Bhí sí luath mar is dual don té atá úr, is dócha, nó nár mhaith a bheith mall ar an chéad lá.

Tá moladh ó Jane Morrice ó Chomhaontas na mBan le plé ag an Tionóil an mhí seo a d'iarrfadh ar Rialtas Tony Blair go ndtabharfaí stádas dé-airgeadra do na Sé Chontae, gníomh a rachadh go mór chun leas na ndaoine, mar tá teorainn talaimh idir na Sé Chontae agus na Sé Chontae Fichead.

Tháinig foireann peile na hÉireann go dtí an Astráil agus, mar is dual, bhí an ceann is fearr ag na cuairteoirí.

Bhí sé dualta i ngrá.

30 maidin samhraidh amháin bhíos ag tiomáint síos débhealach Stigh Lorgain ar mo bhealach chuig an aerfort agus cé a chasfaí orm ach an Bráthair Beausang agus é in airde ar tharracóir! Is amhlaidh go raibh sé ar a bhealach ar ais go dtí an mainistir i gCnoc Mhuirfean tar éis dó féar pháirc Choláiste Eoin a ghearradh! Is minic a ghearradh an Br Jack an féar le soilse na sráide ar oícheanta breátha samhraidh.

Aistríodh Mícheal go dtí an Caiseal i 1973 agus, mar ba dhual dhó, ghlac sé cúram air féin foirne na scoile a thraenáil.

"Bhí neart Gaeilge ann nuair a bhí muid óg ach d'fhág go leor daoine óga an áit agus, i ndáiríre, is iad na seandaoine atá á labhairt anois," a mhínigh sí dom agus í ag rá *daoiní *agus *Tuar Mhic Éidí *agus *sa mbailí *mar is dual do chainteoirí Mhaigh Eo.

* Gluais • Glossary grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun dá mo dhallúblinding me sócúlachcomfortable go diansmaointeachextremely thoughtful mar is dual dóas it usually does scáthannashadows ag atswelling, expanding in aice an chaibinéidbeside the cabinet ag siotgháiresniggering fá dtaobh deabout it aitstrange ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination searmanasceremony chóir a bheithnearly ag druidim liomapproaching dá freagairtanswering her go drúisiúillustfully ag teannadh liomgoing close up to me ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her fireannmale i dtólamhalways marcaíocht ar rudaíto ride things leasrachathighs de shíor dá mo leanstan thartalways following me around chomh tógtha sin liomso taken with me ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me dá tochas féinscratching herself ag casachtáilcoughing dá mhacasamhail seolike this ag goillstean ortbothering you drochspionna bad mood bulógloaf corruairsometimes buanchairdefriends for life gliondarjoy faoi smachtunder control bosca na mbréagánthe toy box go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in brionglóid ar dóigha great dream corroíchethe odd night smúitdust gníomhaction rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness dóighiúilgood-looking aibíripe a cuid murnán beag bánher little white ankles osnasigh ag barr a malaíat the top of her brows smigeadchin toradhfruit a scoilteadhwhich was split stán mé uirthiI stared at her mo chuid lochtannasamy faults íomháimage Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.

I mbliana bhíodar ar ais san áit ba dhual dóibh, agus shiúladar tharainn go bródúil crosta, gléasta go fóill in éide ghioblach an ghaineamhlaigh.

Micí Mealltach Mac Dúil, mar is dual dó, a chuir cogar i gcluais an chráiteacháin, mar a rinne sé roimhe le Perky Parlon.

Dúirt sí nuair a d’fheicfeadh sí an pictiúr órga dá haintín ar taispeáint sa Neue Galerie go mothódh sí “go bhfuil sé faoi dheireadh thiar thall san áit is dual dó”.

Thar scór bliain nó mar sin, d’fhás an cluiche go mór, agus breathnaíodh air, diaidh ar ndiaidh, mar an cluiche ba dhual do Mheiriceánaigh – ar an dóigh chéanna, b’fhéidir, a ceanglaíodh an iománaíocht le hÉirinn um an taca céanna.

Tá mé thar a bheith buíoch d’*<ainm ag an eagarthóir>* as an litir a scríobh sé chuig Éamonn Ó Doornail, inar bhain sé na putóga as an eagarthóir as mé a chur ar fionraí agus inar thug sé ordú dó ciall a bheith aige agus Balor a chur ar ais san áit ba dhual dó: ar leathanach tosaigh *Beo Ar Éigean*.

Fuar mar is dual do mhaidin Eanáir.

Ach b’iontaí i bhfad an ceannlíne eile, “Now we’re the poor relations”, agus pictiúr den débhealach úr, an A1/N1 idir Iúr Chinn Trá agus Dún Dealgan, thíos faoi.

Ach shábháil Eddie Kehir a fhoireann, Cill Chainnigh, ar an taobh eile den pháirc, ag aimsiú na scór mar ba dhual dó.

Thaitneodh sé leis dá bhfeicfeadh sé ag a leithéid d’ócáidí “bratacha Oráisteacha ar crochadh go maíteach ard, agus an Sash i gcóiriú nua Gaelach Albanach, á chanadh leis an mustar sin is dual don Fhear Buí.

An chuma air in amanna nach bhfuil sé i dtiúin mar is dual le haisfhreagra feargach an phobail agus sinn in umar na haimléise.

Ach fiú in áiteanna ina bhfuil an fhoraois fós faoi bhláth, tá na Batwa á scaradh amach ón saol is dual dóibh.

Eagarthóir: Tá an ceart ar fad agat, a Bhaloir na mBéimeann, nó is tusa atá mar chrann taca ag Beo! agus fanfaidh tú ag bun an leathanaigh mar is dual do thaca teann, bail ó Dhia ort mar laoch de chuid litríocht na hÉireann agus mar thaca ag Beo! Balor: Cén dia é sin a bhfuil tú ag guí a bhaile orm? Tá súil agam gur Crom Dubh atá i gceist agat.

Tá spórt agus sult agus sú an tsamhraidh fágtha taobh thiar dínn anois agus tá muid ar ais mar is cóir agus mar is dual do na Gaeil a bheith: faoin anó, aimléis agus faoi ainnise.

Is dual tábhacht stairiúil na cáipéise seo a aithint agus tá an-mholadh ag dul don Aire Ó Cuív as an straitéis a stiúradh tríd an rialtas, go háirithe i dtréimhse seo na géarchéime geilleagair.

Ach is dócha gurb é an dual is faide siar ar a gcoigeal é an tséimeantaic, agus a gcás ag dul chun donais ó bhliain go bliain.

D’éirigh le foireann na Mí, mar is dual dóibh, ionsaí déanach a dhéanamh ar dhúnfort Lú, agus le teann díocais agus díograise, an liathróid a chur thar líne chúil Lú.

Agus mar is dual don iar-iomanaí contae seo as Cill Chainnigh, tá an diongbháilteacht go smior ann.

Bhí ardmheas le fada an lá ag na Briotánaigh ar a gcuid ceoil, ón kan ar diskan (canadh agus freagra) cosúil le hagallamh beirte ach i bhfoirm amhráin, gan trácht ar an bhféile idircheilteach i Lorient chuile bhliain, áit a mbíonn an biniou (píobaí Briotánacha) agus an bombarde (feadóg) le cloisteáil i measc uirlisí ceoil na dtíortha ceilteacha eile.

Ba as Gaoth Dobhair í agus mar is dual do mhuintir Ghaoth Dobhair, ní raibh aon leisce uirthi Gaeilge a choinneáil liom.

Ach, a thiarcais, mharódh Osgur Lars Von Trier! Chaithfeadh a leithéid an sáraitheoir sraitheach isteach i lársrutha! Ní ann is dual, ná is oiriúnaí dó.

‘An Uimhir Dhé ar Bhéalaibh Daoine’ ================= Ach feictear iarsmaí speisialta Corcaíocha eile in íogaireacht intleachtúil Tóibín.

D’fhulaing Tóibín fén ualach cultúrtha sin dar bhreaclínigh Ó Ríordánach ina dhán fuarchúiseach scéirdiúil, ‘Fill Arís’, dán a dhéanann idirdhealú dólásach idir an Béarla agus an Ghaeilge agus a dhéanann iarracht daoine do ghríosadh chun cluas bhodhar a thabhairt do shaibhreas intleachtúil ‘Shelley, Keats is Shakespeare’ ós rud é, dar leis, nach ‘dual do neach a thigh ná a threibh a thréigean’.

Ach i gcead dóibh, ná bí ag iarraidh an dual droinne ‘Gaeltacht’ a ghoid uainn sa mhéad den Ghaeltachta atá fanta, ina bhfuil an Ghaeilge mar theanga pobail go fóill agus ina labhrann daoine Gaeilge mar gurb í a dteanga áitiúil nádúrach í.

Is dual do na daoine seo a laghad teagmhála is féidir a bheith acu le húdaráis an Stáit.

Cosaint ar Leith do Dhream ar Leith ============== Is beag duine sa lá atá inniu ann nach síleann go bhfuil draíocht ar leith ag baint le páistí, agus gur daoine speisialta iad ar chóir dúinn iad a chosaint agus a chothú, go bhfuil an grá agus an gean de dhíth orthu, agus gur dual dúinn ár ndícheall a dhéanamh dóibh.

Táimid níos cinnte, agus táimid ag streachailt mar is dual dúinn.

com/watch?NR=1&v=muJ-yGzOSX4&feature=endscreen> An Fáinne Fí a Bhaineann le Comórtais =============== Agus é ag caint faoi dhúchas an cheoil thraidisiúnta agus nósanna na nGael, thosaigh muid ag caint faoin Oireachtas, chomh luath agus a luaigh mé an focal agus sular chuir mé aon cheist bhí tuairim láidir á nochtadh: “Is breá liom an tOireachtas agus téim beagnach chuile bhliain – ach sílim go bhfágann pobal na Gaeilge ualach na healaíne ar fad ar an tOireachtas chomh fada agus a bhaineann sé le cúrsaí sean-nóis, agallamh beirte, scéalaíochta 7rl.

An Dá Thost ===== Mar thoradh ar sin, is léamh claonta, easnamhach ar stair, ar shaíocht agus ar pholaitíocht na hÉireann a chuirtear inár láthair.

Ar an drochuair ní dual do mheáin an Iarthair an dea-scéala a thabhairt dúinn ón Afraic.

Táimid ar tí ár gcuigiú halbam a chur amach go luath, agus táimid go léir fós ag caint lena chéile, éacht suntasach ann féin! Táimid gafa i gcónaí leis an gceol is dual dúinn agus is aoibhinn linn go bhfuilimid ag baint slí bheatha as foirm ealaíne a bhfuil ár gcroí is ár n-anam inti.

Gártha molta an tslua bhaile ina chluasaibh, níorbh é an fuadar báire, ná an buaileam sciath, ná an féinghlóire, ná an cruas fearaíoch, tréithe is dual don a lán, a bhí le sonrú ann.