nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh
that no-one ever wore
Lena chois sin, bí cinnte go ndéarfaidh siad go bhfuil siad dubhthinn ag amharc ar an chnap éadaí atá ina luí fán teach nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh.
nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh
that no-one ever wore
Lena chois sin, bí cinnte go ndéarfaidh siad go bhfuil siad dubhthinn ag amharc ar an chnap éadaí atá ina luí fán teach nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh.
Seastán na nDeoraithe
the Emigrants' Stand
Bhuaigh na fir Craobh Shóisear an Chontae agus Chonnacht cúpla bliain ó shin agus sa mbliain 2001 d'oscail Iar-Uachtarán CLG, Seosamh Mac Donncha "Seastán na nDeoraithe" sa bpáirc áitiúil, seastán a tógadh le cabhair Roinn na Gaeltachta, mhuintir na háite agus imirceoirí (i Chicago go háirithe).
gan duine ná deoraí
not a soul
De réir an daonáirimh in 1841, bhí 84 ina gcónaí orthu - 68 i nGabhla, 12 ar Inis Meáin, 4 ar Inis Sionnaigh agus gan duine ná deoraí ar Inis Oirthir.
deoraithe
exiles
Tá deoraithe anseo ó gach áit agus léiríonn na ceisteanna agus na freagraí - gan trácht ar an aighneas bréige idir na foirne - an teagmháil chaol ghóstúil atá acu lena bhfód dúchais, má tá a leithéid acu níos mó.
duine ná deoraí
not a soul
Tá cearta an Ghaeilgeora á séanadh go fóill, mar a bhí nuair a bhí ar sheanóirí na Gaeltachta i 1926 an sagart paróiste nó an múinteoir scoile a bheith leo agus iad ag lorg phinsean an stáit, agus gan duine ná deoraí eile sa cheantar a bhí i bpost le haon saghas stádais nó tionchair in ann Gaeilge a labhairt.
deoraithe
exiles
D'imigh na deoraithe seo go Chicago agus fuair cuid mhór acu tearmann ar oileán ar Loch Michigan, Oileán na mBéabhar, áit a raibh an Ghaeilge le clos suas go dtí na 1920í.
deoraithe
exiles
Ina dhiaidh sin, bhí deoraithe ábalta pilleadh abhaile agus a dtithe a fháil ar ais, cé go raibh orthu socrú sásúil a dhéanamh do na ndaoine a bhí ina gcónaí iontu.
nuair nach raibh duine nó deoraí thart
when there wasn't a sinner around
Nuair a bhí siad amuigh faoin tuath i gceart agus nuair nach raibh duine nó deoraí thart, thóg Ruairí a lámh de ghlúin Dhearbhaill agus dúirt, “Ar mhaith leat feiceáil cad é a thig léi seo a dhéanamh? Tá cumhacht ar dóigh inti.
Ní raibh duine ná deoraí eile
there wasn't another soul
Ní raibh duine ná deoraí eile timpeall agus bhí sé chomh síochánta, chomh suaimhneach agus chomh fíorálainn sin go raibh orm stopadh gach cúpla nóiméad chun breathnú timpeall orm agus iarracht a dhéanamh an íomhá ar fad a ghreamú i m'intinn.
gan duine ná deoraí le feiceáil
without a soul in sight
Bóthar álainn a bhí ann, míle i ndiaidh míle trasna cnoc glas, agus gan duine ná deoraí le feiceáil.
gan duine ná deoraí le feiceáil
without a soul in sight
Bóthar álainn a bhí ann, míle i ndiaidh míle trasna cnoc glas, agus gan duine ná deoraí le feiceáil.
nach raibh duine nó deoraí ina chónaí sa tír,
that there wasn't a soul living in the country,
Cé go ndúirt na fir gheala nach raibh duine nó deoraí ina chónaí sa tír, ar ndóigh ní raibh sé sin fíor in aon chor.
deoraithe Tibéadacha
Tibetian exiles
7 milliún in iomlán a d’íoc an CIA le deoraithe Tibéadacha faoi rún, mar a léirigh doiciméid oifigiúla a scaoileadh sa bhliain 1998.
Muna mbeadh duine ná deoraí ann
if there were no one there
Muna mbeadh duine ná deoraí ann, tá atmaisféar, tá boladh na ndaoine seo ann fós.
gan duine ná deoraí
not a sinner
Bhí Beití Windsor sa Ghairdín Cuimhneacháin gan duine ná deoraí de chosmhuintir na hÉireann fá bhúir asail di, agus Beairic Ó Bama i measc na sluaite agus na n-ollsluaite i bhFaiche an Choláiste.
deoraithe
immigrants
Sa scéal fírinneach seo, Nasc na Fola, tá cur síos ar a gcuid eachtraí sa Spáinn agus i bPórtó Ríce agus ar an tslí ar chuir na deartháireacha agus deoraithe Gaelacha eile le cosaint is le rathúnas Phórtó Ríce, a dtír nua.
Deoraithe a thugtar orainn
we’re called emigrants
Deoraithe a thugtar orainn ach tá a fhios ag an saol nár thoiligh éinne againn teacht anseo.
deoraithe Gaelacha a thionscain
Irish exiles who started
Gailísis Cois Laoi
=======
Níorbh iad stiúrthóirí CLG ná deoraithe Gaelacha a thionscain an obair seo, ach lucht suime na Briotáine.
ní raibh deoraí romham
there was no one there
An chéad uair a d’fhill mé ar an mbínse, ní raibh deoraí romham.
i measc na ndeoraithe seo
amongst these immigrants
Bhí mionlach suntasach Protastúnach i measc na ndeoraithe seo fosta.
dheoraithe agus do shliocht na n-Éireannach
exiles and those of Irish extraction
Cé nach bhfuil ach dornán daltaí i gceist ar bhonn bliantúil, tá tábhacht nach beag ag baint leis an cheist seo do dheoraithe agus do shliocht na n-Éireannach i Sasana atá ag iarraidh a gcultúr agus a teanga a chaomhnú.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
