Ach ní bheinn ródhóchasach go molfaidh na páirtithe polaitiúla córas a chuirfeadh deireadh lena smacht féin ar an Teach Uachtarach.

Ó thuaidh, taispeánadh go raibh an lámh in uachtar ag an pholaitíocht.

Is ann don fhoréigean aontachtach le sprioc polaitiúil dá gcuid féin a bhaint amach agus an íde-eolaíocht a d'fhoghlaim siad ón uasaicme anuas a chaomhnú - nach féidir muinín a bheith agat i gCaitlicigh.

Is dóichí gur daoine ó na hardaicmí a bheidh gafa leis an obair seo seachas daoine ón aicme oibre.

Mar a deir an sean-nath Meiriceánach, "is é an frith-Chaitliceachas frith-Ghiúdachas na huasaicme," agus is é "an chlaontacht dheireanach mheasúil" i Meiriceá ilchultúrtha.

"Ní raibh an tAire mí-aireach ach leath ag éisteacht liom, é i suan na muice bradaí agus é ag diúl blonag gé trína shéanas.

D'éirigh le hÁth Cliath an lámh in uachtar a fháil sa chluiche athimeartha agus Craobh na hÉireann a bhuachaint ina dhiaidh sin, ach bhí mothú láidir i measc imreoirí na Mí nárbh fhada go mbeadh an lámh in uachtar acu féin ar na *Dubs*.

Is éard atá sna pobail do lucht scoir i Meiriceá ná "sráidbhailte" do dhaoine atá dulta anonn in aois, daoine as cúlra uas-mheánaicmeach nó ardaicmeach, de ghnáth.

Díreach tar éis do dhaoine an lámh in uachtar a fháil ar *Blaster*, thosaigh *Sobig.

Ghlacadar le gach ar chaith Corcaigh ina dtreo maidir le scil, croí agus paisean agus, in ainneoin go ndeachaigh na Corcaígh aon chúilín chun tosaigh, choinnigh báireoirí chois Feoire guaim orthu féin agus d'aimsíodar cúl cinniúnach in éadan threo na himeartha chun forlámhas a fháil in athuair ar a gcéile comhraic.

Beidh cuimhne i gcónaí ar 2003 mar an bhliain ina bhfuair an DUP an lámh in uachtar ar an UUP agus ar cruthaíodh arís gurb é Sinn Féin páirtí náisiúnach na todhchaí.

* Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug

Is cosúil nach timpiste a bhí ansin ach cuid de straitéis na hAstráile a thugann an lámh in uachtar dóibh go ceann blianta fada cuma cén toradh a bheas ar an scéal.

Sna toghcháin dheireanacha, chóir a bheith go bhfuair John Hume an lámh in uachtar ar Ian Paisley.

D'éirigh leis an DUP an lámh in uachtar a fháil ar an UUP agus is iad atá ag labhairt anois thar ceann an phobail aontachtaí.

"An liopa uachtair docht", mar a deirtear sa Bhéarla - sin an nós atá acu.

Nuair a bunaíodh an Phríomhroinn, de bharr a gcuid saibhris bhí Man Utd in ann an lámh in uachtar a bheith acu bliain i ndiaidh bliana agus ní raibh gearán ag an lucht leanúna ina thaobh sin.

Roimhe seo, ba ag an IRA, ag an eite mhíleata, a bhí an lámh in uachtar agus Sinn Féin mar eagraíocht thacaíochta.

Is léir fosta gur cheart moltaí Thuarascáil Hanley a chur ar an mhéar fhada go dtí go bhfaighfimid an lámh in uachtar ar MRSA.

An brainse feidhmitheach, an brainse reachtach agus an brainse dlíthiúil na trí cinn atá sa rialtas, agus trí smacht a choinneáil ar a chéile, cinntíonn siad nach bhfaigheann ceann amháin acu an lámh in uachtar ar cheann ar bith eile.

Mí-léamh a bhí ansin atá aitheanta anois ag Martin Mansergh, gúrú Haughey, a ghlacann cuid den fhreagracht sin ar a ghualainn uasaicmeach féinig.

Mar sin féin, nuair a chroith Dixon lámh leis go muinteartha, thug Liam fad agus neart na ngéag uachtarach faoi deara.

Chuir sé agallamh ar dtús ar an Taoiseach, Parthalán Ó Hernia, agus d’fhiafraigh sé de cad chuige nár chuir sé a sheanchara dílis Liamó Fitzo ar an ticéad i ndáilcheantar Bhaile Átha Cliath Thoir Thuaidh, mar a gheall sé dó go sollúnta agus go poiblí agus go dotharraingtsiarach aimsir an olltoghcháin dheiridh: “Bhuel, a Bhaloir, *loike, ya know*, caithfidh mé mo chos is fearr a chur chun tosaigh chun an lámh in uachtar a fháil ar an dream eile, agus ní mór dúinn ar fad seasamh gualainn le gualainn, ár dtóin leis an ghaoth agus ár mbolg leis an fharraige chun ár gcloigeann a choinneáil os cionn uisce agus ár srón a fháil thar an líne ar dtús.

Ach bhí an bua ag Ciarraí i gcluiche ceannais na sraithe náisiúnta i 1977 agus bhí imní ar lucht leanúna Átha Cliath go raibh an lámh in uachtar le bheith ag Ciarraí sa chraobhchomórtas cúpla mí ina dhiaidh sin.

Ní raibh an múinteoir aitheanta i measc uasaicmí an phobail; níor shagart ná dhochtúir é ach ba dhuine difriúil é; ba dhuine ón taobh amuigh é; duine nárbh ionann agus náibhí.

D’ainneoin na n-ionsaithe, beidh lámh in uachtar ag Kevin Rudd san olltoghchán, de réir gach pobalbhreithe le bliain anuas.

Ach, mar is dual don chluiche polaitiúil sa Tionól, fuair na páirtithe fríth-Ghaeilge an lámh in uachtar.

Le fada an lá, táimid ag éisteacht le scéalta mar gheall ar dhúshaothrú sa tionscal ceoil, ach faoi dheireadh, leis an réabhlóid dhigiteach agus an dul chun cinn sa teicneolaíocht, is cosúil go bhfuil an lámh in uachtar ag na ceoltóirí.

Tá an lámh in uachtar ag an teilifíseán sa teaghlach sa lá atá inniu ann.

Ach de réir na huasaicme áitiúla agus SAM, ba chumannachas a bhí in éilimh na mbochtán saol níos fearr a bhaint amach.

Ba í uasaicme na tíre – na Lámaí ina measc – ba mhó a chabhraigh le hiarracht fholaitheach na Stát Aontaithe an ruaig a chur ar na Sínigh.

Scéalta a bhaineann le traidisiún ársa scéalaíochta na hIndia a bhíonn á n-insint acu, ina bhfaigheann na maithe an lámh in uachtar ar na hoilc i gcónaí.

Le fiche bliain anuas, tá lámh in uachtar i ndiaidh a bheith ag na hAstrálaigh ar an mBreatain, ach amháin an iarraidh seo nuair a chríochnaigh siad chun deiridh ar an tsean-namhaid.

Bíonn scéal láidir i gcónaí mar chuid de gheamaireacht agus ‘an mhaith’ ag fáil an lámh in uachtair ar an olc.

Dar ndóigh, cluiche na huasaicme á imirt ag an ísealaicme is ea an snúcar anois.

D’éirigh le Washington an lámh in uachtar a fháil ar na Sasanaigh agus toghadh é ina chéad Uachtarán ar na Stáit Aontaithe.

Fuair páirtí an Congress an lámh in uachtar ar an BJP in olltoghchán 2004, ach ba ar éigin é, agus bhí an tír idir dhá cheann na meá ó shin.

Déanann siad iarracht chuile chineál duine a chur san áireamh, idir Hiondúigh agus Moslamaigh, idir Bhraman (ard-aicme) agus Dalit (an aicme is isle).

Meánchostas isteach, Meathchostas amach D’fhógair Viviane Reding, Coimisinéir Eorpach Cumarsáide, i bpreasráiteas ag tús mí Iúil dar teideal “End of ‘roaming rip-off’” go mbeadh uasmhéid 0.

Titeann bean aimsire dá bás ó áiléir chró feirme an Bharúin – sea go deimhin, tá an t-olc ligthe den éill is tá an saol camtha as a riocht.

An lámh in uachtar atá uaidh ar pheacacht nádúrtha an duine, sin an méid.

Idir Dhá Cheann na Meá Rinne an rialtas reatha iarracht bille STA a thabhairt isteach i mí Lúnasa i mbliana, ach níl móramh acu sa teach uachtair, an Seanad.

‘Spórt na Ríthe’ a thugtaí ar an ngrafainn, nó rásaíocht na gcapall, tráth, óir ba iad baill rítheaghlach agus dream na hardaicme, i Sasana go háirithe, ba mhó a chuir an capall folaíochta chun cinn agus a chuir ord agus eagar ar spórt na rásaíochta capall, spórt a théann siar na mílte bliain.

Anuas air sin, níor ligeadh dóibh uisce a tharraingt as na humair iniompartha a fuarthas ó ghníomhaireachtaí idirnáisiúnta ar eagla go dtruailleofaí na sainaicmí uachtair dá n-ólfaidís uisce a raibh baint ag na Dalit leis.

Cén fáth é sin? An mbaineann sé le dúchas, le cine, le dearcadh, le tuiscint nach bhfuil ag imreoirí sna contaetha eile? Tá imreoirí maithe ag contaetha eile gan amhras, ach teipeann orthu níos minice ná a chéile an lámh in uachtar a fháil ar na Ciarraígh.

Chun Craobh an Domhain a bhuachan i mbliana, b’éigean do Katie an lámh in uachtar a fháil ar dhornálaithe as na tíortha is mó ar domhan – An India, An Bhrasaíl, An Rúis, Na Stáit Aontaithe agus an tSín.

Tá sé spéisiúil gur chuir California srian dhaingean ar uasmhéid an ráta cánach a ghearrtar ar réadmhaoin nuair a chuir siad “moladh 13” nó proposition 13 lena bhunreacht sa bhliain 1978.

Is ag Sgioba na hAlba a bhí an lámh in uachtar sa chéad leath mar is acu sin a bhí cóir na gaoithe.

Agus 56% de na vótaí aici, fuair Rousseff an lámh in uachtar ar a céile comhraic, José Serra ó Pháirtí an Daonlathais Shóisialaigh Bhrasaíligh (PSDB.

Ó d’fhógair Fianna Fáil go bhfuil an páirtí ar son deireadh a chur leis an tSeanad, tá sé ionann is cinnte nach mairfidh Teach Uachtarach an Oireachtais.


Tá géarchéim geilleagair faoi lántseoil faoi láthair arís agus, arís eile, tá an lámh in uachtar ag baincéirí, amhantóirí, na forais airgeadais agus iad ag cur brú ar rialtais an fód a sheasamh amhail is nach bhfuil ann ach bealach amháin chun cinn.

I *Pygmalion* feictear an mhí-iontaoibh, fuath agus faitíos na n-íosaicmí bochta neamhliteartha i gcoinne na huasaicme, ach feictear go háirithe an srian a bhí ar mhná uasaicme chun a bheith ag tuilleamh airgid.

Mhol siad go bhfaigheadh na clubanna agus tithe tábhairne fearais lagdhianais ina mbeadh *dollar* amháin mar uasteorainn ar aon gheall iontu agus $500 mar an pota óir is airde a bheadh ar fáil iontu.

Bhí an lámh in uachtair ag Facebook ó chianaibh leis an gcnaipe *"Like"* atá le feiceåil fud fad an idirlín ach anois is féidir aon ní a *“plus-one”*-áil.

In ainm Dé, áfach, nár cheart uasmhéid pá na bpolaiteoirí, na státseirbhíseach sinsir, na mbaincéirí, na ndlíodóirí, na gcraoltóirí, na ndochtúirí agus na ndaoine nach iad, a laghdú go pointe chun gur féidir foireann altranais a fhostú agus spás mar is ceart a chur ar fáil dóibh siúd atá i ndorchadas an tsaoil? Leis an chás úd amháin, chríochnaigh 2011 ar dhóigh náireach.

Tá Teach Uachtarach i mbunús na dtíortha daonlathacha sa domhan iartharach go deimhin.

Is feidhmiúil a leithéid i dtíortha eile ar an bhonn gur fiú go mór go ndéanfadh daoine le saineolas uathúil scagadh níos doimhne ar reachtaíocht de chuid na Parlaiminte.

Ar ndóigh, níorbh é an t-imeacht a d'eagraigh *Families Acting for Innocent Relatives* atá i gceist agam ach turas na mílte Ultach a fhad leis an Staid *Aviva* i mBaile Átha Cliath do chluiche leathcheannais Chorn *Heineken* ina bhfuair foireann rugbaí Chúige Uladh an lámh in uachtar ar Dhùn Èideann le háit a ghnóthú i gcluiche ceannais an chomórtais in éadan Chuige Laighean i *Twickenham*.

Riail daingean sa pholaitíocht is ea é go mbíonn buntáiste ag an sealbhóir i gcónaí, agus más ea, is cosúil go bhfuil an lámh in uachtar leis an Uachtarán Barack Obama, agus go n-éireoidh leis fanacht in oifig go ceann ceithre bliana eile, ach ní gá do dhuine ar bith, an tÉireannach san áireamh, breathnú siar rófhada i dtoghcháin uachtaránachta chun feiceáil nach ag an iarrthóir tosaigh i gcónaí a bhíonn an bua! Ach tá dúshlán faoi leith roimh na Poblachtánaigh i mbliana.

Sílimse gur meancóg a bheadh ansin mar go bhfeidhmíonn teach uachtarach go fónta i dtíortha eile ina ndéanann daoine le saineolas uathúil scagadh níos doimhne ar reachtaíocht de chuid na Parlaiminte.

Tá 18 suíochán faoi chaibidil i mbliana, ach is cosúil go bhfuil an lámh in uachtar ag na Daonlathaigh, agus na pobalbhreitheanna ag taispeáint go mbainfidh siad tuairim is 10 gcinn.

Ní hé an cineál iompair a mbítear ag súil leis ar pháirc rugbaí nuair a chuimhnítear gurb é lucht na haicme uaisle a imríonn an rugbaí de réir an traidisiúin.

Tá rialacha agus laincisí áirithe ag baint le foireann a chur le chéile: uasmhéad áirithe airgid le caitheamh ar na imreoirí, gan níos mó ná triúr ó aon chumann amháin agus ar ndóigh líon áirithe tosaithe, cosantóirí agus imreoirí lár na páirce a bheith roghnaithe ar an bpainéal de 15 imreoir, as ar féidir an fhoireann a roghnú.

Réiteach pragmatach nó teip pholaitiúil? An bhfaighidh Tadhg-an-dá-thaobhachas na polaitíochta an lámh in uachtar nó an mbeidh sé de mhisneach ag Teachtaí áirithe vótáil astu féin ar an gceist seo? Beidh le feiceáil.

Mhínigh Annie Carroll gur chaith Pádraig tamall i Sasana agus in Albain mar chláirseoir cheapaithe in áiteanna éagsúla leis na huaisle.

Anuas ar sin, tá ceannaire na Rúise, Vladimir Putin, crua neamhghéilliúil agus tá sé mar sprioc ina chroí istigh an lámh in uachtar a fháil ar an Iarthar chomh minic agus is féidir.

Bhí mo chos greamaithe go daingean ar an talamh agus chas an chuid uachtarach de mo chorp, ach níor chas mo chos in éineacht leis,” a deir sí.

Tá radharc ag tús an scannáin Dead Poets Society, scannán a raibh an-ráchairt air tamall de bhlianta ó shin ina bpléitear an cheist – “Cad is filíocht ann?” Barúlacha thar a bheith spéisiúil a shíolraíonn ó stócaigh na meánscoile uasaicme sa scannán céanna agus óna múinteoir (an t-aisteoir Robin Williams i gcarachtar Mr Keating).

3% dá leas sóisialach, cuir i gcás, ach nach gcaillfidh lánúin a bhfuil saothrú $180,000 an duine in aghaidh na bliana pingin rua! Bíodh is go bhfuil móramh ag rialtas Abbott i dTeach na nIonadaithe, níl tromlach acu sa teach uachtar agus beidh tacaíocht ó sheisear seanadóirí eile ag teastáil le billí na cáinaisnéise a rith.

Ba den uasalaicme í agus, de réir dealraimh, ba í ‘an cailín ab áille sa Mheán-Iarthar í’.

Tá an lámh in uachtar ag an mBéarla sa Bhruiséil ach tá Rachel Mac Gowan agus roinnt cairde léi ar a ndícheall ag iarraidh a bheith ag cur na Gaeilge chun cinn.

Measann Colm Mac Séalaigh go bhfuil an baol ann go bhfuil an lámh in uachtar á fáil ag na drugaí agus ag an tsaint sa spórt.

Ní beag an líon Astrálach atá míshásta le Jeaic an Aonaigh in uachtar cúinne a mbrataí.