ar chlár na cruinne
in the whole world
Níor dhóigh le Rita go raibh a dhath níos measa
ar chlár na cruinne ná an chéad lá i bpost úr.
ar chlár na cruinne
in the whole world
Ní raibh aon duine ariamh
ar chlár na cruinne a buaileadh chomh holc le Sinéad.
an bhliain uilig
the whole year
"Tá muid ag iompar níos mó paisinéirí anois in aon seachtain amháin ná mar a d'iompar muid
an bhliain uilig trí bliana ó shin.
Tá a fhios ag an saol Fódlach
the whole country knows
Tá a fhios ag an saol Fódlach cén toradh a bheas ar an socrú nua: an bhliain seo chugainn beidh na heolaithe ag rá linn go bhfuil titim mhór eile sna stocanna amach ó chósta na hÉireann.
leas na sochaí ina iomláine
the good of society as a whole
Córas craiceáilte é sin, a dhéanann dochar don tionscal agus don stoc éisc araon, agus nach bhfreagraíonn do
leas na sochaí ina iomláine.
gluaiseachtaí iomlána ealaíne
whole art movements
Spreag cúrsaí sóisialta agus polaitiúla
gluaiseachtaí iomlána ealaíne ar nós na *Dadists *agus na Mothúchánachaithe Gearmánacha.
bréan den ealaín ar fad
sick of the whole carry-on
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
go n-abódh an barr iomlán
that the whole crop ripens
An sprioc a bhíonn ann ná
go n-abódh an barr iomlán ag an am céanna.
seachtain iomlán
a whole week
Cibé an seanchas a bhaineann leis an duine uasal bíonn féasta, a mhaireann
seachtain iomlán, sa cheantar thart ar an 17 Márta.
an teaghlach ar fad
the whole family
D'íoc sé as a bpasáiste go Meiriceá ar an choinníoll go rachadh
an teaghlach ar fad agus nach dtiocfadh siad ar ais a choíche.
frásaí iomlána
whole phrases
Mar sin, tá ainmneacha suíomh gréasáin nua ag éirí níos faide agus níos faide - agus tá daoine ag úsáid
frásaí iomlána mar sheoltaí in áit na ngiorrúchán a bhí coitianta go dtí seo.
an eachtra uilig
the whole incident
Ach i ndiaidh dó fianaise a thabhairt maidir le daoine eile a bhí ag díol drugaí, deineadh dearmad ar
an eachtra uilig maidir le seiceanna bréige.
an fhírinne ghlan
the whole truth
Gach aon uair ar chríochnaigh sé ceann de heachtraí móra gaiscíochta bhain sé Bíobla amach as a phóca agus mhionnaigh sé go díochra nach raibh ann ach
an fhírinne ghlan.
dá dtabharfainn an scéal uilig duit
if I told you the whole story
"Bheadh muid anseo an lá ar fad
dá dtabharfainn an scéal uilig duit," arsa Aindí.
sraith iomlán a airgeadú
to finance a whole series
"Blianta ó shin, bhí an BBC nó ITV in ann
sraith iomlán a airgeadú iad féin, ach tá sé sin athraithe anois.
alptha
devoured, eaten whole
Ag tús agus ag deireadh an lae, bíonn na *métros *agus na RERs cosúil le hollphéisteanna fada a bhfuil go leor daoine - idir oibrithe, mhic léinn, lucht déirce agus cheoltóirí -
alptha acu.
an comhthéacs ar fad
the whole context
Níl aon duine ábalta a leithéid a mhíniú, áfach, muna bhfuil
an comhthéacs ar fad acu sin atá ag éisteacht cheana féin.
pobal iomlán na Trá Giorra
the whole Short Strand community
Is iomaí duine a d'fhágfadh mar sin é, ach tháinig deirfiúracha Robert chun tosaigh agus
pobal iomlán na Trá Giorra ar a gcúl ag iarraidh cúitimh, ag maíomh go raibh Sinn Féin agus an IRA ag cosaint na ndaoine a mharaigh Robert.
gur theith an teaghlach ar fad
that the whole family fled
D’éirigh cúrsaí chomh holc sin
gur theith an teaghlach ar fad go dtí an Bhreatain i 1966.
luachanna sochaí iomláine
the values of a whole society
Heigeamaine
=======
Tá coincheap tábhachtach a bhaineann le cultúr ar a dtugtar heigeamaine, nó mórcheannas, ina nglacann cine, rialtas nó aicme seilbh ar
luachanna sochaí iomláine.
don saol mór
to the whole world
Bhí sé soiléir
don saol mór nár thug Joanne an ráiteas do na Gardaí dá stuaim féin ach go rabhthas tar éis brú éagórach a chur uirthi agus go raibh na Gardaí anois ag insint bréag ag iarraidh iad féin a chosaint.
an t-ál iomlán
the whole clutch
Is féidir a bheith deimhin de i gcónaí go mbeidh éan corr amháin agat i rang Gaeilge: má bhíonn leat, ní bheidh
an t-ál iomlán suite os do chomhair, iad ag grágaíl d’aonghob.
iomlán na baithise
the whole of the top of the head
Bhí péire bróg leathair snasta fir chomh dubh le pic le feiceáil ag gobadh amach faoi bhun ghúna an aingil, chomh maith le heirbeall sútáin le cúpla cnaipe corcra; bhí grua an aingil tais le deora aithreachais, agus bhí craiceann snasta blagaide ag lonrú faoin lampa sráide san áit nach raibh an folt gruaige ag clúdach
iomlán na baithise.
stiúrthóir laethúil na heagraíochta iomláine
the director on a daily basis of the whole organisation
Cén ról atá agat féin in An Droichead agus cén fhad atá tú sa phost?
Is mise comhordaitheoir an tionscadail, rud a chiallaíonn go bhfuil mé (a) freagrach as bainistiú na foirne agus an lárionaid, (b) i mbun cúrsaí airgeadais agus scríobh iarratas maoinithe, agus (c) mar
stiúrthóir laethúil na heagraíochta iomláine.
barr iomlán bananaí na hAstráile
the whole Australian banana crop
Is sa gceantar a buaileadh a fhásann
barr iomlán bananaí na hAstráile nach mór agus ceaptar gur scriosadh níos mó ná 80% de sin.
an Eoraip ina hiomláine
the whole of Europe
D’fhéadfainn a rá léi nach ndearnadh ionradh ar
an Eoraip ina hiomláine ar an dáta sin, nach ndearnadh ionradh ach ar an bPolainn agus ar an bPolainn amháin ar an gcéad lá de mhí Mheán Fómhair 1939.
a mhair uaireanta lá iomlán
which sometimes lasted a whole day
Ón bhliain 1690 bhí an séipéal faoi chúram na dtiarnaí talún, agus i lár an 18ú haois tógadh seomra speisialta, an Laird’s Loft, inar shuigh an tiarna talún agus a theaghlach le linn na seirbhísí,
a mhair uaireanta lá iomlán.
an suíomh iomlán
the whole site
B’fhéidir gur chlúdaigh an mhainistir
an suíomh iomlán atá ag an sráidbhaile atá ann anois.
go dtí gur chlúdaigh sí barr an chnoic ar fad
until it covered the whole top of the hill
Thóg sé ardeaglais mhór ar an suíomh, a méadaíodh le linn na mblianta
go dtí gur chlúdaigh sí barr an chnoic ar fad.
go scriosfadh spéirling neamhchoitianta an rud ar fad
that an uncommon hurricane would spoil the whole thing
Níor chabhraigh an aimsir agus bhí baol ann ag pointe amháin
go scriosfadh spéirling neamhchoitianta an rud ar fad.
córas iomlán cosán
a whole system of paths
Ach go dtí go mbeidh
córas iomlán cosán ar fud na tíre, agus cead fánaíochta ann, beidh Éirinn in áit na leathphingine i gcomparáid lenár gcomharsana ar mhór-roinn na hEorpa.
go gcuirfear an lasóg sa bharrach sa Meánoirthear uilig,
that passions will be inflamed in the whole of the Middle East,
Má chúlaíonn siad, tá an seans ann
go gcuirfear an lasóg sa bharrach sa Meánoirthear uilig, go mbeidh Siaigh i gcoinne Sunnaíoch, Arabaigh i gcoinne Iosraelach, agus gach aon duine i gcoinne Mheiriceá.
an pacáiste iomlán
the whole package
An raibh sé amhlaidh do Martin agus é ag fás aníos san Oileán Úr?
“Bhuel, ní raibh
an pacáiste iomlán agam,” ar sé, “mar gur bhog m’athair ó áit go háit cuid mhór mar gheall ar a chuid oibre.
le ceardlann iomlán agus an déantóir féin!
with a whole workshop and the maker himself!
D’fhéadfaí a rá gur shiúil sí isteach le bogha amháin ach gur shiúil sí amach
le ceardlann iomlán agus an déantóir féin!
** **
*Is féidir scríobh chuig Noel Burke ag an seoladh burkebows@oceanfree.
chaitheadh muid an samhradh iomlán, Samhain, an Cháisc
we used to spend the whole summer, Halloween, Easter
Tógadh muid ansin ach cionn is go raibh sé ag teagasc
chaitheadh muid an samhradh iomlán, Samhain, an Cháisc i Rann na Feirste.
chomh tromchúiseach is a bhí an rud ar fad.
how serious the whole thing was.
Ní raibh nóiméad soilsithe ag Gearóid inar thuig sé
chomh tromchúiseach is a bhí an rud ar fad.
den daonra iomlán
of the whole population
Táthar ag tuar gur neamhnáisiúnaigh a bheas in 20%
den daonra iomlán faoin mbliain 2020.
do bhailiúchán iomlán ceoil
your whole collection of music
Tá an iPod – agus flúirse gléasanna mar é – ar fáil anois, ar féidir leat
do bhailiúchán iomlán ceoil a stóráil orthu.
Is léir go ndeachaigh an eachtra go mór i bhfeidhm air
It is obvious that the whole affair affected him greatly
”
Is léir go ndeachaigh an eachtra go mór i bhfeidhm air – bhí sé uaigneach agus bhraith sé go raibh sé fágtha ar an trá fholamh ag an *Irish Times*.
an chruinne ar fad,
the whole world,
Bhí orm pilleadh ar an óstán le geansaí eile, nó cóta, a fháil ach bhí mé chomh fríd a chéile ag an phointe sin gur bheartaigh mé go raibh rud inteacht amuigh ansin, b’fhéidir
an chruinne ar fad, nach raibh ag iarraidh orm foghlaim fá na Naitsithe.
nithe a bhainfeadh leis an Ríocht Aontaithe trí chéile
things to do with the United Kingdom as a whole
Choinneodh Feisirí as Albain, an Bhreatain Bheag agus Tuaisceart Éireann a gcuid suíochán i dTeach na dTeachtaí ach ní bheadh cead vótála acu ach i
nithe a bhainfeadh leis an Ríocht Aontaithe trí chéile ar nós cúrsaí cánach, gnóthaí eachtracha agus polasaithe cosanta.
sa chóras ollscolaíochta ar fad.
in the university system as a whole.
Go deimhin, polaitíocht ghránna a bhí i gceist agus deirtear liom go bhfuil sí
sa chóras ollscolaíochta ar fad.
go n-éireoidh leis teacht slán as an tsáinn seo ar fad
that he will manage to come through this whole predicament
D’fhéadfadh sé tarlú
go n-éireoidh leis teacht slán as an tsáinn seo ar fad – is cuma céard eile a thiocfaidh chun solais mar gheall ar thochailt Bhinse Fiosraithe Mahon – de bhrí gur thuig sé go raibh a phort seinnte agus de bhrí gur thuig sé gurb é is tábhachtaí ná leas a pháirtí agus leas mhuintir na tíre seo.
gurbh é an CIA a spreag agus a thacaigh leis an rud uilig.
that it was the CIA which provoked and supported the whole thing.
Mhaígh Levine chomh maith
gurbh é an CIA a spreag agus a thacaigh leis an rud uilig.
aird an domhain mhóir
attention of the whole world
Rinne siad amhlaidh le h
aird an domhain mhóir a tharraingt ar streachailt na nGormach.
go bhfuil an rud ar fad curtha chun leapa.
that the whole thing has been put to bed
Táthar tar éis teacht ar shocrú éigin le blianta beaga anuas, rud a chiallaíonn
go bhfuil an rud ar fad curtha chun leapa.
chuaigh siad beirt treo nua ar fad ó thaobh an cheoil de.
and the two of them went in a whole new direction in terms of the music
Ní bhfuair sé deis é sin a dhéanamh ach ag tús na n-ochtóidí bhunaigh sé féin agus Christy Moore an grúpa Moving Hearts agus
chuaigh siad beirt treo nua ar fad ó thaobh an cheoil de.
an scéal iomlán a insint.
to tell the whole story.
Beidh sé suimiúil má bhíonn sé sásta
an scéal iomlán a insint.
ná déan abairtí iomlána a chóipeáil
don't copy whole sentences
Is é sin,
ná déan abairtí iomlána a chóipeáil ón alt focal ar fhocal.
agus an fhírinne shearbh, lom a insint
and to tell the bitter, whole truth
Ach is minic go mbíonn ealaíontóirí ábalta éalú ón laincis sin
agus an fhírinne shearbh, lom a insint.
córas iomlán téacs-go-hurlabhra Gaeilge a fhorbairt
to develop a whole text-to-speech in Irish system
ie) is teideal don tionscadal seo, agus d'éirigh leo siúd atá ina bhun
córas iomlán téacs-go-hurlabhra Gaeilge a fhorbairt, chomh maith le Cabóigín, ar ríomhchainteoir (nó guth sintéiseach) í a labhraíonn Gaeilge Uladh, a thabhairt ar an saol.
i ndiaidh an eispéiris ar fad
after the whole experience
7% den vóta), ach ní hé go raibh ceann faoi uirthi
i ndiaidh an eispéiris ar fad.
frí chéile
on the whole
Tá ciallachais mhóra ag an chlaonadh seo ar ndóigh do shochaí na hÉireann
frí chéile ó tharla go measann lucht saineolais sa réimse seo go mbíonn dea-eisleamáirí fireanna de dhíth go mór ar ghasúirí agus iad ag teacht i méadaíocht - ar bhuachaillí ach go háirithe.
saol mór
the whole world
Ach don chuid is mó, is trí bhrabhsálaí a úsáideann an
saol mór an acmhainn iontach seo.
iomlán
whole
Bhí an lá
iomlán go hálainn.
domhan mór
whole world
Tá cara ollscoile agam a chaitheann gach ré nóiméad dá saol ar Facebook: ag cur maise ar a próifíl, ag breathnú ar ár gcuid grianghraf uilig is ag fógairt don
domhan mór céard atá ar bun aici faoi láthair.
dhromchla an domhain
the (whole) wide world
An tSín agus SAM
Dheimhnigh comhdháil Chóbanhávain go bhfuil athrú mór tagtha ar chúrsaí geopholaitíochta, mar atá, go bhfuil an tSín i measc na gcumhachtaí is mó tionchar ar
dhromchla an domhain anois.
iomlán
whole
Deir sé gur labhair sé le beirt Phríomhchonstábla den PSNI faoi Liam, ach tá daoine in amhras go bhfuil sé ag inse
iomlán na firinne.
saol mór
whole world
Chuir oifig eolais Fhine Gael ráiteas amach ar an 4 Lúnasa ag fógairt don
saol mór go raibh urlabhraí Gaeltachta nuacheapaithe an pháirtí, Frank Feighan T.
os comhair an tsaoil mhóir
before the whole world
Maidir le muintir Fhianna Fáil, tá Balor ag smaoineamh ar mhiasa deasa uisce a fháil dóibh chomh maith le tuáillí chun go nífidh siad a gcuid lámh i ndiaidh dóibh feic saolta a dhéanamh de mhuintir na hÉireann
os comhair an tsaoil mhóir.
crochfaidh an cine ar fad na heiteoga
the whole flock take flight
Caitheann an bleachtfhéileacán an-chuid ama i Meiriceá Thuaidh agus i gCeanada le linn an tSamhraidh, ach a luaithe agus a thig leis roimh an bhfuacht,
crochfaidh an cine ar fad na heiteoga go Meicsiceo.
bhfírinne iomlán
whole truth
Tugann grianghraf léargas ar nóiméad áirithe in am, tugann sé comhthéacs don eachtra ar bhealach nach bhfuil na scórtha focal in ann a dhéanamh ach, uaireanta, fágfaidh sé muid sa riocht nach bhfuilimid cinnte faoin
bhfírinne iomlán atá taobh thiar den íomhá.
an saol mór
the whole world
(SÓhU: gáire) Coimeádfaidh
an saol mór agus cúrsaí polaitíochta thú i bhfad ó do cheantar dúchais féin, Lios Póil.
mar is eol don domhan
uilig the whole world knows
Bhí na milliúin den lucht oibre dá bhrí sin, nár vótáil ar chor ar bith, nach bhfacadar aon rogha ann agus na Liobrálaigh, faoi
mar is eol don domhan uilig anois, díreach cosúil leis na Coimeádaigh, ag tacú le polasaithe atá ag scriosadh caighdeán beatha agus seirbhísí gnáthlucht oibre Shasana, na hAlban agus na Breataine Bige.
uilig
whole
Bhí na mná
uilig maol, le slabhra troma timpeall a muinéal, agus iad ag díol seodra agus áilleagáin thraidisiúnta.
Mar is eol don saol
as the whole world knows
D'fhéadfá tiomáint ó dhoras go doras dá mba mhian leat!
Díothú na Traenach
==========
Mar is eol don saol, tá neamhspleáchas tábhachtach don Mheiriceánach, agus cheannaíodar na modhanna taistil nua seo go tiubh.
Tháinig ar an saol
the whole world came
Tháinig ar an saol mar sin, ní hamháin *Quora*, ach na céadta seirbhísí eile atá ag déanamh iarracht an t-eolas a choimeád in ord agus in eagar don bhrabhsálaí idirlín.
an saol mór
the whole world
Ráiteachas an Ghiolla Mhóir
============
Labhair sé ar dtús le hÉamonn an Giolla Mór, ceannaire Pháirtí an Lucht Oibre, nó mar a thugann daoine áirithe orthu: Páirtí an Locht Oraibhse:
**“A Éamoinn, caidé an spórt is mó a thaitníonn leat?”**
“Bhuel, a Bhaloir na páirte, tá a fhios ag
an saol mór an dúil atá agam sa pheil.
súile mhuintir na tíre uile
the eyes of the whole country
Tá brú ag baint le gach cluiche i ndáiríre, ach ó thaobh Craobh na hÉireann de bíonn brú breise toisc go bhfuil
súile mhuintir na tíre uile, idir an mhuintir thar lear, an dream atá i láthair, an mhuintir sa bhaile agus dar ndóigh, súil na teilifíse ort.
a mhuintire uilig
his whole family
Ó thús go deireadh, tugtar thú isteach i mBéal Feirste na haoise sin ina raibh Séamus ag fás aníos mar stócach óg i gcuideachta agus i gcomhluadar a dhearthár Seán agus
a mhuintire uilig.
an domhan is a mháthair
the whole world
Bhí Achilles sócúlach go leor sular tharla an tobthitim agus sular thosaigh
an domhan is a mháthair ag cur brú ar an Ghréig.
ar an domhan cláir
in the whole world
Ar a laghad, bhí sí ábalta a cuid frustrachas, seanbhlas agus searbhas a chur in iúl i litir, ach an dream gan meas acu ar oideachas agus ar shaothar cóir, an dream atá ciniciúil faoin saol ar aon chuma, chruthaigh iompar na mbaincéirí agus an rialtais dóibh nach raibh duine ar bith macánta
ar an domhan cláir agus gur cheart dóibh a rogha rud a dhéanamh.
ngéarchéim go léir
the whole crisis
Dar leo (agus an ceart acu) is iad na baincéirí agus a gcairde sna tionscail airgeadais agus sócmhainne is cionsiocair leis an
ngéarchéim go léir.
ar an domhanchlár
in the whole wide world
Agus nuair a chonaic a chairde é gléasta mar a bhí, dúirt siad go mba mhór an trua é a bheith ag scaradh leo, nó nach raibh fear ar bith
ar an domhanchlár a bhí in inmhe dul chun spairne leis ó thaobh na háilleachta agus na cumhachta agus na cumhrachta de.
Tá ’s ag an domhan mór
the whole world knows
Tá ’s ag an domhan mór cad í, agus cé hí Tautou, agus cén saghas ról a luíonn lena nádúr.
tá a fhios ag an saol
the whole world knows
Deoraithe a thugtar orainn ach
tá a fhios ag an saol nár thoiligh éinne againn teacht anseo.
ag maíomh os comhair an tsaoil
claiming to the whole world
B’in é fear Loch Garman
ag maíomh os comhair an tsaoil nach raibh ina sheilbh ach trí chéad seasca is a cúig léine bhándearga – ceann in aghaidh an lae, mar a dúirt sé féin – nuair a léim duine de phór Fhine Gael ina sheasamh (Sin leid do lucht na gramadaí gur fear a bhí ann) agus a chuir i gcuimhne do Wallace gur bliain bhisigh atá ann i mbliana.
tá a fhios ag an saol mór
the whole world knows
Tá Trap crap! Tá sé crap agus sin sin! Anois,
tá a fhios ag an saol mór nach bhfuil aon ghrá caillte idir an bheirt againn, ach caithfidh mé é seo a rá: Mura n-athraíonn sé an bealach atá aige, beidh a chuid oibre gearrtha amach dó, mar go bhfuil peileadóirí maithe ag éirí tanaí ar an talamh.
bun agus barr na faidhbe
the whole problem
Is í
bun agus barr na faidhbe in Éirinn ná nach bhfuil aon reachtaíocht againn a thugann cead don saoránach talamh na tíre a shiúl.
an fhírinne lom
the whole truth
Ar mhiste leat do dhearcadh a mhíniú dom, le do thoil?”
“Á a Bhaloir, ní chreideann tú gach rud a léann tú sna nuachtáin, an gcreideann? Caidé atá siad ag rá fúm anois? Nó caidé atá Enda ag cur i mo leith anois?”
“Níl ann ach
an fhírinne lom, a Angela.
shéanadh cearta teanga ar chlár an domhain
denial of language rights in the whole wide world
Mar thoradh ar an eachtra, tharla ceann de na cásanna ba mheasa de
shéanadh cearta teanga ar chlár an domhain nuair nár tugadh cothrom na Féinne do fhianaise a tugadh trí mheán na Gaeilge agus nuair a crochadh fear san éagóir dá dheasca.
le cead an domhain chláir
permitted by the whole wide world
6 milliún duine sáite isteach ansin faoi smachtbhannaí na mblianta, gan chead dul thar thrí míle i bhfarraige agus go ndéantar iad a lámhach le luaidhe, nó tine ghealáin - fosfar bán - a chartadh ón aer orthu, ó am go chéile,
le cead an domhain chláir.
an teach iomlán ag díoscán
the whole house creaking
Bhíomar ag ithe dinnéir agus
an teach iomlán ag díoscán mar sheanbhád i mbaol a bháite faoi na réablacha gaoithe nuair a tharla pléasc taobh amuigh den teach a las gach rud timpeall orainn ar feadh leathmheandair.
agus a fhios ag madraí an bhaile
while the whole world knows
Tá agus beidh aitheantas oifigiúil Gaeltachta ag áit ar bith a bhí taobh istigh de na teorainneacha a socraíodh i 1956
agus a fhios ag madraí an bhaile nach bhfuil aon bhunús teangeolaíochta a thuilleadh leis na teorainneacha sin.
don saol mór
to the whole world
D’iarr Balor air agallamh a dhéanamh leis, le go míneodh Cú Chulainn
don saol mór, agus do léitheoirí Beo Ar Éigean, cás na léirsitheoirí.
don saol Fódlach
to the whole wide world
Ach bheadh sé tráthúil ins an bhliain a ndéanfar comóradh ar Éirí Amach na Cásca dá bhfógródh an dá pháirtí traidisiúnta seo
don saol Fódlach go bhfuil créachta Chogadh na gCarad chóir a bheith cneasaithe um an dtaca seo.
Chuirfeadh an saol mór béim ar líofacht
the whole world would emphasis (his) fluency
Chuirfeadh an saol mór béim ar líofacht Hogan ós rud é go labhraíonn sé go poiblí go minic ag comhdhálacha éagsúla a bhaineann le stair bhunreachtúil na hÉireann.
mura mbeadh an rud ar fad ina mhugadh magadh
if the whole thing wasn’t so crazy
Thiocfadh fearg orm
mura mbeadh an rud ar fad ina mhugadh magadh.
tá an earnáil iomlán ar bís agus iad ag súil le
the whole sector is on tenderhooks as they wait
Is comhartha an-mhaith é seo, ach
tá an earnáil iomlán ar bís agus iad ag súil le huimhreacha maithe ag deireadh na bliana, go háirithe agus é i gceist an cinéal seo cláruimhreach a bheith againn feasta.
seachas sin bíonn rith an ráis agam
other than that I've the whole place to myself
Amanta bíonn comhghleacaí ó RTÉ Raidió na Gaelachta i mo theannta ach
seachas sin bíonn rith an ráis agam.
atá a fhios ag an saol mór
the whole world knows
Dá bharr sin, leanfar leis an gcur i gcéill go bhfuil 100,000 ina gcónaí i gceantair Ghaeltachta, nuair
atá a fhios ag an saol mór nár cheart ach a leath acu sin, ar a mhéad, a bheith áirithe taobh istigh de theorainneacha Gaeltachta, a bheadh bunaithe ar critéir theangeolaíocha.
a thaistil iomlán an bhealaigh
who travelled the whole way
Bhí aoi thar a bheith speisialta ag an teacht le chéile ar an bhaile sin, fear
a thaistil iomlán an bhealaigh ó Washington DC le bheith lena mhuintir agus lena shinsir chun bliain an *Gathering* a cheiliúradh ina gcomhluadar.
aird an tsaoil mhóir
the whole world’s attention
Tá
aird an tsaoil mhóir ar an mBrasaíl agus beidh go ceann roinnt mhaith blianta: 2014 – Corn an Domhain sa Sacar i dtír na Brasaíle, 2016 – Na Cluichí Oilimpeacha i gcathair Rio de Janeiro.
Tá bonn níos sláine faoin iarracht go léir
this whole effort is safe
Tá bonn níos sláine faoin iarracht go léir.
sa mhanglam ar fad
in this whole mess
”
Cad é mar a sheasann iriseoireacht na Gaeilge
sa mhanglam ar fad?
==========================
“A Mhaighdean,” a fhreagraíonn sí, ag cur a lámh ar a héadan.
tá a fhios ag an saol mór
the whole world knows
a bhí ag damhsa, chan na sciatháin!)
Agus iad ag válsáil go bog agus ag cogarnach go ciúin le chéile i gcoirnéal an tseomra mhóir ghalánta, shleamhnaigh Aingeal a bruasa taise teo in aice le cluas chlé Bhaloir agus labhair go ciúin leis:
‘A Bhaloir, a thaisce,
tá a fhios ag an saol mór go bhfuil mo chroí istigh ionat, agus níor mhaith liom thú a bheith ar lár chomh hóg seo i do shaol.
don saol mór
to the whole world
Is rud an-deacair é seo a dheánamh agus mothaím go bhfuil sé ar nós a dialann phearsanta a oscailt
don saol mór agus go léann sí na sonraí uile amach os ard do gach éinne!
A Saol Gairmiúil
========
Ó shin i leith, tá dhá cheirnín taifeadta aici.
Bíonn an saol is a athair i láthair
the whole world attends
Bíonn an saol is a athair i láthair.
nach bhfuil a fhios ag madraí na sráide
doesn’t the whole wide world know
Chaill siad an deis ansin, mar scaifte gníomhairí CIA, nó
nach bhfuil a fhios ag madraí na sráide gur maith leis an dream sin staidrimh.
Chuir cogadh na saoirse an lasóg sa bharrach
the war of independence set the whole thing alight
Dúiseacht
====
Chuir cogadh na saoirse an lasóg sa bharrach.