Tá tús curtha againn leis an obair seo ó Eanáir na bliana seo agus toradh le feiscint.

An bhliain sin, níor luaigh ocht faoin chéad cén creideamh a bhí acu agus measann iniúchóirí a rinne staidéar ar thorthaí 1981 gur naisiúnaithe bunús mór na ndaoine sin.

Tá na céadta duais buaite ar fud an domhain dá bharr.

Tá torthaí obair Ghaillimh le Gaeilge i gcur chun cinn na teanga le sonrú ar fud chathair na Gaillimhe.

B'acmhainn leo é sin a dhéanamh, ach an rud ba shuimiúla dom ná go raibh an toradh ar an infheistíocht níb airde ag na fir chéanna nuair a chuir sé iad i gcomparáid le "mionlaigh" eile - mná, daoine neamhbhána agus "dropouts" nár chríochnaigh a gcúrsaí ollscoile.

Ní aimseoidh cuardach mar sin gach tagairt duit ar ríomhairí an idirlín toisc go mbailíonn suímh ghréasáin eolas eile go hindíreach, ach fós féin is minic a bhíonn na torthaí suimiúil.

Níor chuir torthaí an phobalmheasa a rinne *The Guardian* (an nuachtán Sasanach) ar na mallaibh iontas orm (www.

Téann cuid acu thar fóir leis an bhfonóid, agus dá dheasca san creideann neart daoine go bhfuil glagaire againn sa Teach Bán.

I 1987, i ndiaidh do Pháirtí an Lucht Oibre ceithre bliana a chaitheamh i gcomhrialtas le Fine Gael, thit a vóta san olltoghchán go 6%, an toradh ba mheasa ó bhí na tríochaidí ann.

Má thagann cogadh domhanda mar thoradh ar an mhéid atá tar éis titim amach le cúpla seachtain anuas, nach mbeidh tíortha ag teastáil le bheith mar ghníomhairí síochána le réiteach a chuardach - moltóir cothrom, neamhspléach, gan aon bhagáiste míleata.

Muna ndeimhníonn sé go bhfuil an sos cogaidh thart, beidh an toradh céanna i gceist! Má bhriseann an UFF (arm marfach an UDA) suas ina smidiríní - cealla beaga de cheathrar agus cead a gcinn acu agus ainm ar leith ar achan cheann acu - cad é a dhéanfaidh an rialtas? Agus cad é a dhéanfaidh sé leis an IRA a bhfuil daoine maraithe acu ó d'fhógair siad sos lámhaigh i 1994? Má bhíonn an UDA - nó dream ar bith eile - "specified" ag an Aire Stáit, ní chiallaíonn sé sin go dtógfar achan bhall den ghrúpa agus go gcuirfear i bpríosún iad.

"Bhí scoláireacht agam go dtí an ollscoil ach ní fhéadfainn a rá go raibh aon spéis agam sna hábhair sin, ach amháin go raibh torthaí iontacha agam iontu san Ardteist.

Dá bharr sin, cuireadh ranna breise leis an tseirbhís: Nuacht Áitiúil, Fostaíocht, Leabhair agus Irisí, mar aon le leathanaigh ar leith chun torthaí An Oireachtais, Ghlór na nGael, Slógadh srl.

Ach bíonn smaointe nua ag daoine i gcónaí - agus an t-uafás oibre le déanamh againn dá bhrí sin.

**Fómhar 2002**: Agus tarlóidh sé san am sin go mbeidh caint mhór in Éirinn ar thorthaí an olltoghcháin.

Deirtear go bhfuil gaol maith pearsanta idir Quinn agus Ahern ach tá roinnt mhaith den Lucht Oibre den bharúil gurbh é an comhrialtas le Fianna Fáil idir 1992 agus 1994 ba chúis leis na drochthorthaí san olltoghchán i 1997, nuair a chaill siad leath a gcuid suíochán sa Dáil.

Cén dóigh ar féidir a bheith cinnte nach mbeidh caimiléireacht ar siúl maidir le torthaí i scoileanna príobháideacha, nach é an duine a íocfaidh an tsuim is airde a gheobhaidh na torthaí is fearr (mar a tharlaíonn go minic san Iodáil, ar an drochuair)? De bharr gur dhiúltaigh an tAire Moratti bualadh leis na daltaí seo ó scoileanna poiblí na Róimhe, ghlac siad seilbh ar scoil ar feadh cúpla lá agus rinne siad troscadh mar agóid.

Cén fáth a bhfuil an t-airgead seo tuillte ag Gaelscoileanna? Is dóigh liom go bhfuil Gaelscoileanna ar cheann de na heagraíochtaí is díograisí agus is mó a bhain torthaí amach thar na blianta.

Dhá bharr sin, bhí tábhacht mhór le hOileáin Árann mar ionaid faire agus cosanta ariamh anall, ach go mór mór sna meánaoiseanna.

Tá torthaí an chinn Fhínínigh níos fearr go dtí seo.

Ní fios cé mhéad de na vótóirí nua seo a bhacfas le vóta a chaitheamh, ach má théann fiú 10 faoin gcéad díobh amach d'fhéadfadh siad tionchar mór a imirt ar an toradh.

Dúirt Conall liom go raibh siad iontach sásta leis an toradh atá ar a gcuid oibre go dtí seo agus go raibh sé dóchasach go mbeadh ionad acu chun bualadh le chéile agus le bheith ag obair ann amach anseo.

I gcúrsaí sacair déanaimid ceiliúradh má fhaighimid comhscór fiú amháin agus is ionann comhscór go minic agus bua, go speisialta más i gcoinne na Sasanach a bhímid ag imirt! Tuigimid go léir cén bhrí atá leis sin ach an léiríonn sin agus torthaí leathchuibheasacha eile easpa féinmhuiníne ionainn féin? Céard a chiallaíonn Corn an Domhain dúinn ar aon nós? An comórtas spóirt é? An ócáid é chun cóisir náisiúnta a chur ar bun? An leithscéal é chun uaireanta fada a chaitheamh i dtithe tábhairne ag caitheamh siar beorach agus ag canadh amhrán amaideach, ag screadach agus ag liúireach os comhair scáileán teilifíse.

Bíonn cuairteoirí ag bualadh isteach go leanúnach go dtí an teach beag de chuid na comhairle contae a bhfuil cónaí air ann agus san oíche is mó a bhíonn sé ag scríobh anois, dá bharr seo.

Ba é an cnuasach *Súile Shuibhne* toradh roinnt blianta oibre.

Dúirt ceannaire an fhreasúra, Simon Crean, gur chóir do Howard fanacht le toradh an fhiosraithe.

Tá sé le feiceáil go soiléir ó thorthaí daonáirimh na bliana seo go bhfuil i bhfad níos mó daoine anois ina gcónaí i limistéir chathrach agus i mbailte na tíre ná mar a bhí riamh.

An toradh atá ar an fheachtas seo ná go bhfuil An Taisce ag cur i gcoinne tithe aonair faoin tuath agus go bhfuil an Bord Pleanála ag tacú leo ar bhonn imshaoil.

An é nach bhfuil an oiread sin spéise ag pobal na tíre i gceist an Chomhphobail Eorpaigh nó an é nár thuig daoine cad é a bhí i gceist? Ar aon chuma, tá na páirtithe éagsúla ag gríosú a gcuid polaiteoirí na laethanta seo lena mhalairt de thoradh a fháil sa reifreann ar an 19 Deireadh Fómhair agus a chinntiú go nglacfar leis an t-am seo.

Bhí an cluiche ceannais go hiontach ar fad, dar liom, in ainneoin go raibh an toradh ar eolas againn i bhfad roimh a dheireadh.

Déanann sé scrúdú ar an tslí a bhfuil siad léirithe go polaitiúil ag na meáin chumarsáide agus, dá bharr seo, an bhunbhrí atá le feiceáil iontu athraithe nó lúbtha.

Maireann an traidisiún sin go láidir, mar a thabharfar faoi deara ar thorthaí Oireachtas na Gaeilge i gcónaí.

Chomh maith leis sin, tá torthaí an daonáirimh is déanaí le foilsiú an mhí seo chugainn agus táthar ag tuar go mbeidh an "dá phobal" roinnte leath ar leath.

Beidh a fhios againn sa bhliain úr cén toradh a bheas ar an gcás.

Tá na binsí fiosraithe ag tógáil ama agus airgid chun a gcuid oibre a chur i gcrích agus fós tá amhras ar an phobal an ngearrfar pionós ar éinne dá mbarr.

Ach bhí toradh maith ar an obair go dtí seo; sa bhliain 2000, mar shampla, bhí leathchuid de na Gaelscoileanna anseo gan aitheantas - 14 scoil.

An t-ollruathar ar oifigí Shinn Féin i Stormont, nach dtángthas ar a dhath dá bharr; tógáil agus ceistiú státseirbhísigh mar dhallamullóg ("smokescreen" an focal a d'úsáid foinse shinsearach de chuid an PSNI féin!) le spiaire, nó *mole*, taobh istigh den IRA féin a chosaint; líomhaintí fá nascanna idir an IRA agus grúpaí sceimhlitheoireachta thar lear - tá daoine taobh amuigh den chlann phoblachtánach ag ceistiú bhunús na n-imeachtaí agus na líomhaintí seo.

Tá coláistí cáilúla na hiomána, an Mhainistir Thuaidh agus Fearann Phiarais, comhnasctha le chéile anois mar níl líon na ndaltaí sách mór le haghaidh dhá scoil agus is laige an iománaíocht i gcathair Chorcaí dá bharr sin.

Ach sula raibh na torthaí fiú amháin foilsithe, bhí rírá ceart ar siúl de bharr ráitis a rinne an tAire Cultúir i Sasana, Kim Howells.

Bainim sult as an DSG gach bliain, agus gach bliain is féidir liom mo chuid Ghaeilge a úsáid níos mó agus níos fearr dá bharr.

Ach bhí toradh maith ar an obair go dtí seo; sa bhliain 2000, mar shampla, bhí leathchuid de na Gaelscoileanna anseo gan aitheantas - 14 scoil.

Dá thoradh, ar an chéad lá d'Aibreán 2002 d'éirigh an tEaspag Brendan Comiskey as oifig.

Cuireadh pionós ar an imreoir ina dhiaidh sin de bharr fianaise físeáin.

Bainim sult as an DSG gach bliain, agus gach bliain is féidir liom mo chuid Ghaeilge a úsáid níos mó agus níos fearr dá bharr.

Ach dheineadh sé féin an traenáil in éineacht leo agus bhí meas acu air dá bharr sin.

Má éilíonn seo dianiarracht ar an léitheoir ar uairibh is maith is fiú an tíolachadh fileata atá mar thoradh ar an iarracht chéanna.

Droch-thoradh amháin air sin, ar ndóigh, ná gur fágadh seanmheon na rúndachta in áit, luachanna ón ré Victeoiriach a chabhraigh le daoine coimeádacha greim a fháil ar an gcumhacht agus í a choinneáil ar feadh i bhfad.

Sin a chuir tús leis i ndáiríre agus athraíodh mo shaol go hiomlán dá bharr.

I 1980 chúisigh na gardaí 50 duine dá bharr.

Agus cá bhfios nach dtarlóidh sé sin mar, tar éis an tsaoil, nach é iontas agus díol spéise cúrsaí spóirt ná go dtarlaíonn an toradh gan choinne agus an t-éacht glórmhar nuair nach mbíonn súil againn leo.

Agus nuair a thagann nuachtáin an Domhnaigh isteach sa teach ní bhíonn tada eile déanta an chuid eile den lá! Tharla go raibh mé ag déanamh ceardlainne sna Sceirí i gContae Átha Cliath ar lá an olltoghcháin i mí na Bealtaine anuraidh, agus caithfidh mé a admháil gur chaith mé formhór an deireadh seachtaine sa leaba ag faire ar na torthaí agus iad ag teacht isteach.

Tá an *Canberra Times *agus an *Sydney Morning Herald *ina choinne agus tá an *West Australian *ag fanacht le toradh an chogaidh go bhfeicfidh siad an raibh an cinneadh ceart nó mícheart! Dúirt an freasúra sa bparlaimint go bhfuil na heagarthóirí agus tráchtairí i chuile cheann de pháipéir Rupert Murdoch ar fud an domhain, 174 acu, ag tacú leis an ionradh.

Deir sé: "Sular thosaigh an cogadh níor chreid mé go raibh meon an phobail chomh láidir sin in aon cheann de thíortha an Mheánoirthir le go mbeadh athrú réimis mar thoradh air, sin le rá athrú go réimeas a bheadh i gcoinne trádála leis an iarthar.

Ag breathnú ar thorthaí toghchán, is léir gurb é Sinn Féin páirtí na todhchaí ó thuaidh.

Cé go raibh toradh an chluiche an-soiléir i bhfad roimh an deireadh, bhí an cluiche thar a bheith taitneamhach, a bhuíochas sin do na hiománaithe sciliúla lúfara a bhí i mbun báire.

Leagamar isteach i lámha múinteoirí iad agus bhí roinnt torthaí le feiceáil ar an obair sin.

Tá toradh a saothair agus a n-íobartha le feiceáil inniu.

Bhí gach rud faoin gcluiche sin ar fheabhas, dar liom féin: an iománaíocht a bhí sciliúil agus tapa, an choimhlint ghéar, an toradh a bhí idir dhá cheann na meá go dtí an deireadh agus an craoladh féin - gairmiúil agus snasta agus i nGaeilge líofa.

Bhí toradh difriúil ann nuair a tháinig an cáineadh chugainn ó thar lear agus ó Uachtarán a bhfuil meas as cuimse uirthi.

Ar an dóigh seo, is féidir le daoine a chaith blianta fada i bpríosún mar gheall ar ghníomhartha paramíliteacha bualadh go neamhfhoirmeálta le dílseoirí, aontachtóirí, iarphóiliní le míchumas, baintreacha bhaill de chuid an RUC agus daoine a gortaíodh de dheasca eachtraí an IRA.

Ar ndóigh, díolann siad a lán cóipeanna dá thairbhe seo ar an 13 Iúil.

Ní féidir a rá fós cén toradh a bheas ar an stráitéis nua margaíochta, ach b'fhéidir nach mbeidh sé mórán achair go mbeidh tionscal na turasóireachta ar a sheanléim arís.

ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai

Beidh le feiceáil cad é an tionchar a bheas ag toradh an chruinnithe seo ar dhul chun cinn an UUP, ach is léir go bhfuil tús á chur anois le sraith eile coimhlintí a dhéanfas an oiread céanna dochair don dream a n-éireoidh leo is a dhéanfar don dream nach mbeidh an bua acu.

Tá toradh dearfach a d'fhéadfadh a theacht as an choimhlint seo is déanaí: b'fhéidir go dtig le Trimble smacht a fháil ar an pháirtí agus straitéisí an UUP a mhúnlú mar is mian leis féin, gan a bheith ina phríosúnach ag an eite choimeádach.

Cuireann an dumpáil sin na margaí áitiúla as a riocht ar fad, agus bíonn na feirmeoirí sna tíortha sin thíos go mór leis.

Is díol suntais iad torthaí suirbhé a rinneadh ar na mallaibh a léiríonn go mbeidh gá ag mná na hÉireann le cíochbhearta níos mó as seo amach.

Bhí an cinneadh seo bunaithe ar thorthaí dhaonáireamh na bliana 2001.

"Anois, mar thoradh air sin uilig, tháinig athbheochan sa cheol traidisiúnta, go dtí go bhfuil muid anois sa tréimhse is bisiúla riamh ó thaobh an cheoil dhúchasaigh de," arsa Neil.

Leabhar álainn clóbhuailte, arna fhoilsiú ag Cannongate (féirín iontach Nollag do chara a síleann tú cuid mhór de), an dara toradh, agus an comhoibriú leanúnach idir ealaíontóirí sa dá thír a d'eascair as an tionscadal an tríú toradh agus, i ndeireadh na dála, b'fhéidir, an toradh is luachmhaire agus is buaine.

Agus an toradh ar an obair ar fad: imleabhar 340 leathanach a dtugtar bunreacht air.

Freisin, tá Google ag giniúint airgid trí naisc urraithe a thaispeáint taobh leis na torthaí ar ghnáthchuardach idirlín.

Tá an obair fheabhsúcháin ar na bóithre agus ar an iarnród idir Baile Átha Cliath agus Béal Feirste ag dul ar aghaidh le blianta cheana féin, agus feabhas mór ar an nasc idir an dá chathair dá bharr.

Tá an-rath ar an stáisiún teilifíse seo ó bunaíodh é i 1996 agus is cinnte go bhfuil na ghníomhaígh teanga a raibh an fhís acu an chéad lá riamh, agus a throid ar feadh na mblianta fada go dtí gur fíoraíodh an fhís, breá sásta leis an toradh atá ar a saothar.

Brú ama ======= Bíonn ar na seandálaithe obair a dhéanamh go minic na laethanta seo faoi bhrú mór ama toisc go mbíonn conraitheoirí tógála ag fanacht ar a gcuid torthaí sula dtéann siad féin i mbun oibre.

Ní fhéadfadh sé a chás a thógáil chun na cúirte muna dtaitneodh an toradh leis.

Agus, ainneoin dhearcadh an phobail i leith an cheathrú eastát, i mo thuairmse is iad muintir na hÉireann is mó a bheadh thíos leis seo.

Bhí an cinneadh seo bunaithe ar thorthaí dhaonáireamh na bliana 2001.

Is é an toradh a bhí air sin ná nach féidir le dream ar bith dídean a lorg de réir dhlí na tíre má thagann siad i dtír ar cheann de na hoileáin sin.

Ba é a thuar Bertie Ahern ná gur praiseach a bheadh i dtorthaí an toghcháin ó thuaidh agus tháinig an tuar fán tairngreacht.

" Tá torthaí a saothar anois á nochtadh féin do Bhríd, Eileen agus Pierce.

Thar aon rud eile, is dócha go mbeidh daoine ag súil le toradh a fheiceáil ar chuid oibre an Choimisinéara Teanga.

Laistigh de chúpla uair an chloig, bhí toradh an toghcháin oibrithe amach ag an bhfoireann seo - toradh nár fógraíodh go hoifigiúil go dtí i bhfad níos déanaí.

D'fhéadfadh sin a theacht i bhfoirm drochthorthaí toghcháin nó d'fhéadfadh fianaise ó cheann de na fiosrúcháin barrthuisle a bhaint as an Taoiseach.

(Cé gur imir Caoimhín sa Chraobh i '78, le cead speisialta bhainisteoir Manchester United, bhí gortú dá chois ag cur as dó agus ba laige a thionchar ar an gcluiche dá bharr.

Is chun torthaí eolaíochta a scaipeadh a cruthaíodh an gréasán domhanda agus tá NASA ag baint lánúsáide as suíomh gréasáin speisialta (http://marsrovers.

" An dóigh leis gur cailleadh aon rud mar thoradh ar an dul chun cinn sa gheilleagar; ar chailleamar aon rud mar shochaí leis an bhforbairt sin? "Ní tharlaíonn aon athruithe, fiú amháin athrú chun feabhais, gan ceataithe cinnte a bheith ag baint leis agus, cé go bhfuil caoi i bhfad níos fearr orainn anois, is laige anois, creidim, an tionchar ar iompar na ndaoine, meas na gcomharsan agus an mhoráltacht thraidisiúnta.

Is é an dul chun cinn is mó, creidim, ná go nglactar leis go forleathan anois gur le haontú phobal an Tuaiscirt amháin agus nach de bharr foiréigin a thiocfas aon athrú sa chóras bunreachtúil ansin.

Capall rása, nó leath de chapall ba chirte a rá, a bhí ann agus an plean ná go mbeadh an bainisteoir feicthe in éineacht leis an gcapall ag na hócáidí móra rásaíochta agus go n-ardódh luach an chapaill dá bharr sin - nó rud éigin mar sin, sílim.

Chuir na sagairt an ola dhéanach ar gach duine, agus fuair deichniúr acu bás le tífeas dá bharr.

Ach *tá* siad ag rá go bhféadfadh siad tarlú agus, go deimhin, go bhfuil fianaise láidir eolaíoch ann go bhfuil muid ar thairseach na dtarlúintí seo - go bunúsach, go bhfuil olltubaiste dhomhanda i ndán dúinn uaidh seo go ceann 20 bliain, go scriosfar codanna móra den phlainéad agus go gcaillfear na milliúin dá bharr.

Tá buaireamh ar chuid mhór ball de Chumann Lúthchleas Gael (CLG) nach mbeidh de thoradh ar an iarracht is déanaí Páirc an Chrócaigh a chur ar fáil do chluichí idirnáisiúnta neamhdhúchasacha, ach céim eile i dtreo dhíghaelú an chumainn, a chuid acmhainní agus a chuid imeachtaí éagsúla.

Is é an córas oideachais is mó a bhain na torthaí amach go dtí seo.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

Bhí an toradh ba ghaire i mBuiríos Mór Osraí i gCo Laoise.

Níl rud ar bith níos fearr amuigh, dar le Balor an Scolardach, ná bheith cuachta cois tine ó oíche go maidin, do chosa ar an bhac, do thóin ar an chúisín, gloine lán i nglac amháin agus an cianrialaitheoir sa dorn eile, tú ag grinniú grafanna agus táblaí, ag éisteacht le Brians Ó Fearghaíl ag bladar leis agus tú ag fanacht go foighdeach le toradh an naoú cuntas déag ó Scibirín Thoir Theas.

Is é an ghné de na torthaí is mó gur údar imní í ná go dtugann siad le fios go bhfuil ceithre chontae i bhfad taobh thiar den chuid eile agus, dá bhrí sin, nach bhfuil ach ocht gcontae *ar a mhéid* ann dáiríre atá in ann dul in iomaíocht ag an leibhéal is airde.

Táthar ag dúil go bhfaighidh an triúr seo idir 2%-4% an duine, ach má tá an toradh iontach cóngarach d'fheadfadh siad tionchar mór a imirt.

Ach tá an rialtas ag leanstan ar aghaidh le príobháidiú an iarnróid faoi thalamh i Londain agus tá imní ar phaisinéirí agus an Rail, Maritime and Transport Union go mbeidh tuilleadh tubaistí ann dá thairbhe sin.

Mhaígh na hÍostaigh gur rud spioradálta a bhí i gceist le glaineacht an ábhair a d'úsáid siad, ach an n-ardaítear do spiorad agus tú ag amharc ar thorthaí a gcuid oibre? *Is as Doire ó dhúchas í Ciara Nic Gabhann ach tá sí ina cónaí i mBaile Átha Cliath anois, áit a bhfuil sí ag obair mar mhúinteoir ealaíne.