Má bhíonn deacrachtaí léitheoireachta agat ní bheidh tú in ann na bileoga comhairle a léamh ná an chomhairle a chur i bhfeidhm.

Nuair a theip ar oifigigh de chuid BSL eolas cruinn a chur ar fáil faoi cá háit sa chontae a raibh gá le seirbhís ardvóltais 110 kV, chuir cigire an Bhoird Pleanála an éisteacht ar athló go dtí gur aimsíodh an t-eolas thar thréimhse deireadh seachtaine i mBaile Átha Cliath.

Bhí an-bhaint ag an teaghlach sin leis an Ord Oráisteach - rud a chuir aiféaltas ar an bhean dheas a bhí mar threoraí againn, mar nár mhian léi stuaic a chur ar chuairteoir ar bith.

Bhí Susan ag cur bailchríche ar a saothar nuair a bhuail mé léi agus, thar cupán tae, thug sí píosa beag dá cúlra féin domh chomh maith le heolas ar stair na stiúideonna.

" Ní raibh Gerry ina shuí i gceart nuair is seo anuas an staighre Aoife, ann ach go raibh sí ag cur cos amháin roimhe an cheann eile.

"Sé amhrán de mo chuidse," a deir sé, "agus bheadh gach duine ag caoineadh!" D'fhoilsigh Colm cnuasach gearrscéalta, *Turasóireacht*, i 1995 agus ba mhaith leis an dlaoi mhullaigh a chur leis na scéalta atá á scríobh aige le tamall de bhlianta anois don chéad chnuasach eile.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Tá na dreasachtaí ar fáil le tosú, macasamhail an phacáiste tacaíochta a d'fhógair Údarás na Gaeltachta an mhí seo caite le deis a thabhairt do dhaoine a smaointe gnó a fhorbairt agus a chur i gcrích.

Léim sé isteach sa veain agus chuaigh sé taobh thiar de agus chuir sé a ghualainn agus a leis leis agus bhrúigh sé an bocsa chun tosaigh.

Tá an tír siúlta aige féin ó shin mar iriseoir agus mar fhanaiceach spóirt agus tá peann curtha le pár aige chun cuntas a thabhairt dúinn, ní hamháin ar na cluichí ar fhreastail sé orthu, ach ar dhaoine a casadh dó, eachtraí a tharla dó, scéalta a insíodh dó agus amhráin a canadh dó.

* Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t

Agus ainneoin na himní atá léirithe ag an Roinn Oideachais ina scéim teanga, tá an rialtas ar tí an dlaoi mhullaigh a chur ar chonradh, ar fiú &euro;300m é, le foirgnimh a thógáil dá bhfoireann díláraithe.

Tá sibhialtaigh ann atá ag caitheamh i ndiaidh laethanta na mbairéad gorm nuair nach mbíodh airgead mór á ídiú ar an arm nó nuair a bhíodh an t-arm féin ar fáil chun tinte foraoise a mhúchadh sa samhradh agus an sneachta geimhridh a ghlanadh ó shráideanna Toronto.

Tá na mílte leabhar le ceannach sna siopaí na laethanta seo a bhfuil sé mar sprioc acu cur ar chumas daoine eagar ceart a chur ar a saol agus iad a chur ar bhealach a leasa.

B’fhéidir go bhfóirfeadh sé don cheannaire úr printíseacht a chur isteach agus bail a chur ar bhuneagar an pháirtí ar an tuiscint go dtiocfaidís ar ais le móramh iomlán tar éis tréimhse ghairid a chaitheamh i mbun freasúra.

Más duine tú atá ag déanamh cibear-bhulaíochta ar dhuine eile, ba mhaith liom ceist a chur ort: an bhfuil a fhios agat gur féidir gach rud a chuirtear ar an idirlíon a leanúint go dtí an fhoinse, agus go mbeidh an duine a scríobhann a leithéid freagrach as ó thaobh an dlí de? Sin rud nach bhfuil ar eolas ag daoine áirithe.

Go bhfios dom, níl sé mar aidhm ag na Gardaí deireadh a chur ar fad leis an ólachán agus mholfainn dóibh discréid a léiriú san ghné seo dá bhfeachtas.

I 1970, chuaigh foirne uilig an AFL isteach sa NFL agus chuireadar deireadh lena n-eagraíocht neamhspleách, ach bhí éirithe chomh maith sin leis an Superbowl gur leanadh ar aghaidh leis.

“Nuair a tháinig na foilsitheoirí Reed (foilsitheoirí fhoclóir agus litríocht Mhaoraise) chugam le gairid, mar sin, ag iarraidh athchló a chur ar mo luathshaothair, thapaigh mé an deis an rud a chur ina cheart faoi dheireadh.

Níor breathnaíodh ar an cheantar mar limistéar geografaíochta a dtiocfaí leas a bhaint as ach mar dhún creidimh/polaitíochta ab éigean a chosaint.

Cuireadh ceol ar siúl le nach gcloisfí na meaisínghunnaí agus scréacha na ndaoine a bhí á gcur chun báis.

“Thángamar as an tsáinn áirithe sin,” a deir sé, “agus d’fhoghlaíomar ár gceacht gan ár n-uibheacha ar fad a chur in aon chiseán amháin.

Agus í ina girseach óg, ní chuireadh sí críoch le dán go dtí go mbíodh léaráid déanta aici le cur leis, agus le linn a déaga dhéanadh sí cur síos ildaite ar na brionglóidí a bhíodh aici.

Níl aon rud bainte amach ó thaobh an teanga a chur ar bhonn slán.

San aois dhigiteach, áfach, agus deireadh beagnach leis an dlúthdhiosca, b’fhéidir go bhfuil sé níos deacra do cheoltóirí luach a chur ar an obair a dhéanann an dream seo a bhíonn idir iad féin agus an pobal.

Rinneadh tagairtí rialta le linn na comhdhála don bhéim a chuirtear ar an teaghlach i mBunreacht na hÉireann agus i gconarthaí éagsúla idirnáisiúnta.

Anois, agus an t-albam eisithe agus ar fáil, is gá dom iarracht a dhéanamh ar an gceirnín a dhíol, ar cheolchoirmeacha a eagrú agus ar mo sheó aonair féin a chur le chéile agus a tharraingt timpeall na tíre.

Bhur mbarúil cén chríoch a bhí lena chomhrá le Rudolph the Red Nosed Giuliani? Caidé eile ach “Breast thú!” John WayneAs go brách leis an Ghraoisín Mór ansin gur casadh dó John Wayne McCain, an fear a chuir deireadh leis an chogadh i Vítneam siocair nach raibh na Viet Cong ábalta cur suas leis níos mó i ndiaidh dó cúig bliana a chaitheamh mar chime acu.

Rinne Wallace bocht dearmad go raibh cead ag Caitlicigh dul isteach in Ardeaglais Phrotastúnach Phádraig i mBaile Átha Cliath, agus go raibh cead ag an Déan MacCarthy paidríní a chur ar díol ann ar mhaithe le cúpla euro a chur isteach i gciste na hArdeaglaise, dá mba mhaith leis.

Níl sé dleathach a thuilleadh daoine a chur i bpiolóid le léasadh maith a thabhairt dóibh nó torthaí a chaitheamh orthu.

Cad é a mheasann siad atá de dhíobháil orm? Cad é faoin spéir a bheadh ó dhuine, agus é ina sheasamh in óstán os comhair cuntair &ndash; ceann a cuireadh ansin le duine a chur ar a chúl ag tabhairt amach eochracha! Agus bíonn an strainc seo curtha acu orthu féin.

Sa bhliain 2002, cuireadh brú air eirí as a phost mar mhéara i ndiaidh do líomhaintí a bheith curtha ina leith go raibh sé bainteach le caimiléireacht agus breabaireacht.

Chuir mé an t-eolas seo faoi bhráid Telephone Preference Service (TPS), mar chláraigh mé leo chun go gcuirfí stad leis na scairteanna gan iarraidh.

Táthar tar éis teacht ar shocrú éigin le blianta beaga anuas, rud a chiallaíonn go bhfuil an rud ar fad curtha chun leapa.

“Roimhe sin, bhí daoine as New Jersey ag cur brú orm a bheith ag múineadh na Gaeilge mar go raibh a fhios acu go ndearna mé staidéar ar an teanga ar scoil.

Caithfidh gach duine a bhfuil baint aige leis an bhfadhb áirithe seo &ndash; idir mhúinteoirí, thuismitheoirí, shíceolaithe, ghardaí agus dhaoine óga &ndash; a gcomhairlí a chur i gceann a chéile le go dtiocfar ar bhealaí chun dul i ngleic léi.

Tá nasc suntasach idir iad siúd a chreideann gur féidir cosc a chur leis an homaighnéasachas agus an creideamh.

Ach tá Auschwitz agus Birkenau éagsúil ón áit sin; tógadh iad &ndash; Birkenau (nó Auschwitz II) ach go háirithe &ndash; d’fhonn an oiread daoine neamhurchóideacha agus ab fhéidir a chur chun báis chomh sciobtha agus ab fhéidir.

Rinne muid seisiún taifeadta léi a mhair ar feadh timpeall fiche uair an chloig leis an bhunachar fuaime a chur le chéile.

Tarlaíonn go minic agus taighde ollscoile ar siúl go mbíonn ort tionscadail fhiúntacha a chaitheamh i dtraipisí má thagann an maoiniú reatha chun críche.

“Agus mé i mo dhéagóir, ar ndóigh, bhraith mé go raibh go leor rudaí i bhfad ní ba thábhachtaí ná an ceol &ndash; peil agus araile &ndash; agus táim iontach buíoch de mo mháthair gur lean sí de bheith ag cur brú orm a bheith ag cleachtadh ar bhonn rialta.

Le beannacht na bpóilíní, na bpolaiteoirí agus na ngníomhaíoch pobail sa cheantar, socraíodh ar thoirmeasc iomlán a chur ar ghunnaí.

Más buan mo chuimhne, ní raibh léitheoirí in ann tráchtaireachtaí a fhágáil fiú: is cuimhin liom seirbhís eile a shuiteáil i gcód mo bhlag chun tráchtaireacht a chur i bhfeidhm.

Bheartaigh mé ó mhí roimhe sin maireachtáil shláintiúil a chur i bhfeidhm &ndash; neart aclaíochta a dhéanamh, gan an iomarca a ól, agus gan a dhath ach bia follán a ithe.

Tá Balor an-bhuartha faoinar bhain dá seanchara, agus níos buarthaí fós nár tharla an lascadh céanna do chuid mhór de na daoine a bhí ina suí i Seomra Mór na Dála ag éisteacht lena chur chun báis os comhair an domhain.

Ní mór dúinn ciorruithe géara a chur i bhfeidhm, breis cánach a ghearradh and tuairisc ráithiúil a sholáthar d’ár n-iasachtóirí go bhfuil an toradh ceart ar ár gcuid iarrachtaí sula n-íocfar an t-airgead linn.

Níorbh fhada tofa é gur éirigh leis an beartas seo a chur i bhfeidhm.

Nuair a thug Rodford iarracht leasuithe a chur i bhfeidhm chuir sé olc ar na heochróirí agus maítear gur chuir siad féin mionsonraithe an gobharnóra i gcillín McConville, a bhfuil dúnmharú an Chonstábla Steven Carroll curtha ina leith.

Leisce orm Dóchas a chur i Dinny: =================== Tá Dinny Mc Ginley sa gcás céanna anois is a bhí Éamonn Ó Cuív i 1997: é roghnaithe ina Aire Sóisearach i gcomhrialtas nua, le freagrachtaí na Gaeilge is na Gaeltachta ar a ghualainn.

Is féidir an-fhreagra a thabhairt ar an cheist amaideach sin a chuirtí sách minic roimhe seo, "what good is Irish to anyone?" mar “it can save you for at least four years more from the effects of Alzheimer’s”! B’fhéidir ach an taighde a dhéanamh amach anseo, go bhfeicfear mar gheall ar éagsúlacht leagan amach na dteangacha a bheadh i gceist, vso móide athruithe tosaigh in éineacht le hateanga svo, iad siúd abraimis, le hais dhá theanga svo móide ateanga svo eile, go mbeidh i bhfad níos mó ná ceithre bliana saor ó dhrochthionchar na mallréire i gceist.

Tá an eite chlé ó thuaidh mar atá sí ó dheas; scaiftí beaga a bhfuil ceannaire feidhmiúil acu le taobh na n-oibrithe agus na mbocht a chur chun cinn ach tá muid san aois “nua” seo - *New Labour, neo-liberalism, neo-cons*, daoine ag moladh Poblacht úr ó dheas - nuair is féidir neamhaird a dhéanamh ar "seanrudaí".

Cosúil le moltaí maithe eile a cuireadh os a chomhair, ní dhearna Éamonn Ó Cuív tada lena gcur i bhfeidhm.

Tá ceist na pokies agus na gcearrbhach anó go mór i mbéal an phobail faoi láthair mar gheall ar thuarascáil de chuid an Productivity Commission ar Chearrbhachas, agus ar iarracht chonspóideach atá faoi chaibidil ag an rialtas cónaidhme córas nua náisiúnta a chur i bhfeidhm le gealltóireacht ar na meaisíní a riaradh.


Agus fáilte chroíúil á cur roimh Eilís II (tuilleadh faoi san am atá le theacht), is cosúil go bhfuil stát na 26 Chontae sásta an aimsir chaite a cur ar leataobh, agus ainneoin drochamhras a bheith ar náisiúnaithe ó thuaidh, aithníonn siad nach bhfuil buntáiste ar bith i bheith ag síoramharc ar chúl.


Ach bhí poblachtánaithe gníomhacha ina measc seo, rud a cothaigh nimh san fheoil ag na póilíní a bhí ag iarraidh na fir seo a chur i gcarcair agus chonaic baill den RUC Rosemary Nelson mar chonstaic.

C - Bheadh gá leasaithe radacacha a chur i bhfeidhm ar na struchtúir a bhain leis an gcluiche.

Bhí náire ar m’fhear céile nuair a chonaic sé mé ag sleamhnú síos i dtreo grúpa daoine gan a bheith in ann na coscáin a chur i bhfeidhm! Ar ndóigh, bhí timpistí ag beagnach gach duine sa bhunrang nuair a thosaigh muid amach ach d’aimsigh mé na bunscileanna sar i bhfad agus ní raibh mé ar an duine ba mheasa sa bhuíon ar chor ar bith.

Mar bharr ar an donas, níor fheac bean chéile Keating a glúin nuair a bhuail sise leis an mBanríon cúpla uair.

Deiseanna iontacha iad fosta dóibh siúd a bheadh ag iarraidh an bonn a bhaint de na cearta teangan atá bainte amach ag lucht labhartha na Gaeilge tar éis blianta fada stocaireachta agus ciorruithe a chur i bhfeidhm ins na heagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht orthu.

Ceist tola í: an bhfuiltear dáiríre faoin dá phróiseas chomhairliúcháin seo nó an leithscéal iad le faobhar a chur ar an tua? An ardáin ghaotaireachta iad nó an bhfeidhmeofar ar na moltaí a thiocfaidh astu? Leoga is beag uchtach a thabharfadh na comharthaí go n-uige seo don té a chuirfeadh muinín sna próisis úd.

, thug sí cinnireacht mhisniúil do mhuintir Thaobh an Bhogaigh i nDoire, tar éis do mhuintir na háite bac a chur leis an RUC briseadh isteach sa gceantar náisiúnach.

An loighic atá ag *SmartyPig* ná in ionad creidmheas a íoc ar ais, is féidir an t-airgead céanna a chur ar leataobh is é á thuilleamh agat.

Tá sé chomh maith agam an diallait a chur ar an each chóir, áfach, agus a admháil gur deineadh brachán bocht de theagasc na Gaeilge sa chóras scolaíochta ó bhunú an stáit i leith.

Dhá bhliain? Féinfhoilsiú mar sin! Tá an leabhar amuigh anois (cé nach bhfuil gléas a léite ceannaithe agam go fóill!) agus é tiomnaithe do Mhícheál Ó hAodha, an té a chuir ar bhóthar na féinfhoilsitheoireachta leictreonaí an chéad lá mé.

Tá an baol ann fosta go mbainfear feidhm as le ceisteanna cigilteacha a chur ar an mhéar fhada.

Níor mhiste an cheist a chur fosta an bhfuil a leithéid de choinníoll leatromach i bhfianaise na ndlithe déine a chuireann cosc ar idirdhealú ar bhonn aoise i réimsí eile de shaol na hÉireann? Níor mhiste amharc ar thréimhse feidhme an Uachtaráin fosta.

Tugadh cuireadh do Rannóg an Aistriúcháin ionadaí a chur ar an gCoiste ach níor glacadh leis an gcuireadh.

Céard a dhéanfaidh an Páirtí sin anois? Tá ceisteanna crua le cur agus le freagairt acu sular féidir leo tabhairt faoi fheachtas uachtaránachta arís.

Cá háit a bhfaighinnse clog draíochta? Tá an húr sin ag iarraidh lámha an chloig a chur siar breis agus bliain chun go mbeadh breith ar a aiféala aige agus nach rachadh sé i gcleamhnas le Fine Gael.

com/) Go pearsanta, beidh mise ag iarraidh ar San Nioclás uaireadóir Pebble a shá sa stoca.

Seo an deis aighneacht láidir a chur le chéile, sínithe ag na mílte le cur os comhair Comhairle na nAirí Eorpacha, nuair a bheas siad bailithe anseo faoi chathaoirleacht na hÉireann.

Tá ionradh na Mór-Roinne ar a bhonnaí cearta anois, tá drad an Iarthair nochta agus tá na mílte curtha i mbun slad ar a chéile mar is toil leo, ó Libia go Máilí.

Maidir le laigí polaitiúla - cuirtear téagar le focla Thaddeus Stevens (nár ghearráin iad ag an seanrógaire aclaí céanna) gur éascaigh Lincoln camastaíl pholaitiúil.

Ba léir don Rinneach áfach nach gcabhródh an cur chuige docht seo leis an teanga a chur ar a cosa i measc an phobail.

B’fhéidir, sula mbíonn sé rómhall, go mba chóir tráchtairí maithe arb í an Ghaeilge a dteanga mháthartha – Seán Bán Breatnach, Mícheál Ó Sé, Antaine Ó Conghaile, Gearóidín Nic an Iomaire, Pádraic Ó Sé gan ach dornán a luadh – a thabhairt le chéile agus iad a chur i mbun foclóra ar leith ina mbeadh focail agus nathanna dúchasacha, oiriúnacha agus a chuideodh le tráchtairí óga an cheird a fhoghlaim.

An tseachtain seo caite, bronnadh achainí ar Ard-Mhéara Bhéal Feirste agus é sínithe ag 400 Gael ag iarraidh aitheantais dá dteanga, dá stair agus dá gcultúir sna himeachtaí comórtha:
 “Molaimid, na Ceithre Chéad Saoránach Feirsteach, Gaelach thíos don Ard-Mhéara reatha agus do chomhairleoirí uilig na Cathrach an Chairt seo, Cairt Bhéal Feirste 400, a chur roimh chruinniú den chomhairle iomlán le go bpléifear é agus go dtabharfar suntas do ról agus do shaibhreas na Gaeilge agus an chultúir Ghaelaigh mar chuid shuntasach, bhunúsach d’oidhreacht na Cathrach.

Táthar ag súil go gcuirfí an méid seo an Mhuintir Dúchais ar bhóthar a leasa, ach is cinnte go dteastóidh neart oibre agus comhoibre chun é seo a chur i gcrích.

Rinneamar an t-uafás cainte ar chuile ní sular thóg mé an chéim m’ainm a chur chun cinn agus ballraíocht a ghlacadh.

Is é bunrud an phoblachtánachais go mbeadh cothroime, ceart agus cóir, is cuma cén cúlra, inscne, is cuma cén dath atá ar a gcraiceann, is cuma cá gcónaíonn siad, ach gur chóir go mbeadh an fáil nó an rochtain chéanna acub agus na deiseanna céanna acub ar theach, díon a chur os cionn a gcloigne, fostaíocht a fháil, deis ar shláinte, ar oideachas agus mar sin de.

Ba mhaith liom an méid seo a chur ar an cheirnín: bíonn mise agus na múinteoirí anseo ag obair cosúil le madraí, ag múineadh na Gaeilge Gaelaí do pháistí an cheantair seo, agus tá siad an-mhaith ag an Ghaeilge.

Mar sin, ní thiocfaidh feabhas mór ar choinníollacha oibre sna tíortha bochta go mbí na rialtais s’acu in ann córais chearta rialacháin agus sábháilteachta a chur i bhfeidhm.

Bíonn an reitric beag beann ar an bhfírinne ana-mhinic, áfach, agus nuair a bhaintear earraíocht fheidhmiúil aisti, ní mór dúinn a thuiscint nach coinníoll riachtanach í fírinne sa reitric pholaitiúil.

Pléadh é ar chlár Mháirtín Tom Sheáinín agus shíl go leor daoine gur drochrud a bhí ann tionlacan a chur leis an sean-nós ach ní sin a bhí i gceist ar chor ar bith.

Sracadh go Ceann Scríbe ========== Thar aon ní eile áfach, bhí a intinn soiléir faoin ngné den chluiche ba thábhachtaí a shaothrú agus a chur chun cinn i gcónaí: an bua.

Searc nach Searcfar ======= I ndiaidh blianta fada agus Luigi anois ina bhaintreach, shocraigh sé scríobh chuig an chlár teilifise Rúiseach, ‘Zhdi Menya’ (‘Fan Liom’), a fhéachann le daoine atá ar seachrán óna chéile a chur a dteagmháil arís.

Anuas air sin, rinne an CIA buíonta frith-Árbenz a armáil is a shlógadh agus faoi lár 1954 bhí Árbenz éirithe as mar uachtarán agus drong míleata curtha i gcumhacht mar chomharba air.

Cleamhnas ar Mífhonn ========= Ar dtús báire, ghlacfá a rá go rachaidh sé an-dian ar Fhianna Fáil agus ar Fhine Gael an seanfhaltanas atá eatarthu a chur ar leataobh.

Vótáil na daoine i reifreann chomh fada siar leis an mbliain 1979 chun a chur ar chumas an rialtais reachtaíocht a chur tríd an Oireachtas le go dtabharfaí an vóta sna painéil ollscoileanna do na céimithe ó na coláistí tríú leibhéal ar fad.

Tá ardghradam ag an mBéarla sa domhan idirnáisiúnta agus má bhíonn Gearmánaigh óga ag iarraidh dul chun cinn a dhéanamh sa saol, is i dtreo an Bhéarla a rachaidh siad (abairt a chuireann roinnt Éireannach ag dioscán fiacla is dócha).

Ar Son na Drúise ======= Den chéad uair le trí scór bliain fuair Balor bearradh gruaige, agus cheannaigh sé buidéal Optrex le loinnir a chur ina shúil nimhe aonair.

Ní raibh aon leisce orthu, mar sin, an cinneadh a dhéanamh a leas féin a chur chun cinn ar dhílseacht agus thug siad bata agus bóthar do Gillard.

Iarracht sainiúil ab ea an dráma seo an id agus super-ego Freud a chur i riocht drámatúil dúinn.

Ach ’sé an cheist ar cheart a bheith curtha ar an Aire Oideachais agus ar gach Aire eile ná seo: Más amhlaidh nach bhfuil dóthain foirne ag do Roinn le déileáil le pobal na Gaeilge ina rogha teanga, céard tá sibh le déanamh faoi? An Tréas a Chomóradh ======== I gceann roinnt blianta eile beidh ar an státchóras daoine a earcú arís.

Na hAirm Ollscriosúla ========= Ach tharla aisfreagra ó phobail an Iarthair nach raibh na rialtais ag súil leis: nárbh é eachtra mar seo a chur tús le cogadh na hÍaráice, nuair a d'inis rialtais Mheiriceá agus Shasana bréaga faoi ‘airm ollscriosúla' Saddam Hussein? Cuireadh freagairt buamála chun vóta i bParlaimint na Breataine, agus diúltaíodh di.

Is cinnte go bhfuil an-mheas ag daoine ar Adele as ucht a cuid mothúchán a chur trasna ina cuid amhrán.

Ag Mealladh na nEorpach ========== Tá cuma dheas ar an gcarr seo, is SUV í agus ba mhór an t-éacht í a chur ar an margadh.

Bhí an geilleagar chomh fada as a riocht ag tús na géarchéime agus go raibh ar an rialtas dheireanach ceartúcháin ollmhóra choscracha a chur i bhfeidhm in achar an-ghearr.

Is iondúil go gcuireadh ógánach tréimhse printíseachta isteach i measc na sóisear sula bhfaighfeadh sé ardú céime go dtí an díorma é féin.

*’ Bhí macasamhail Elliot Ness ag na póilíní fosta a bhí mar aidhm aige múineadh a chur ar lucht an fhoréigin.

Is maith liom Gaeilge a chur os comhair an tsaoil i Sasana.