Cé go raibh pacaí beaga tosaitheora de bhoinn ar fáil ón 17 Nollaig, níl taithí ag an gcuid is mó de mhuintir na hÉireann ar an airgeadra nua seo.

Cad a tharla do *people power*, an chumhacht ollmhór sin a bhris riail iarainn an Cumannachais agus a thug bata agus bóthar do Ceausescu, do Hoenniger, don iliomad deachtóir, beag agus mór, in oirthear na hEorpa? Cá bhfuil sé i dtuaisceart na hÉireann? Tá an oiread sin eagla ar dhaoine roimh an dream eile - agus sin gach aicme den tsochaí - nach bhfuil siad sásta bata agus bóthar a thabhairt don tseicteachas.

Agus ná bí ag súil le trócaire ó iriseoirí mar is páca madadh cáidheach iad iriseoirí a náireodh a máithreacha féin dá dtabharfaí an chéad leathanach dóibh.

Ach nuair a chuirim an chathair i gcomparáid le hÉirinn maidir le timpeallacht, ní shílim go dtiocfadh liom a bheith i mo chónaí ansin arís - an trácht trom gan stad gan staonadh, na traenacha plódaithe faoi thalamh agus an dóigh a nglacann sé uair go leith tiomáint ó lár na cathrach go dtí an t-imeall.

Thug Caoimhe caint sa Chultúrlann ar Bhóthar na bhFál, agus bhí an amharclann ansin plódaithe.

* Gluais • Glossary sprioctarget ní túisce anseo thúno sooner are you here iontach slachtmharvery tidy beathalife mórphearsa ficsingreat fictional character dílleachtaorphan sa tsraithin the series uaighgrave an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work oilithreachtpilgrimage clúiteachrenowned a mhaíomhto boast iarsmalannmuseum tairgtear camchuairteannatours are offered bantreoraífemale guide díomhaoinidle ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life troscánfurniture sprúillí mionsonraíochaminor fragments col ceathrachacousins ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it adhlacthaburied i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors iad a rangúto categorise them SeapánaighJapanese díograiseachenthusiastic searmanasceremony a fhiafraí deto ask dúilliking luachannavalues chomh patuar intias apathetic towards her smidword, syllable carrchlóscarpark mionsamhailminiature éalúescape proinntitherestaurants camchuairt oidhreachtaheritage tour baiste asnamed after a cuid pearsanher characters bunchlochfoundation-stone straitéis mhargaíochtamarketing strategy uimhirphlátaínumber plates gléastadressed príomhsheómain show Oileánaighisland-people mórtasach asproud of dúchasachnative mangairísellers ollúna mórluachachaself-important professors tionscalindustry débhríochambiguous bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on tuairiscítearit is reported frith-Anneanti-Anne Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged fonóidmockery d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image casadhtwist is barrúlafunniest cúiseamhaccusation leispiachaslesbianism (chuir sí(she nuair a d'áitighwhen she argued comhdháilconference leispiachas folaithehidden lesbianism cairdeasfriendship cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love oirirceminent flúirse tagairtílots of references homa-anghráchhomo-erotic traidisiúnaithetraditionalists ábhar a stoitheadhto take material comhthéacscontext náireachshameful scannalachscandalous nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis i dtólamhalways treoraí ar leitha separate guide na sluaite leispiachathe crowds of lesbians díoltas DéGod's revenge mallaithedamned go mear ocrachquickly and hungrily páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park tithe itheacháineating houses tuirlingtto alight ar an drochuairunfortunately níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of ag foghlúplundering ag creachlooting fáilteachwelcoming go gealgháireachcheerfully le teann diabhlaíochtaout of devilment sé glúinesix generations dubh le turasóirípacked with tourists cárgrimace níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips oineachhonour freastalaíwaitress babhla seabhdairbowl of chowder ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk diúilicínímussels breallachclam portáncrab gliomachlobster trosccod róshrónachtoo nosey meascthamixed glasraívegetables diúgann tú an t-anraithyou drain the soup an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet

Bhí an baile plódaithe le muintir na háite agus cúpla turasóir ag féachaint ar a raibh ag tarlú go himeallach agus go heaglach, mise san áireamh! B'iontach an t-atmaisféar a bhí ann, áfach.

ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai

Níor lú air an diabhal ná *flat packs*.

Dhírigh sí freisin ar dhaoine as an Áis, ag rá nach gcloíonn siad le nósanna agus traidisiúin na tíre seo agus gur chóir dóibh glanadh leo.

Tugadh bata is bóthar dóibh.

An Éire ba mhaith leat a bheith ann do pháistí do gharpháistí? Éire dhátheangach agus Éire a bheadh ar thús cadhnaíochta san Eoraip.

Beidh úsáideoirí na bpacáistí sin in ann an Paca Comhéadain Teanga speisialta a íoslódáil ón idirlíon agus a chur ag obair gan aon chostas breise.

Bíonn an chearnóg plódaithe le turasóirí, agus i rith an tsamhraidh bíonn neart caifí faoin spéir inti.

) Daonra níos lú ======= Bhíodh páirc Chamuis dubh le gasúir sna 60í agus 70í, ach níl an daonra chomh mór anois is a bhíodh sé agus, dá bhrí sin, tá sé níos deacra foirne a chur chun páirce.

Bhí an áit barrlán agus ba Spáinnigh bunús dá raibh istigh.

Bhí sráideanna an mhargaidh dubh le daoine, agus is cosúil go mbíonn siad mar sin sách minic.

Agus scríofa go soiléir ar an fhógra ar chlé bhí na focail *An Dara Terminal*, agus taobh thiar den fhógra sin chonacthas dóibh aerfort a bhí ní ba mhó agus ní b’fhairsinge agus ní ba scópúla ná JFK féin, agus é sin fosta lomlán le daoine.

Agus cé a thógfadh é sin orthu? Ní túisce go raibh an bua fógartha ach go raibh an chonairt ag tarraingt ar Gharraí Eoin sa tóir ar scéalta suaracha faoina saol pearsanta.

Sa sráidbhaile nua, bhí na hiascáirí ábalta na scadáin a dhíol díreach leis na saillteoirí agus bhí fostaíocht ar fáil ag baint as an iasc, á shailleadh agus á phacáil.

Mar a bheifeá ag súil, bhí na sráideanna dubh le daoine ó achan chearn den domhan.

Tharla cuid den phlean a bheag nó a mhór mar a gealladh – an chuid sin a foilsíodh cheana féin roimh Transport21! Tá ag éirí go breá leis an stáisiún nua i nDuga Spencer i longlann Bhaile Átha Cliath, ach bíonn gearáin sna nuachtáin beagnach gach lá faoi na tramanna Luas bheith róphlódaithe, fiú amháin agus tramanna móra nua dhá urlár á n-úsáid.

folachcovering nochtnaked slaitín saileachwillow rod á lascadhthrashing her ar chúl na gclaíochabehind the stone walls an iarraidh seothis time Cuardaitheoirí Rudaí AisteachaSearchers for Strange Things saineolaitheexperts ráflaírumours cleamhnaitherelations by marriage fireann nó baineannmale or female a ndrioballtheir tail ganntan olaoil shortage stangadhstart ag útamáilfumbling ag cogarnaílchewing gaibhte a chodladhgone to bed sórt baoitea kind of bait go mbéarfaidís airthat they would catch him drochfhliúa bad flu cragtha ceartbadly hit cliabhrachchest cáirseán aisteachstrange wheeze duáinkidneys ag fual ina threabhsarwetting his trousers fliuchándrenching eascainecurse bá is múchadh airdrowning and smothering on him cóir leighistreatment seanmóirsermon a rachthis outburst a phaca diabhalyou pack of devils ar bhealach bhur n-aimhleasaon the road to ruin go bagrachthreateningly fainicwarning cúrfoam ag gíoscángrating i ngábhin a dangerous situation collachcrude, fleshy person scuaid tearraa splattering of tar isteach ina chlabinto his mouth

Is féidir a shamhlú go héasca go bhfuil tú i ndiaidh dul siar in am agus tú ag siúl na sráideanna plódaithe meánaoiseacha thíos faoin *Campanile* (cloigtheach) grástúil a rinne Giotto a dhearadh sa 13ú haois agus an chruinneog chreathach a thóg Brunelleschi don *Duomo,* an ardeaglais mhaorga atá suite go bródúil i gcroílár na cathrach.

Go tobann, bhí an halla dubh le daoine arís, iad uilig ag iarraidh dí.

Beidh an áit plódaithe agat gach oíche.

Ba é 93 meánaois na seansaighdiúirí agus bhí duine amháin acu 112 bliain d’aois! Tá 16 stop oifigiúla ar thuras an bhláir, iad marcáilte go soiléir le comharthaí bóthair, agus gach ceann plódaithe le carranna agus busanna.

Bhí muid réidh lenár mbealach a bhrú amach fríd an ocht milliún duine a bhí dingthe isteach i bPáirc na Féile nuair a chonaic muid fógra mór a thóg ár gcroí: An Ghaeltacht.

Siopa amháin, díreach síos ón óstán, Don Quixote, plódaithe.

Agus beidh an M50 plódaithe agus puntáilte agus lán go timpeallán acu siúd ón taobh ó dheas a bheas ag iarraidh teacht aduaidh agus acu siúd ó thuaidh a bheas ag iarraidh teacht aneas, nó tá Gaeltachtaí ó thuaidh agus Gaeltachtaí de shórt ó dheas.

Beidh deis ag gach aerlíne iomaíocht thrasatlantach a dhéanamh ó Heathrow – más féidir leo spás a fháil (nó íoc as) san aerfort plódaithe sin.

I ndiaidh an agallaimh chuaigh muid go dtí bialann phlódaithe, áit ar bheannaigh sé de réir ainm do chuile dhuine san áit.

Bhí an fhaiche imeartha plódaithe an chéad mhaidin agus idir bhuachaillí agus thuismitheoirí ansin.

De ghnáth, bíonn lár an bhaile plódaithe le turasóirí mála droma, agus bíonn corr-réalta scannáin nó rac-cheoil ag spaisteoireacht ina measc freisin.

Bhí fear darb ainm Mícheál Ó Seighin á chasadh i seomra lom, íseal, plódaithe, agus bhí gach éinne faoi gheasa beagnach ag an gceol agus ag an mothúchán a bhí á léiriú sa chasadh sin den amhrán.

Gach samhradh, áfach, bíonn an-chuid cluichí idirnáisiúnta cruicéid ar siúl agus plódaíonn na leantóirí isteach sna staideanna le féachaint orthu.

Tá íomhánna de phríomhchathracha na Síne, a bhíonn dubh le rothair de shíor, feicthe ag beagnach gach duine.

Chuaigh Fremont amach le boscaí pacála a cheannach agus nuair a tháinig sé ar ais leo, rith sé leis an bheirt acu agus iad ag amharc ar na boscaí go mbeadh siad an-mhaith mar thaisceadáin.

Nuair a théann na meáin in éadan bainisteora, is iondúil nach mbíonn an dara suí sa bhuaile aige ach bailiú leis (cuimhnigh ar Steve, Mick, Brian, Warren agus eile).

Táthar den tuairim go mb’fhéidir gur thairg O’Brien an bronntanas agus Steve Staunton fós ina bhainisteoir, rud a chiallódh go raibh brú áirithe ar an FAI bata agus bóthar a thabhairt do Staunton.

Bhí lamairní plódaithe le báid seoil, siopaí beaga deasa ag díol giuirléidí, bialanna le gach uile shórt bia acu, agus tábhairní beaga ina rabhthas in ann suí amach faoi chrainn ag ól.

Thug Abbott bata agus bóthar do Macfarlane mar urlabhraí i dtaca le hathrú aeráide ina chomhaireacht chúil nua agus cheap sé ina ionad an Seanadóir Nick Minchin.

Is é seo an chéad chlárú a dhéanfar i ndiaidh do Bhrian na Gairleoige Fiáine a bheith ina Rí ar Mhnáibh , ar Fhearaibh agus ar Ógánaibh Éireann agus do Bhrian na Grúise Gairgí a bheith díbeartha ar ais mar Ghobharnóir ar na drongaibh lár tíre.

"Aha!" arsa Daithí, "seo an fáth nár tháinig ach fiche go dtí an club leabhair an mhí seo!" Bhí an tábhairne plódaithe agus gach teilifís ann ag taispeáint na Stáit Aontaithe in aghaidh Ghana sa Chorn Domhanda.

Dúrt le Cáit, tréis deich mbliana – haigh a chailín, díolfaimíd an tigh is baileoimíd linn abhaile.

Cén fáth a ndeachaigh roinnt ainmneach as feidhm fad is a mhair cuid eile? Tá sé níos éasca an cheist sin a fhreagairt i gcás Shasana, áit a mhair go leor seanchuntas, ar nós doiciméidí oifigiúla a bhain le cúrsaí riaracháin agus dlí.

Mar sin, beidh sé tamall fada sula bhfeicfidh Peter Robinson an rud atá a mholadh aige, bíodh sé mar ionsaí ar an earnáil Chaitliceach nó bíodh sé ina fhís de thodhchaí ina mbeidh Caitlicigh agus Protastúnaigh ag foghlaim taobh lena cheile - agus cá bhfios - ina mbeidh foirne contae CLG plódaithe le Protastúnaigh óga nach bhfuair deis na cluichí Gaelacha a imirt sa chóras deighilte oideachais!

D’imir sé a chéad chluiche i gcraobhchomórtas na Mumhan i 1998 agus chroch sé na seolta ar 15 Lúnasa 2010.


Thug Conor Murphy bata agus bóthar do cheathrar ball den bhord i ndiaidh fiosrúcháin ar chúrsaí bronnta conartha agus d’ainmnigh sé ceathrar eile ach ba léir go raibh an eagraíocht mhífheidhmiúil i bhfad sular thit an chéad sneachta.

Bronnfar an cúram tábhachtach seo air leis an chonairt inmheánach atá ar thóir fola an Taoisigh a cheansú.

‘Cé go gcaillim amach ar lá sciála,’ a dúirt sé liom, ‘b’fhearr liom gan taisteal riamh ar an Satharn mar go mbíonn na bóithre plódaithe.

Tá mé den tuairim gur díbríodh an oiread céanna daoine amach as an tír seo de bharr easpa saoirse ina saol pearsanta is a ndeachaigh ar imirce ar chúinsí geilleagair is ar easpa fostaíochta.

An té nach bhfeiceann cé tá i gceannas an stáit is mian leis a ionsaí, bíodh sé ag deargadh an aeir le diúracáin ach ní chuirfidh sé an cheannasaíocht de dhroim seoil.

Lean an tiománaí abhainn an Zaraf Shan i dtreo na sléibhte, agus an carr pulctha le trealamh agus le bia, líon mór fear ann agus mac an tí.

Ar aon nós, ba i réimse na talmhaíochta a bhí níos mó ná 60% de lucht oibre na tíre nuair a cuireadh an ruaig ar na Sasanaigh.

Cé go raibh an áit breac le tinte cnámh, agus go raibh mórán ólacháin ar bun, agus go raibh an farraige mhór i ngiorracht don slua, ba shéimh agus ba bhéasach mar a chaith gach duine lena chéile.

Agus nuair a thugann Georges bata agus bóthar garbh don altra (tá feidhm phlota le seo nach léir dúinn san am), tá an lámh shantach sínte amach arís eile.

Tháinig cor gan choinne sa scéal, ámh, nuair a tháinig long lastais as an Iorua, an MV Tampa, i gcabhair ar bhád a bhí i mbaol agus é ar a bhealach chun na hAstráile plódaithe le teifigh.

B’é an rud ba mhó a bhí le fógairt ag an Aire ná go mbeadh pacáiste tacaíochta á scaipeadh ar thuismitheoirí a bheadh ag iarraidh páistí a thógáil le Gaeilge, ina mbeadh leabhrán le comhairle inti agus an dlúthdhiosca Rabhlaí Rabhlaí! Teorainneacha na Gaeltachta 2012: ============== Ag ócáid seolta a chuid *‘bounty bags’*, mí Aibreáin seo caite, d’fhógair an tAire Stáit go raibh sé chun teorainneacha na Gaeltachta a athshocrú ar bhonn teangeolaíochta.

Ní raibh aon leisce orthu, mar sin, an cinneadh a dhéanamh a leas féin a chur chun cinn ar dhílseacht agus thug siad bata agus bóthar do Gillard.

Bhí sí le feiceáil ina lán cláracha tar éis sin, agus ansin d’éirigh sí as.

Sa chlár, bhí mná ag caint ar conas mar atá ag éirí leo éirí as agus, b'fhéidir, ar an gcaoi sin go mbeidh muid in ann cuidiú le duine nó beirt amuigh ansin atá ag dul fríd am an-chrua leis an ól agus atá ag streachailt.

Bata is Bóthair ====== Ach bíonn deacrachtaí le hantoisceacht i gcónaí.

Bhí an seomra ag cur thar maoil le lánúineacha comhghnéis, a gcairde agus a ngaolta faoi bhratach mhór den bhogha ceatha.

Ní fáidh fear ina dhúiche féin, áfach: is cuimhin lena mhac an uair ar briseadh Pól as a phost mar bhainisteoir ar an gcomharchumann áitiúil, agus go raibh daoine ag scaipeadh bileog ag an séipéal áitiúil agus iad ag iarraidh an pobal a ghríosadh chun fear Dhúrlas Éile a ruaigeadh amach as an áit.

Bhí an teach plódaithe agus monabhar díograiseach na nglór le cloisteáil aníos ó na cheithre chúinní.

Ach ansin chuala Garth Brooks (nó Gearóid Ó Srutháin, mar a thugann sé air féin nuair a bhíonn sé in Éirinn) go raibh comharsana Chumann Lúthchleas Gael ag lorg tuilleadh stoirmeacha ceoil le go mbeadh na sráideanna beaga cúnga thart ar Pháirc an Chrócaigh plódaithe le meisceoirí agus múisceoirí as achan chontae in Éirinn, nach mbeadh aon bhealach isteach ná amach ag na cónaitheoirí agus go mbeidís mar a bheadh cimí ina gcuid tithe beaga féin.

Ar tugadh bata agus bóthar don gcailín bocht aimsire úd a luaitear? ’Bhfuil a cnámha siúd caite i gcúinne éigin den chill chéanna? Gach seans go bhfuil.

Is i dtreise a bheas an tsíocóis chéanna ag dul sna blianta beaga amach romhainn ó tharla go bhfuil an troika curtha de dhroim seoil againn agus go bhfuil muid ar tí comóradh a dhéanamh ar Éirí Amach na Cásca.

Bhain sí cúlráid amach in ionad saoire sómasach agus fágadh cloigis na meán lasmuigh ar nós conairt ag sceamhaíl.

Tá Pirtek ag cur thar bruach ar laethanta na gcluichí baile ó shin i leith.

‘déan obair nó lig dó, .

Ba iontach le Colm Mac Séalaigh tuairisc spóirt Raidió na Gaeltachta an mhí seo caite a mhínigh go mbeidh lá eile ag an Seibhleánach le tabhairt faoi Chraobh na hÉireann agus ag Mac Óda i gceann na foirne.