chuir na comhlachtaí ceoil an dlí ar
chuir siad an dlí orthu: they took them to court
Chuir an clár ríomhaireachta sin ar chumas daoine ceol a fháil ó bhailiúcháin daoine eile ar an idirlíon agus
chuir na comhlachtaí ceoil an dlí ar an gcomhlacht a bhunaigh é.
Cartlann cheoil
Music archive
Cartlann cheoil ollmhór a chruthaítear i ndáiríre agus tá na comhlachtaí ceoil anois ag iarraidh airgead a ghnóthú as an gcoincheap seo.
cheol dúchais
native music
Déanann Balor ceangal ina intinn chasta idir Ó Fartacháin ag roinnt a chuid eolais faoin
cheol dúchais agus dreoilín i mbun a mhúin san fharraige mhór.
ceol uirlise
instrumental music
Ach ó am go chéile seinntear
ceol uirlise ann freisin, go speisialta más ceoltóir uirlise é an t-amhránaí atá ann mar aoi speisialta an oíche sin.
ceol uirlise
instrumental music
Bíonn
ceol uirlise ann freisin agus ceardlann atá dírithe ar dhamhsa ar an sean-nós agus cuirtear rang amhránaíochta speisialta ar siúl do dhaoine óga.
córas scaipthe ceoil
music distribution system
Anuas air sin, bhí go leor eachtraí a bhain leis an saol ríomhaireachta sna cúirteanna - agus ar ndóigh, cuireadh deireadh le
córas scaipthe ceoil Napster.
cartlann ceoil
music archives
Chuir an clár sin scanradh ar na comhlachtaí ceirníní toisc gur chuir sé ar chumas daoine a gcuid
cartlann ceoil a roinnt agus ceol a chur ar fáil saor in aisce.
ailleog cheoil
burst of song
" Ansin thuirling sé ón tram sula bhféadfainn
ailleog cheoil a chur asam.
Má chasann tú uirlis cheoil
if you play a musical instrument
Má chasann tú uirlis cheoil agus muna bhfuil tú go maith á casadh, tá tú ag cur brú ort féin, ar bhealach.
ceol a tharraingt anuas
to download music
Beidh muid ábalta
ceol a tharraingt anuas ón ríomhaire anois.
buíonta ceoil
bands of musicians
Táthar ag súil go mbeidh beirt fhilí Breatnacha ag teacht ar cuairt chugainn chun a gcuid filíochta a léamh, go mbeidh cainteanna ó aíonna eile ar ghnéithe d'ealaín agus de litríocht na Gaeilge agus na hÉireann, agus go mbeidh
buíonta ceoil ann a bheidh ag casadh cheol na hÉireann i rith na hoíche.
ceoil tíre
folk music
Sna seachtóidí thit athbheochan mhór
ceoil tíre amach sa Ghearmáin.
ceoil tíre
folk music
Sna seachtóidí thit athbheochan mhór
ceoil tíre amach sa Ghearmáin.
Laochra an Cheoil
heroes of music
Oíche Shathairn beidh ceolchoirm mhór ann agus ar an Domhnach ócáid speisialta ar a dtugann siad "
Laochra an Cheoil" ina mbeidh laochra ar nós Paddy Fahy, Frank Gavigan, Kitty Hayes, Peter Horan, Paddy Mills, Jimmy Mullins, Joe Ryan, Johnny O'Toole agus Micil Quinn le cloisteáil.
dlúthdhioscaí ceoil
music CDs
Ach chuir Sony seinnteoir isteach sa PlayStation chun cur ar chumas daoine
dlúthdhioscaí ceoil a sheinm, rud a thaitin go mór le daoine.
chomhluadar fathaigh shéimh shuáilcigh seo an cheoil
the company of this gentle cheerful of the music
Cé gurb é "An Port Uaigneach" a chuireann tús leis an gceol ar an diosca seo agus cé gur ceol aonair den chuid is mó atá air, níor mhothaigh mise uaigneach ar chor ar bith agus mé ag éisteacht leis, ach amháin b'fhéidir sa gcaoi is gur thuig mé arís an luach atá agam ar
chomhluadar fathaigh shéimh shuáilcigh seo an cheoil agus na n-amhrán.
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa
they couldn't tell a bar of music from a bar of soap
Cuid mhór acu
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa, nó céim damhsa thar chéim sa Ghaeilge Ársa.
Ba ghnách leis corrphíosa ceoil a chumadh
he used to compose the odd piece of music
Ba ghnách leis corrphíosa ceoil a chumadh don chlár céanna.
Ollamh le Ceol Cruite
Professor of Harp Music
Bhí sé mar chruitire le ceolfhoireann BBC Thuaisceart Éireann agus mar
Ollamh le Ceol Cruite in Acadamh Ríoga Bhéal Feirste go dtí go ndeachaigh sé leis na Chieftains go lánaimseartha i 1973.
cúlra ceoil difriúil
different musical background
Ach tá
cúlra ceoil difriúil ag gach duine againn - beirt de na cailíní, tá siad an-tógtha leis an *jazz*, agus cailín eile tá sí an-tógtha le stuif ó na daichidí - mar sin thosaíomar ag baint triail as rudaí eile.
réimse ceoil
a range of music
Ní dóigh liom gur féidir linn a rá ná gur féidir le héinne a rá go bhfuilimid ag díriú isteach ar *niche *áirithe amhrán mar tá
réimse ceoil idir lámha againn, agus ceapaim go dtaitníonn sé sin leis an lucht éisteachta freisin.
buíon cheoil páistí
children's band
Tá
buíon cheoil páistí ann chomh maith a bhíonn páirteach i mórán comórtaisí i rith na bliana.
gléasraí ceoil
instruments
Ach tá neart in ann
gléasraí ceoil a sheinm de thairbhe go bhfuil buíon cheoil ar an bhaile ó bhí na 1970í ann.
ceol nua-chumtha
newly-written music
Seinneann Kíla
ceol nua-chumtha ar fad atá bríomhar, spleodrach, agus a bhfuil meascán ann den cheol traidisiúnta agus den roc-cheol.
sáite sa cheol
into music
"
Chomh maith le bheith
sáite sa cheol, bhí suim mhór ag Colm sa spórt.
maireachtáil ar an cheol
to live on the music
Admhaíonn Colm gur beag airgead atá déanta acu ó thosaigh siad, go bhfuil sé deacair acu
maireachtáil ar an cheol agus nach mbeadh sé in acmhainn clann a thógáil, cuir i gcas.
chúlra ceoil
musical background
Antaine Ó Faracháin: A Dheirdre, inis dom rud beag fút féin agus faoi do
chúlra ceoil.
saghsanna ceoil
types of music
AÓF: An bhfuil aon uirlis eile gur mhaith leat a bheith in ann a sheinm?
OMD: Tá mé breá sásta a bheith ag déanamh mo dhíchill an fhidil a fhoghlaim i gceart! Gan dabht tá uirlisí iontacha eile ann, ach is fearr liom a bheith i mo shuí ar mo shuaimhneas ag éisteacht le ceoltóirí eile á seinnt!
AÓF: An seinneann tú nó an gcanann tú in aon stíl cheoil eile seachas ceol traidisiúnta na hÉireann? Céard iad na
saghsanna ceoil agus amhránaíochta a thaitníonn leat?
OMD: I láthair na huaire ní sheinnim ach ceol traidisiúnta na hÉireann amháin, ach nuair a bhí mé ag déanamh céime sa cheol i gColáiste na Tríonóide cúpla bliain ó shin bhí mé ag seinnt ceol clasaiceach ar an bpianó.
táim an-tógtha lenár gceol féin
very taken with our own music
Bhain mé taitneamh as ag an am ach i láthair na huaire, mar a dúirt mé,
táim an-tógtha lenár gceol féin.
coirmeacha ceoil
concerts
Bhunaigh muid ár ngrúpa le seisear ceoltóirí i 1997 agus rinne muid
coirmeacha ceoil agus sheinn muid ag céilithe sa Ghearmáin, san Eilvéis agus sa Fhrainc.
uirlis cheoil
musical instrument
Nuair a phiocaim suas uirlis eile teastaíonn uaim a bheith in ann é a sheinnt ach ní theastaíonn uaim na blianta de chleachtadh a chur isteach chun foghlaim conas é a sheinnt i gceart!
AÓF: An bhfuil an cansairtín deacair mar
uirlis cheoil?
AL: Deir a lán daoine é sin liom.
Ní dhéanann méarachaí tapaidh ceol
fast fingers don't make music
Ní dhéanann méarachaí tapaidh ceol.
Nuair a sheinntear an ceol rósciobtha
when the music is played too fast
AÓF: Céard nach dtaitníonn leat sa cheol Gaelach?
SR:
Nuair a sheinntear an ceol rósciobtha nó nuair atá an iomarca béime ar an ornáidíocht seachas ar an gcroí atá sa cheol.
a chruthaigh an ceol
who created the music
Ní srianta rómhóra iad seo go praiticiúil agus, ar ndóigh, níor chóir go mbeadh na cearta céanna ag an tomhaltóir is atá ag an gceoltóir
a chruthaigh an ceol.
seanuirlisí ceoil
old musical instruments
Agus toisc go raibh mé ag díol
seanuirlisí ceoil ag an am, luigh sé le réasún seansiopa a raibh stair ársa ceoil taobh thiar de a cheannach.
bosca ceoil mór groí
a really big accordion
Nuair a bhíomar traochta den gcaibidil ar fad faoin nGaeilge, do thóg Barra
bosca ceoil mór groí amach agus thug sé cúpla port dúinn ar a shuaimhneas …
Ard-oíche cuideachtan agus níorbh í a haon í i dtigh seo na nDonnabhánach, ar chosúla ar uairibh é le stáisiún traenach ná tigh muintire, mar go mbíodh an oiread sin daoine ag tarraingt ar an dtigh.
ar chum sé ceol fána gcoinne
has he written music for
Agus cá mhéad dráma
ar chum sé ceol fána gcoinne? Dosaen? Scór? Níl a fhios aige.
cá has a dtáinig an ceol
where the music came from
"Braitheann sé ar an méid atá cloiste agat, cad é an ceol nó na ceolta ar éist tú leis nó leo, na fuaimeanna a ligeann tú isteach i do chloigeann, ach cúpla uair, agus mé ag cumadh píosa ceoil, ní raibh a fhios agam
cá has a dtáinig an ceol.
de dheasca an cheoil
because of music
"Shíl mé gur uaidh féin a bhí sé ag teacht ach, i bhfírinne, bhí sé ag teacht ón stuif a chuireadh sé ar mhála na bpíobaí uilleann a bhí aige!"
Ról an cheoil
=======
Cinnte, tá cuimhní deasa cinn ag baint leis an cheol, ach cad é an rol atá aige sa saol? Nuair atá smacht ag tíoróntacht na gcairteanna ar an oiread sin daoine óga, nach bhfuil fiúntas an cheoil laghdaithe go mór?
"Tá an saol níos fearr
de dheasca an cheoil," arsa Neil.
gceol tíre
folk music
Bhí an-suim agam i gcónaí i
gceol tíre Mheiriceá agus i gceol traidisiúnta as tíortha eile.
ceol na feadóige
whistle music
Thaitin an ceol Gaelach go mór liom, go háirithe an sean-nós agus
ceol na feadóige.
Céim sa Cheol-Oideachas
a degree in Music Education
HL:
Céim sa Cheol-Oideachas a bhí ann, in Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath agus i gColáiste na Tríonóide.
rac-cheol na Breatnaise
Welsh rock music
Spreag muintir Cymdeithas yr Iaith Gymraeg mé, chuir mé an-dúil i
rac-cheol na Breatnaise agus, níos faide anonn, d'amharc mé ar an stáisiún S4C ar bhonn laethúil.
bhí borradh mór faoin rac-cheol Breatnaise
Welsh rock music was thriving
Nuair a bhí sé ina dhéagóir sna 1970í,
bhí borradh mór faoin rac-cheol Breatnaise, agus bhí leithéidí Barry Llewellyn agus Huw Jones i mbéal an phobail.
Ollamh le Ceol
Professor of Music
Ceapadh Mícheál Ó Súilleabháin mar
Ollamh le Ceol sa choláiste ag an am sin agus theastaigh uaidh rud éigin a dhéanamh ar son na hamhránaíochta Gaeilge.
i Roinn an Cheoil agus na hEitneacheoleolaíochta
in the Department of Music and Ethnomusicology
D'éirigh le Lillis Scoláireacht Fullbright a ghnóthú, rud a chuir ar a chumas an bhliain acadúil 1996-97 a chaitheamh ag staidéar
i Roinn an Cheoil agus na hEitneacheoleolaíochta in UCLA i gCalifornia.
Guthanna ceoil
singing voices
Guthanna ceoil, nó ceol ar bith, thig leis an cheol a dhul suas agus thig leis an cheol a dhul síos.
thig leis an cheol
the music can
Guthanna ceoil, nó ceol ar bith,
thig leis an cheol a dhul suas agus
thig leis an cheol a dhul síos.
uirlis cheoil
instrument
Tá cearta thar an gcoiteann ag an bpíb uilleann aitheantas a bheith aici mar
uirlis cheoil náisiúnta na hÉireann agus ba cheart é sin a chur san áireamh nuair a bhíonn tacaíocht stáit á lorg.
ní fhéadfainn mo dhóthain ceoil a chasadh
I couldn't play enough music
AÓF: Céard faoin gceol uirlise? Seinneann tú an fheadóg mhór, nach seinneann?
ÉÓD: Is breá liom an ceol agus
ní fhéadfainn mo dhóthain ceoil a chasadh.
idir cheirníní agus cheol beo
both records and live music
Bhí an ceol go smior ina mhuintir - bhíodh ceol i gcónaí sa teach i nDoire,
idir cheirníní agus cheol beo: an pianó, an fheadóg stáin, an bosca ceoil agus, uirlis Dermot, an fhidil.
dul leis an cheol go lánaimseartha
to play music on a full-time basis
Is é an cinneadh is fearr a rinne mé riamh i mo shaol ná
dul leis an cheol go lánaimseartha.
gceol uirlise
instrumental music
AÓF: Céard faoin
gceol uirlise? Céard iad na tréithe a bhíonn ag fidléir maith, dar leatsa?
MNM: Sílim gur ionracas an tréith is tábhachtaí i gceoltóir ar bith.
le buille buile an cheoil mhire
with the mad beat of the crazy music
Agus murach go n-éisteann Willie Cunningham le 2FM agus é ag tiomáint ar fud na tíre ar nós an diabhail, a chos dheas ag preabadh
le buille buile an cheoil mhire, ní thiocfadh leis an Stát seo méid a chuid costaisí a sheasamh.
rosc ceoil
rhapsody
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
féith an cheoil
talent for music
"
Tá
féith an cheoil ó dhúchas san fhear seo mar gur seinnteoir cumasach a mháthair ar an bpianó agus ar an orgán, cé nár mhinic a chasadh sí sa mbaile mar go mbíodh a dóthain le déanamh aici agus seachtar clainne ar a cúram!
"Nuair a bhí mé an-bheag bhíodh aintíní agus cuairteoirí eile ag tabhairt airgid dom nuair a chanainn.
cheol comhaimseartha
contemporary music
Rinne Tadhg taifeadadh ar dhá albam de
cheol comhaimseartha a fhad is a bhí sé san ardchathair.
stór ceoil ollmhór
a huge store of music
Tá stíl breá traidisiúnta agus
stór ceoil ollmhór aige.
Murach an ceol
if it wasn't for music
Murach an ceol ní dóigh liom go mbeadh Carna, Clonlaheen nó Mullahoran feicthe agam!
AÓF: Cad a dhéanann tú mar chaitheamh aimsire nuair nach mbíonn tú ag seinm?
SJW: Is maith liom a bheith ag léamh, leabhair stairiúla, go háirithe.
freagrach as athbheochan an cheoil uirlise
responsible for the revival of instrumental music
Deirtear sa leabhar údarásach *The Companion to Irish Traditional Music* gurb é atá
freagrach as athbheochan an cheoil uirlise in iarthuaisceart Dhún na nGall.
buíon cheoil thraidisiúnta
traditional music band
Bhunaigh Proinsias
buíon cheoil thraidisiúnta i dTeach Hiúdaí Beag i Machaire Chlochair.
ceol aonair
individual music
Tá albam nua á sheoladh go luath againn ar a bhfuil
ceol aonair uainn go léir.
Ceol na fidle
fiddle music
Fear uasal, séimh é John a chuireann fáilte roimh achan duine - a fhad is go bhfuil suim acu i g
Ceol na fidle.
na bannaí ceoil Oráisteacha
the Orange bands
Feiceann muid
na bannaí ceoil Oráisteacha ag dul suas síos ag deireadh shráid s'againne, agus in amanna bíonn *graffiti* mar "Kill All Taigs" ag an timpeallán idir an dá áit.
ailleog cheoil
burst of song
bunúsmost
cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me
faraoralas
leaspáindancing, coloured lights before eyes
ag gliosarnachglistening
dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury
le míshuaimhneasuneasily
clóscríobhántypewriter
úsáid inteachtsome use
i sruthannain torrents (of words)
ainmhí fiáinwild animal
teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages
aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink
déistinnausea
samhnasdisgust
ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt
buarthaworried
scalltawretched, puny
sa bhúireachin the roaring
ag preabarnaílthrobbing
aicíd ghallda inteachtsome foreign disease
folcadh mór fadaa very long bath
tintreacha ifrinnthe sparks of hell
i dtólamhalways
galar na dúiseachtathe disease of wakefulness
bándeargpink
níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me
seileogaspits
mo mhacasamhailsethe likes of me
doilighdifficult
mo phlucmy cheek
nimhneachsore
conáiltefreezing
ailleog cheoilburst of song
i mo chuid samhlaíochtain my imagination
creathashivers
trupnoise
gnúisface
farraige fhíochmharferocious sea
go fuarbhruitelistlessly
ealaíswans
faitíos millteanacha great fear
tráidiretray
tá dúil mhór againn i gceol Shligigh
we have a great liking for the music of Sligo
AÓF: An raibh aon rud áirid ar theastaigh uaibh a dhéanamh nó a bhaint amach leis an albam? Cén chaoi ar phioc sibh na tiúin, mar shampla?
JNíC: Bhuel,
tá dúil mhór againn i gceol Shligigh, mar shampla, agus mar sin de chas mise cúpla port le Michael Coleman agus le Josie McDermott as Ros Comáin air.
uirlis cheoil
musical instrument
AÓF: Agus an chláirseach, a Mhichíl, an bhfuil borradh faoin spéis san
uirlis cheoil sin le blianta beaga anuas, an gceapann tú? Tá go leor cláirseoirí maithe ag teacht chun cinn anois, nach bhfuil? Cén fath?
MÓR: Sna hochtóidí rinne Janet Harbison agus Máire Ní Chathasaigh a lán múinteoireachta agus bhí sé sin ina chuidiú mór.
Tháinig siad i dtír ar an gceol traidisiúnta
they took advantage of the traditional music
Tháinig siad i dtír ar an gceol traidisiúnta agus chuireadar meascán i láthair an phobail le gach eisiúint.
Stiúrthóir Thaisce Cheol Dúchais Éireann
Director of The Irish Traditional Music Archive
AÓC: Nioclás Ó Cearbhalláin,
Stiúrthóir Thaisce Cheol Dúchais Éireann, a chuir é sin i dtoll a chéile.
soiscéal an cheoil a chraobhscaoileadh
to propagate the gospel of song
An bhfuil teipthe ar Chumann Lúthchleas Gael mar sin? I gcomórtas le staid na Gaeilge agus na hiomána, déanann an Suibhneach an pointe gur éirigh le Comhaltas Ceoltóirí Éireann
soiscéal an cheoil a chraobhscaoileadh i ngach cúinne den tír in ainneoin go raibh an ceol traidisiúnta Gaelach beagnach ar tí bás a fháil sna l950í.
athbheochan cheoil
musical revival
Thairis sin, bhí an
athbheochan cheoil faoi lánseol, agus neart amhrán Gaeilge le cois "Éamonn an Chnoic" le cloisteáil agam chomh maith.
a chluinfinn ag ceol
that I used to hear singing
Is iad mo Mhamaí Caitlín agus m'athair Brian, nach maireann, an t-aon bheirt
a chluinfinn ag ceol.
clú an cheoil
reputation for music
Baineann Ciarán leis an teaghlach is mó a bhfuil
clú an cheoil orthu sa cheantar, muintir Mhaonaigh.
togha an cheoil
the best of music
Agus ina dhiaidh sin bhí mé i m'iomrascálaí -
togha an cheoil, togha an óil.
lucht leanúna bhuíon cheoil Oráisteach
the followers of an Orange band
Chonacthas sin an mhí seo caite, nuair a ligeadh do
lucht leanúna bhuíon cheoil Oráisteach siúl fríd Ard Eoin i mBéal Feirste.
uirlis cheoil
musical instrument
Ní sheinneann gach
uirlis cheoil gach nóta atá sa tiún.
míriú an cheoil
the phrasing of the music
**Míriú:** Is minic go scarann
míriú an cheoil an ceoltóir, an t-amhránaí nó an portaire atá *go maith*, ón duine nach bhfuil.
an aosa ceoil
the musicians
Ach d'ainneoin sin is uile, go paradacsúil, bhí mórtas cine ag borradh ag an am céanna, go háirithe i measc an aosa dána agus
an aosa ceoil.
cheol iontach fidle
great fiddle music
Ba bhreá linn a cheapadh go bhfuil ár gcuid ceoil sainiúil féin againn ach, ag an am céanna, nach bhfuil sé rófhada ó
cheol iontach fidle iarthar na hÉireann.
ag croitheadh a thóna leis an cheol fhiáin
shaking his ass to the wild music
Bhí Tadhg amuigh
ag croitheadh a thóna leis an cheol fhiáin a bhí ag dul chomh hard sin gur mheas Deirdre go raibh croí breise ag bualadh ina hucht.
gléas ceoil
musical instrument
a thaiscemy dear
geallúintípromises
ag maíomh as an ngadhar nuaboasting about the new dog
breitheamhjudge
gadaíthief
i bhfoisceacht scread asail den tighanywhere near the house
ag drannadhsnarling
ag tafannbarking
go béasachpolitely
ó chianaibha while ago
tíosachsparing
caifeachwasteful
saoiwise man
agus go mbraithfidh tú ag baileand that you'll feel at home
púicfrown
malaíeyebrows
maitheasgood
gléas ceoilmusical instrument
coinneappointment
táillefee
trí bhonn airgidthree coins
as do mheabhairmad
breitheamhjudge
tinneas fiacailetootache
tolgcouch
barróghug
deinin dearmad ar an bpianI forget the pain
bailiúcháin cheoil
music collections
Cá bhfaigheann tú do chuid ceoil go ginearálta agus leaganacha neamhghnácha mar seo?
PÓC: Cuid acu ó na ceoltóirí a luas níos luaithe agus uaireanta caithim am ag dul trí na
bailiúcháin cheoil ar nós chuid an Bhreathnaigh (Ceol Rince na hÉireann, I-V, le Breandán Breathnach), O’Neill’s (O’Neill’s Music of Ireland leis an gCaiptín Francis O’Neill) agus a leithéid.
ceol caoin
soft music
Níl le cloisteáil ach monabhar beag comhrá agus an
ceol caoin sa chúlra.
ceol caoin
soft music
Níl le cloisteáil ach monabhar beag comhrá agus an
ceol caoin sa chúlra.
a chuaigh go mór i bhfeidhm ar do chuid ceoil féin
who greatly influenced your own music
An bhfuil aon fhidléir ar leith
a chuaigh go mór i bhfeidhm ar do chuid ceoil féin?
BNicG: D'fhoghlaim mé mo chuid ceoil sa bhaile ó m'athair.
mar a bheadh amhránaí ceoil tuaithe ann
like a country singer
Bíonn an teiripeoir seo gléasta go maisiúil,
mar a bheadh amhránaí ceoil tuaithe ann.
ceol caoin
soft music
Níl le cloisteáil ach monabhar beag comhrá agus an
ceol caoin sa chúlra.
roinnt tionlacain cheoil
some musical accompaniment
AÓF: Bhí
roinnt tionlacain cheoil agat ar an gcéad albam.
shaineolaí an rac-cheoil
the rock music expert
Cad é mar a cheap sibh teideal seanscannáin mar *Vertigo *le cur ar an turas?”
“Bhail, a Bhalor Mhóir,” arsa Bono Beag, agus é ag cur stró nach beag ar mhatáin a mhuinéil le hamharc suas thar bholg
shaineolaí an rac-cheoil, “tá a fhios agam go bhfuil an focal sin rud beag aisteach, ach thosaigh sé amach níos aistí fós.
ceol caoin
soft music
Níl le cloisteáil ach monabhar beag comhrá agus an
ceol caoin sa chúlra.
shaineolaí an rac-cheoil
the rock music expert
Cad é mar a cheap sibh teideal seanscannáin mar *Vertigo *le cur ar an turas?”
“Bhail, a Bhalor Mhóir,” arsa Bono Beag, agus é ag cur stró nach beag ar mhatáin a mhuinéil le hamharc suas thar bholg
shaineolaí an rac-cheoil, “tá a fhios agam go bhfuil an focal sin rud beag aisteach, ach thosaigh sé amach níos aistí fós.
ceol caoin
soft music
Níl le cloisteáil ach monabhar beag comhrá agus an
ceol caoin sa chúlra.
sa cheol uirlise
in instrumental music
Nuair a bhí sé óg, ba mhó an tsuim a bhí aige sna bailéid agus in amhráin pholaitiúla – ba bheag dúil a bhí aige
sa cheol uirlise.
á léiriú ar an cheol
being shown for the music
Tchifidh siad nach bhfuil meas
á léiriú ar an cheol agus, chomh maith, bíonn sé doiligh na ceoltóirí a íoc.
ag ceol díséid
singing a duet
“Cad é fúthu?”
Agus cá háit a raibh Íochtarán na hÉireann, Íosa Mhic Ghiolla Mháire, lena linn seo uilig? Bhí sí thíos cois locha, i nGaeltacht Fheis Mhór Ghaelach Milwaukee, ag baint sú as an chomhluadar ann; í ag damhsa ar an sean-nós agus
ag ceol díséid le Matthew Joseph James Ó Farta a bhí ag craoladh beo an bealach ar fad go hÉirinn ar Raidió na Galltachta.
cheol an lucht siúil
the music of the Travellers
Tá mé ag obair faoi láthair ar shraith de shé chlár do TG4 faoi
cheol an lucht siúil.
cén fáth a seinneann tú ceol
why you play music
AÓF: Dá gcuirfinn ceist ort
cén fáth a seinneann tú ceol, céard a déarfá?
MNíE: Tá mé an-tógtha leis an gceol agus is maith liom a bheith ag casadh os comhair daoine.
an-tógtha leis an gceol
very taken with music
AÓF: Dá gcuirfinn ceist ort cén fáth a seinneann tú ceol, céard a déarfá?
MNíE: Tá mé
an-tógtha leis an gceol agus is maith liom a bheith ag casadh os comhair daoine.
oidhreacht cheoil
musical heritage
AÓF: Cé a smaoinigh air agus cén aidhm a bhí leis?
SMP: Smaoinigh mé féin air i dtosach agus na príomhaidhmeanna a bhí agam ag an am ná ceiliúradh a dhéanamh ar
oidhreacht cheoil Shéamuis Mhic Aonghusa agus oidhreacht chultúrtha Fhine Gall a nochtadh.
i gcoirm cheoil no dhó
in a concert or two
Bhíodh seisiún againn gach seachtain, dúinn féin den chuid is mó, ach anois is arís bhíodh daoine eile ag éisteacht linn agus ghlacamar páirt
i gcoirm cheoil no dhó.