a bhfuil seanaithne acu ar Mhairéad
who know Mairéad for a long time
Is minic a chloisfeá daoine
a bhfuil seanaithne acu ar Mhairéad ag rá nár athraigh sí riamh, nach bhfuil éirí in airde dá laghad ag baint léi in ainneoin go bhfuil cáil idirnáisiúnta bainte amach aici féin agus ag an ghrúpa.
is lú aithne
least known
Is í An Rinn an Ghaeltacht
is lú aithne agus is lú achair sa tír.
Ní fheadair mé
I don't know
Sin, nó arís ar ais, an é gur fogha an Bhreatnaiseora é faoi **ro**-(ritheach) na Gaeilge a thabhairt leis ina chúpla focal breac-Ghaeilge? Is fada fiannach an lá, más ea, ó tosaíodh dúnghaois an chúpla focal Gaeilge sa phríomhchathair!
Ní fheadair mé cé mhéad de lucht léite an ailt seo a ghlacfas le 'Y Life' mar shanasaíocht.
Tá fios a ghnótha aige
he knows what he's at
Tá fios a ghnótha aige.
idir dhá cheann na meá
undecided, not knowing which way to jump
Bheadh sí ar uibheacha i rith an lae, í ag luascadh
idir dhá cheann na meá - a bheith ciúin caoin ach gan luí fúthu san am céanna.
iomráiteacha
well-known
Ar chuala tú riamh trácht ar na seanadóirí Peter Callanan, Paul Coghlan nó Camillus Glynn? Ceapann an Taoiseach aon duine dhéag eile - daoine
iomráiteacha (mar dhea), leithéidí Frank Chambers agus Ann Leonard, ina measc.
tá a fhios ag madraí an bhaile
everyone knows
Ach
tá a fhios ag madraí an bhaile go bhfuil sé an-deacair an Ghaeilge a fhágáil!
Smachtbhannaí
=======
Bhí smachtbhannaí ar mo thír agus ní raibh mé ábalta mo chuid airgid a chur thar lear le leabhair a fháil.
a thaiscidh
Dear/love (term of endearment, only used in intimate situations and with those you know extremely well, not for casual conversation. Usually reserved for the very young and very old)
"Anois,
a thaiscidh, nach bhfuil sin níos fearr? Tá a rún," arsa Nuala.
Go bhfios dom
As far as I know
Go bhfios dom, is é seo an chéad uair a rinneadh a leithéid riamh, i.
níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé
I don't know who you took after, but it wasn't me anyway
"An bhfuil tú dall? Nach bhfeiceann tú an casán? Bhuel,
níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé," arsa a athair.
i ngan fhios duit
without you knowing
Dá mbrisfeadh scéal
i ngan fhios duit, bheifeá i do cheap magaidh.
go bhfios dom
as far as I know
(Níl mé féin ar dhóigh ar bith seicteach,
go bhfios dom, ach in amanna caithfidh mé a rá le mo chuid páistí gan Gaeilge a labhairt agus muid i gceantracha nach mbeadh sé sábháilte í a labhairt iontu.
a lucht aitheantais
the people they know
Mar shampla, le 'Group Text', tá daoine á úsáid chun scéalta grinn a scaipeadh chuig
a lucht aitheantais mar a dhéantar thar an ríomhphost go minic.
ag cur eolais ar an cheird
getting to know the trade
Tá a bhformhór sin ag obair le foghlaimeoirí fásta faoi láthair,
ag cur eolais ar an cheird.
atá ar bheagán Gaeilge
who know very little Irish
**Antaine:** Agus céard faoi dhaoine a bheadh ag teacht isteach ón taobh amuigh
atá ar bheagán Gaeilge?
**Neansaí:** Go dtí seo ní raibh aon deacrachtaí againn.
ní raibh sé chun deiridh á chur sin in iúl
he wasn't backward/shy about letting that be known
Ní raibh dúil ar bith aige sa bhean a bhí Mark le pósadh agus
ní raibh sé chun deiridh á chur sin in iúl ach an oiread.
N'fheadar
I don't know
N'fheadar anois an bhfuil sé dubh nó nach bhfuil ach an-ainm!"
Tá Cian Ó Cíobháin ag cur "An Taobh Tuathail" i láthair ar Raidió na Gaeltachta idir Dé Máirt agus Déardaoin faoi láthair, 10.
is iomráití
best known
Is iad
is iomráití orthu sin ná Cartha féin, Conall, Muire agus Pádraig, ach deirtear gurbh é Tobar Chiaráin i mBabhdhún is mó airde ó thaobh toibreacha beannaithe i dTír Chonaill.
N'fheadar
I don't know
N'fheadar conas a bheidh rudaí sa tSín toisc nach dtaitníonn an *Irish Times* go rómhór le Rialtas na tíre sin.
chuir siad in iúl
they made it known
Ach
chuir siad in iúl go gcuirfeadh siad fáilte roimh stáisiún logánta le "substantial Irish language programming".
bhí a fhios ag an saol is a mhac
everyone knew
Bheadh a sáith roimpi ansin nó
bhí a fhios ag an saol is a mhac cad é chomh teann is a bhí a hathair leis an airgead.
mar is fearr aithne uirthi
as she is better known
Ní mar sin a bhí i gcás Ghearóidín Bhreathnach, nó Gearóidín Neidí Frainc
mar is fearr aithne uirthi.
tá a fhios ag an saol
everyone knows
Ach,
tá a fhios ag an saol go bhfuil cuid den téagar caillte ag an nGaeilge i gcuid mhór pobal Gaeltachta, agus ní éalóidh Carna ó shruth an tsaoil, fiú agus go bhfuil sé 50 míle siar ó chathair na Gaillimhe.
cá bhfios cad é a thiocfas chun cinn
who knows what will emerge
Ach má bhíonn mí eile mar mhí Dheireadh Fómhair ann,
cá bhfios cad é a thiocfas chun cinn le linn tríocha lá na Samhna.
i mbéal an phobail
well-known
Pléifear freisin an t-idirdhealú a dhéantar i Stáit Aontaithe Mheiriceá i gcásanna clúmhillte idir duine atá
i mbéal an phobail agus gnáthdhuine.
Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe
he made it known at the time of its founding
Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe go raibh dáimh faoi leith aige leis an Ghaelscolaíocht agus leis an oideachas iomlánaithe.
Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe
he made it known at the time of its founding
Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe go raibh dáimh faoi leith aige leis an Ghaelscolaíocht agus leis an oideachas iomlánaithe.
Tá a fhios ag an saol Fódlach
the whole country knows
Tá a fhios ag an saol Fódlach cén toradh a bheas ar an socrú nua: an bhliain seo chugainn beidh na heolaithe ag rá linn go bhfuil titim mhór eile sna stocanna amach ó chósta na hÉireann.
Tá athrach de chéill agam agus tusa thart
I know better than that when you're around
"
"
Tá athrach de chéill agam agus tusa thart.
fios gnaithe
common sense, know-how
Ach bhí
fios gnaithe ag Aisling í féin agus dhéanfadh sise damanta cinnte nach mbeadh an lá uilig le Nuala.
Tá a fhios aige Dia
everyone knows
Tá a fhios aige Dia go ndeineadh an cinneadh ceart nuair a tugadh an cuireadh thar n-ais go Maigh Nuad dó mar is mó gaisce a rinne sé ansin.
ionas go mbeadh a fhios aige
so that he knows
Éistíonn sé leis an nuacht ansin sula n-éiríonn sé
ionas go mbeadh a fhios aige cad ba cheart dó a bheith ag paidreoireacht ar a shon.
Ní mé
I don't know
Ní mé cén míniú atá le feiniméan seo na ndeartháireacha, ach seans go mbaineann sé le deartháireacha a bheith de shíor ag cleachtadh agus ag iomaíocht le chéile amuigh sa gharraí nó ar chúl an tí.
i ngan fhios dá dtuismitheoirí
without their parents knowing
D'fhéadfaidís í a choinneáil i dtaisce i reoiteoir mór
i ngan fhios dá dtuismitheoirí a choinneodh friseáilte í agus fuar crua sa gcaoi nach santódh gadhair, cait ná luchain í.
i ngan fhios don saol mór
without anyone knowing
Ní féidir a bheith iomlán cinnte nach bhfuil tag nó lipéad bréagach curtha ar bheithíoch, cuir i gcás, agus ainmhí a bhfuil galar air á thabhairt chuig an seamlas
i ngan fhios don saol mór.
shaibhrigh an aithne sin mo shaol go mór
knowing him enriched my life greatly
Dhá bhliain déag nó mar sin a bhí aithne agamsa ar Bharra Ó Donnabháin (Seán Ó Donnabháin a tugadh air an lá a baisteadh é ach thug gach éinne Barra air) agus, ar nós mórán nach mé, do
shaibhrigh an aithne sin mo shaol go mór.
Ní fios
who knows
Ach céard a tharlóidh d'Aontroim nuair éireoidh Ó Cathal as? An dtiocfaidh duine eile an bealach ar fad ó Chorcaigh nó Cill Chainnigh chun leanúint leis an dea-obair? An bhfostóidh an CLG traenálaí aitheanta chun an obair sin a dhéanamh mar ba chóir?
Ní fios.
iomráiteach
well-known
"
Cé go raibh sí i ngiorracht cúpla míle don scoil, is mar chailín cónaithe a chaith sí a tréimhse meánoideachais, ag freastal ar an scoil
iomráiteach a mbíodh tarraingt chomh mór sin ag muintir Chonamara uirthi, Coláiste Mhuire.
a bhfuil fíos a gnó go maith aici
who really knows what she's doing
Is duine ionraic díreach í
a bhfuil fíos a gnó go maith aici agus tá sé de nós aici féachaint díreach ort agus í ag caint leat.
ar bheagán Béarla
not knowing much English
Thig linn a bheith cinnte gur thug cuid de na hÉireannaigh a n-aghaidh ar Mheiriceá
ar bheagán Béarla i rith na mblianta sin.
iomráiteach
well-known
Nuair a fógraíodh an plean i dtús na míosa seo caite bhí neart olagóin le cloisteáil, más *sotto voce *féin é, ó na státseirbhísigh, agus cé thógfadh orthu é? An chuimhne is mó atá agam ó dhánta na hArdteistiméireachta ná an dán
iomráiteach úd, "Stoite" le Máirtín Ó Direáin.
poblachtánach aitheanta
a well-known republican
An féidir leo? "*No*," a dúirt
poblachtánach aitheanta ar an toirt liom nuair a d'fhiafraigh mé dó.
ní mé
I don't know
"Is cosúil gur dá bharr sin nár thoiligh duine ar bith den seisear clainne s'againne dul isteach sa státseirbhís, ach
ní mé!"
Bheadh sé deacair do dhuine ar bith leithéidí T K Whitaker a leanacht in aon cheann dá iliomad rólanna poiblí i saol na tíre seo.
Mar is eol do chách
as everyone knows
Mar is eol do chách, is dóigh, tá bainisteoir ar United (nach bhfuil chomh haontaithe sin faoi láthair, de réir mar a thuigim) agus tá sé molta go hard mar bhainisteoir i ngeall ar an méid corn agus craobh atá buaite ag an gclub úd faoina stiúir le beagnach 20 bliain anuas.
cá bhfios
who knows?
Ach
cá bhfios cé chomh fada is a mhairfidh an taitneamh atá le baint as an saghas sin cumarsáide? Agus nílim ag caint ar cheisteanna morálta - tá fadhb níos mó ná sin ag teacht chun cinn anois: fógraí.
ceann de an ceantracha dílseacha is mó clú
one of the best-known loyalist areas
"
B'in a dúirt fear amháin le hiriseoir agus b'ionann "these people" agus Caitlicigh atá ina gcónaí in aice le Sandy Row,
ceann de an ceantracha dílseacha is mó clú i mBéal Feirste.
cuid mhór de lucht aitheantais Bhríd
many people that Bríd knew
Ach nuair a bhí an leanbh sé mhí d'aois, thosaigh Bríd ag obair don SDLP, páirtí a raibh
cuid mhór de lucht aitheantais Bhríd ó aimsir ghluaiseacht na gCeart Sibhialta ann.
aitheanta
well-known
Cad chuige, mar sin, go raibh siad seo agus Fat Mac Cormaic, fear an Easy Peasy Reader, agus cuid mhór Gaeilgeoirí móra
aitheanta eile cruinnithe le chéile i nGleann Beag Lách sin an Cheoil ag deireadh mhí Iúil? Ar mhaithe leis an aimsir? Ar mhaithe lena sláinte? Ní shíleann muid é.
i ngan fhios dóibh
without them knowing
tabharfaidh mé a dhúshlánI'll challenge him
scrogalllong thin neck
á bodhradhdeafening her
obair athleictritherewiring work
meirgrust
ag smúrthachtprowling around
go teanntightly
tiubhthick
tréanstrong
bolta righinstiff bolt
i ngan fhios dóibhwithout them knowing
lomnochttotally naked
ar thóir rud éigin eileafter something else
ar tí cnagadhabout to knock
ag iarraidh sárú ar an eaglatrying to overcome the fear
le neart a tola is a réasúinwith the strength of her will and her reason
i mbéal an phobail
well-known
De bharr na gcomórtaisí freisin, tá na hamhráin ag imeacht, na hamhráin áitiúla ach go háirithe, mar gur fearr le hamhránaithe cloí le hamhráin atá
i mbéal an phobail nuair atá siad ag gabháil d'amhrán ar ardán.
go bhfuil fios a ghnótha aige
that he knows what he's on about
Má tá an ceart aige, agus táim cinnte
go bhfuil fios a ghnótha aige, tá sé thar am a leithéid a chur i bhfeidhm.
is i ngan a fhios dóibh
it's without them knowing
Ar ndóigh,
is i ngan a fhios dóibh a bhím ag tógáil na n-amhrán go minic agus mé á bhfoghlaim óna gcuid ceirníní!
AÓF: An bhfuil mórán amhrán agat?
ÁNíD: Tá suas le dhá scór amhrán agam ar fad is dóigh, ach bíonn cuid acu ligthe i ndearmad agam ó am go chéile.
dhílseoir mór le rá
well-known loyalist
Ní raibh mórán suime acu i gcás sa Chúirt Chorónach anseo i Learpholl ar an 14 Nollaig, nuair a gearradh téarma príosúin ocht mbliana ar
dhílseoir mór le rá as taisce gunnaí agus armlóin bheith ina sheilbh aige.
is aitheanta
best-known
"
Léargas beag ó Niall O'Dowd, foilsitheoir an *Irish Voice*, ar Eoin Mac Tiarnáin, duine de na Gaeil Mheiriceánacha is tábhachtaí agus
is aitheanta le céad bliain anuas.
nach mbeadh ar eolas go coitianta
which wouldn't be well known
Chomh maith leis sin, phiocas tiúin, b’fhéidir,
nach mbeadh ar eolas go coitianta.
clúiteach
well-known
Léigh mé an fógra seo i nuachtán
clúiteach áitiúil Béarla ar na mallaibh, agus níl mé sásta a rá cén áit sa tír a mbaineann an nuachtán leis: “*Good strong kitchen table wanted by Donegal man with thick wooden legs*.
ionas go mbeadh a fhios ag a dtuismitheoirí
so that the parents would know
Cuireadh bileoga abhaile le daltaí scoile ar fud dheisceart Chonamara
ionas go mbeadh a fhios ag a dtuismitheoirí conas teacht ar an gcomhartha teilifíse, a bhí ag teacht ó bharr Chnoc Mordáin.
N’fheadar anois
I don't know now
An bhfuil tú chun fanacht sa tír seo anois?
BNicG:
N’fheadar anois cén saghas rud a thitfeadh amach go fadtéarmach ach faoi láthair táim breá sásta bheith in Éirinn.
i ndúnmharú coirpigh aitheanta
in the murder of a known criminal
Chuir *The Star *tús leis an chéasadh faoin cheannlíne *“Lotto Dolores Family Link to Gang War”* agus d’fhoilsigh siad sonraí faoin bhaint a bhí ag nia léi
i ndúnmharú coirpigh aitheanta i Luimneach.
in airde
well-known
Ainm an Acadaimh mar institiúid tríú leibhéal lánGhaeilge bheith
in airde go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta.
aitheanta
well-known
Níorbh fhiú do Bhalor Bocht aon bhréagriocht a chaitheamh lena aithne a cheilt nó cé eile a bheadh ag caitheamh aghaidh fidil le poll súile amháin istigh i lár chlár a éadain? Ach bhí go leor daoine
aitheanta nach raibh chomh so-
aitheanta le Balor ar shráideanna na hÉireann an oíche sin.
ní fios cá mhéad a bheidh ar fáil
it is not known how much will be available
Fuair muid deontais éagsúla ón Eoraip, ach tá an pota airgid sin á tharraingt siar de réir a chéile, agus
ní fios cá mhéad a bheidh ar fáil do ghrúpaí pobail ón chiste sin sna blianta beaga romhainn.
aitheanta
well-known
”
Is é an comhlacht
aitheanta Nemeton ó Ghaeltacht na Rinne i bPort Láirge a léiríonn an tsraith agus go leor eile de sholáthar spóirt TG4.
Ní fheadar fós
I don't know yet
AÓF: Cén áit a mbeimid in ann é a fháil?
CÓD:
Ní fheadar fós, ach tá súil againn é a dháileadh ar na siopaí leabhar agus ar na siopaí ceoil ar fud na tíre.
go bhfios dom
as far as I know
Cloistear go minic nach bhfuil ár gcuid scileanna áirimh thar moladh beirte ach
go bhfios dom ní mholtar riamh gur cheart Matamaitic a bhaint ón churaclam.
má thuigeann tú leat mé
if you know what I mean
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
ochtar pearsana aithnidiúla
eight well-known personalities
Bhí an clár seo bunaithe ar fhormáid an chláir mhór-rachairte “Celebrity Big Brother” a bhíonn le feiceáil ar Channel 4 na Breataine; cuireadh
ochtar pearsana aithnidiúla faoi ghlas i dteach mór idir 11 Márta agus Lá Fhéile Pádraig agus iad i gcomórtas le chéile ag iarraidh feabhas a chur ar a gcuid Gaeilge.
nach bhfuil fios a ngnó acu
who don't know the job
Tá sí go láidir den tuairim go bhfuil cuid mhór léiritheoirí ag obair sa tionscal
nach bhfuil fios a ngnó acu agus nach bhfuil go maith ag obair le láithreoirí (deir sí gur eisceacht é Ciarán Ó Cofaigh, cara dá cuid a raibh sí ag obair leis ar “Ní Gaeilgeoir Mé”).
chuir mé in iúl
I made it known
Leagadh béim ar chúig bliana is fiche bheith tugtha aige ina Phápa agus mar fhreagra
chuir mé in iúl gur thréimhse fhada í sin is nárbh fhearr dó post éigin eile a ghlacadh ar láimh ar son na héagsúlachta.
mar ab fhearr aithne air
as he was better known
Thosaigh Karol Wojtyla,
mar ab fhearr aithne air ag an am sin, ag obair in KUL i 1954 agus bhí sé mar ollamh le heitic ann sular toghadh ina Phápa é i 1978.
a thabharfadh le fios
that would make it known
Mar spéicéir Chomhairle Chathrach Nua-Eabhrac agus duine de bhunadh na hÉireann, fuair Quinn cuireadh máirseáil sa mórshiúl, rud a bhí sí sásta a dhéanamh ach cead a bheith aici máirseáil le suaitheantas
a thabharfadh le fios go raibh sí aerach.
ab aithnidiúla
best known
Ba iad na Medici na pátrúin ba fhlaithiúla agus
ab aithnidiúla sa tréimhse seo agus is féidir armas an teaghlaigh (sé liathróid) a fheiceáil ar go leor foirgneamh poiblí i bhFlórans go fóill.
amhail is go raibh a fhios aici
as if she knew
“Níl ná muidne!”
Amach leis an bhfidil – dúirt Vinni léi nótaí fada a sheinnt agus a méaracha a rith suas an fhidil ar nós Jimmy Page anois is arís,
amhail is go raibh a fhios aici cad a bhí á dhéanamh aici.
a nochtadh
to make known
Is áis de do chuid féin go pearsanta atá i mblag chun do chuid tuairimí
a nochtadh agus is tusa a fhoilsíonn na príomhiontrálacha ar fad – ní gá go mbeadh siad ar fad ar an ábhar céanna fiú amháin.
ar shuíomh na hirise mór le rá
on the site of the well-known magazine
Mar shampla, tá blag laethúil ar chúrsaí teilifíse le fáil
ar shuíomh na hirise mór le rá *Time *(www.
go dtí a lucht aitheantais
to people they know
Tugann blagadóireacht bealach do chomhlachtaí teacht timpeall ar an ndiúltacht seo agus má éiríonn leo iontrálacha suimiúla a fhoilsiú bíonn fonn ar dhaoine cóip a sheoladh ar aghaidh
go dtí a lucht aitheantais.
chuir mé in iúl
I made it known
Leagadh béim ar chúig bliana is fiche bheith tugtha aige ina Phápa agus mar fhreagra
chuir mé in iúl gur thréimhse fhada í sin is nárbh fhearr dó post éigin eile a ghlacadh ar láimh ar son na héagsúlachta.
mar ab fhearr aithne air
as he was better known
Thosaigh Karol Wojtyla,
mar ab fhearr aithne air ag an am sin, ag obair in KUL i 1954 agus bhí sé mar ollamh le heitic ann sular toghadh ina Phápa é i 1978.
a mhíshástacht a chur in iúl
to make their dissatisfaction known
Ní cheadaítear d'oifigigh arm Mheiriceá, dála an scéil, cáineadh a dhéanamh ar an uachtarán ná ar a chomh-aireacht, agus nuair a bhíonn an t-arm ag iarraidh
a mhíshástacht a chur in iúl, déantar é trí oifigigh scortha.
a mhíshástacht a chur in iúl
to make their dissatisfaction known
Ní cheadaítear d'oifigigh arm Mheiriceá, dála an scéil, cáineadh a dhéanamh ar an uachtarán ná ar a chomh-aireacht, agus nuair a bhíonn an t-arm ag iarraidh
a mhíshástacht a chur in iúl, déantar é trí oifigigh scortha.
a nochtadh
to make known
Is áis de do chuid féin go pearsanta atá i mblag chun do chuid tuairimí
a nochtadh agus is tusa a fhoilsíonn na príomhiontrálacha ar fad – ní gá go mbeadh siad ar fad ar an ábhar céanna fiú amháin.
ar shuíomh na hirise mór le rá
on the site of the well-known magazine
Mar shampla, tá blag laethúil ar chúrsaí teilifíse le fáil
ar shuíomh na hirise mór le rá *Time *(www.
go dtí a lucht aitheantais
to people they know
Tugann blagadóireacht bealach do chomhlachtaí teacht timpeall ar an ndiúltacht seo agus má éiríonn leo iontrálacha suimiúla a fhoilsiú bíonn fonn ar dhaoine cóip a sheoladh ar aghaidh
go dtí a lucht aitheantais.
a gcuid smaointe a nochtadh
to make their thoughts known
Cineál *pot pourri* den teanga a bhíonn acu! Ós rud é gur daoine fásta iad na mic léinn uilig, bíonn siad i gcónaí ag iarraidh
a gcuid smaointe a nochtadh mar a dhéanann siad sa Bhéarla, ar bhealach casta agus oilte.
Ní fheadar cad ina thaobh.
I don't know why.
Ní fheadar cad ina thaobh.
le cur in iúl
to make it known
Chroith mé mo ghuaillí
le cur in iúl go raibh mé ag caitheamh tuairime agus dúirt mé “an chéad lá de mhí Mheán Fómhair, 1939”.
a bhfuil daoine eolach orthu
that people know
Is dócha gurb iad na hamhráin “Cumha” agus “Cóilín Phádraig Shéamuis”na cinn is mó dá chuid
a bhfuil daoine eolach orthu.
ní mé ar iriseoirí iad
I don't know if they were journalists
Go tobann bhí póilíní ar fud na háite, fir cromtha ar chúl carranna le raidhfilí agus teileascóip orthu, na comharsana ag gliúcaíocht trí bhearnaí sna cuirtíní, daoine ag siúl thart le ceamaraí,
ní mé ar iriseoirí iad—bhí siadsan ann ina dtáinte, ar ndóigh, lucht teilifíse agus araile.
gan fhios dom
without my knowing it
Tá Bolton faoi chúram Greater Manchester Police (GMP) agus,
gan fhios dom, thosaigh siadsan imscrúdú ar na dílseoirí i Learpholl, áit a bhfuil níos mó ná 50 lóiste Oráisteach.
fís agus cumas gnó
a vision and business know-how
Tá comhlacht forásach iontach ansin, Nemeton, bunaithe ag fear (Irial Mac Murchú) a bhfuil
fís agus cumas gnó aige agus fear a bhfuil a mhéar ar chuisle an mhargaidh.
den chóras oibriúcháin mór le rá.
of the well-known operating system.
com/windowsvista/), leagan nua
den chóras oibriúcháin mór le rá.
Mar is eol do chách,
as everyone knows,
Mar is eol do chách, is minic drochaimsir, idir bháisteach is
fhuacht, ar lá na féile náisiúnta agus ba ghearr gur thuig daoine ar fud na tíre go mba thaitneamhaí agus go mba shaoire fanacht sa mbaile ar a gcompord agus breathnú ar na cluichí ar an teilifís ná taisteal go Baile Átha Cliath, suí nó seasamh sa bhfuacht agus an baile a shroicheadh arís faoi dhorchadas na hoíche.
ar chuir siad aithne ar a chéile.
that they got to know each other.
D’éirigh Justine an-chairdiúil le bean óg ó Thiobraid Árann agus is suimiúil an tslí
ar chuir siad aithne ar a chéile.
cé go raibh fhios ag an saol mór
although everyone knew
Tugadh cuireadh dó dul ag imirt le cumann an Athar Uí Mhurchú,
cé go raibh fhios ag an saol mór gur le cumann eile ar fad, i gcontae eile raibh ceangal stairiúil aige leis an bhfíor-Athair Ó Murchú, a bhain sé a cháil amach.
tá aithne fhorleathan ar Nicholas
Nicholas is widely known
Ar ndóigh,
tá aithne fhorleathan ar Nicholas mar láithreoir na gcláracha teilifíse “Come West Along the Road” agus an leagain Ghaeilge, “Siar an Bóthar”, ar TG4.
bhí clú orthu
they were well-known
“Tháinig mo sheanathar agus an ghlúin sin ón tuath isteach go Droichead Átha agus
bhí clú orthu ina gceantar féin, Gráinseach Gaoithe i dtuaisceart na Mí,
bhí clú orthu as an tsuim a bhí acu sa cheol agus sa rince.
go bhfuil fios a ngnaithe acu
that they know what they're doing
Mar sin, ní hamháin
go bhfuil fios a ngnaithe acu ach tá grá acu don ábhar a bhfuil siad ag plé leis fosta.
a chuireas aithne cheart air
that I got to know him properly
Anois, níl aon tuairim agamsa faoi cheol ach bhí Pat i gcónaí ag seinnt (ón uair
a chuireas aithne cheart air sa mheánscoil) agus cén fáth nach mbeadh gig ag teastáil uaidh – bia, deoch, leaba don oíche, grian is girseacha na Spáinne? Ach, focann *hell*, ghlaoigh mé isteach chuige ar a laghad dosaen uair agus fiú agus mé ina theannta ar feadh dhá uair an chloig agus cnapáin ollmhóra raithní caite againn, bhíodh sé fós ag rá ‘b’fhéidir’ nó ‘níl mé cinnte an oirfeadh mo chuidse ceoil don tábhairne seo.
Go bhfios dom,
as far as I know,
Go bhfios dom, níl sé mar aidhm ag na Gardaí deireadh a chur ar fad leis an ólachán agus mholfainn dóibh discréid a léiriú san ghné seo dá bhfeachtas.
is mian liom aithne a chur ar a muintir,
I want to get to know its people,
Rud amháin a chuir as dom go mór faoin gceantar seo ná nár casadh mórán Astrálach orm in aon chor - ach casadh go leor Francach, Gearmánach, Sasanach, Éireannach, Sualannach agus Meiriceánach orm! Nuair a bhímse i dtír,
is mian liom aithne a chur ar a muintir, ach bhí orm dul sa tóir ar na hAstrálaigh sa tonn mhór cúlphacálaithe a raibh an áit faoina smacht.