Bhí Susan ag cur bailchríche ar a saothar nuair a bhuail mé léi agus, thar cupán tae, thug sí píosa beag dá cúlra féin domh chomh maith le heolas ar stair na stiúideonna.

D'amharc Úna ar an fhuílleach agus dúirt sí léi féin, "Is dócha go bhfuil seo uilig á chur dá ghoile.

"Bhí an rud brúidiúil ó thaobh a bheith á chur i bhfeidhm go praiticiúil.

Beidh sé freisin, áfach, ar lámha slam mhór de pholaiteoirí an deiscirt atá faoi láthair ag cur a leas gearrthéarmach polaitíochta féin os cionn leas fadtéarmach mhuintir na hÉireann, thuaidh agus theas.

"Órú, tá mé á chur ó lá go lá," arsa Máire.

An t-am seo, ní bheadh siad “ag cur a mbeatha i mbaol mar óglaigh de chuid an IRA ach mar ghníomhaithe i ngluaiseacht náisiúnta i dtreo neamhspleáchais agus aontais.

“Níl na hionadaithe a thogh muid ag déanamh ionadaíochta ar ár son agus tá sin ag cur an daonlathais i mbaol,” ar sé.

Ní raibh go leor Bíoblaí ann d’achan duine, agus ní raibh léamh acu uilig, mar sin d’fhás an nós seo bheith “ag cur na líne amach”.

Cad chuige a ngearrfaí pionós ar sheanfhear i mBearna a labhraíonn teanga a mhuintire, mar go bhfuil scaifte *yuppies* i ndiaidh bogadh isteach sa cheantar? Ar cheart an milleán a chur ar chainteoirí dúchais den scoth as a laige is atá an Ghaeilge ina gceantar? Is cinnte, áfach, nach féidir leanstan ag cur na ceiste cigiltí seo ar an mhéar fhada.

Bhí sé an-ghreannmhar na mná a fheiceáil gléasta suas agus ag cur gothaí galánta orthu féin.

“Mar sin, beidh tú ábalta siúl amach as an áit má atá siad ag cur brú ort.

Bhí sé go hiontach an fásra agus ainmhithe na nAlp a fheiceáil, an marmat mar shampla, agus bhí áthas orm a chloisteáil le gairid go mbeadh Páirc Náisiúnta Chill Airne ag cur an iolair mhara ar ais sa cheantar sin roimh i bhfad.

Mar dhuine atá ag treabhadh ghort na hiriseoireachta Gaeilge, is iomaí uair a bhí cathú orm féin dul i muinín an fhóid mhóna chéanna ach measaim go bhfuil iriseoirí na Gaeilge ag cur barraíocht brú ar acmhainní nádúrtha mar atá.

Faoi láthair, tá Bríd (atá ina stiúrthóir ar Aisling Ghéar) ag cur le chéile an chláir don bhliain seo chugainn.

Tosaíonn ag cur na ndordán i dtiúin.

Beidh an tAthair ag cur fainice ar dhaoine fá dtaobh d’aimhleas an óil, an Mac ag fanacht amach ón GAA - na Gaeilgeoirí Aeracha Aontaithe - agus an triúr acu ag iarraidh díchoimisiúnú a dhéanamh ar na bairillí breise Guinness a bheas curtha i dtaisce ar eagla na hEaglaise ag Gearóid Ó Mór Ghuth.

Mar bharr ar an bhagairt, beidh taifid de theachtaireachtaí á gcur ar Youtube, le go dtuigfidh an saol mór na deacrachtaí a mbíonn aici cur suas leo.

Agus garchabhair á cleachtadh agat, is é an chéad rud a dtugann tú faoi ná measúnú a dhéanamh ar a bhfuil tarlaithe, gan do bheatha féin a chur i mbaol.

“Roimhe sin, bhí daoine as New Jersey ag cur brú orm a bheith ag múineadh na Gaeilge mar go raibh a fhios acu go ndearna mé staidéar ar an teanga ar scoil.

B’éigean do Robinson gníomhú agus táthar ag caint ar chás dlí a chur sa tsiúl le go bhfillfear ar an leagan ar aontaigh an Tionól air.

Cén t-iontas mar sin gur minic nach mbíonn na boird stáit ach ag cur séala ceadaithe ar chinnidh atá déanta ag feidhmeanaigh na heagraíochta.

Bhris mé isteach i seomra eagarthóireachta chun eagarthóireacht a dhéanamh ar na físeáin saor in aisce – bhí mé ag dul i bhfiontar di.

Ní hé go raibh teicneolaíocht nua i gceist; is cur i bhfeidhm nua a bhí i gceist agus tuiscint níos fearr ar na bealaí a raibh daoine sásta úsáid a bhaint as an dteicneolaíocht sa saol gnách laethúil.

Oíche amháin, agus mé ag scimeáil ar an idirlíon, chonaic mé teachtaireacht ó dhuine a bhí ag cur crosfhocal i dtoll a chéile d’fhoghlaimeoirí Gaeilge.

Cur na Ceiste ====== Ach, níor mhaith liom imeacht rófhada ón scéal, agus mar sin pillfidh mé ar Bhalor Óg bocht ina sheasamh go faiteach ag béal na pluaise, é ag bogadach thart le teann faitís, agus é ag fanacht le freagra a athar faoin bhrí atá le ‘polaitíocht’.

Ba é an chúis ar bunaíodh an mheitheal athbhreithnithe úd ná go bhfacthas do lucht cur chun cinn na hiomána san ardchathair nach raibh staid ná stádas an chluiche ársa sásúil ná sláintiúil le hais spóirt pháirce eile agus le fada roimhe sin.

, thug sí cinnireacht mhisniúil do mhuintir Thaobh an Bhogaigh i nDoire, tar éis do mhuintir na háite bac a chur leis an RUC briseadh isteach sa gceantar náisiúnach.

Ach ainneoin a gcuid focail fonóide ar bhealach is iad lucht díspeagadh na Gaeilge iad féin atá ina n-ábhair mhagaidh sa chás seo.

De réir tuarascáil de chuid an Choimisiúin Eorpaigh maidir le ballstáit a bheith ag cur moltaí i bhfeidhm ó thaobh cosaint a thabhairt do pháistí sa domhan digiteach, níl treoirlínte tugtha isteach ach ag deich gcinn acu.

Sa lá atá inniu ann, áfach, bíonn daoine ag tarraingt grianghraf i gcónaí, ar an ghuthán póca nó le ceamara beag méarach agus iad a chrochadh ansin ar Facebook.

Má táimid ag cur dlí tíre i bhfeidhm, tá sé tábhachtach nach ritear, a gcaithfear thríd an Dáil, an-sciobtha agus gan mórán cíoradh a dhéanamh faoi, rud atá ag tarlú i láthair na huaire de bharr go bhfuil an móramh chomh mór ag an rialtas.

D’éirigh leo na beartais seo a chur i bhfeidhm cionn is gur ghlac an pobal le brí an áitimh a bhí taobh thiar díobh, ’sé sin, go bhfuil calaois go forleathan maidir le sochar leasa shóisialaigh, agus go gcuirtear an-chuid airgid amú ar dhaoine nach bhfuil sásta obair a fháil de bharr gur rathúla ar fad iad gan post a fháil.

An toradh atá ar seo go mbíonn na comhlachtaí seo ag cur brú millteanach ar ghnólachtaí áitiúla a bheith saor agus solúbtha.

Sna cluichí áirithe sin, ba ghnáthach liom an geall a chosaint tré €4 a chur nach gcríochnódh an cluiche gan scór.

Cén fáth a rachaidís amach ag dó gluaisteán nuair a d’fhéadfaidís a bheith ag caint le cailíní ar facebook nó ag cur físeán ar Youtube.

Saothar Mór Joe Mitchell, an Foclóir Breatnais-Gaeilge ========================= Duine díobh sin, fear dúthrachtach séimh, tá blianta maithe caite aige ag cur an chéad fhoclóir Breatnais-Gaeilge i dtoll a chéile.

Gníomh Beag le Déanamh, Coiscéim Bheag le Glacadh ========================= Ba mhór ab fhiú cuimhneamh ar ghreamáin Ghaeilge a chrochadh ar na carranna seo, carranna an Oireachtais, sa gcaoi go mbeidh na carranna ag tabhairt aghaidh abhaile i ndiaidh an Oireachtais agus an Ghaeilge le léamh go feiceálach ar a ndroim.

Is cinnte go bhfuil an-mheas ag daoine ar Adele as ucht a cuid mothúchán a chur trasna ina cuid amhrán.

Táim tar éis gabháil tríd - i ndáiríre táim fós i gcroílár - taithí saoil a raibh mé ag súil go mór leis ach atá ag cur brú millteanach orm.

Ní bheadh mórán d’fhadhb agam leis an gcéad cheist ar an mbileog, a fhiafraíonn de gach iarrthóir an mbeadh sé/sí ag labhairt Ghaeilge ‘go rialta agus mar gnáthchleachtas sa Phairlimint’? Bheadh deacracht agam leis an tarna cheist ar an mbileog: ‘Ceist 2: An bhfuil tú sásta a fhógairt go poiblí mar chuid de d’fheachtas toghchánaíochta gur mian leat go ndéanfaí an maolú ar stádas na Gaeilge san Aontas Eorpach a chur ar ceal ag deireadh na bliana 2016?’ Mínítear cúlra na ceiste go soiléir ar an mbileog: cé go bhfuil aitheantas san AE ag an nGaeilge ó tús 2007 mar theanga oifigiúil, cuireadh ‘maolú’ faoi dhó ar stádas oifigiúil a chur i bhfeidhm ina iomláine.

Bhí sé mar chuid de mo shaol agus mé ag fás aníos agus ag plé drámaíochta agus scéalta, ag plé aisteoirí agus carachtairí Tionchar na Drámaíochta ======= **SMM: Caithfidh gur shaighdigh sé sin thú i dtreo na scríbhneoireachta agus na teilifíse?** ANGBh: Go cinnte! Gan amhras ar bith agus crothnaím go mór m’athair anois, ar na mallaibh ansin, bhí mé ag cur iarratas le chéile le cur isteach ag TG4.

B’fhéidir go dtabharfadh sin deis éicint don Lucht Oibre tíocht aniar ón dtubaist atá i ndán don pháirtí ag an gcéad toghchán eile, má tá siad fós ag cur beartas Fhine Gael i bhfeidhm.

Cíorann Colm Mac Séalaigh roinnt de na deacrachtaí a bhaineann le feidhmiú na rialach.