Le deich mbliana bhí baill an chairtéil ag bualadh le chéile gach ráithe le praghsanna a phlé agus a shocrú.

Ar nós *Janus*, amharcann Balor siar agus chun tosaigh; siar ar thrí ráithe de "Beo ar Éigean" agus ar aghaidh isteach sa bhliain 2002 lena chuid tairngreachtaí, mar a bheadh *Oraculum Delphi* ann.

Géaga ag trasnú ar a chéile, patrúin gheoiméadracha, mar a bheadh líníochtaí de chuid Paul Klee, scrábáil páiste, dlúithe an duilliúir agus ansan, ar an imeall, duilleoigín léi féin, scoite amach ar ghéag lom, éan cuideáin… torthúlacht, éagsúlacht agus neamhbhuaine an tsaoil, ciorcal na beatha, na ceithre ráithe… ga gréine, scáth… agus na clocha is na carraigreacha arís, a ndath, a n-uigeacht, a gcruth.

Is aisteach ar bhealach méid an fháiltithe agus an ceiliúradh a deineadh mar, tar éis an tsaoil, is foireann í seo nár bhuaigh aon chraobh ná corn agus nár éirigh léi dul chomh fada fiú amháin le cluiche ceathrú ceannais an chomórtais.

An lá a chuaigh mé féin ar cuairt chuige bhí an cluiche ceathrú ceannais peile idir Dún na Gall agus Baile Átha Cliath le bheith beo ar an teilifís ón ceathair a chlog ar aghaidh agus, mar sin, d'iarr sé orm bualadh isteach chuige timpeall leath i ndiaidh a dó.

Cén fhís atá agat féin don Ghaeilge? Go mbeadh Ceathrú Gaeltachta anseo i mBéal Feirste mar a mbeadh dlúthphobal ag labhairt na Gaeilge i rith an ama.

'Is cóir gearradh siar ar an fhéilire,' a dúirt mé leis agus mhínigh mé dó mo chuid cúiseanna leis an ráiteas: 'Mura mbíonn ach seachtain i ngach coicís agus coicís i ngach mí, ní bheidh ach an dá ráithe sa bhliain: tabharfaidh muid earrach agus samhradh orthu agus ní bheidh daoine ag téamh a gcuid tithe; ní bheidh caiteachas na Nollag níos mó ann; ní bheidh na múinteoirí dod' chrá nó beidh siad ar saoire níos mó ná leath na bliana; agus thar bhuntáiste ar bith eile: ar an bhliain seo chugainn, nuair a bheas mise tríocha trí bliain d'aois beidh mé sé bliana agus trí scór agus i dteideal dul amach ar an phinsean.

Cé go bhfuil siad sa dara roinn anois, rinne siad go maith i gCorn an FA (bhain siad an cluiche ceathrú ceannais amach) agus i gCorn Worthington (cluiche ceannais) nuair a bhí Aldridge ina bhainisteoir.

Gearrann muid trí cheathrú bealaigh síos í, sa dóigh is go mbeidh sí ábalta fás arís taobh istigh de sé mhí.

Cé gur le hÉirinn an ceathrú cuid nó mar sin d'fharraigí na hEorpa, níl ach thart ar 4% de chuóta iascaireachta na hEorpa ag an stát seo.

Ach is é córas an chraobhchomórtais, a chinntíonn go mbíonn míbhuntáiste na heaspa taithí ag gach foireann as Ulaidh (an cuimhin le héinne Doire dhá bhliain ó shin i gcoinne Uíbh Fháilí?) nuair a théann siad chun páirce sa chluiche ceathrú ceannais croílár na faidhbe.

Caithfidh mé a admháil nach ndearna mé seo riamh! Chaith muid an chuid is mó de ráithe ag plé leis an amhrán "Tá na Páipéir dhá Saighneáil" agus is le deireanas a d'fhoghlaim mé é.

Maraíodh 336 duine ar bhóithre na hÉireann anuraidh agus ba é an luas ba chúis leis an cheathrú cuid de na básanna sin.

De réir suirbhé a rinne sí i rith na scoilbhliana 2001/2002, bhí an ceathrú cuid de na páistí idir ceithre bliana d'aois agus ocht mbliana d'aois i gContae Liatroma "ramhar" nó "fíor-ramhar".

5% den daonra ag baint úsáide as an leathanbhanda anois (agus go raibh fás de 30% sa mhargadh in chuile cheathrú anuraidh), ach ní leor iad na figiúirí seo nuair a chuirtear san áireamh go bhfuil ag éirí le tromlach na dtíortha ECFE níos mó ná 12% dá ndaonra a mhealladh i dtreo an leathanbhanda.

Ní hamháin go gcuirtear ina leith gur mharaigh siad cuid mhór uan ach deirtear fosta gur sciob iolar leanbh trí ráithe de chuid Mháire Nic Fhionnlaoich ar an Chloigeann Mhór, sa pharóiste, thart fán bhliain 1700.

An cheist atá anois ann ná an bhfuil siadsan, nó aon dream, in ann dul céim amháin eile agus monaplacht na gcontaetha “traidisiúnta” a bhriseadh faoi mar a tharla ceathrú céid ó shin.

Shroich siad an chéad bhabhta i gCorn UEFA i mbliana agus an cluiche ceathrú ceannais i gCorn Intertoto an bhliain seo caite.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

Feirm Barhill ======= Téann an ceathrú deireanach den tslí trí thalamh feirmeoireachta.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

De réir staitisticí ó Stáit Aontaithe Mheiriceá, scarann trí cheathrú de na tuistí nach bhfuil pósta sula mbíonn na páistí sé bliana déag d’aois, agus i gcás tuistí pósta, ní scarann ach an tríú cuid.

* Gluais • Glossary cuairteoirvisitor saoithiúilpeculiar prochógcave, hovel i gceann mo mharanaengaged in contemplation meanaawl a thriailto try oidíteachers dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told brocaisden le m’uillinnbeside my elbow ag stánadh uirthistaring at it go mínósachrudely an léaráid áirithe sinthat particular sketch sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me dúil bheolive creature cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts frídín deannaighdust germ m’fhabhramy eyelash aireattention glasuainevivid green donnliath na huaimhethe grey brown of the cave feisteas coimhthíochstrange attire seacht fairsingeseven times more wide leadhb leathana wide piece fionnachrithgoose-flesh tír shiocthafrozen country géagalimbs aeráid fhionnuar s'againneour cool climate ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash Géarchéim Munchenthe Munich Crisis slis creigea piece of rock ina dhornin his fist ionsormtowards me cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it treoraitheguides toilteanachwilling comhléaráideoirífellow illustrators cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures brollach is másaíbosom and thighs ag sciolladóireachtscolding ag fiafraí dá chéileasking each other dheamhan fonn ormI wasn't in the mood ghréasobairfancywork saothraithelabourers mo chuid líníochta féinmy own drawing mo shamhlaíocht féinmy own imagination a míniúto explain it tinfeadhinspiration leamhdull páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods sclábhlannasweatshops fá mo choinne féinfor myself a dhath ar bithanything i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world

Léiríonn na figiúirí is déanaí ón Suirbhé Náisiúnta Tí, a thagann amach uair sa ráithe, go bhfuil ceathrú milliún duine sa tír seo fostaithe sa tionscal tógála.

Cé go ndeir 62% go bhfuil siad ag dul chuig an teach tábhairne chomh minic céanna ó thosaigh na Gardaí ag faire ar thiomáint faoi thionchar an óil, léirigh breis agus an ceathrú cuid (28%) athrú ar a n-iompar, á rá nach dtéann siad chuig an teach tábhairne chomh minic.

” Lena chois sin, tá Craobh Phádraig Mhic Phiarais ag obair i gcomhar le Coiste Áitiúil Oileán Acla le cuimhneachán a eagrú ar an tragóid a tharla i gCathair Cheann Tulaich ar 16 Meán Fómhair 1937, áit ar maraíodh deichniúr de mhuintir Acla nuair chuaigh a n-áit chónaithe le thine.

Tugadh na hairm ghoidte do William Stobie, máistir ceathrún an UDA agus gníomhaire de chuid an RUC.

Measann sé, cuir i gcás, gur forbairt an-chorraitheach é an dul chun cinn atá déanta maidir le bunú na Ceathrún Gaeltachta.

Colúnaí bisiúil atá ann a bhfuil cáil bainte amach aige de thoradh a phróis ghéir, agus tá suas le ceathrú milliún focal den phrós sin á bhfoilsiú go bliantúil i nuachtáin náisiúnta na tíre ó bhí 1981 ann.

Tá sé aon cheathrú Síneach, aon leath Afracach, aon deichiú cuid Éireannach, trí fhichiú cuid Rúiseach, Spáinneach, Francach, Sasanach agus Gearmánach.

Is féidir an-chuid de na príomhradhairc a fheiceáil in aon lá amháin agus do scíth a ligean ag ól Zywiec nó Ozocim, nó d’fhéadfá triail a bhaint as na céadta cineál éagsúil vodka atá ar fáil – má bhíonn tú cróga go leor! **Campaí géibhinn**Bhí seancheantar na nGiúdach, Kazimerz, mar chathair inti féin go dtí an bhliain 1791.

Faigheann an Eoraip a ceathrú dá chuid gáis amach as an Rúis agus is tríd na píplínte conspóideacha sin a ritheann a formhór mór.

Beidh ochtar i mbliana agus beidh babhtaí ceathrú ceannais, leath ceannais agus babhtaí ceannais.

’ Agus deir Máirín Nic Eoin: ‘Cé nach raibh sna cainteoirí Gaeilge ach an cheathrú cuid den líon daoine a sholáthair eolas faoin nGorta do Choimisiún Béaloideasa Éireann sna tríochaidí agus sna daichidí, is díol spéise gur i nGaeilge atá daichead faoin gcéad den ábhar a bailíodh an uair sin agus mar a deir Cormac Ó Gráda: ' Má thugtar sracfhéachaint ar na freagraí, is léir go raibh caighdeán eolais an ábhair i nGaeilge i bhfad nios saibhre ná mar a bhí sa Bhéarla'.

Tá sé á rá i mbólaí áirithe, i gcogar sollúnta, go mb’fhéidir go mbeidh 2010 ar an mbliain is fearr riamh ag an saghas Gaeil nach bhfuil aon ní ar domhan is ansa leis ná a bheith ag cur as faoi cheist na teanga.

”* Éire Úr === Dúirt sé gur thug sé cuairt ar scoil i mBaile Átha Cliath thiar an tseachtain roimhe, áit a raibh dath dubh ar a thrí ceathrú de na daltaí.

An t-údar clamhsáin ba mhó a bhí ann is ag bainisteoirí na mbuaiteoirí cúige a bhí sé, is é sin nach mbíonn an dara deis acu i gCraobhchomórtas na hÉireann má chailleann siad an chéad chluiche eile tar éis craobh an chúige a bhaint, is é sin cluiche ceathrú ceannais na hÉireann.

Den 190 milliún duine atá ina gcónaí sa tír, tá 54 mhilliún – an cheathrú chuid – ag maireachtáil faoi íosteorainn an bhochtanais i dtólamh.

Inseoidh mé daoibh: Agus gach iriseoir sa tír ag iarraidh agallamh a chur ar an Taoiseach nua, bhí siad ag scríobh isteach chuig ceanncheathrú Fhine Gael, nó ag bualadh ar dhoras theach an cheannaire, nó ag cur téacsanna gan stad chuig cairde dá gcuid i gcúirt na Léine Goirme.

Íocann an comlacht corradh le 13,000 yuan (€ 1300) in aghaidh na ráithe le cúrsa Béarla a chur ar fáil do Peter, costas bia agus leaba san áireamh.

Má bhí an bia costasach, bhí sé níos blasta ná aon rud eile a d'ith mé le fada, agus is mór an moladh é sin ó dhuine gur ríchuma leis bia! Níl an ceol ar *Bourbon Street* thar mholadh beirte, agus mholfainn don té fiosrach siúl soir ar Bourbon Street, thar an gceantar aerach (áit a bhfuil radharcanna ríspéisiúla le feiceáil tríd na doirse!) go ceantar Faubourg Marigny, agus go háirithe Frenchmen Street.

Mar sin, ní nach ionadh go bhfuil driopás ar mhuintir Bhéal Feirste agus iad ag iarraidh theacht ar bhronntanais a bhfuil go leor airgid acu lena gceannacht, ach tá fáth eile ann - tá an cheathrú cuid d’asraonta miondíola i mBéal Feirste druidte.

Bhí na matáin ag teannadh fán am seo agus gan ach an cheathrú cuid siúlta.

Theastaigh ó Jacobo Árbenz, an t-uachtarán a thogh vótálaithe Ghuatamala, an bochtanas a bhí mar sciúirse ar a thír a mhaolú trí chóras na talún a leasú: bhí trí cheathrú den talamh arúil i seilbh 2% d’úinéirí agus ba é an comhlacht Meiriceánach, United Fruit Company, an t-úinéir talún ba mhó.

Mar thoradh ar an coup d’état seo, cuireadh tús le cogadh cathartha i nGuatamala a mhair ó 1960 go 1996 inar maraíodh suas le ceathrú milliúin Guatamalach.

ie/en/statistics/crimeandjustice) Thug alt le déanaí ar an Irish Times (28 Meith 2013) le fios gur cosúil gur leanadh ar an chaoi seo mar gur tháinig titim eile ar líon na gcoireanna le linn an chéad ráithe i mbliana.

Ní áibhéil é a rá gur tháinig deireadh le ré órga, an ré is órga is dóigh, i stair ghlórmhar iomána Chill Chainnigh ar an Domhnach deiridh de mhí Iúil seo caite nuair a bhuaigh Corcaigh orthu i gcluiche ceathrú ceannais iomána na hÉireann.

Maítear gur Éireannaigh bunáite an ceathrú cuid de na Dubhchrónaigh a ‘throid’ in Éirinn.

Rinne mé agallamh ceathrú uaire ar Radio Cymru.

Ceathrú céad ina dhiaidh sin nach amaideach agus nach truamhéalach é an tuar sin.

De réir an taighde is déanaí atá foilsithe ag Fundraising Ireland, bhí laghdú 11% ar líon na ndaoine a thug síntiúis sa chéad ráithe don bhliain.

An cheist is mó a chuireann imní ar dhaltaí Ardteistiméireachta agus iad ag ullmhú le haghaidh na béaltrialach: céard a dhéanfadh duine le cnap mór airgid? Ach a mhalairt ar fad atá ann do Patrick Clarke, ní haon údar imní í an cheist seo dó mar tá ceathrú milliún euro bainte aige mar airgead duaise ag imirt cártaí.

Cheapfá scaití go bhfuil ar chumas fhoireann Átha Cliath cnaipe éigin a bhrú nuair is gá dóibh chun an lámh in uachtar a fháil ar an bhfreasúra, sa cheathrú deiridh de chluiche de ghnáth.