Tá an péire acu le feiceáil ar na milliúin caipéis rialtais, ar thuarascálacha agus ar phasanna.

Ag tús ár gcomhrá mhothaigh mé go raibh sí pas beag amhrasach faoi mo leithéidse, bean óg, a bheith ag cur agallaimh uirthi.

Thóg sé an bosca agus go hádhúil le Dia nocht na pasanna roimhe.

Tá an grúpa daoine seo thar a bheith ciúin, iad siúd nach raibh anseo cheana pas beag neirbhíseach, b'fhéidir, faoi bheith ag tabhairt faoi fhoghlaim na teanga.

An t-aon uair a tháinig corraí orm féin fán teanga sa tír seo ná nuair a chuaigh mé le mo phas a athnuachan in Ambasáid na hÉireann.

Chuir mé mo lámh isteach i mo phóca agus bhain mé amach mo phas Éireannach: "Is saoránach de chuid na hÉireann mé, agus sin sin," arsa mise, agus chaith mé an pas ar an tábla.

Níor tugadh cead ach oiread don fhoireann cosanta pas Rupert a fheiceáil.

Léiriú amháin ar an bhfadhb ná gur iomaí duine a raibh an pas saorthaistil aige nach raibh in ann é a úsáid mar go raibh cónaí air cúpla míle ón bpríomhbhóthar.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

Fágfaimid na ceisteanna faoi fhóirsteanacht Frank Connolly mar stiúrthóir ar an Centre for Public Inquiry (CPI) agus na líomhaintí gur thaistil sé chun na Colóime i dteannta baill shinsearaigh den IRA ar phas bréagach ar leataobh ar feadh bomaite.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

Ina gcás siúd, bhíothas ag lorg cóipe den ghrianghraf a bhí istigh leis an iarratas bréige a líomhnaítear a rinne Frank Connolly ar phas.

Faigheann an cuairteoir foirm ansin ó na húdaráis, líonann sé í agus cuireann ar ais í, mar aon le dhá ghrianghraf pas de féin.

Má éiríonn le duine pas a ghnóthú sa scrúdú, bronntar teastas air le dearbhú go bhfuil cumas sa teanga bainte amach aige ag leibhéal áirithe.

Cuir i gcás go bhfuair duine litir dochtúra a thug le fios go raibh máchail coirp air agus gur cháiligh sé do phas saorthaistil dá bharr.

Fuair mé smitín ó paratrooper uair eile agus mé i mo dhéagóir cionn is go raibh pas Éireannach agam.

Club an Chonartha, siopaí nó gnólachtaí inar féidir gnó a dhéanamh trí Ghaeilge, comhlachtaí stáit cosúil le hOifig na bPasanna srl.

Má bhuail, ámh, ní cuimhin liom é (agus is é sin bua an spiaire, ar ndóigh!), agus is mór an trua dom é, ó bhíodar ag spiaireacht faoi phasanna Éireannacha leis an ainm Murphy! Caithfidh sé nach raibh an bheirt seo ródháiríre faoina n-ionannais bréige, ó bhí canúintí láidre Slavacha acu, in ainneoin an ainm! Dar le comharsana na beirte, bhí na "Murphys" (fíorainmneacha: Vlaidimir agus Lidia Gúrdheiv) á bhfaire le tamall.

Mar a mheabhraíonn an Roinn Gnóthaí Eachtracha agus Trádála: Tá cead taistil ag aon saoránach Éireannach ar bhun a phas Éireannnaigh.

Pointí ardteiste agus fiú sna coláistí tríú leibhéal, tá brú pas a thabhairt do gach éinne agus ní chun leas an oideachais an méid sin.

Mhol siad do Rialtas Éireannach na hÉireann go dtabharfaí vóta dom le caitheamh i dtoghchán na huachtaránachta mar Éireannach agus mar Ghael, cionn is, dar liom, dalta an fhile a d'imigh ar shlí na fírinne an mhí seo caite, "tá mo phas glas" - cé go bhfuil mé i mo chónaí i Leath Choinn.