Sa deireadh d'éirigh linn an t-óstán a bhaint amach slán sábháilte, ach fanfaidh an lá sin go buan i mo chuimhne! An saol sóisialta ======= Tá saol sóisialta iontach i gCúba: má thaitníonn ceol Laidineach-Mheiriceánach leat, beidh am ar dóigh agat.

Beidh mionsliseanna cumhachta, teicneolaíocht úr leiriúcháin agus próiseáil físe agus fuaime sna gléasanna amach anseo.

Ní raibh gíog ná míog as Dónall le tamall anois, rud a bhí ag déanamh iontais dona lucht aitheantais.

Ní raibh gíog ná míog as Dónall le tamall anois, rud a bhí ag déanamh iontais dona lucht aitheantais.

Ba mhaith léi chomh maith go mbeadh teicneoir fuaime lánaimseartha ag an stáisiún agus duine a dhéanfadh taighde agus margaíocht.

Cé nach ndeir Spillane é seo, tá an chuma ar an scéal gur theastaigh ón chomhlacht léiritheoir a chur ag obair ar an albam a n-éireodh leis fuaim a chruthú agus cóiriú a dhéanamh ar chuid de na hamhráin a dhéanfadh níos oiriúnaí iad do stáisiúin tráchtála raidió.

Sa deireadh, tosnaím ar chomharthaí láimhe agus ar fhuaimeanna aisteacha a dhéanamh - 'tósta', 'tóstú', etc.

Muileann grástúil ealaíonta, leis an sioscarnach rialta ar feadh an lae.

Cloistear glórtha ag teacht ó na baisíní níocháin, iad fite fuaite le fuaim an uisce.

"Smaoinigh mé ar na mná ag comhrá leo agus iad ag crochadh na n-éadaí le triomú," arsa Fenster, "agus go mbeadh na glórtha seo mar fhuaim fho-thairseachúil.

Chuala siad trup na mbróg agus na hionsaitheoirí ag imeacht ar cosa in airde.

Praghas: €25 (clúdach crua)* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President bailithe le chéilegathered together bhriseadh lárthéarmamid-term break ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight as go brách leisoff he went ina sámhchodladhsound asleep clagarnachclatter liúigh Patrick féinPatrick himself yelled den chosán bristeof the broken pavement foscadhshelter tolgcouch phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded rinne lámhachánshe crawled dallógablinds leathorlachhalf an inch grúpa confachan angry group idirboth ag béiceachshouting casúrhammer tairnínails cláir adhmaidwooden boards gráscardisorderly mob bosca na bhfiúsannathe fuse box lúth na ngéagthe power in her limbs marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear crógachtbravery cinnireachtleadership fuaraigeantacool-headed ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters as a támhnéal faitísfrom her trance of fear ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys shín amach a cosshe extended her leg Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted i mbaol a mbáisin danger of being killed scanraithe as a mbeathascared to death trost na mbrógthe tramp of the shoes carr coimhthíoch bána strange white car go tráthrialtaregularly nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home róchontúirteachtoo dangerous í ar a díchealldoing her best ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency barúilidea gluaiseachtaímovements i bhfianaisein light of nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit drogallreluctance an t-aon chosaintthe only protection

Seachas an tionscal bia d'fhéadfadh seasamh na tíre seo i leith an chogaidh cur as do chomhlachtaí atá lárnach i ndéanamh innealra agus fearais thaistil, go háirithe na comhlachtaí a dhéanann innealra oifige, mar aon le fearas teileachumarsáide agus fuaime.

Is maith liom fuaim na Gaeilge agus is breá liom na focail labhartha a ion-análú mar spiorad an cheoil ag seisiún.

"Agus beidh fuaimeanna ann chomh maith," a dúirt sé.

Dar le Apple, tá caighdeán fuaime an-ard ag an gceol toisc gur chruthaigh siad formáid nua ar a dtugtar AAC chun an ceol a stóráil.

Freisin, bíonn na comhaid fhuaime níos lú, dar leo, rud a chiallaíonn gur féidir iad a chóipeáil anuas níos tapúla ná comhaid fhuaime de shaghsanna eile.

Ba iadsan a chuir ar an eolas mé faoin Ghaeilge agus faoi bhinneas a cuid fuaimeanna.

Tá eagla orthu ach déanann siad fuaim amaideach.

"Braitheann sé ar an méid atá cloiste agat, cad é an ceol nó na ceolta ar éist tú leis nó leo, na fuaimeanna a ligeann tú isteach i do chloigeann, ach cúpla uair, agus mé ag cumadh píosa ceoil, ní raibh a fhios agam cá has a dtáinig an ceol.

Tá dhá chlár á reáchtáil againn i láthair na huaire, ceann amháin acu clár fostaíochta pobail atá ag déanamh digitiú ar chartlann fuaime Raidió na Gaeltachta agus, chomh maith leis an obair a dhéanann na rannpháirtithe, cuirtear cúrsaí oiliúna ar fáil dóibh atá dírithe ar na riachtanais fhostaíochta agus shóisialta atá acu.

I measc na n-áiseanna atá sa chlár tá foclóir leictreonach, chomh maith le míniú cuimsitheach ar rialacha gramadaí agus go fiú taifid fhuaime de théacsanna Gaeilge á léamh amach os ard.

A fhad agus a bhí sí ag cur thart na smaointe sin ina hintinn thit néal codlata ar Hannah agus níor chuala sí gíog ná míog gur bhuail clog an dorais ar cheathrú go dtí a hocht.

Mar sin, tá caighdeán na fuaime níos fearr anois ná mar a bhí ar na ceirníní a cuireadh amach an chéad lá riamh! AÓF: Cé a rinne an t-athmháistriú sin? AÓC: Harry Bradshaw a rinne an obair theicniúil.

Sna sráideanna atá cóngarach don abhainn, tá torann casúr le cloisteáil achan áit.

Cloisim sruth fuaimeanna agus tuigim an bhrí, ach ní léir dom na focail.

**An diddli-di v an scitéirí-dú:** Ós rud é nach bhfuil focail ar bith i gceist le portaireacht, níl ciall ar bith leis na fuaimeanna a úsáidtear.

Trí lá agus cúig oíche a mhair an ráiteas agus d'éirigh leis leanacht ar aghaidh, gan scoir, gan stad, gan fuaradh, fiú agus é ina shámhchodladh.

Cuireadh tús le scoláireacht bhliantúil ina sheanscoil, Sewenhaka, le bronnadh ar na scoláirí is mó a mbaineann na tréithe leo a bhí go smior i McEneaney: ionracas, macántacht, taise agus stuaim.

Nuair a thiteadh an tóin as an chomhrá ar fad d’fhéadfá i gcónaí triail a bhaint as seanchleas éigin, mar shampla tusa fuaimeanna aisteacha a dhéanamh isteach sa ghuthán agus do chara tomhas cad a bhí á dhéanamh agat.

FX: Scaifte ag imeacht as cill; fuaim sluasaidí ag caitheamh cré isteach in uaigh.

Bíonn orainn cur suas le drochdhearadh i gcás na nguthán, droch-chaighdeán fuaime, teachtaireachtaí téacs nach sroicheann ceann scríbe riamh agus glaonna gutháin a stopann go tobann gan cúis ar bith.

Tá cuid acu le cloisteáil beo ar an aer, agus daoine eile ag obair leo sa stiúideo, ag meascadh na fuaime nó i mbun eagarthóireachta, agus iad ag foghlaim scileanna teicniúla na ceirde.

Seo iad na príomhimeachtaí agus na príomhsheirbhísí a chuirimid ar fáil: Clár ealaíon don óige Campaí samhraidh Féile bhliantúil Iris bhliantúil, *Pléaráca* Geamaireachtaí Clár imeachtaí do dhaoine fásta Turais eolais Cruinnithe eolais Imeachtaí sóisialta Seirbhís taistíl do dhaoine aosta chuig Ionad Lae Ros Muc agus Chamuis Seirbhís taistíl chuig síopaí an cheantair Dé hAoine i gCeantar Ros Muc Seirbhísí oifige – rúnaíocht, cur le chéile CVanna, fótócoipeáil agus facsáil Trealamh fuaime ar cíos Seirbhís leabharlainne agus cibearchaife Tacaíocht do choistí áitiúla atá ag plé le féilte agus imeachtaí áitiúla Páirteach sa Ghréasán Pobail in Aghaidh Foréigin Baile Tacaíocht do dhaoine homaighnéasacha agus a muintir 6.

Níl teicneolaíocht seo an VoIP forbartha go hiomlán go fóill, agus ciallaíonn sé sin go bhfuil fadhbanna ann faoi láthair le caighdeán na fuaime agus go dteipeann ar ghlaonna ó am go ham.

Níor thuig mé mórán ar dtús ach ba chuma liom mar thaitin na fuaimeanna liom.

Rac – ba é a chóip de “Let it Be” an chéad teagmháil a bhí agam leis na Beatles – fuaim dhraíochtúil a chuir gliondar orm.

“Agus nuair a bheidh mé i mo Thaoiseach cuirfidh mé daoine cearta, daoine fónta, daoine fiúntacha i mbun Údarás na Galltachta agus Fhoraois na Gaeilge agus cuirfidh mé tusa, a Bhaloir, i mbun.

Go tobann bhí fuaim cheolmhar againn.

Rac – ba é a chóip de “Let it Be” an chéad teagmháil a bhí agam leis na Beatles – fuaim dhraíochtúil a chuir gliondar orm.

Nótaí nó altanna gairide a bhíonn sna hiontrálacha seo go hiondúil, ach is féidir grianghraif nó comhaid fhuaime a fhoilsiú freisin – agus ní fada uainn an lá go mbeidh físeáin á bhfoilsiú go forleathan.

Nótaí nó altanna gairide a bhíonn sna hiontrálacha seo go hiondúil, ach is féidir grianghraif nó comhaid fhuaime a fhoilsiú freisin – agus ní fada uainn an lá go mbeidh físeáin á bhfoilsiú go forleathan.

Tar éis cúpla nóiméad bhí orm crochadh suas ar mo mháthair mar nach raibh mé in ann í a chloisteáil thar thorann na báistí! Nuair a bhíonn sé ag báisteach i nGána, ní bhíonn aon stopadh leis.

Cé mhéad duine atá fostaithe sa stáisiún anois?***Tá triúr fostaithe go lánaimseartha sa stáisiún: mé féin mar bhainisteoir, Fearghal Saxe mar theicneoir fuaime agus Muiris Ó Fiannachta mar chlár-reachtaire.

Mar shampla, tá taifead fuaime iomlán déanta ar imeachtaí Scoil Samhraidh Willie Clancy i mbliana.

Táimid le ceolchoirmeacha a dhéanamh le ceoltóirí mór le rá: Haruhiko Saga, a sheinneann fidil ón Mhongóil, agus an fhuaim is uaigní dár chuala tú riamh uaithi; Ryo Watanabe, cnaguirliseoir; Kotaro Oshio, seinnteoir giotáir agus popréaltóg anseo sa tSeapáin; Ryutaor Kaneko, duine de dhrumadóirí Kodo.

Bhí gach saghas torainn le cloisteáil taobh amuigh agus go leor ainmhithe, éan agus plandaí éagsúla le feiceáil.

Chomh maith leis na leabhair, áfach, tá taifeadtaí fuaime ar fáil agus thig leat suí ansin ag éisteacht le dlúthdhiosca nó ag amharc ar DVD.

Ar aghaidh leis chuig seomra a mhamaí agus a dhaidí, ach nuair a d’oscail sé an doras bhí mamaí ina sámhchodladh léi féin sa leaba.

Ag an am sin, bhí leithéidí Dhaithí Sproule (cara mór le Martin), Skara Brae, Dónal Lunny, Planxty, daoine mar sin, bhí siad ag cruthú fuaim úrnua, thar a bheith corraitheach.

Siosarnach ard ag teacht ó liáin na muilte, an fhuaim ag méadú agus ag laghdú le gach casadh den lann.

Mheall Paul mé lena glórtha! Labhair sé liom fúithi.

Sheinn Rossa, mo dheartháir, caiséad caite blianta fada ó shin sa charr ar an mbealach abhaile ó Ghaillimh agus thit mé i ngrá leis an bhfuaim.

Caithim deich nóiméad léi agus deir leis an innealtóir fuaime go mbeidh deacrachtaí agam leis an bpíosa áirithe ceoil seo.

Mar shampla, caithfidh an gléas a bheith in ann fuaim a dhéanamh trí chluasáin, agus caithfidh ríomhaire beag ar mhicrishlis an fhuaim sin a chruthú ó eolas digiteach.

Nuair a labhair mé le Kruass le gairid ar an ghuthán, mhínigh sé dom gur chaith sé suas le bliain in Inis Meáin ag deireadh na gcaogaidí ag déanamh staidéir ar chóras fuaime na Gaeilge agus ag foghlaim na teanga, agus gur spreag an tréimhse sin é lena shaol a chaitheamh ag plé le teangacha mionlaigh atá i mbaol báis.

Tá tionchar ollmhór ag an mbogha ar an bhfuaim a thagann ón veidhlín.

Áirítear an taifeadadh sin ar cheann de na halbaim Ghaeilge is fearr a rinneadh riamh agus tá an fhuaim chomh draíochtach céanna anois is a bhí ag an am úd.

Nuair a éisteann tú leis an taifeadadh fuaime agus an leagan scríofa a bheith os do chomhair amach spreagann sin thú le héisteacht níos géire leis an rud a bhí ar siúl aige.

Ó, agus d’úsáid mé cárta fuaime seachtrach ar ardchaighdeán! Ní obair fhadálach ach obair bhuille a bhí inti! AÓF: Céard iad na gnéithe is suimiúla de phíobaireacht Ennis, dar leat? PM: An réimse d’éifeachtaí toin ar bhain sé úsáid astu agus an cur chuige a bhí aige chun iad sin a bhaint amach.

Tá an áit ciúin – táimid ar a laghad trí huaire an chloig ón gcéad bhaile eile – agus uaireanta bíonn an aimsir thar a bheith cantalach! Ach, gan amhras, más duine tú a bhaineann sult agus tairbhe as a bheith gar don dúlra, a bheith ag éisteacht le fuaimeanna an dúlra seachas fuaimeanna na cathrach agus a bheith in ann na réaltaí a fheiscint i gceart, is deacair Nyika a shárú.

Suíonn an píobaire aonair síos gan gíog as, gan míog.

Ach chaithfeadh fuaim álainn a bheith aici don cheoltóir freisin, sin an rud is tábhachtaí ar fad agus, dar ndóigh, pearsantacht dá cuid féin a bheith aici.

*AÓF: Céard é an rud is tábhachtaí ar fad atá le baint amach agus* fidil á déanamh agat? YB: Go mbeidh an ceoltóir sásta - sin é an rud is tábhachtaí thar gach rud eile, an fhuaim.

AÓF: Deirtear gur binne an fhidil dá sine í.

Tugann Cassidy mórán samplaí d’fhocail Bhéarla atá i mbéarlagair na Stát Aontaithe agus is fíor go bhfuil na leaganacha Gaeilge a aimsíonn sé iontach cosúil leis an Bhéarla ó thaobh fuaime agus brí de.

Buachaill bó a bhí ann mar buckaroo agus arís, tagann ciall agus fuaim chur síos Cassidy le chéile.

Popcheol iarthar Mheiriceá is ea ceol The Thrills – ceol atá báite i bhfuaimeanna The Beach Boys, Steve Forbert agus The Eagles.

Tigh Karl, ár ndraoi fuaime.

Dornán beag de bhlianta tar éis chéadcheapadh an phodchraolta – comhaid fuaime dhigiteacha a chuirtear ar fáil do ghairis éisteachta ar nós an iPod ina dtig linn a roghnú cad leis ar mhaith linn éisteacht agus cá huair – tá na stáisiúin raidió uile in Éirinn nach mór ag soláthar na seirbhíse sin.

Go deimhin, tá nuachtáin áirithe – *Lá Nua* ina measc – ag tairiscint podchraoladh fuaime óna gcuid suíomhanna idirlín.

Maireann lorg a láimhe ní hamháin sa chartlann fuaime agus físe a choimisiúnaigh sé ach, níos tábhachtaí fós, i misean Gael Linn, an t-eagras a chomhbhunaigh sé agus lenar chaith sé a shaol oibre.

An mhaidin dár gcionn, ghlaos ar Mark Gavin, innealtóir fuaime a ndéanann muid an-chuid taifeadta leis.

Caithfimid a bheith ag smaoineamh, ‘an bhfuil an *shot* seo oiriúnach, ní hamháin don teilifís, ach don ghléas póca; an bhfuil an fhuaim oiriúnach; an bhfuil leaganacha difriúla den táirge céanna ag teastáil i gcomhair na meán éagsúil?’” Ach, dar le hIrial, tá an *future-proofing* déanta ag Nemeton.

Tá an fhuaim a thagann aisti cosúil le fuaim na fidle, ach amháin go bhfuil sí níos géire.

Tá an fhuaim a thagann aisti cosúil le fuaim na fidle, ach amháin go bhfuil sí níos géire.

Tagann fuaim thaibhsiúil aisti.

Uirlisí agus gléasanna nua Tá ProTools ann anois, lenar féidir leat do chuid ceoil féin a thaifeadadh agus é a bheith ar comhchaighdeán ó thaobh fuaime de le haon cheirnín a bhíonn le cloisteáil ar an raidió.

Tá sé i bhfad níos éasca, mar shampla, ceol a dháileadh agus a fháil, tá an ceol níos saoire le ceannach, tá an fhéidearthacht ann fuaimeanna nua a chruthú agus seánraí nua a chruthú.

An tástáil fuaime déanta.

Cinntíonn go bhfuil an tsreang leictreach ceangailte idir a uirlis agus na troitheáin ildaite fuaime faoina chosa.

“Ó chuir mé spéis sa Ghaeilge, is é an rud is mó a bhfuil dúil agam ann ná fuaimeanna, nó ‘aeistéitic’, na teanga.

Tá mé thar a bheith buíoch, mar sin, de Catherine McGuinness, thar a bheith buíoch de Chathal Goan, Malachy Moran sa gcartlann fuaime istigh ansin (in RTÉ) agus go leor leor daoine eile.

Preabann sé ón talamh le trup nó “batar” a dhéanamh atá ag teacht leis an cheol.

Go tobann, tá draíocht ghleoite ag teacht tríd an gcóras fuaime.

’ Ach ag an am céanna, bhí mé ag rá liom féin, ‘an mbeidh mé in ann an *f**kin’* teanga seo a fhoghlaim? Tá na fuaimeanna an-deacair.

Ach tá ag éirí go breá le Bishop ó thaobh na bhfuaimeanna de – is geall le dúchasach de chuid Chonamara anois é agus focail mar “bheadh” agus “cén chaoi” á rá aige! Níl aon fhadhb aige leis na fuaimeanna scornúla.

Ach tá ag éirí go breá le Bishop ó thaobh na bhfuaimeanna de – is geall le dúchasach de chuid Chonamara anois é agus focail mar “bheadh” agus “cén chaoi” á rá aige! Níl aon fhadhb aige leis na fuaimeanna scornúla.

”Bhí Liam Óg O’Flynn and Andy Irvine páirteach sa taifeadadh chomh maith agus ba é Bill Leader, an léiritheoir agus innealtóir clúiteach as Sasana, a bhí i mbun cúrsaí fuaime.

Chuir Bill Leader muid in áiteanna éagsúla in íoslach Rynne’s sa Chorrchoill, shocraigh sé cúpla micreafón steirió ansin agus bhog sé timpeall an tseomra muid chun an fhuaim a chothromú.

Bhí Liam (O’Flynn) ina shuí i gcúl an tseomra ag rá, ‘Ní féidir leat fuaim na bpíob a ísliú!' Ach bhí an t-albam go hiontach sa deireadh.

”Níor shíl Lunny ag an am sin go raibh aon rud nua nó radacach faoin cheol a bhí á sheinm aige féin agus ag a chairde ach nuair a tháinig sé féin Moore, O’Flynn agus Irvine le chéile leis an ghrúpa Planxty a bhunú gan mhoill ina dhiaidh sin, tuigeadh dóibh go raibh daoine an-tógtha leis an fhuaim a bhí acu.

Bhain sé úsáid as an teicneolaíocht leis na fuaimeanna a rinne sé lena chuid cos agus lena bhéal le linn an tseó a thaifeadadh beo.

Ba é an bunús a bhí leis ná rithim agus fuaim.

Ba dhúshlán é 100 canbhás a smuigleáil as an Iaráic trí chóras poist arm na Stát Aontaithe agus, lena chinntiú go dtiocfaidís ar fad slán sábháilte go Nua-Eabhrac, níor inis Brownfield an fhírinne iomlán agus é ag comhlánú na bhfoirmeacha custaim.

Ní raibh aon chorpas urlabhra ar fáil – foclóirí fuaime agus mar sin de.

Rinne muid seisiún taifeadta léi a mhair ar feadh timpeall fiche uair an chloig leis an bhunachar fuaime a chur le chéile.

Go bunúsach, aistríonn an córas seo téacs go comhad fuaime.

Bhí cuid den stór focal cosúil le stór focal na Gaeilge ach bhí na fuaimeanna an-deacair dom agus bhí cuma an-ait go deo ar an ngramadach.

Éagsúlacht clárachaAch ní hé gur cláracha ceoil amháin a mbíonn an stáisiún ag gabháil dóibh na laethanta seo; tá cuid mhór cláracha faisnéise agus oideachasúla déanta acu le déanaí, a bhuíochas sin ar chiste speisialta, ar a dtugtar Fís agus Fuaim, a chuir Coimisiún Craolacháin na hÉireann sa tsúil le maoiniú a thabhairt do chláracha teilifíse agus raidió a bhfuil baint acu le cúrsaí oidhreachta, oideachais nó pobail.