Ach céard tá i ndán do chumann ar nós Cumann Báire Caoimhín? Cen chaoi ar féidir le cumann feidhmiú i gceantar ina bhfuil bochtaineacht shoiléir agus fadhb mhór drugaí i measc daoine óga ar thaobh amháin agus pobal neamhbhuan, sealadach ar an taobh eile? Is cumann beag é, cumann gan chumhacht, a mheall isteach buachaillí a d'fhreastail ar scoileanna áirithe sa cheantar, chomh maith le corrfhear óg ó Chorcaigh nó Uíbh Fháilí a tháinig ag obair sa cheantar agus dúil san iománaíocht aige.

* Gluais • Glossary girseachgirl clisteclever giodalachperky, self-conceited ardnósachpompous a mhaíomhasserting go sotalacharrogantly úimléideachuseful ag coimhéadwatching máistreás(female) teacher ag inse d'achan duinetelling everyone ciallmeaning dúilliking Taispeánfaidh sin daofaThat'll show them chuartaigh síshe searched nach bhfuil fiacha orm a insethat I don't have to say a raibh sa rangeveryone in the class sámsáilprattling

* Gluais • Glossary sprioctarget ní túisce anseo thúno sooner are you here iontach slachtmharvery tidy beathalife mórphearsa ficsingreat fictional character dílleachtaorphan sa tsraithin the series uaighgrave an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work oilithreachtpilgrimage clúiteachrenowned a mhaíomhto boast iarsmalannmuseum tairgtear camchuairteannatours are offered bantreoraífemale guide díomhaoinidle ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life troscánfurniture sprúillí mionsonraíochaminor fragments col ceathrachacousins ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it adhlacthaburied i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors iad a rangúto categorise them SeapánaighJapanese díograiseachenthusiastic searmanasceremony a fhiafraí deto ask dúilliking luachannavalues chomh patuar intias apathetic towards her smidword, syllable carrchlóscarpark mionsamhailminiature éalúescape proinntitherestaurants camchuairt oidhreachtaheritage tour baiste asnamed after a cuid pearsanher characters bunchlochfoundation-stone straitéis mhargaíochtamarketing strategy uimhirphlátaínumber plates gléastadressed príomhsheómain show Oileánaighisland-people mórtasach asproud of dúchasachnative mangairísellers ollúna mórluachachaself-important professors tionscalindustry débhríochambiguous bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on tuairiscítearit is reported frith-Anneanti-Anne Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged fonóidmockery d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image casadhtwist is barrúlafunniest cúiseamhaccusation leispiachaslesbianism (chuir sí(she nuair a d'áitighwhen she argued comhdháilconference leispiachas folaithehidden lesbianism cairdeasfriendship cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love oirirceminent flúirse tagairtílots of references homa-anghráchhomo-erotic traidisiúnaithetraditionalists ábhar a stoitheadhto take material comhthéacscontext náireachshameful scannalachscandalous nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis i dtólamhalways treoraí ar leitha separate guide na sluaite leispiachathe crowds of lesbians díoltas DéGod's revenge mallaithedamned go mear ocrachquickly and hungrily páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park tithe itheacháineating houses tuirlingtto alight ar an drochuairunfortunately níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of ag foghlúplundering ag creachlooting fáilteachwelcoming go gealgháireachcheerfully le teann diabhlaíochtaout of devilment sé glúinesix generations dubh le turasóirípacked with tourists cárgrimace níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips oineachhonour freastalaíwaitress babhla seabhdairbowl of chowder ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk diúilicínímussels breallachclam portáncrab gliomachlobster trosccod róshrónachtoo nosey meascthamixed glasraívegetables diúgann tú an t-anraithyou drain the soup an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet

Siúlann na mná ar deiseal agus na fir ar tuathal, timpeall na cearnóige, agus iad ag déanamh géarstaidéir ar a chéile go dtí go n-aimsíonn siad an duine a bhfuil dúil acu ann.

Lasmuigh de mo ghrúpa ceoil agus den teanga, tá dúil mhór agam ceardlanna cultúrtha, feiseanna ceoil srl.

Ach rinneamar ár ndícheall agus, dar liomsa, tá an ceol ar an albam an-chroíúil agus táim an-bhródúil as.

An spórt mar ghairm ======= Deirtear gurb é a dhúil sa spórt ba chúis lena imeacht.

Tá dúil mhór ag daoine sa cheol seo.

Ach leis an fhírinne a rá, tá dúil mhór againn a bheith ag seinm ceoil mar shlí bheatha.

Bhí dúil mhillteanach aige sna scannáin agus, nuair nach mbíodh fonn air a bheith ag péinteáil, chaitheadh sé seachtain nó níos mó ag dul chuig scannáin.

Tá gnaoi ag daoine ar an gceol "Ceilteach" anseo agus spreagann sin iad leis an teanga a fhoghlaim.

AÓF: An raibh aon rud áirid ar theastaigh uaibh a dhéanamh nó a bhaint amach leis an albam? Cén chaoi ar phioc sibh na tiúin, mar shampla? JNíC: Bhuel, tá dúil mhór againn i gceol Shligigh, mar shampla, agus mar sin de chas mise cúpla port le Michael Coleman agus le Josie McDermott as Ros Comáin air.

Do phobal a bhfuil an oiread sin dúile aige i dtoghcháin, tá siad an-phatuar go deo i dtoghcháin na hEorpa.

Is mar sin a thosaigh mo shuim agus mo dhúil sa Ghaeilge, agus thar na blianta mhéadaigh mo mhian chun an teanga a fhoghlaim.

Thosaigh Ciarán féin a fhoghlaim na fidle nuair a bhí sé seacht mbliana d'aois, faoi stiúir a athar mhóir, Francie, agus cé go raibh dúil aige sa cheol, bhí a intinn dírithe ar nithe eile ag an am.

Ní raibh muid ullamh don todhchaí, ach mar sin féin ba é sin an t-am!" Le linn na tréimhse órga sin, chomh maith le bheith sáite i gcúrsaí réabhlóide, bhí dúil mhór ag McCann sa scríbhneoireacht, agus faoin am a bhí sé sna fichidí luatha bhí dhá dhráma léirithe aige, i Londain agus i mBéal Feirste.

" Maoiniú ======= Is é BRL a chuir an chuid is mó den mhaoiniú, timpeall €20,000, ar fáil don fhéile drámaíochta seo, mar gur aithin siad go bhfuil gnaoi ag muintir na háite ar an teanga agus nasc acu léi.

Ba é an bealach macánta neamhghéilliúil a bhí aige a chuir eiteoga ar chroí daoine agus bhí dúil i gcónaí ag an ghnáthphobal ina shaothar.

Bhí dúil ollmhór aige sna hamhráin féin agus i gcomhluadar na amhránaíochta.

Bhí dúil ollmhór aige sna hamhráin féin agus i gcomhluadar na amhránaíochta.

Lá amháin, arsa cara leis, seinnteoir flúgalchoirn: “Cén fáth nach seinneann tú an ceol sin má tá an oiread sin dúile agat ann? Ní leor bheith ag caint air.

Bhí dúil ollmhór aige sna hamhráin féin agus i gcomhluadar na amhránaíochta.

Ach bhí go leor Meiriceánach ann chomh maith a raibh an-dúil acu san fhear giorraisc, ráscánta sin, McCarthy.

Is féidir le muintir Nemeton bheith fíorbhródúil as a saothar go dtí seo ó thaobh na gcluichí Gaelacha de.

Ní raibh mé riamh i measc na gcainteoirí ba líofa sa teanga, ach i gcónaí bhí an-dúil agam inti agus tá go fóill.

Maidir le ceoltóirí an lae inniu: tugaim faoi deara nach mór an dúil atá agam a thuilleadh i gceol na ngrúpaí móra.

Feachtas geimhridh a bhí ann fosta, rud a chuir iriseoirí míshásta ar leith nach raibh dúil acu san aimsir chrua ag meabhrú ar ar tharla do Bonaparte mí-ámharach ar an ród go Moscó dhá chéad bliain ó shin.

Bhí an oiread céanna dúile ag Gaeil na hAlban sna scéalta Fiannaíochta is a bhí ag muintir na hÉireann, agus dá bharr sin bhí na scéalta le cluinstin go forleathan in Albain.

” Tá an-rath ar na leabhair áirithe sin faoi Ruairí agus is léir go bhfuil Colmán an-bhródúil astu.

Cad é, mar sin, a chuir i dtreo na teanga é? “Bhí dúil faoi leith agam sa Ghaolainn, ar chuma éigin,” is ea a deir sé.

*“Chruthaigh Joseph Barbera, in éineacht lena pháirtí William Hanna, ní hamháin sár-réaltaí cartúin ach cuid den phopchultúr Meiriceánach a bhfuil dúil againn uilig – idir pháistí agus dhaoine fásta – ann.

“Ní dream polaitiúil sinn ar chor ar bith ach luíonn sé le réasún go mbaineann ceol traidisiúnta na hÉireann leis an tír iomlán, leis an diaspóra agus leis an lear mór daoine sin nach bhfuil baint ar bith acu leis an tír ach a bhfuil dúil mhór acu i gceol na tire seo.

Bhí an-dúil agam i gceol Ennis riamh agus thosaigh mé ag éisteacht go géar leis na rudaí beaga a bhí ar siúl aige.

Tá clú ar Danny Devenny as an saothar dá chuid ar théamaí poblachtánacha atá le feiceáil thart ar iarthar agus tuaisceart Bhéal Feirste ach an iarraidh seo tá gné eile dá shaol – a mhórdhúil i gceol na Beatles – á léiriú aige.

” D’éirigh le Collins aisteoirí den chéad scoth a fháil don scannán, Colm Meaney, Dónal O’Kelly, Brendan Conroy agus Seán Ó Tarpaigh ina measc, agus cé nach raibh an Ghaeilge ar a dtoil ag gach duine acu, bhí go leor spéise acu sa tionscadal agus gnaoi acu ar an teanga le ham a chaitheamh i gConamara ag cur snasa ar a mblas.

Ach tá dúil bhocht ag na fógróirí iontu, agus caithfidh na craoltóirí iad a mhealladh chuig a gcuid líonraí.

Ní fhéadfá gan dúil a chur i léirithe an chompántais seo, is cuma cé acu páiste thú nó duine fásta.

Chailleas mo dhúil ina cheol roinnt blianta ó shin.

Tá dúil mhór agam féin ann, ach tá a fhios agam go mbíonn cuid mhór de *"emperor’s new clothes", *mar a deirtear sa Bhéarla, i gceist leis chomh maith.

Ní amháin go gcanann sí amhráin de chuid macasamhail Billie Holiday, Bessie Smith agus Jacques Brel, a bhfuil dúil mhór agam iontu chomh maith, ach tá stór amhrán úr aici de chuid cumadóirí na tíre seo, agus lena chois sin uilig, bíonn léiritheoireacht agus cóiriú den scoth déanta ar na hamhráin.

Chomh maith le sin, tugann an dara teanga súil eile don bpáiste - bíonn bá aige/aici le daoine ó chúlraí éagsúla agus é ag fás aníos” a dúirt John liom.

Tá sé neamhghnách do charball s’againne, ach bhí dúil agam ann tar éis é a thriail cúpla maidin i ndiaidh a chéile.

Ní fios go díreach cad a tharla ansin, ach fuarthas smionagar an eitleáin san fhoraois ar shliabh in aice an bhaile an lá dar gcionn.

Cén fáth a bhfuil neach truacánta an phictiúir seo chomh mealltach sin ag daoine agus a spreagann daoine, glúin i ndiaidh glúíne, dáimh a bheith acu leis? Is díol spéise é an oiread tráchtála a bhaineann leis an íomhá seo agus go bhfuil atáirgeadh déanta air in achan dóigh a thiocfadh leat a shamhlú idir thuáillí tae, mhaighnéid cuisneora, phóstaeirí, chupáin agus bhréagáin – pé rud atá uait.

Ní fhéadfainn a rá go dtacaím le haon fhoireann faoi leith sa Príomhshraith, cé go bhfuil bá áirithe agam le Arsenal, ar chúis éicint: is maith liom stíl stuama mheáite an bhainisteora, Arsène Wenger, nuair a labhraíonn sé leis na meáin tar éis an chluiche.

Tá dáimh agam le hÉireannachas Uí Uiginn, rud nach raibh agam le duine ar bith eile de na hiarrthóirí dhá bliain ó shin.

Uair a chloig Breise sa tSeachtain ================= Is léir nach bhfuil aon ghoile ag formhór na meánmhúinteoirí don uair a’ chloig breise sa scoil a bhíothas a iarraidh orthu a dhéanamh chuile sheachtain, le go mbeidís ar fáil le freastal ar na cruinnithe éagsúla.

Ach i gcodarsnacht lom lena phrós géar, is duine gleoite é nach bhféadfá gan dúil a chur ann, mar a tharla do Chaoimhe Ní Laighin nuair a bhuail sí leis le gairid.

Is breá leis mí-iompar mar dhea mhuintir Nua-Eabhrac agus tá dúil mhór ar fad aige in Óstán iomráiteach Chelsea ar Shráid 23.

Snámhann bá an duine le teanga trasna teorann de réir mar a shnámhfas a intinn.