adhmad éicint a bhaint as an ainm
make some sense of the name
Is féidir linn
adhmad éicint a bhaint as an ainm: 'llif' = feacht, díle.
ciall
sense
"A stitch in time saves nine" a deirtear sa Bhéarla agus tá
ciall le seanfhocail an Bhéarla freisin!
*Tá Emer Ní Bhrádaigh ag obair mar léachtóir le Fiontraíocht le Fiontar in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath (DCU).
spré dhóchais
sense of hope
"
Murach John agus Andrew agus a gcomrádaithe sna seirbhisí éigeandála agus tarrthála, déarfainn go mbeadh aon
spré dhóchais a bhí agam sa chine daonna múchta go deo faoi seo.
céille
sense
"
"Teachtaireacht?"
"Ní raibh mórán
céille le baint as.
a gciall gnó
their business sense
Lig siad
a gciall gnó i ndearmad glan.
chéadfaí
senses
Tá mé beo ar mo
chéadfaí féin le fada fada.
Bullaí fir
Good man, in the sense 'Good on you'
"
Bullaí fir," arsa Máire, "ní smaointeoinn féin air sin go deo.
ní raibh splinc chéille agam
I had no sense whatsoever
Deireann siad aga baile: 'Did you hear about the train in Buttevant that went off the rails like Nuala?' Bhaineas ana-shúp as an gcoláiste ach bhíos ró-óg agus
ní raibh splinc chéille agam.
fios gnaithe
common/good sense
Ní raibh a raibh fán doras ag cur lá buartha ar Derek agus mheas sé nár cheart dó a bheith ina ábhar buartha ag duine ar bith a raibh
fios gnaithe aige agus iad ag tarraingt ar theach faire.
spláid chéile
an ounce of sense
"Níl
spláid chéile ag Ruth sin.
Bhí féith an ghrinn go láidir ann
he had a strong sense of humour
Bhí féith an ghrinn go láidir ann, rud a bhí le feiceáil go soiléir agus é ar an stáitse.
Bíodh crathán céille agat
Have a bit of sense
Nach iomaí uair a bhí fonn uirthi go díreach an doras a bhualadh ina héadán nó "
Bíodh crathán céille agat" a rá léi nuair a shíl sí go raibh an bás ag a maicín.
barúil níos fearr
a better sense
Seans dá ndéanfadh muid an méid sin, go mbeadh
barúil níos fearr againn cé muid féin, fiú sa náisiún seo ina bhfuil daoine chomh scaipthe sin, agus ina bhfuil na roghanna seo gan teorainn maidir le stíl mhaireachtála, roghanna a bhíonn go minic ina mbac ar dhaoine.
fios gnaithe
common sense, know-how
Ach bhí
fios gnaithe ag Aisling í féin agus dhéanfadh sise damanta cinnte nach mbeadh an lá uilig le Nuala.
luigh sé le réasún
it made sense
Agus toisc go raibh mé ag díol seanuirlisí ceoil ag an am,
luigh sé le réasún seansiopa a raibh stair ársa ceoil taobh thiar de a cheannach.
pioc céille
any bit of sense
Ceol Gaelach mo thóin! Bhí Tommy Makem ag fiosrú in ard a chinn "*Will You Go Lassie Go?" *Dá mbeadh
pioc céille ag an ghirseach chéanna bheadh sí ar shiúl uaidh blianta fada ó shin.
an fhéith grinn
the sense of humour
Throid sé an galar go misniúil cróga, agus cé go raibh lámh in uachtar á fháil ag an mbreoiteacht air de réir a chéile, níor chaill sé riamh
an fhéith grinn a bhí ann.
go bhfuil acmhainn grinn ag aontachtaithe
that unionists have a sense of humour
"'Bainfidh Trimble den 313ú huair, ach tiocfaidh Jeffrey ar ais ar an bhliain seo chugainn le é a dheánamh arís,' arsa urlabhraí de chuid an UUP sular bhris sé amach a chaoineadh!"
Ach measann daoine gur laoch an aontachtachais é Emerson mar go léiríonn sé
go bhfuil acmhainn grinn ag aontachtaithe, go n-aithníonn sé na lochtanna atá ar an dream a dtugann sé tacaíocht dóibh, oiread le héirí in airde Shinn Féin, agus na lochtanna atá ar phróiseas na síochána.
Níl splaid chéille agam
I have no sense whatsoever (lit. I haven't a spark of sense)
"
Níl splaid chéille agam," arsa Diarmaid.
splanc chéille
spark of sense
Willie bocht! Níl aon iontas go bhfuil sé briste!
Anois teacht an earraigh beidh a chiall ag imeacht le gaoth arís agus tar éis na Féile Bríde beidh a raibh de
splanc chéille riamh aige i ndiaidh é a thréigean.
mo chéadfaí
my senses
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
ní bhraitheann tú an naimhdeas céanna
you don't sense the same hostility
Ina choinne sin - agus níl a fhios agam an aon chúiteamh é seo -
ní bhraitheann tú an naimhdeas céanna.
a acmhainn grinn ghoimhiúil
his mordant sense of humour
Dá bharr seo, tá muinín caillte aige as a Eaglais, cé nach bhfuil as a chreideamh, agus scríobhann sé faoi chailleadh an údaráis mhorálta, ag baint úsáid mhaith as
a acmhainn grinn ghoimhiúil.
céadfaí
senses
Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!*
Gluais • Glossary
á fhoilsiúbeing published
gnó turasóireachtatourism business
músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened
ailt nuachtáinnewspaper articles
faillcliff
seilbhpossession
contúirtídangers
bagairtíthreats
creathán fuachtaa cold shudder
fainicwarning
foláireamhnotice, warning
deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey
go fuarchúiseachindifferently
buillí croíheartbeats
anáil an tsonaisthe breath of happiness
seargthawithered
iachallcompulsion
fíricífacts
breacthawritten down
rianmark
d'aon ghnódeliberately
blúire páipéirpiece of paper
luaitementioned
tarraiceándrawer
stán síshe stared
imlíneoutline
scáilshadow
gortcultivated field
cruthanna dubhablack shapes
ag corraí go bogmoving gently
sceacha aitinnfurze bushes
céadfaísenses
ar tinneallon edge
doircheachtdarkness
ina glaicin her hand
leiceanncheek
á shlíocadhstroking it
pollairí a sróineher nostrils
b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them
istoícheat night
ina comhluadarin her company
folamhempty
dul i dtaithí arget used to
cuachta go clutharnestled comfortably
fál cosantaprotective fence
fothramnoise
gíoscáncreaking
ag tnúth lelooking forward to
brat teolaíwarm covering
an tsíorgheonaílthe continuous droning
ag dul thar bráidpassing by
cloig rabhaidhalarms
sianaílwhining
otharchairr ag scréachaílambulances screeching
pléascáinexplosives
gleo cogaíochtathe noise of war
ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood
éalúto escape
amhrasdoubt
easpa fuaimelack of noise
tranglamclutter
ina sámhchodladhsleeping soundly
cliotaráilclattering
macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep
pluidblanket
ag siosarnachrustling
a fallaing oícheher night gown
taobh leisbeside it
sciathánwing
dallógblind
duibheblackness
crónánhumming
leataopen
an bunalt údthat original article
carnánpile
béicscream
ag stánadh isteach uirthistaring in at her
ag faire uirthilooking at her
á slogadhswallowing her
spléachadhglance
sceonmharterrifying
trí choiscéimthree steps
scréachscream
rith sé léiit occured to her
cur síos ceartproper description
ag tochailt isteach intidigging into her
tanaíthin
camcrooked
go tostachsilently
ag fairelooking
ar diúitéon duty
Ag baint lán na súl aisti.
Níl splaid chéille agat
you have no sense
Baineadh an anáil as Cathy agus scread sí le Clíona: "
Níl splaid chéille agat, a ghirsigh.
féith ghrinn
sense of humour
"
Féith an ghrinn
=======
Tá
féith ghrinn O'Hara le feiceáil sna tionscadail atá déanta aige go dtí seo.
go mbíonn an chiall amuigh nuair a bhíonn an braon istigh
that drink leads to lack of sense
Tá a fhios ag an saol Fódlach
go mbíonn an chiall amuigh nuair a bhíonn an braon istigh.
go mbíonn an chiall amuigh nuair a bhíonn an braon istigh
that drink leads to lack of sense
Tá a fhios ag an saol Fódlach
go mbíonn an chiall amuigh nuair a bhíonn an braon istigh.
ciall choiteann
common sense
Bíonn stádas “
ciall choiteann” ag na luachanna seo, agus bíonn saol cultúrtha i gceist ina gcleachtaítear agus ina spréitear an mhór-idé-eolaíocht.
céadfaí
senses
Tá breis is 40 píosa le feiceáil ann, ina measc dealbhóireacht, suiteálacha, grianghrafadóireacht, taibh-ealaín agus scannáin, agus tógann an t-ealaíontóir muid ar thuras, a dhéanann teagmháil fhisiciúil leis na
céadfaí agus a spreagann iontas, greann agus, in amanna, míshuaimhneas ionainn.
bíodh crathán céille agat
have a bit of sense
”
“Órú,
bíodh crathán céille agat,” arsa Dara.
an-acmhainn grinn
a great sense of humour
Is bean láidir, fhéinmhuiníneach í a bhfuil
an-acmhainn grinn aici, agus tá sé amuigh uirthi nach bhfuil foighid ar bith aici le daoine nach bhfuil meas aici orthu.
acmhainn grinn
sense of humour
Tá
acmhainn grinn ar leith i gceist sa dráma seo, a scríobh Darach Ó Scolaí agus ar bronnadh Gradam Cuimhneacháin Bháitéir Uí Mhaicín air i mbliana.
tuiscint ar ghnó
business sense
Ní heolaíocht roicéad é seo, mar a deir an Béarla: níl ann ach
tuiscint ar ghnó.
díchiall
lack of sense
Léiríonn scéal Brian Kerr agus bhainistíocht fhoireann sacair na hÉireann
díchiall áirithe a bheith ar chuid mhaith de lucht na meán cumarsáide sa tír seo agus ar chuid mhaith den phobal i gcoitinne maidir le foireann na hÉireann.
ciall
sense
Níl
ciall ar bith acu.
na céadfaí
the senses
Déanann an chathair ionsaí ar
na céadfaí ó thaobh radharcanna, dathanna, fuaimeanna agus blasanna de agus is cinnte nach leor cuairt amháin chun d’fhiosracht agus do mhianta a shásamh.
spút céille
a bit of sense
Ar ndóighe, ní raibh
spút céille ag duine amháin féin acu,” arsa Dónall.
ciall
sense
Agus mé i mbun comhrá léi, thuig mé go raibh mé ar tí dul isteach i ndomhan ait, áit nach raibh
ciall ar bith ag baint le rudaí.
ciall a bhaint go fóill as an ré ina bhfuil siad féin.
to make sense of the era they themselves are alive in.
I dtír chomh húr le Meiriceá, atá fós ag athrú go mór ó ghlúin go glúin, is beag béim a leagtar ar stair nuair atá pobal na tíre ag iarraidh
ciall a bhaint go fóill as an ré ina bhfuil siad féin.
ag a mbeadh splanc céille.
who had any sense.
Ansin, maidin bhreá Sathairn, fuair mé léargas ar an spórt a chuirfeadh ar an mbealach abhaile éinne
ag a mbeadh splanc céille.
le sonrú
to be sensed
Bhí sé seo
le sonrú nuair a bhí deis agam labhairt le beirt ón mbanna, Daire Ó Breacáin agus Éamonn de Barra, le deireanas.
a acmhainn grinn
his sense of humour
Is léir nach bhfuil
a acmhainn grinn caillte aige ar aon chuma.
cairdeas sa chiall is leithne den fhocal
friendship in the widest sense of the word
tuigeann sibh gur
cairdeas sa chiall is leithne den fhocal atá i gceist agam.
chomh gann i gcéill
so lacking in sense
An raibh sé
chomh gann i gcéill léim gan iarraidh a dhéanamh, nó an raibh cúis éigin eile i gceist leis an ghníomh díchéillí?
Scríobh an scoláire Anraí Mac Giolla Chomhaill go raibh cosúlachtaí idir an chéad saothar de chuid Mhic Grianna, Dochartach Dhuibhlionna, agus míreanna as a shaol in Mo Bhealach Féin.
pioc céille
any sense
Bhí an t-amhrán céanna le cloisteáil ó gach aon stáitse; na hamhránaithe ag fiosrú in ard a chinn “Will You Go Lassie Go?”
Dá mbeadh
pioc céille ag an *lassie* chéanna, bheadh sí ar shiúl blianta fada ó shin.
acmhainn mhaith grinn
a good sense of humour
Ach tá
acmhainn mhaith grinn ag muintir Victoria agus bíonn siad ábalta scéalta grinn a chumadh mar gheall ar an bhfiabhras peile.
nach bhfuil bun ná barr lena chuid scannán,
that his films can't be made sense of,
Agus ar eagla go measann tú, mar a mheas mise agus mé fós i mo dhéagóir tútach,
nach bhfuil bun ná barr lena chuid scannán, go bhfuilid róthrom agus ródhuairc, nach bhfuil aon scéal iontu, gurbh léachtóir fealsúnachta go bunúsach é, seachas fear scannán, ní fíor sin, ná baol air.
ciall airgeadais
financial sense
“B’iad na ceisteanna ná, ‘an gcuirfeadh do ghnó thú as an leaba mura mbeadh pingin riamh le déanamh as’; ‘an féidir leat é a dhéanamh níos fearr ná éinne eile nó* an gcreideann tú *gur féidir leat é a dhéanamh níos fearr ná éinne eile’ agus ‘an bhfuil
ciall airgeadais ag baint leis?’”
De réir Irial, más féidir le duine freagra dearfach a thabhairt ar na trí cheist sin, is féidir leis an duine sin a bheith ar nós gráinneoige agus é i mbun a ghnó.
mórán céille
a lot of sense
“Ní mar cháineadh a deirim seo, ach ní dhéanann sé
mórán céille dul in iomaíocht le leithéidí Channel 4 ó thaobh gnéchláracha nó cláracha stíl mhaireachtála de.
Níl aon chiall ag baint leis
there is not sense in
Níl aon chiall ag baint leis an gcosc atá uirthi teacht anseo toisc breis agus ocht mbliana déag a beith aici.
atá ann sa chiall fhíorúil amháin.
which exist in the virtual sense only
Ach tá saothair eile i gceist chomh maith – dealbha cinéiteacha, cuir i gcás –
atá ann sa chiall fhíorúil amháin.
mórán céille
a lot of sense
An mbeadh cosc ar shaothair áirithe le linn do lucht a gcruthaithe a bheith beo agus ansin, an gceadófaí na saothair chéanna agus a n-údair sa chré? Níl
mórán céille ag baint leis an gcaint faoi fhilíocht Uí Shearcaigh a bhaint den churaclam.
an cineál céanna acmhainne grinn
the same kind of sense of humour
Bhí
an cineál céanna acmhainne grinn aige is atá agamsa agus is minic a bhí muid ag gáire le chéile, go mór mór nuair a rinne muid meancóg.
go dtiocfaidh sé chuige féin i ndeireadh báire
that he will come back to his senses eventually
Deir sé leo
go dtiocfaidh sé chuige féin i ndeireadh báire má fhágann siad ar a chonlán féin é.
ciall cheannaithe
sense learnt from experience
**Buntáistí**: Seans go bhfuil
ciall cheannaithe aige um an dtaca seo agus go seachnóidh sé an chonspóid feasta.
ciall
sense
Cionn is go raibh mo chuid fostóirí ag íoc as an turas, bhí mé ag iarraidh mo chuid taistil ar fad a bheith chomh compordach is a thiocfadh leis a bheith – agus an buiséad taistil uilig a úsáid! Agus na cathracha seo chomh gar dá chéile, ní bheadh
ciall ar bith le heitleán a ghlacadh.
luíonn sé le réasún
it makes sense
Bhí go leor trealaimh ceannaithe againn faoin am sin le tabhairt faoin taifeadadh –
luíonn sé le réasún go ndéanfaimis amhlaidh; is cuimhin liom, agus muid le Island Records cuir i gcás, go mbíodh muid ag íoc £1,300 sa lá as stiúideo.
tháinig sé chuige féin
he came back to his senses
Ach sa deireadh,
tháinig sé chuige féin agus tháinig sé ar ais leis an mic a thabhairt dúinn!
“Buaicphointe eile ab ea an seó grinn ar a bhoinn a rinne an fuirseoir Des Bishop.
acmhainn grinn
sense of humour
Bíonn an ceol spleodrach agus bíonn
acmhainn grinn i gcónaí ag baint leo, rud atá annamh ó thaobh an cheoil chlasaicigh de.
splanc céille
a bit of sense
Don Taoiseach is mian liom go dtabharfaí ranganna deaslabhartha agus aoibh phléisiúrtha; do Mhary Harney vaicsín acmhainn grinn (saor in aisce ar ndóigh); ticéad chuig The Lion King don Tánaiste; bachall mhór don Phríomh-Aoire le smacht a choinneáil ar na cúlbhinseoirí, do Mhary O'Rourke cárta leighis óna nia, conradh úr do Inda Kinny, cnámh droma (in-athnuaite) do John Gormley, roinnt iarrthóirí le dealramh do Shinn Féin, bliain gan tubaiste don HSE, leac cuimhneacháin do na PDs,
splanc céille do Chonor Lenihan agus téipeanna Buntús Cainte do Mhichael Ring.
de dheasca easpa céille
for lack of sense
Ar ndóigh, is truamhéalach an fear nó an bhean a chaitheann maslaí agus eascainí i dtreo scáileán na teilifíse le teann feirge agus buile,
de dheasca easpa céille agus tuisceana an réiteora, dar leo.
chéadfaí
senses
Is í an chluas an chéad bhall de bhaill
chéadfaí an duine a aibíonn sa bhroinn.
t-ómós áite
a sense of place
Tá a fhios againn go n-eascróidh sé as an taobh daonna, an
t-ómós áite a luaigh mé sa léacht, as an bhféiniúlacht.
aon chiall
any sense
Má tá
aon chiall sa mhéid sin, is daofa féin amháin a chum é atá.
chiall is leithne
widest sense
uimhir a dó – má thuigeann tú leat mé – uimhir a dó sa
chiall is leithne de na focail atá i gceist agam, bíodh a fhios agat – sa chiall nach mbaineann le.
bhunbhrí
original sense
Ar eagla go gceapfadh éinne nach bhfuil sa cineama ach ealaíon dhoilíosach, nó gur fearr mar theist fiúntais ar scannán a dhorchadas, colún iomlán aerach (ina
bhunbhrí) atá i ‘Kino’ na míosa seo.
chiall
sense
Ach an bhfuil aon
chiall ag baint leis na hOgiek a aslonnú más rud é go mbeartaítear iad a thabhairt ar ais?
Fiú dá mbeadh ciall lena leithéid de bheart, fágann taithí stairiúil na nOgiek go bhfuil siad amhrasach faoi ghníomhartha na n-údarás.
ciall ar bith
any sense
Nach diabhalta an rud é seo! An bhfuil
ciall ar bith leis?
Cúpla lá ó shin, tháinig mé ar an ráiteas giorraisc seo ar an idirlíon:
“Let’s get down to specifics.
gciall dhearfach
positive sense
Foilsíodh alt fíorléirsteanach, i
gciall dhearfach an fhocail, leis an Dr.
caithréim
a sense of victory
Bí cinnte gur le
caithréim a ghlac naimhde na Gaeilge le tuarascáil a foilsíodh i dtús na míosa seo caite a léirigh gur fearr an seans go mbeadh post "maith" - gairmiúil, bainistíochta nó teicniúil - ag cainteoirí Gaeilge ná an chuid eile den phobal agus go bhfuil níos lú seans acu a bheith dífhostaithe ná iad siúd nach bhfuil ábalta an teanga a labhairt.
easpa acmhainn grinn
lack of a sense of humour
Ach, ar ndóigh, an té nach mbíonn ag gáire linn is
easpa acmhainn grinn, dar linn, is cúis lena thost.
meabhair
sense
Is dócha gurb í an phríomhcheist atá le cur agus muid ag iarraidh
meabhair a bhaint as an gceapachán mar sin, an cúis sách maith tóir an phobail a bheith ar dhuine leis an duine céanna a roghnú i gcomhair post fíordhúshlánach? Ní foláir a chur sa mheá freisin gur fear é Maradona – bíodh go bhfuil sé ag teannadh le leathchéad bliain d’aois – a bhfuil go leor fadhbanna domhainfhréamhaithe dá chuid féin aige, ní áirím an cúram a bheith air faire amach do scata imreoirí éilitheacha, cuid acu an-teasaí ina mbealach féin.
acmhainn ghrinn
sense of humour
Níl
acmhainn ghrinn sa Mhoslamach, nó ar a laghad, ba mhaith le daoine áirithe go gcreidfeá sin.
chéadfaí
senses
Doirteann an raic agus an ruaille buaille ar fad isteach i nglanintinn an linbh trína
chéadfaí cinn.
ar bhonn níos leithne
in a wider sense
Ach tagann ciall le haois, ní hamháin don duine aonar ach
ar bhonn níos leithne don tsochaí chomh maith.
ag baint adhmaid
as making sense of
Ní hamháin go bhfuil na meáin
ag baint adhmaid as scéalta an fheachtais, tá dhá uair an chloig in aghaidh an lae curtha i leataobh do chraoltaí polaitiúla ar gach stáisiún raidió agus teilifíse – ag príomham.
céille
sense
” Ní aistriúchán díreach a bhí i gceist le formhór mór na seanfhocal, ar ndóigh, mar nach mbainfeadh Polannaigh mórán
céille as a leithéid d’aistriúchán mar gheall ar an imeartas focal, na tagairtí áitiúla is an íoróin.
steamar céille
a bit of sense
Ar chostasaí an mójó agatsa ná mo mhójósa!? Cén bhaint atá ag ár gcuid mójónna go léir le mójónna eile an domhain trí chéile? Dála an scéil, cad é an dóigh a mbeadh a fhios ag an Uasal Clinton nach bhfuil le déanamh ag muintir na hÉireann ach greim a fháil ar a gcuid mójónna seachas greim a fháil ar
steamar céille leis na cosa a thabhairt slán as an fhaopach inar fhág a chuid dírialaithe seisean sinn? -
Ná habair nach cuimhin leat gur dírialú Chlinton ar Shráid an Bhalla a scaoil nimh lucht na mbanc Ponzi amach ar fud an domhain deich mbliain ó shin! B'fhiú 'Bille' a bhaisteadh air feasta in áit 'Bill'.
roinnt céille
some sense
Is é a theastaíonn anois ná ding le cur faoin doras chun é a choinneáil ar oscailt, chun go ligfear roinnt aeir úir isteach san áit mhúisiúnta ghruama dhochma sin – chomh maith le
roinnt céille agus réasúin.
aon chiall
any sense
Ní dóigh liom go ndéanann sé
aon chiall an chaint seo a bhíonn ins na meáin anois is arís gur diúltaíodh d’iarrthóir toisc nár éirigh leis nó léi suíochán a bhaint amach.
ciall ar bith
no sense
Fiú sa lá atá inniu ann, feicfidh tú bailte i lár na tíre nach bhfuil
ciall ar bith leo a bheith ann go dtí go bhfaigheann tú amach gur tógadh ar líne traenach iad sa naoú haois déag.
mar a bhfuil ciall acu
where they have sense
Is é an t-iontas go mbeadh Taoiseach nó aon Tadhg an mhargaidh in Éirinn – agus bíonn – ag súil le rath ar a leithéid de chóras, ní hionann is roinnt tíortha thar lear
mar a bhfuil ciall acu.
a laghad stuaime
whatever iota of sense
Má léim alt eile i nuachtán faoina sciobtha is a bhriseann scéalta nuachta ar Twitter, Facebook is ar YouTube caillfidh mé
a laghad stuaime is atá fanta ionam.
ciall
sense
Bhí
ciall acu, mar lean mé féin, Alan agus Chris siar go Meall a' Bhothain (911), Meall na Creughaich (903m) agus an Carn Ballach (920m) i dtreo Carn Dearg (945m).
stuaim
good sense
Castar gach fonn le dearfacht agus le
stuaim– tréithe nach mbíonn ach ag an té a thuigeann idir áilleacht agus chruálacht an tsaoil.
chiall teangeolaíochta
linguistic sense
**MDH: An mbeadh pidsean Ghaeilge againn - an Ghaeilg a chodail amuigh - sa deireadh?**
CL: Ní dóigh liom gur pidsean a bheadh ann sa
chiall teangeolaíochta, ach teanga theagmhála a bheadh ann cinnte.
féith ghrinn den scoth aige
he has an excellent sense of humor
Togha comhluadar ab ea é: scéalaí iontach agus
féith ghrinn den scoth aige.
de stuaim
good sense, prudence
Bhí sé chomh fada ó bhí siad i dteach nach raibh sé
de stuaim iontu an doras a oscailt agus siúl isteach.
smidín céille
an iota of sense
Tá Balor bocht brúite ag guí chun Chroim Dhuibh go bhfágfaidh Crom
smidín céille de shórt éigin ag Enda Aoibhinn, agus go ndéanfaidh an Taoiseach an ceapachán seo a chur ar ceal.
foladh
a sense of purpose
Baineann daoine
foladh agus ciall, sásamh agus taitneamh, as an obair dheonach a dhéanann siad – is é sin an íocaíocht is mó a bhíonn uathu i ndeireadh báire.
stuaim éigin
some sense
Dá dtabharfaí an vóta dóibh, bheadh
stuaim éigin leis an tseift seo agus muid ag impí cabhrach orthu, ach muid, ar an láimh eile, in éis an tsúil dall a thabhairt daofa, sin scéal eile!
chiall
sense
Ach céard é an
chiall a bheith ag caitheamh airgid ar phlean teanga a réiteach do cheantar, ina bhfuil an Ghaeilge imithe i léig chomh mór is nach bhfuil difríocht ar bith idir é agus ceantar taobh amuigh den Ghaeltacht.
mórán céille
much sense
Cén mhaith an dúthracht a chaitheamh le plean a réiteach, mura dtugtar na acmhainní don cheantar lena chur i bhfeidhm?
- (iii) Cuid de na ceantair ní dheineann siad
mórán céille ó thaobh na tíreolaíochta agus cuid eile acu ní dheineann siad aon chiall ó thaobh cúrsaí teanga.
ach ná caillimis oineach nó gnaoi daoine
but let’s not lose our sense of honour nor peoples’ respect
Déanfaimid ár ndícheall
ach ná caillimis oineach nó gnaoi daoine.
tá mo chéadfaí ar fad
all of my senses
Nuair a thagaim abhaile ní chodlaím néal:
tá mo chéadfaí ar fad, mo chluasa ach go háirithe, ar bior: cloisim fuaimeanna nár thug mé suntas dóibh cheana.
smidín céille
an iota of sense
An duine a mbeadh
smidín céille aige, dhéanfadh sé gach iarracht gan a bheith fá bhúir asail d’áit mar sin ag am mar seo, dá mbeadh neart aige air.
creimeadh áirithe a bhrath ar
sense a certain deterioration
Is mór an tionchar a bhíonn ag cláir fógraí ar aeistéitic áite, gan amhras, ach an féidir chomh maith
creimeadh áirithe a bhrath ar chaighdeán morálta na n-údarás poiblí a leanann beartais mar seo? Deir Hanno Rauterberg, a scríobhann don nuachtáin Gearmánach, Die Zeit, gur cineál deachtóireacht nua atá san fhógraíocht nach bhfuil duine ar bith ábalta a sheachaint agus, le himeacht aimsire, go nglacfar leis mar rud atá, ní hamháin ‘nádúrtha,’ ach go bhfuil sé de cheart ag fógróirí an lámh in uachtar a bheith acu ar spásanna poiblí.
cuireadh dúinn ciall a bhaint as
an invitation to us to make sense of
Tugann Vermeer
cuireadh dúinn ciall a bhaint as an phictiúr le comharthaí atá mar leideanna mealltacha dúinn.
Ní oileán iarghúlta sinn beag ná mór
we’re no small island in any sense of the word
Ní oileán iarghúlta sinn beag ná mór agus an aiste seo á leámh.