Is beag gairdeas Nollag ná fáilte na féile a bhíonn le sonrú ar a chaint chadránta nuair a bhíonn Balor faoi lánseol ag ceasacht go casaoideach faoin chréatúr meidhréiseach cruinnbhallach.

Na deora léi le teann ríméid go mbeadh saoirse aici féin is ag Dónal ón réimeas brúidiúil is ón teanga gháirsiúil a bhí mar spré acu ón lá a phós siad.

Beidh Fleadh Cheoil na hÉireann ag tarlú i Lios Tuathail arís i mbliana, rud a chuirfidh gliondar ar chroí go leor ceoltóirí.

Spéirbhean - nó spéirfhear - ag scaipeadh gha gréine, solais agus lúcháire timpeall na cathrach.

" Conas is fearr an ruaig a chur ar an bpusadaíl seo, mar sin? Dar le hÓ Fiannachta gurb é ceann de na teachtaireachtaí is tábhachtaí sa Chríostaíocht ná go dtáinig Críost le go mbeadh lúcháir agus an bheatha go hiomlán ag daoine.

D'fheilfeadh liombó go seoigh; áit nach raibh pian ná fulaingt mura raibh áthas ná glóire ach oiread.

ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai

Bhain mé taitneamh chomh maith as teanga bheo na nGael agus as an cheol, agus thit mé i ngrá leis na radharcanna tíre is mara (agus níorbh shin amháin é!) Thógfadh sé leabhar iomlán orm cuntas a thabhairt ar gach aoibhneas agus brón a bhraith mé le linn mo laethanta in Éirinn.

Ainneoin nach raibh sí ábalta labhairt, ba léir gur tháinig aoibhneas uirthi sa leathdhomhan a raibh sí beo ann an t-am sin.

Tharla rud aisteach ag an am a thug an-sólás dom.

* Gluais • Glossary grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun dá mo dhallúblinding me sócúlachcomfortable go diansmaointeachextremely thoughtful mar is dual dóas it usually does scáthannashadows ag atswelling, expanding in aice an chaibinéidbeside the cabinet ag siotgháiresniggering fá dtaobh deabout it aitstrange ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination searmanasceremony chóir a bheithnearly ag druidim liomapproaching dá freagairtanswering her go drúisiúillustfully ag teannadh liomgoing close up to me ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her fireannmale i dtólamhalways marcaíocht ar rudaíto ride things leasrachathighs de shíor dá mo leanstan thartalways following me around chomh tógtha sin liomso taken with me ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me dá tochas féinscratching herself ag casachtáilcoughing dá mhacasamhail seolike this ag goillstean ortbothering you drochspionna bad mood bulógloaf corruairsometimes buanchairdefriends for life gliondarjoy faoi smachtunder control bosca na mbréagánthe toy box go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in brionglóid ar dóigha great dream corroíchethe odd night smúitdust gníomhaction rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness dóighiúilgood-looking aibíripe a cuid murnán beag bánher little white ankles osnasigh ag barr a malaíat the top of her brows smigeadchin toradhfruit a scoilteadhwhich was split stán mé uirthiI stared at her mo chuid lochtannasamy faults íomháimage Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.

Ina theannta sin, chloisfeá neart sceitimíní áthais ag gasúir na háite agus iad ag freastal ar an gCampa Samhraidh Spóirt atá á eagrú ag Colmán Ó Flatharta agus ag a chomhlacht "Seirbhís Spóirt Chonamara".

Tá léiriú Clarke ar éin agus ar bhláthanna ar na colúin seo chomh hoilte agus chomh sonraíoch sin gur cúis mhór iontais agus gliondair iad don té a bhreathnaíonn orthu.

FX: Bualadh bos agus liúnna áthais ón triúr.

An bhfaighidh Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath (Aer Rianta mar a bhí) an bronntanas luachmhar seo? Nó an mbeidh críochfort príobháideach ann agus é in iomaíocht leis an bhfoirgneamh atá ann anois (rud a chuirfeadh gliondar ar chroí crua Mhíchíl Uí Laoire, atá ag lorg a leithéid – go glórach – le fada)? Nó an dtiocfar ar chomhréiteach, agus an mbeidh comhlacht príobháideach ag reáchtáil an chríochfoirt agus é ar cíos aige ón Údarás? Níor chabhraigh an phraiseach i gcúrsaí slándála le déanaí le cás an Údaráis, agus níor chabhraigh nochtadh a fhiacha ach an oiread, ach níl an bhean ramhar ag gabháil fhoinn fós agus ba chróga an té a chuirfeadh a phinsean ar gheall go bhfágfar Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath as an gcluiche go huile agus go hiomlán.

Chuir sé gliondar ar mo chroí agus iontas orm gach lá chomh sona is a bhí na daoine.

Chuir sé gliondar ar mo chroí agus iontas orm gach lá chomh sona is a bhí na daoine.

Breast RTÉ agus na scannáin chéanna arís agus arís eile Lá Nollag! Breast na pubanna a bhíonn druidte ar an lá is mó fonn óil sa bhliain!” Is beag gairdeas Nollag ná croí na féile a bhíonn le sonrú ar a chaint chadránta nuair a bhíonn Balor faoi lánseol ag ceasacht go casaoideach.

Ar an taobh pearsanta, bhí sé go hiontach a bheith in ann labhairt le m’athair ina theanga féin agus cuireann sé gliondar ar mo chroí fós a bheith ag labhairt na teanga le duine ar bith atá sásta í a úsáid – bíodh sé ina dhuine nach bhfuil aige ach “cúpla focal” nó ina chainteoir dúchais.

Thóg mé liom é go Toys R Us den chéad uair an tseachtain seo caite agus phléasc mé amach ag gáire nuair a scread sé os ard i nGaeilge: "Mamaí, féach ar an siopa seo! Tá gach rud acu anseo!" Agus bhí! Chuir sé lúcháir orm é a chloisteáil ag labhairt as Gaeilge i measc na siombailí uilig den chultúr tomhaltais sa tír seo.

Ar an bpáirc tar éis an chluiche bhí an t-áthas agus an gliondar croí le brath go soiléir, go háirithe i measc na múinteoirí agus na dteagascóirí a mhúin scileanna na hiomána do na buachaillí a rinne gaisce ar an bpáirc nóiméid roimhe sin.

Sasana: Ár gcomharsana béal dorais, nach dtugaimid tacaíocht dóibh – céard is féidir a rá fúthu? Má bhímid macánta faoi, ní mór dúinn a admháil go mbíonn gliondar orainn nuair a chailleann na Sasanaigh cluiche peile.

Is scannán sách teagascach é *The Wind That Shakes the Barley*, ach dalta *Michael Collins*, saothar Neil Jordan, is cúis lúcháire é – dá lochtach é – scannán a fheiceáil ina bhfuil dearcadh na nÉireannach, “the wild Irish”, chun tosaigh agus is breá an rud go bhfuil sé ag cothú conspóide agus, níos tábhachtaí, díospóireachta ar ár stair féin.

Is dócha go raibh lúcháir air slán a fhágáil ag an Roinn Sláinte, áit a raibh sé sáite i go leor conspóidí.

Uaireanta croitheann sí a ceann siar lena gruaig fhada chatach a bhogadh óna bogha agus uaireanta eile tagann meangadh áthais chun a béil ach, tríd síos, dírithe go huile is go hiomlán ar an gceol a bhíonn sí.

Bhí ionracas agus áthas taobh thiar de gach uile mheangadh gáire.

“An chéad rud a dúirt mé ná, agus ní raibh mé ag iarraidh aon drochmheas a léiriú, agus bhí ríméad orm glacadh le honóir iontach mar seo, ‘ach nach seanl*ads* is mó a bhíonn ag plé leis?’” Is é dúirt Liam ar ais ná go mb’fhéidir gur cheart do Thadhg breathnú ar a theastas breithe agus an dáta a sheiceáil! Cineál ambasadóra don Fhéile is ea Uachtarán an Oireachtais agus beidh Tadhg ag freastal ar na trí phríomhócáid: Oireachtas na Cásca i Leitir Ceanainn, bronnadh na nduaiseanna liteartha i mBaile Átha Cliath, agus Oireachtas na Samhna i gCathair na Mart.

Cuairt ar stáisiún raidióChuir sé gliondar orm bheith faoin tuath arís, go háirithe i mBá na nOileán san oirthuaisceart.

Bhí croí éadrom aige agus chuir gach cuid dá shaol gliondar air – a theaghlach agus a chairde, a phost, a chultúr, agus an Ghaeilge.

Bhí sé iontach go bhfuair sé an t-aitheantas a bhí tuillte aige, cuireann sé lúcháir orm.

Bhíodh leads mar Earnán iarrachtín róshollúnta, rótheann, róleamh, róghann ar lúcháir dúinn.

Ar ndóigh agus mé ag comhaireamh gach cianóige cosúil le gach iníon mháthar na laethanta seo, cuireann a leithéid de nuacht gliondar ar mo chroí, ach tá blaisín den díomá tríd.

Nuair a bhain Apollo 11 an ghealach amach ar an 20 Iúil, 1969 agus nuair a d’inis Neil Armstrong don domhan gur ‘céim bheag amháin d’fhear é ach gur léim ollmhór don chine daonna’ a bhí déanta aige, cuireadh idir ríméad agus iontas ar dhaoine gur éirigh leo a leithéid de rud a dhéanamh.

Bíonn na géarchoimhlintí idir na contaethe lán le dóchas agus díocas, misneach agus mórtas, áthas agus aiféala.

Is é an file Éireannach, Seán Clárach Mac Domhnaill, a scríobh faoi Shéarlas: Suan ná séan ní fhuaireas féin / Ó chuaigh i gcéin mo Ghile Mear.

Bhí oscailt oifigiúil Cultúrlann Uí Chanáin ina hábhar mór gliondair ag pobal Dhoire ar na mallaibh agus tháinig idir óg agus aosta le chéile ar an oíche le gloine a ardú ina hónóir agus sult a bhaint as an cheol agus as na himeachtaí spleodracha a bhí ann leis an fhiontar bhreá nua seo a cheiliúradh.

Nach aisteach nár thug na tuairiscí nuachta le fios go raibh na sluaite ag ceiliúradh mar chreid siad go raibh al Megrahi neamhchiontach? (Cuimhnigh an gliondar a chuir fuascailt Seisear Birmingham agus Ceathrar Guildford as príosúin na Breataine ar mhuintir na hÉireann blianta ó shin.

org/wiki/Babette's_Feast) Tá an t-am agam féin a fheiceáil go bhfuil lúcháir ins na rudaí is simplí, agus gur fiú an dílseacht, nó go bhfuil neart dreasacht san fhéinleas.

“Gairdeas na Nollag? Bah! Tuar cait is féasóg air!” Ní Balor Biatach a dúirt, ná Scrooge féin – nach raibh focal Gaeilge aige ar scor ar bith – ach Brains Cowen.

Beireann Anne-Marie Duff greim chuimsitheach ar ghliondar bréige Julia, gliondar a chlúdaíonn, ar feadh tamaill, folús an éadóchais domhain inti féin istigh.

Bhí an t-atmaisféar dóchasach céanna i réim arís le linn do Barack Obama a bheith sa rás d’uachtaránacht Mheiriceá ach ó bhain sé an Teach Bán amach, tá idir dhíomá agus lúcháir ar a lucht tacaíochta maidir leis an gheilleagar agus le gnóthaí eachtracha.

Bhí áthas orm muintir Dhoire a fheiceáil i lár na cathrach sin ar 15ú Meitheamh, an cineál áthais a bhí orm nuair a chonaic mé Gerry Conlon, agus ansin an Seisear *Birmingham* taobh amuigh den Ard-Chúirt i Londain i 1989 agus i 1991.

Tá saothair na n-ardmháistrí ealaíne agus ailtireachta is cáiliúla ar domhan le feiceáil ann a thabharfaidh pléisiúr don tsúil agus a chuirfeas gliondar ar an chroí.

Mar sin bí sona! Ceart is mícheart, áthas is buairt, leis an aigne amháin a bhaineann siad ní leat iad.

Léiríonn bua Chorcaí agus bua chailíní Átha Cliath sa pheil, agus ní den chéad uair é, cé gur minic an díomá seachas an ríméad a bheith mar dhuais i gcúrsaí spóirt gur féidir, gan an misneach a bheith caillte, an bua a bhaint i ndeireadh báire.

Is ar éigean a bhuaileadh Holden an bóthar anuas go Meicsiceó gan cloigeann spailpín suarach a réabadh ar an tslí, agus gan léacht stairiúil a aithris a rinne nasc idir imeagla an tSeantiomna agus lúcháir Dante.

Is iad na himreoirí a dhéanann cur síos dúinn ar na mothúcháin, na pianta, na mianta agus ar na huaillmhianta a bhíonn á gcrá agus á spreagadh maidir le cúrsaí peile; iadsan a thugann léargas dúinn ina bhfriotail mhacánta féin ar céard tá i gceist le bheith i do pheileadóir idirchontae nó i do bhainisteoir, ar an mbrú, ar an díomá, ar an gcrá croí agus ar an ngliondar, scaití, a bhaineann lena saol.

Um baist!!! Má d’fhág *‘The Tree of Life’* le Terence Malick iarrachtín neamhshásaithe mé (‘The Tree of Life’, Eagrán 125 ‘Beo’, Meán Fómhair 2011) do líon ‘Melancholia’ le gliondar bhrón agus uafás na bhfírinní móra mé, fiú más dubh é an gliondar céanna.

Agus bhí go leor fáthanna lúchaire ag craoltóirí Raidió na Gaeltachta leis an bhóthar abhaile a ghiortú dóibh.

Athshlánú an Duine ======== Is scéal faoi chrógacht é, a deir sé, ina bhfuil gliondar le brath ag an deireadh agus cé gur as an tsamhlaíocht a tháinig Donna, chuaigh a thaithi phearsanta féin i bhfeidhm ar an scríbhneoireacht nuair a theip ar a shláinte nuair a bhí an leabhar á scríobh aige.

Is tú mo bhanlaoch, mo Ghile Mear Is tu mo Shaesairín, Gile Mear Suan ná séan ní bhfuaireas féin Ó chuaigh i gcéin mo Ghile Mear.

Ach thaobhaigh na moltóirí le Katie, 10 bpointe in aghaidh 8, agus d’imigh an teannas agus ina áit tháinig an faoiseamh agus ansin an t-áthas agus an ceiliúradh.

*"Childhood sweethearts* a bhí ar scoil lena chéile a bhí iontu," a mhínigh Julie, "agus shamhlaigh mé an lúcháir a bhí orthu agus an gháire a dhéanadh siad agus chonaic mé i mo shamhlaíocht iad cois na habhann ag baint suilt as an saol.

Sa bhaile, tá clann agus cairde agam agus faigheann an lúcháir a fhaighim uathu sin an lámh in uachtar ar chogadh bréagach Stormont.

Ligeann na ceoltóirí corr-liú áthais astu ó am go chéile, nó cuireann siad lúibíní cainte leis an gceol de réir mar a bhualann an fonn iad.

Tá lúcháir ar Iontaobhas na Gaescolaíochta go bhfuil Bob Corcoran, ar Gael-Mheiriceánach é, ag cuidiú leo córas éifeachtach tiomsaithe airgid a fhorbairt.

Chonaic Ciara Nic Gabhann léiriú péintéireachta, ceoil agus scéalaíochta in éineacht le gairid, taispeántas a chuir ionadh agus áthas ar a raibh i láthair.

Beidh soilse geala na Nollag as sméideadh go gealgháireach as fuinneoga siopaí ar chách, ach níl an méid dífhostaíochta, gnólachtaí druidte ná níl na céatadáin dócmhainneachtaí ag tabhairt aon siocair gealgháire sna Sé Chontae ach oiread le háit ar bith.