Chun casadh a bhaint as cuid focal duine de "aithreacha bunaithe na tíre": Nuair a ghéilleann tú do chuid ceart ar mhaithe leis an tslándáil, ní bhíonn ceachtar agat sa deireadh".

Ní "foighid" focal a d'fhéadfá a thiomnú d'athair Chiain.

Nuair a chuala muintir na hIndia go rabhamar ag dul chun na Seapáine bhí alltacht orthu - itheann na Seapánaigh an *naga*, an nathair dhiaga! Timpeall an chúinne uainn tá brainse d'Arm an tSlánaithe, an t-arm is fearr a tháinig riamh as an mBreatain.

Bhí an nós ann ar fad a dhul ag tórraimheacha na gcomharsan sa dá pharóiste agus lean mac athar sa deasghnáth sin.

Cá huair a chuir tú suim sa Ghaeilge ar dtús agus cad é a spreag suim sa teanga ionat? Fuair mé an chéad spreagadh agus mé ag léamh altanna le Constantine FitzGibbon fán troid ar son shaoirse na hÉireann in iris a raibh síntiús ag m'athair críonna léi.

Baineann *Delbaran *le teifeach óg ón Afganastáin, agus baineann *The Colour of Paradise* le buachaill beag dall nach bhfuil a athair á iarraidh.

Bhí torthaí na scrúduithe chomh maith sin nach dtiocfadh léi a athrach a iarraidh agus bheadh sí ábalta a dhul ar a rogha ollscoil anois.

" Mhol Áine lena hathair agus í ag smaointiú go gcaithfeadh dóigh inteacht a bheith thart air seo.

"Oícheanta áirithe thagadh deartháireacha m'athar anuas ó na Bronx.

" Ba mhór ag Aoife dá dtabharfadh Gerry faoi seo ar dhóigh aigeanta, chroíúil mar athrach, seachas smut a bheith air a leagfadh leathdosaen.

" "Tá athrach de chéill agam agus tusa thart.

Thóg mé liom traidisiún na hamhránaíochta béil sa cheantar seo fríd m'athair.

Gariníon ann agus triúr leathdheirfiúracha aici - an mháthair chéanna acu ar fad, ach aithreacha éagsúla - roinneann na páistí óga na mamónna agus daideonna ar fad eatarthu.

* Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug

"In ainm an easnaimh, agus ár mac, agus ár dtaobhsparán," a dúirt duine d'aithreacha na cathrach, "caithfimid réiteach a fháil air seo agus ainm a roghnú.

* Gluais • Glossary grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun dá mo dhallúblinding me sócúlachcomfortable go diansmaointeachextremely thoughtful mar is dual dóas it usually does scáthannashadows ag atswelling, expanding in aice an chaibinéidbeside the cabinet ag siotgháiresniggering fá dtaobh deabout it aitstrange ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination searmanasceremony chóir a bheithnearly ag druidim liomapproaching dá freagairtanswering her go drúisiúillustfully ag teannadh liomgoing close up to me ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her fireannmale i dtólamhalways marcaíocht ar rudaíto ride things leasrachathighs de shíor dá mo leanstan thartalways following me around chomh tógtha sin liomso taken with me ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me dá tochas féinscratching herself ag casachtáilcoughing dá mhacasamhail seolike this ag goillstean ortbothering you drochspionna bad mood bulógloaf corruairsometimes buanchairdefriends for life gliondarjoy faoi smachtunder control bosca na mbréagánthe toy box go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in brionglóid ar dóigha great dream corroíchethe odd night smúitdust gníomhaction rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness dóighiúilgood-looking aibíripe a cuid murnán beag bánher little white ankles osnasigh ag barr a malaíat the top of her brows smigeadchin toradhfruit a scoilteadhwhich was split stán mé uirthiI stared at her mo chuid lochtannasamy faults íomháimage Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.

Óg agus eile a bhí na páistí, thuig siad go gcaithfí ligean lena n-athair corruair agus shuigh siad beirt siar, ach ní le croí mór maith a rinneadh é.

Chomh minic lena athrach, bíonn na mná á ndíspeagadh acu fosta.

Cuirfear tús oifigiúil leis na himeachtaí ar an 8 Eanáir le taispeántas mórthaibhseach radharcach dar teideal *Awakening* ina bhfeicfear nathair mhór mhillteach, cruthaithe as tine, soilse, piriteicnic agus ceol, ag teacht chun beatha agus ag síneadh amach a coirp leis na trí dhroichead sa chathair a thrasnú.

Bhí a chuid aithreacha móra in arm Shasana agus chaith siad tamall san Ind.

Agus deireadh m’athair liom, in ainneoin go raibh an-ghrá aige d’Éirinn agus go raibh sé bródúil as bheith Éireannach: ‘Buíochas le Dia go raibh mé ábalta teacht anseo,’ agus bhí sé buíoch as gach nóiméad de.

” “Ó, bhal,” arsa a hathair, “bois cois cosúil leis an athair, mar sin.

“Bhí fuath agam air,” a deir sé, “idir an foréigean agus an t-aicmeachas, agus d’impigh mé ar m’athair ar feadh na mblianta mé a thabhairt amach.

Coincheap ar sine go mór é ná an Chríostaíocht agus a cumadh lena chinntiú go gcomhlíonfadh aithreacha a ndualgais i leith a bpáistí.

” Tar éis dó teacht ar ais as Leitir Fraic, mar sin féin, d’fhiafraigh a athair d’Eoin cén uair a bhí sé chun “jab ceart” a fháil.

Thóg sé an píobán uisce ón fhéar, á chasadh mar a bheadh nathair ann ar chúl an gharáiste.

Déarfadh duine gur rúplach mná a bhí inti ach bhí athrach scéil ag na cailíní.

Ach ina dhiaidh sin agus uile, is léir go dtug cuid ceisteanna Thomáis ábhar machnaimh dona chuid tuismitheoirí, nó tráthnóna amháin agus é ag teacht ón scoil tháinig a athair ina araicis agus dúirt sé: “Tá do mhamaí sa chisteanach ag fanacht leat agus tá rud inteacht ba mhaith linn a inse duit.

D’eagraigh Cumann Uí Chonghaile cruinnithe go rialta i Learpholl, áit a raibh “athair na heagraíochta”, Desmond Greaves (1913-1988), ina chónaí, agus labhair daoine mar Pheadar O’Donnell, Dónall Mac Amhlaigh, Pádraig Ó Snodaigh, Betty Siclair agus an tAthair Clarence O'Duffy acu.

” athair na healaíne Ceiltí Sárbhailiúchán eile atá ag Groam House Museum ná bailiúchán ealaíne a rinne George Bain, a dtugtar “athair na healaíne Ceiltí” air.

Ní hamháin sin, ach tá rud níos pearsanta ag tarlú anseo dó, óir dhá chéad slat ón stáitse tá dealbh de chuid a athar – Bikki.

Ach anocht tá mac Oki, a iníon, a bhean chéile agus roinnt dá theaghlach anseo chun éisteacht leis ag canadh i láthair spiorad a athar – é dílis do spiorad ealaíne agus spiorad Ainu a athar ach níos dílse fós dá theaghlach.

Labhair sí chomh ciúin sin gur ar éigean a chuala a hathair í.

Stán a hathair uirthi.

“Tá mé,” a dúirt Aoibheann agus fios aici nach stopfadh a hathair í an iarraidh seo.

Thug Coimisiún na Talún talamh i mBaile Ghib sa chontae céanna sin dá hathair mór agus a máthair mhór sna tríochaidí agus bhog siad ansin óna gceantar dúchais, Gaeltacht Rann na Feirste i dTír Chonaill.

” Amhrán amháin atá gar do chroí Dhaire ná “Overneath the moon”, a chum sé dá athair.

“Agus idir an lá sin agus an lá a fuair m’athair bás, ceithre bliana ina dhiaidh sin, níor chiall sé oiread is cluiche amháin!” Cé go ndéanann Peter spior spear den easpa suime a bhí ag a athair sa pheil nuair a bhí siad níb óige, is léir go bhfuil rian den bhrón ann mar sin féin.

Tá sé sásta a admháil gur *West Brits* a bhí iontu – bhí a athair mór ina bhall den RIC, cuir i gcás.

Bhí Sophia Hinerangi, bean a raibh máthair Mhaorach agus athair Albanach aici, ina treoraí cáiliúil san áit.

Chuaigh bás a athar i bhfeidhm air “go leibhéal tubaisteach” agus é ar scoil, agus thosaigh a thorthaí ag dul in olcas dá bharr.

Nuair a d’fhreastail sí ar an dochtúir i gCarna, d’inis sí a scéal dó agus den chéad uair riamh ina saol bhraith sí go raibh sí saor ó bhrúidiúlacht a hathar.

Agus Barbara ocht mbliana d’aois, thosaigh a hathair ag déanamh ionsaithe gnéis uirthi, agus ní ba dhéanaí, rinne sé í a éigniú.

Murar leor é sin, bhí cúrsaí airgid chun tosaigh sna líomhaintí is déanaí a rinne dochar do Paisley Jnr – agus dá athair.

Cé mhéad duine, mar shampla, a chonaic sráid lán le daoine, ag breith ar lúidíní a chéile, ag damhsa mar nathair neimhe ollmhór ó bhun go barr na sráide? Nó cé mhéad dínn a bhfuil cur amach aige ar an mbanna Ar Re Youank nó Gwerz nó an t-amhránaí Yann Fanch Kemener? *** In Adam’s sa Daingean.

Bhí Lunny ag siúl amach leis an rac-cheoltóir Sinead O’Connor agus theastaigh ó na meáin fáil amach arbh é athair an linbh a rugadh di in 2004.

Bhinn go hiomlán faoi dhraíocht ag an bpléascadh nótaí agus ba mhinic mé faoi gheasa ag seinm Dhónail Uí Laighin agus é mar a bheadh nathair nimhe ann ag bualadh a bhodhráin.

Tá sé chomh dócha lena athrach go bhfuil teachtaireacht láidir pholaitiúil i bplota an scéil seo.

Tagann na páistí ar an saol (altú do Dhia as gach duine acu), tugann tú aire dóibh, cuireann tú oiliúint orthu agus – agus tá seo iontach tábhachtach ag an athair comhaimseartha – caitheann tú am, as do stuaim dheonach féin, ag súgradh leo.

Sea, i bhfad uainn aithreacha Éireannacha na seanghnásanna, na laethanta sin nuair nach raibh le déanamh ag athair ach an tuarastal a chur ar an tábla gach Aoine agus aghaidh a thabhairt ar mhachairí fada an ghailf ag an deireadh seachtaine.

Tearmann, a dúirt mé – cineál Eilvéis an athar, áit nach mbíonn ach amháin daoine fásta eile.

Is bundúchasach é Dodson agus tugtar ‘Athair Athmhuintearais’ air mar gheall ar an tsárobair atá déanta aige le fada an lá le hathmhuintearas idir bundúchasaigh agus muintir eile na tíre a chur chun cinn.

An sluafhoinsiú Ach ní féidir an milleán a chur ar aithreacha an idirlín (agus b’aithreacha iad don chuid is mó, ach sin alt eile ar fad!) Bhí fís acu agus maireann, go pointe áirithe, an nós cúnta a thosnaigh leis an gcéad “*Request for Comments*”.

” Lean John McCain lorg fealltach a athar nuair a mhol sé The Liberty Incident, leabhar le Jay Cristol a foilsíodh i 2002 a thacaigh le leithscéal ar leathmhaig na n-Iosraelach.

Is ait an tAthair an Saol! Tá foireann curtha le chéile anseo i gCois Fharraige de bhuachaillí faoi 12 le mise mar bhainisteoir! Sea, táimse im bhainisteoir ar fhoireann sacair sa Ghaeltacht! Tá muid le páirt a thógáil i gcomórtas sacair a bheas ar bun le gairid mar chuid de Chluichí Pobail na Gaillimhe.

Murach go raibh seirbhísí r-phost saor in aisce á dtairgeadh agus á nglacadh ag gach mac máthar agus iníon athar sna nóchaidí, ní bheadh an bhuncloch faoin gcuid is mó de na seirbhísí nua snasta seo.

Tá na mórthéamaí uilig anseo – dílseacht agus brath, mac a d’éalaigh le brideach athar, laochas agus tréas, an grá agus an drúis.

Chomh dócha lena athrach, táimid ag druidim leis an Spealadh is Mó riamh.

Cur na Ceiste ====== Ach, níor mhaith liom imeacht rófhada ón scéal, agus mar sin pillfidh mé ar Bhalor Óg bocht ina sheasamh go faiteach ag béal na pluaise, é ag bogadach thart le teann faitís, agus é ag fanacht le freagra a athar faoin bhrí atá le ‘polaitíocht’.

” Nuair nach raibh sa seomra ach an t-athair agus an mac, chrom athair Bhaloir ar chúrsaí polaitíochta a mhíniú: “Mise a théann amach ag obair gach maidin agus a thugann an t-airgead ar fad isteach sa teach.

" Tá plaic bainte asat ag nathair mhór dhubh an leithleachais! "Ní dheinimse faic.

Bhí an tAthair Mallin i láthair i gcillín a athar an oíche sular cuireadh chun báis é.

Labhraíonn an tAthair Mallin faoi oíche dheireanach a athar chomh maith le saol a athar roimhe sin agus faoina shaol féin ó shin i leith.

**SMM: Agus is as Árainn do shloinne?** SÓD: Muintir m’athar.

Dúirt sí go raibh sí bréan de bheith ag fanacht lena hathair agus gur theastaigh uaithi dul abhaile.

Má bhreathnaítear ar staid na Gaeilge ag deireadh an 19ú aois agus an seasamh atá aici i measc an phobail anois, de réir taighde an Athar Mac Gréil, feictear athrú mór.

**SMM: Arbh é d’athair ba mhó a chur i dtreo na gaelscoile sibh?** RÓS: Bhí sé sin ag teacht ón dá thaobh.

Athair a máthar, ba chathaoirleach Fianna Fáileach ar Chomhairle Chontae Mhaigh Eo é agus teaghlach mór Fianna Fáil a bhí i muintir Ruane riamh anall.

Ba dhaoránach é a athair, a cuireadh chun na hAstráile sa bhliain 1841 as dhá mhuic a ghoid.

) “Nuair a theip ar shláinte m’athar, thit gach rud as a chéile agus bhí orainn, mé féin is mo dheartháir, bogadh amach chun na tuaithe le fuireach le mo mháthair.

Bhí Mary 22 bliana d’aois nuair a scaoileadh marbh í i mí Aibreáin 1984 agus í ag teacht amach as an Aifreann lena hathair, an breitheamh Tom Travers, agus lena máthair.

Aos Ealaíne gan Náire =========== Chaith Ai Weiwei a óige i gcampa sclábhaíochta, nuair a cuireadh a athair, an file Síneach Ai Qing ansin le linn Réabhlóid an Chultúir i 1958.

Na laochra úd ar chualamar iomrá fúthu ónár n-aithreacha agus ónár sean-aithreacha, ar bhealach áirithe, ba mhó mar laochra iad toisc nach bhfacamar ‘beo, beathach’ iad.

Ba ghealt é Íosa Chríost dar leis, an chéad ghealt sa stair fiú; luaitear mac an athar shleamchúisigh a chuir iachaill air dul fé chúram dhlí na Rómhánach, an t-athair a dhiúltaigh aon chúnamh a thabhairt dá mhac agus a cholainn á réabadh ag tairní, an t-athair a nasc an grá le ciapadh agus céasadh poiblí, an mac dar ghlac leis an dearcadh seo.

Sé atá sa leabhar, aistí beathaisnéise faoin saol a bhí ag an údar le linn a óige i Brooklyn Nua-Eabhrach agus i Luimneach chomh maith lena choimhlint le bochtanas agus le fadhb ólacháin a athar agus faoi iarrachtaí a mháthar an teaghlach a choimeád beo.

Is é sin, Straitéis na Gaeilge agus an rud atá ar intinn ag an rialtas i mbliana agus an bhliain seo chugainn agus tá sé á fhoilsiú inniu agus tá mé ábalta cóip a thabhairt duit! An chéad duine a fuair cóip de! **SMM: Go raibh míle maith agat!** Aithreacha an Stáit ======== **SMM: Is iad Fine Gael a chéadlonnaigh an Ghaeilge sa chóras stáit in am Earnán de Blaghd agus Alastair Mhic Cába.

Bhí an Banphrionsa Éilís óg sa Chéinia sa bhliain 1952, ar a bealach chun na hAstráile den chéad uair, nuair a chuala sí gur cailleadh a hathair, an Rí Seoirse VI.

Sé mhí roimhe sin, cháin polaiteoirí ó go leor páirtithe éagsúla cinneadh údaráis na Breataine gan cead a thabhairt daofa freastal ar thórramh a n-athar, Ownie a' Ghabha, ar an Bhun Beag.

Ba mhór ag a athair cruinneas na gramadaí, agus deirtí gurbh amhlaidh lena mhac agus scripteanna á dhíleá aige.

Diachair an Athar ====== Ar shroichint Nua-Eabhrac dó, tá corpán an athar os cionn cláir.

Deis an athmhuintearais caillte, glacann Cheyenne seilbh ar dhiachair an athar.

”* Má shantaíonn Cheyenne grá an athar, sin cneasú nach dtagann.

An dtiocfaidh eochair éalaithe a chruacháis féin as an tóraíocht? An ligfear spiorad an athar chun suain? Ná lig do Cheyenne an dallmullóg a chur ort lena thuin monotónach.

Tuigtear do Cheyenne, ag coirm cheoil de chuid David Byrne, cé chomh mór is a ghoill teip ghrá an athar air, agus an t-anamghortú a chuir deireadh obann lena chuid ceoil féin.

Bhíodar cráite agus scaipthe, na fuinneoga briste i gcuid des na scoileanna ann, agus na haithreacha ar teitheadh agus ní raibh a fhios ag na mná cá rabhadar agus ní raibh a fhios ag na páistí cá rabhadar, ach fuaireadar aire mhaith ón Rialtas, déarfainn é sin, agus ós na dochtúirí agus na haltraí.

Is léir mar sin go bhfuil post dúshlánach romhat amach ag am nuair atá an t-athrach ag teacht ar an athrach.

An mbeidh siad in acmhainn freastal ar Chorn na hEorpa faoi mar a rinne a n-aithreacha rompu i 1988 an chéad uair a cháiligh foireann Phoblacht na hÉireann don mhórfhéile sacair seo? Ach, múineann gá seift agus ar nós dream 88, éireoidh le dream 2012 ceann scríbe a shroicheadh.

Dílseacht an athar agus dásachtacht na haintíne san aon bhean bheag amháin.

Nuair a fuair a hathair aosta bás go gairid ina dhiaidh sin, thug Sal agus a máthair a chorp ar ais go Dairbre agus ní raibh siad sásta an t-oileán a fhágáil arís.

Tugann lucht na gcathracha cuairt ar a ngaolta sna bailte beaga, ar a n-athair agus a máthair chríonna thar aon dream eile.

Is as an Iodáil a hathair cé gur tógadh i Veineasuaile í agus tá na teangacha sin againn.

Nuair nach dtagann a athair abhaile oíche amháin i ndiaidh stoirme geallann sé dá mháthair go dtiocfaidh sé air agus go dtabharfaidh sé slán é.

Le cabhair óna chara, an rón, tagann sé ar a athair ach chun go ligfí ar ais chuig a theaghlach é bíonn ar Chillian margadh truachroíoch a dhéanamh le Banríon na Maighdean Mara.

Uaireanta an chloig tar éis di an bonn óir a ghnóthú, thug Katie Nic an Táilliúra le fios go leanfadh sí ar aghaidh leis an traenáil agus lena cuid iarrachtaí a bheith níos fearr in ainneoin toil a hathar go n-éireodh sí as an dornálaíocht anois.

Gach uige mar a hábhar a deirtear agus i 1975, lean Aage Bohr lorg a athar nuair a rug sé Craobh Nobel leis i ngort na fisice eithní.

Sprioc an Dá Dheich ========= An 10ú Craobh ag Brian Mac Óda mar bhainisteoir agus an 10ú bonn mar imreoir ag Henry Ó Seibhleáin – is iad sin spriocanna muintir Chill Chainnigh do 2013 agus bímis deimhin de go mbeidh gach mac agus iníon athar agus máthar de chuid phobal Chill Chainnigh ag obair ar son na spriocanna seo a bhaint amach agus go bhfóire Dia ar gach foireann a gcastar orthu! D’fhéadfadh sé tarlú dar ndóigh go mbuafadh foireann éigin ar Chill Chainnigh i gcomórtas Laighean na bliana seo chugainn ar nós mar a rinne Gaillimh in 2012 ach cén seans go dtarlóidh sé an dara huair i rith na bliana céanna? Seans faoin spéir déarfainn, mar a chonacthas i mbliana agus is lú é mar sheans agus an dá sprioc thuas luaite ina spreagadh ar leithligh ag Cill Chainnigh an chéad bhliain eile.

B'as an cheantar sin muintir s'aicise agus b'as ceantar Leacach Beag - Leacach Mór taobh a hathar.

Cuireann uacht na máthar Liobáinigh, imirceach, an cúpla a rugadh di i gCeanada ag cuardach taisí an athar, agus an dearthár sa Mheán-Oirthear.

Scrúdaíonn sé teacht an idirlín agus a chlaochlú ó ghníomhaíocht imeallach i saol an domhain go dtí lár an aonaigh trí scéalta phríomhphearsana, leithéidí Alan Turing, athair na ríomheolaíochta agus na hintleachta saorga, agus Tim Berners-Lee, a chéadcheap an Gréasán Domhanda.

De réir a athar, bhíodh “dúil aige sa ghalf agus bhí cis aige a bhí thart ar a naoi nó a deich.