Mar a thuairiscigh Reuters an mhí seo caite, "Raid Protastúnaigh agus Caitlicigh clocha agus buidéil lena chéile, nuair a tháinig deireadh foréigneach leis an lá is mó i séasúr conspóideach na máirseála i dTuaisceart Éireann.

Ach, de réir dealraimh, níor thuig cuid oifigeach an DOE ar chor ar bith an pháirt achrannach atá ag dathanna i stair na hÉireann.

Ach má tá cúpla duine tar éis rud éigin a fhoghlaim faoi stair achrannach thrídhathach na hÉireann, b’fhéidir gurbh fhiú don raic ar fad a bheith ann.

Chuir an Ceisteoir Cunaí Cliste sraith ceisteanna crua cadránta cointinneacha ar dhuine de mhór-Oráistigh agus de mhórdhílseoirí ár linne, agus ní dhearna sé stad mara ná mórchónaí go bhfuair sé freagraí fírinneacha ar a chuid ceisteanna.

Is amhlaidh an scéal i gcás go leor de na ceisteanna spairne eile le tamall anuas.

Bhí saol pósta cointinneach míshocair aici lena grá mór, Ted Hughes, agus b’airsean a chuir go leor daoine an locht nuair a chuir sí deireadh lena saol.

Chuir coimeádachas agus diúnas an chúpla Kaczynski isteach go mór ar na baill eile den Aontas Eorpach agus tarraingíodh clú an choimhlinteora agus an easaontóra ar an bPolainn sa Bhruiséil.

Ach d’fhéadfadh ceist achrannach eile teacht as seo.

Higgins ráiteas inar chuir sé i leith Myers gur chiníochaí a bhí ann tar éis do Myers alt achrannach ar chúrsaí inimirce a scríobh an lá roimh ré.

Imscrúdú deacair, conspóideach agus casta ab ea é.

Cé mhéad duine a ghlacann sé chun bolgán solais a athrú sa Daingean? Duine amháin le cinneadh a dhéanamh faoi agus míle duine eile le vóta a chaitheamh chun an seanbholgán a choinneáil! Cad chuige go bhfuil oiread sin muiníne ag pobal an Daingin i bpobalbhreitheanna agus go bhfeictear gur le suirbhé áitiúil is ceart déileáil le ceisteanna conspóideacha sa bhaile? Nuair a tháinig an chonspóid chun cinn faoi ainm oifigiúil an Daingin beagnach trí bliana ó shin shocraigh an Chomhairle Contae go ndéanfaí pobalbhreith le tuairim mhuintir an bhaile a fháil ar an chás.

Nach maith an rud é go bhfuil Questions & Answers thart, nó cé a dtiocfadh leo áit Willie Cointinneach Ciapálach a ghlacadh le dúshlán John Bowman, agus dúshlán an lucht éisteachta a thabhairt? Cé eile a dtiocfadh leo olc a chur ar leath na tíre agus lúcháir a chur ar an leath eile le habairt bheag bhídeach ainbhiosach aineolach amháin? Seanchara dílis do Bhalor ab ea Willie, agus cuireann sé isteach go mór ar Laoch na Litríochta go bhfuil greann gáirsiúil á scaipeadh thart ar na gutháin phóca agus eile faoina sheanchomrádaí.

Tarraingíodh aird an phobail ar an gceist achrannach seo arís cúpla mí ó shin nuair a rinne turasóir Francach, darb ainm Alizee Sery, rince ar bharr Uluru inar bhain sí an chuid ba mhó dá cuid éadaí di.

Ó Maolfabhail “goilliúnach agus imreasach chomh fada agus a bhain sé le taobh na hÉireann de.

Inné agus Inniu ======= Ach ag breathnú siar ar stair na 26 Chontae, cé a dearfadh go raibh lucht eagair an Chúnaint contráilte fá Riail Dúchais agus Riail na Róimhe? Nach bhfuil an stát ó dheas ag caitheamh uathu le scor bliain anuas na laincisí a chuir Eaglais na Róimhe orthu leis na céadta bliain? Nach raibh an ceart ag Carson agus Craig sa mhéid sin? Sin an fáth go bhfuil na cuimhneacháin atá romhainn ó thuaidh chomh tábhachtach céanna ó dheas is a bheas siad ó thuaidh mar, tá súil agam, fáiscfidh díospóireachtaí astu a threoróidh muid i dtreo tuigse níos doimhne as an stair agus go mbeidh muid ag breathnú ar imeachtaí iaróige, mar a déarfadh TG4, le súil eile.

Is trua gur lig an Rialtas do chúram ghramadach na Gaeilge iompú ina chnámh spairne pholaitiúil.

‘Iontach’, a deirim liom féin, ‘faoi dheireadh tá Aire Gaeltachta sásta gníomhú ar cheist achrannach na dteorainneacha Gaeltachta, rud nach raibh sé de mhisneach ag Ó Cuív a dhéanamh, an fhad is a bhí cúram na Gaeltachta air’.

Abbott agus Costello ======== Tháinig sé chun solais ní ba dhéanaí gur cinneadh pearsanta a bhí i gceist agus nár phléigh Abbott an tsaincheist achrannach lena chomhghleacaithe san aireacht ná sa chácas páirtí roimh an bhfógairt.