féin mar aon leis an Roinn Talmhaíochta agus an Roinn Fiontar Poiblí lonnaithe sna hoifigí seo, a thógfar
trí chomhpháirtíocht phríobháideach phoiblí (public private partnership).
ag tógáil clainne le Gaeilge
raising children through Irish
Chuir mé ceist ar Ó hAoláin an dúshlán mór é bheith
ag tógáil clainne le Gaeilge sa Ghaeltacht na laethanta seo.
chun sinn a threorú tríd
to guide us through it
Shocraíomar an blár a thiomáint mar sin agus cheannaíomar dlúthdhiosca
chun sinn a threorú tríd.
trí fhéiniúlacht ar leith Éireannach a chothú
through fostering a separate Irish identity
Thuigeadar,
trí fhéiniúlacht ar leith Éireannach a chothú, go músclófaí mórtas cine.
piléar trína chloigeann
a bullet through his head
Bhí Padaí in aice leis nuair a mharaigh snípéir é le
piléar trína chloigeann ag Cath Jarama i mí Feabhra 1937 agus spreachallaíodh a inchinn ar chóta Phadaí.
trí choillte arda fionnuara
through tall cool woods
Siúlóid dheas atá i gceist,
trí choillte arda fionnuara.
trí chur chun cinn na gaelscolaíochta
through the promotion of Irish-medium schooling
Ach is díograiseoirí iad an fhoireann agus iad tiomanta d’fhís CnaG athbheochan na Gaeilge a chothú
trí chur chun cinn na gaelscolaíochta.
atá in inmhe teagasc trí mheán na Gaeilge gan stró
who are able to teach through Irish without difficulty
Ciallaíonn sé sin go bhfuil tuairim is 1,500 múinteoir de dhíth sa chóras Gaelscolaíochta faoi láthair
atá in inmhe teagasc trí mheán na Gaeilge gan stró.
ag feidhmiú go hiomlán i nGaeilge
functioning entirely through Irish
Bheadh sé ina chéim mhór chun tosaigh dá gcinnfeadh an Roinn Oideachais ar cheann amháin de na coláistí oiliúna a chur
ag feidhmiú go hiomlán i nGaeilge.
á reáchtáil trí Ghaeilge
being run through Irish
Ní féidir, sílim, luach a chur ar an ardú misnigh sin, nuair a fheiceann pobal mar phobal na Rinne go bhfuil fear áitiúil ábalta gnó a bhunú a bhfuil cáil idirnáisiúnta air agus an t-iomlán
á reáchtáil trí Ghaeilge agus cláracha á gcur ar fáil do chainéil eile chomh maith le TG4.
trí thollán Mhuir nIocht
through the English Channel tunnel
Cé go bhfuil líne dhíreach traenach ó Learpholl go Torino,
trí thollán Mhuir nIocht, is le haghaidh lasta ó na dugaí amháin é, seachas paisinéirí, agus mar sin b’éigean dom féin, mo dheartháir is sine John agus a mhac Ciaran eitleán de chuid Ryanair a fháil go Treviso, atá ó thuaidh ón Veinéis.
trí chlár ilghnéitheach sóisialta
through a varied social programme
Cothaítear teagmháil leanúnach leis an lucht gnó
trí chlár ilghnéitheach sóisialta agus nasctha, lena n-áirítear nuachtlitir mhíosúil, lónta gnó agus ócáidí sóisialta.
trí bhailiúcháin sráide agus a leithéid.
through street collections and the like.
Cad iad na foinsí maoinithe atá agaibh? An leor iad?*Tá obair Chumann na bhFiann urraithe ag Foras na Gaeilge, agus bailíonn muid neart airgid eile
trí bhailiúcháin sráide agus a leithéid.
trí na liostaí ríomhphoist
through the email lists
Bím féin ábalta scríobh chuig foghlaimeoirí eile ar fud an domhain
trí na liostaí ríomhphoist agus ríomhchláracha mar Messenger agus ICQ.
tríd an Ghréasán.
through the Web.
D'fhéadfá a rá go bhfuil Gaeltacht fhíorúil ann agus tá mé cinnte go mbeidh an teanga slán a fhad is a bheidh cainteoirí Gaeilge agus foghlaimeoirí ar fud an cruinne ag labhairt le chéile
tríd an Ghréasán.
trí mheán na Gaeilge.
through the medium of Irish.
As an 10,000 iarratas a cuireadh faoi bhráid an 15 Roinn rialtais éagsúla ó 1997 i leith, ní dhearnadh ach 42 acu
trí mheán na Gaeilge.
fite fuaite trí go leor acu.
mixed through a lot of them.
Tá trí amhrán déag ar an albam agus tá dánta de chuid de Paor
fite fuaite trí go leor acu.
trí reachtaíocht inmheánach.
through internal legislation.
Tá Fronta Pan-Aontachtach ag cruinniú nirt agus tá siad ag díriú a n-airde ar an arm is contúirtí in armlón na sceimhlitheoirí: an Ghaeilge!
Tá feachtas leanúnach ar siúl ag an pháipéar aontachtach ó thuaidh, *The News Letter*, in éadan acht Gaeilge don tuaisceart agus tá gach dream gur féidir smaoineamh orthu sásta caitheamh anuas ar na pleananna atá ann cearta Gaeilgeoirí a chosaint
trí reachtaíocht inmheánach.
dul tríothu
to go through them
Is éard is gá dó siúd a dhéanamh ná
dul tríothu agus ord éigin a chur orthu agus an t-eolas a bhreacadh síos i gcomhad éigin ar an ríomhaire.
trí gach poillín is scoilt
through every small hole and crack
Na hurláir ag sciorradh le fána is fios an bhealaigh ag an ngaoth is an fuacht
trí gach poillín is scoilt sa tigh.
trí na callairí
through the loudspeakers
“Fàilte air bòrd,” a dúirt an captaen
trí na callairí i nGàidhlig na hAlban.
trí thírdhreach creagach crannach,
through a rocky wooded landscape,
Thaistil muid
trí thírdhreach creagach crannach, ansin tháinig muid ar chnoic loma agus loch fada, Loch Sgrìodain.
trí imirt dhíbeartha,
through knockout,
Anois roghnaítear na hocht bhfoireann is fearr sa sraithchomórtas agus
trí imirt dhíbeartha, roghnaítear dhá fhoireann don chraobh.
a mháirseáil trína shaol i gcónaí,
who always marched through his life,
Pádraig
a mháirseáil trína shaol i gcónaí, fiú más i gcoinne easa a bhí an mháirseáil chéanna.
cuardach trínár mbróga,
to search through our shoes,
Ní rabhas róchinnte faoi seo, ach i ndeireadh báire ní raibh ann ach go raibh orainn gach rud inár bpócaí a fhágáil sa bhforhalla, cead a thabhairt do na bairdéirí
cuardach trínár mbróga, agus cinntiú nach raibh gléas leictreonach farainn ar ár mbealach tríd an bpríosún.
trí dhoras leictreonach
through an electronic door.
B’éigean dúinn siúl
trí dhoras leictreonach agus isteach linn.