Ar ndóigh, tá muintir na hÉireann ag déanamh a gcuid féin ar son na cúise - tháinig méadú 322% go £542 milliún ar an méid fíona a díoladh in Éirinn idir 1990 agus 1999 agus is ag fíon na hAstráile atá 28% den mhargadh sin.

Bhí trí lá agat lena dhéanamh agus seo a bhfuil ar a shon agat.

Beidh sé níos deacra arís i gcás na bpobal as ar fháisc na "saighdiúirí" a fuair bás agus a mharaigh ar son a gcúiseanna.

Ní raibh díomá orm leis an albam seo, rud a tharlaíonn uaireanta nuair a chaitear rudaí le chéile "ar son na cúise".

Fiú go lá a bháis, i mí Eanáir seo caite, ní raibh sé sásta an eachtra a mhaitheamh dá mhac.

Gan amhras, beidh a phobal i Hyde ag guí ar a shon.

Tá beirt ar mhaith liom buíochas mór a ghabháil leo as na hiarrachtaí a dhéanann siad ar son na teanga agus ar son na bhfoghlaimeoirí: Dennis King agus Panu Höglund.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Bhí an óráid déanta aige bliain i ndiaidh bliana faoi ábharachas an tsaoil, faoin chur amú ama agus airgid, ach ba bheag a bhí ar a shon aige.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Greim ag éirí lag ======= Tuairiscítear go gcaithfidh gach ráiteas a eisítear ar son an DUP dul fríd oifig lár an pháirtí.

Is é an chéad rud a rinne sé ná pictiúr den Mhac Drabhlásach a chrochadh ar bhosca na faoistine in aice lena ainm féin! "Mise anois an Mac Drabhlásach tagtha abhaile," ar sé, sa chéad seanmóir a thug sé.

Dá bhfaigheadh muid iarratas amháin ó chuile chraobh bheadh an-chomórtas againn! Dá mbeinnse i mbun Chonradh na Gaeilge i Loch Garman, mar shampla, nó in aon chontae eile sa tír, bheinnse ag iarraidh go mbeadh seaimpín áitiúil ag seasamh an fhóid ar son Loch Garman ag an Oireachtas.

"Tá sí amuigh ansin anois agus dheamhan mórán a bheas ar a shon aici mura gcuireann sí a gualainn leis.

D'éirigh mé as an obair i Meitheamh 2002, dhíol muid an teach agus bhog muid go hiardheisceart Washington State, ionas go mbeadh muid níos giorra dár mac.

Ba nós leis riamh iarraidh ar chuairteoirí guí ar son na síochána sna Sé Chontae, ach ó tharla Adams agus Trimble lámh ar láimh ag gabháil timpeall, iarrann sé anois orthu guí ar son na síochána sa Mheánoirthear.

Murab ionann agus tuairicseoirí eile a ghlacann a scíste ar an Chósta del Lager Lout nó ar an Playa del Fíon Saor, bíonn Balor i gcónaí sásta fanacht i dtír na bPraghsanna Arda - ar son na cúise, an dtuigeann sibh.

Déantar dearmad go minic ar an ghníomh ba chúis le díbirt an imreora agus déantar leithscéalta ar a shon.

Seo seans don DUP troid ar son na n-athruithe atá de dhíth orthu.

Ní hamháin sin ach tá traenálaithe agus oidí agus comhairleoirí ag cabhrú leo - sin daoine atá in ainm is a bheith ag obair ar a son agus ar son a leasa.

Ach, bí cinnte gurb é aidhm fhírinneach an GPA ná cineál éigin gairmiúlachta a bhaint amach a mbeidh íocaíocht nó pá ar son imeartha mar chuid den mhargadh.

Tharla teacht le chéile den chéad uair riamh - bhí daoine in ann labhairt lena chéile agus pleananna nua a chothú ar son na n-ealaíon.

Is ag iarraidh breith ar eireaball mo chuid aineolais a bhímse agus is ar a shon sin a léim an *London Review of Books*.

Is ag iarraidh breith ar eireaball mo chuid aineolais a bhímse agus is ar a shon sin a léim an *London Review of Books*.

Ba chóir go mbeadh an rialtas buartha má thagann sé i gceist go mbeadh leisce ar dhaoine maithe obair dheonach a dhéanamh ar son an aosa óig timpeall na tíre toisc go bhfuil eagla orthu roimh líomhaintí agus cásanna cúirte.

Bhí cúraimí éagsúla orm, ina measc, an crann Nollag a mhaisiú, ansin seasca cárta Nollag a shíniú ar son an ionadaí díolacháin in Oirthear na hEorpa.

"Níl ceann ar bith de na páirtithe sa Tionól ag obair ar son na haicme oibre, an dream is mó atá faoi bhrú," ar sé.

Tá a lán Moslamach ina gcónaí ar an taobh eile den chathair, agus bhí 2,000 míle acu ag guí ar son Ken Bigley i Mosc Al Rahma ansin.

Ní chaitheann Kiron féin tobac - dúirt sé go raibh sé ag labhairt ar son saoirse pearsanta.

Mholfainn go roghnófaí foirne cúige díreach i ndiaidh chluichí ceannais na hÉireann gach bliain, go n-imreodh na cúigí i gcoinne a chéile le haghaidh Chorn an Bhóthair Iarainn agus go roghnófaí na Réaltaí as na himeoirí sin a d'imreodh ar son a gcúige.

MOLLY: Tá iontas orm tú bheith ag guí ar son do thuismitheoirí.

Ar son glóire Dé agus onóra na hÉireann, tógfaidh.

Le mo chois féin, bhí beirt fhoghlaimeoirí eile ann – Henny ón Ollainn, oibrí sóisialta a rinne cúpla siúlóid an-fhada san Afraic ar son na carthanachta, agus Chuck ó na Stáit Aontaithe, a oibríonn le staitisticí agus a chónaigh i bPeiriú agus é níb óige.

Seo an áit a dtagann mac na n-imirceach Éireannach isteach sa scéal.

De réir mo thuisceana, is iad na príomhphointí atá á ndéanamh ag an GPA ar son a gcúise ná: Caitheann an t-imreoir idirchontae a lán ama ag taisteal chun na traenála (ceithre sheisiún in aghaidh na seachtaine de ghnáth) agus i mbun traenála i rith na bliana agus tá cúiteamh airgid tuillte aige dá bharr sin.

Le tamall beag anuas, tá ceathrar maraithe ag an UVF i bhfeachtas fuilteach a bhfuil sé mar sprioc aige deireadh a chur leis an LVF, an mac mire a scar ón chlann i 1996.

D’fhéadfaí a rá go bhfuil cuimhne a athair ag tiomáint an mhic go fóill.

Sna sála ar an bhreith seo, d’fhógair grúpa aturnaetha in Éirinn go mbeadh imeachtaí dlíthiúla á dtionscnamh acu go luath ar son íospartaigh MRSA agus a muintir.

Deamhan athrú sa mhéid sin, is dóigh, ach mura ngníomhaíonn CLG go luath ar son na hiomána, beidh pé dul chun cinn a rinneadh le cúig bliana fichead anuas curtha de dhroim seoil.

Deir sé, ‘Chuala mé sibh’ agus leanann sé ar aghaidh mar a bhí sé roimhe!” Sin fadhb mhór atá ag dul in olcas sa Bhreatain, dar le Fisk: an dóigh a mothaíonn daoine nach bhfuil rialtas na tíre ag gníomhú ar a son agus go bhfuil an bhearna idir an saoránach agus an córas polaitíochta ag méadú.

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

Tá sí sásta cúpla punt a chur suas faoi na másaí ar son na cúise.

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

Baill tofa go hiomlán atá sa bhrainse seo, idir bhaill Seanaid, a fheidhmíonn ar son a stáit, agus bhaill Chomhdhála, a fheidhmíonn ar son a dtoghcheantar.

I gcás an triúir sin, mothaíonn tú go bhfuil siad ag spreagadh an chuid eile den fhoireann a míle dícheall a dhéanamh i gcónaí agus go bhfuil siad ag imirt sacair ar son a muintire féin, seachas don tuarastal ollmhór a fhaigheann imreoirí sacair sa lá atá inniu ann.

Leagadh béim ar chúig bliana is fiche bheith tugtha aige ina Phápa agus mar fhreagra chuir mé in iúl gur thréimhse fhada í sin is nárbh fhearr dó post éigin eile a ghlacadh ar láimh ar son na héagsúlachta.

Is iontach an rud é go bhfuil na teicneolaíochtaí is nua ar fad in úsáid chun an comhluadar Gaelach a neartú ar an idirlíon – bímis ag blagadóireacht ar son na cúise! Is Léiritheoir/Stiúrthóir sa réimse Eolaíochta agus Oideachais é Diarmaid Mac Mathúna leis an gcomhlacht teilifíse Agtel ((www.

Leagadh béim ar chúig bliana is fiche bheith tugtha aige ina Phápa agus mar fhreagra chuir mé in iúl gur thréimhse fhada í sin is nárbh fhearr dó post éigin eile a ghlacadh ar láimh ar son na héagsúlachta.

Mar a dúirt an Coimisinéir Teanga ar ócáid sheolta a thuarascála, bhainfeadh na daoine seo an oiread céanna tairbhe as lá sa gharraí mar nach bhfuair siad a dhath ar a shon riamh.

Is iontach an rud é go bhfuil na teicneolaíochtaí is nua ar fad in úsáid chun an comhluadar Gaelach a neartú ar an idirlíon – bímis ag blagadóireacht ar son na cúise! Is Léiritheoir/Stiúrthóir sa réimse Eolaíochta agus Oideachais é Diarmaid Mac Mathúna leis an gcomhlacht teilifíse Agtel ((www.

Tuigeann an GPA nach féidir íocaíocht ar son imeartha a éileamh faoi láthair ach tá siad ag obair i dtreo na sprice sin.

Chuir mé agallamh ar Gerry Adams i ndiaidh ceann de na géarchéimeanna rialta i bpróiseas na síochána agus bhí mé ar buile nach raibh poblachtánaigh sásta níos mó a dhéanamh ar son na n-aontachtaithe.

Ní hamháin go raibh an leagan a sheinneamar le hOki ann ach bhí leagan eile ann a dhein DJ Seapánach, Sakana, a athmheascadh ar ár son.

Cuimhneofar, áfach, ar an obair mhór a rinne sé ar son na síochána ó thuaidh agus ar an bhorradh a tháinig faoin gheilleagar le linn a sheala mar Thaoiseach.

Maíonn McCord go raibh beirt bhrathadóirí de chuid Bhrainse Speisialta an RUC ar an bhaicle a mharaigh a mhac.

Tá an t-athair i mbun feachtais de lá agus d’oíche, ag iarraidh go gcúiseofaí na daoine a mharaigh a mhac as an dúnmharú.

Is daoine iad an dream a luaigh sé atá ag saothrú leo ar son na teanga le fada agus nach bhfuil an oiread sin aitheantais faighte acu agus is dócha go bhféadfaí an rud céanna a rá faoi Risteard féin.

Ní minic a tharlódh sé go ruaigfí mac dochtúra nó mac fiaclóra nó mac dlíodóra amach as scoil.

Tá cuid mhór rudaí is mian liom a dhéanamh!” Ní fear é Risteard Mac Gabhann a bhfuil cleachtadh ar bith aige ar a bheith díomhaoin agus féadann tú bheith cinnte go leanfaidh sé air ag saothrú ar son na teanga agus an chultúir sna blianta atá romhainn.

” “Céad slán leis an Daingean, an áit a bhí ina dhaingean daingean acu sin a bhí go daingean ar son na Gaeilge éigeantaí.

Tá mé ag máirseáil ar son daoine ocracha an domhain.

Go deimhin, tá a lán Gearmánach ar son an choisc.

Labhraíos le hiníon léinn le déanaí a thug le fios os comhair ranga go raibh sí céad fán gcéad ar son chéasadh príosúnach, fiú iadsan nach mbeadh cúiseanna curtha ina leith.

D’fhiafraigh mé di an raibh sí ar son an chogaidh san Iaráic fosta.

D’eagraíodh fear as Cumann an Athar Uí Mhurchú an “Old IRA Widows Tournament” chuile bhliain agus thugadh sé cuireadh do chlub sóisear eile imirt i gcoinne “Father Murphys” ar son coirn agus bonn agus bhailíodh sé síntiús (punt sa sean-seanairgead) ó gach imreoir ar mhaithe le baintreacha na sean-Óglach.

Aisteach go leor, áfach, ní raibh ach tagairt an-bheag d’athair na *lads* – cheapfá go mbeadh ionchur tábhachtach aige sa scéal faoina chlann mhac.

Mac muilleora ab ea Rembrandt agus saolaíodh é nuair a bhí borradh faoin mheánaicme sa tsochaí Ollannach agus, dá bharr sin, bláth ag teacht ar an phéintéireacht réalaíoch, a d’fhéach le gnéithe de shaol an ghnáthdhuine a léiriú chomh maith le portráidí na n-uaisle a chur ar fáil.

Bhí scéim eile ag an Pharlaimint a raibh sé mar aidhm aici iomaíocht a cheadú ar iarnróid intíre na hEorpa ó 2017, ach chuir brúghrúpaí a bhí ag feidhmiú ar son comhlachtaí móra iarnróid (SNCF na Fraince, mar shampla) deireadh leis sin.

Is dócha gur chóir dúinn bheith ag guí ar son míorúilte.

Ach, mar a deir Deirdre Ní Fhaoláin, iníon lánúine a chas ar a chéile ar dtús sa Chumann sna 1940í, “Táimid ar ais anois, ag fás arís, ag foilsiú *An Gael* ar an idirlíon, agus ag obair ar son athbheochan na Gaeilge ar fud an domhain.

Tá Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag gníomhú ar son a cuid balleagraíochtaí faoi láthair le neart phobal na Gaeilge a chur taobh thiar d’éilimh éagsúla agus olltoghchán mhí na Bealtaine ag druidim linn.

"Éireannach! A dhuine bhoicht! Bhuel, guífimid ar son d'anam agus anamacha do mhuintire.

ar mhaithe leis an pháirtí agus ar mhaithe le muintir na hÉireann agus go háirithe ar son na síochána sa Tuaisceart agus sa Mheánoirthir.

Tá cúigear clainne ag Derek agus a bhean Eilis agus bhog siad go Birkdale in 2004 le bheith níos cóngaraí dá gcuid mac, atá ag freastal ar Scoil Stoneyhurst i Lancashire.

Bhí áthas an domhain orm na ceachtanna a thabhairt dó nó shamhlaigh mé clúdach donn lán nótaí Bhanc an Tuaiscirt i mo ghlac ag deireadh gach seachtaine; ach mheabhraigh Gerry dom go raibh dualgas orm na ceachtanna a thabhairt saor in aisce ar son na cúise agus go raibh sé de cheart aige a theanga náisiúnta a fhoghlaim i scoil náisiúnta gan íoc.

” Ní fhaca an t-athair ceachtar dá bheirt mhac ag imirt go dtí lá amháin nuair a bhí Seán seacht mbliana déag d’aois.

Sa vótáil ar an rún “that UK forces be used in Iraq” ar an 17 Márta 2003 i Westminster, bhí 412 Feisire ar son an rúin agus 149 ina aghaidh.

**An lacha bhacach**Níor nuacht é, mar sin, nuair a d'fhógair Karl Rove, príomhchomhairleoir an uachtaráin, go raibh sé ag éirí as a phost agus ag dul abhaile "chun níos mó ama a chaitheamh lena theaghlach", cé go bhfuil a aonmhac fásta anois.

Gan na comhairleoirí seo, tá an tUachtarán Bush ina lacha bhacach, mar a deir an Béarla – tá sé ag déanamh botún atá ag tabhairt uchtaigh don fhreasúra agus atá ag cur uafáis ar an mionlach síorlaghdaitheach atá fós ar a shon.

Scríobh Hugh paimfléad an-éifeachtach ar son chúis na gluaiseachta, ansin chuaigh sé go Dún Éideann mar eagarthóir nuachtáin a raibh The Witness mar theideal air.

Shocraigh na mic go scarfaidís a dtuismitheoirí óna chéile ionas go dtiocfadh an solas isteach.

De réir an tseanchais, nuair a scar na tuismitheoirí óna chéile, bhí Ruaumoko, duine de na mic, ina leanbh fós.

Ní mó ná sásta a bhí Rangi agus Papa leis an scaradh; bhí baol ann go mbeadh na mic báite ag deora Rangi ag titim ón spéir.

Blianta fada ina dhiaidh sin, chuir mé aithne air arís agus a mhac, Pádraig, ag tosú amach mar dhalta i gColáiste Eoin, an scoil ina bhfuil mé féin ag múineadh.

**Stádas**Ní raibh stádas na heagraíochta nua soiléir go dtí Ard-Fheis CLG i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1928 nuair a vótáil na hionadaithe ar son an rúin go mbeadh Comhairle na Breataine ina comhairle cúige agus go mbeadh seaimpíní na Breataine páirteach i gcluichí ceannais na hÉireann ag leibhéal na sóisear.

Ba bheag nach bhfuair mé bás agus mé sa Bhoisnia ag tuairisciú ar an gcogadh thall ar a son.

Chuir sé ina luí ar a mhac ceithre bliana déag d’aois páirt a ghlacadh sa chath.

Bheadh bean sásta bás a fháil ar son a páistí féin, ach ag fir amháin atá an acmhainn fhisiceach agus mhothúchánach le strainséirí a shábháil.

Ciontaíodh beirt phinsinéirí agus a mac le gairid as dallamullóg a chur ar institiúidí móra ealaíne an domhain le beagnach fiche bliain anuas agus iad ag déanamh cóipeanna de phíosaí ealaíne agus de sheandachtaí luachmhara.

Ar an ócáid sin vótáil tromlach na nAlbanach ar son Déabhlóide ach theip ar an iarracht mar go raibh coinníoll leagtha síos ag Rialtas na Breataine go mbeadh ar 40% den toghlach vótáil ar a son le hí a bhaint amach.

Saoithiúil go leor, d’fháiltigh Alex Salmond roimh an mholadh agus thapaigh sé an deis dlús a chur leis an fheachtas ar son an neamhspleáchais.

Lena chois sin, bhí clú agus cáil ar chuid acu as an tsárobair a rinne siad ar son na cúise in Éirinn, daoine mar Phiaras Béaslaí (1881-1965), Cesca Trench (1895-1918), Norma Borthwick (1862-1934) agus Séamas Ó Glasáin, a ghlac páirt san Éirí Amach i 1916 agus a bhí ina Thimire Gaeilge sna 1920í agus ina Ardmháistir ar an Cheardscoil i mBré níos déanaí.

Bronnadh an duais Nobel ar son na síochána ar bheirt de bhunaitheoirí Phobal na Síochána, Máiréad Corrigan agus Betty Williams, in 1976.

Fear cróga Críostaí a bhí in Hume a rinne cion fir ar son na síochána in Éirinn.

Is féidir le dídeanaithe iarratas a dhéanamh ar son a c(h)éile agus ar son leanaí atá faoi bhun ocht mbliana déag d’aois.

Ina dhiaidh sin, chuir mé iarratas faoi bhráid na roinne le cead a lorg mo bheirt mhac agus m’iníon a thabhairt go hÉirinn.

Tá mo mhic comhshamhlaithe go maith i sochaí na hÉireann, tá duine acu ar fhoireann sacair Chorcaí faoi bhun ceithre bliana déag, agus tá staidéar gnó á dhéanamh ag an duine eile in institiúid tríú leibhéal.

Ní fios fós an raibh Molloy ag déanamh uiríll leis an mbreitheamh ar son an chúisí chun go mbeadh tionchar aige ar thoradh na trialach.

6 faoin gcéad faoi líon na vótaí a caitheadh ar son Pháirtí an Lucht Oibre ón olltoghchán deireanach – an méadú is mó idir olltoghchán amháin agus ceann eile le 32 bliain anuas.

Céimeanna móra chun tosaigh ar son chearta na mban atá i gceist le Julia Gillard a bheith ceaptha ina leasphríomh-aire agus líon na mban sa chomh-aireacht nua a bheith dulta i méadaíocht.