Níl Béarla acu agus an rud maith faoi sin ná nárbh fhéidir leo na maslaí a thuiscint.

Bhuel, ba bhreá an dán é, an té a thuigfeadh é, ach níor thuig mé féin focal ar bith, agus ní raibh mé in ann na focail scríofa agus na fuaimeanna a fhreagairt dá chéile! "Seo do dhúshlán," a shíl mé.

Tá foirgneamh úr acu, tá siad ag cruthú caitheamh aimsire agus eagna chinn i measc daoine óga na háite, agus ag tabhairt féiniúlachta do bhunadh an cheantair.

Chomh maith leis an chúis sin atá luaite agam, shíl mé i gcónaí go bhfuil gá le leabhar tagartha gramadaí ina bhfuil na rialacha gramadaí leagtha amach go deas soiléir sothuigthe.

Loighciúil? B'fhusa Trimble a thuigbheáil da mbeadh sé cothrom ina bharúlacha.

Sna suiteálacha *They're All the Same* (1991) agus *Same Difference *(1990) ardaíonn sé ceisteanna faoin tslí a dtig le teanga dul i bhfeidhm orainn agus ár dtuiscint a mhúnlú, sa chás seo íomhá meáin de bheirt a bhfuiltear in amhras orthu gur baill iad den IRA.

Bhí dearcadh ann ag an am, mar sin féin, nach dtiocfadh le ceoltóir a bhí sáite i gcinéal amháin ceoil tuigbheáil a bheith aige ar cheol ar bith eile.

Bhain mé sult mór as a bheith ag iarraidh na teachtaireachtaí Gaeilge a thuigbheáil.

Ní bheidh iontas ar éinne, seachas, b'fhéidir, ar chorr-státseirbhíseach thall sa mBruiséal a bhíonn ag plé go teibí le saol oibre na mílte duine, gan aon tuiscint cheart aige ar thoradh a chuid ionstraimí reachtúla sna pobail bheaga iascaireachta atá scoite amach ón lárchumhacht.

Agus i ndeireadh na dála, ní síocháin go tuiscint.

Tuigim dó, go pointe.

Is beag nach gcuirfeadh Howard de Valera i gcuimhne dhuit - ní gá dó ach breathnú isteach ina chroí féin le meon na ndaoine a thuiscint.

"Tá cúrsa againn ar gharraíodóireacht órgánach a bhuaigh an chéad áit in Éirinn; ba mhaith liom go bpréamhófaí an fheirmeoireacht orgánach sa dúthaigh seo fad is bheidh na scileanna ag na daoine ar conas prátaí a chur, tuiscint don gcré, don aimsir, don síolchur agus mar sin de.

Chomh maith leis sin bhí fonn orm albam aonair fidléireachta a thaifeadadh gan mórán tionlacain leis an mbéim ar an seancheol agus bhí áthas orm léiritheoir tuisceanach mar Harry Bradshaw a fháil i gcomhair an tionscadail seo.

Bhí mé an-tógtha leis na hamhráin thraidisiúnta agus ba mhian liom a thuiscint cad é a bhí siad ag rá.

Níl deireadh leis an scéal fós ná baol air, ach is léir cheana féin gur chóir súil ghéar a choinneáil ar chuid de na daoine atá i mbun gnó san Astráil agus go bhfuil gá ag cuid acu le tuiscint bhunúsach ar chúrsaí eitice.

Barr an chnoic oighir? Go dtí go bhfuil achan duine sásta leithéidí Dubbeljoint a thriail, agus iarracht a dhéanamh spreagadh agus croí a gcéilí comhraic a thuigbheáil, mairfidh an díobháil chogaidh in áit na síochána go ceann tamaill eile.

Dar le Michael Duignan, an bainisteoir, bhí Coiste an Chontae ag léiriú easpa tuisceana agus easpa spéise san iomáint sa chontae.

Braitheann sé ar an chineál tuigbheála atá agat ar an pholaitíocht.

Seans nach dtuigfeá focal ar bith, fiú dá mbeadh Gearmáinis den chéad scoth agat.

"Ní bhíonn a fhios agat achan rud fá ghné ar bith den cheol agus, dá dhoimhneacht a théann tú isteach ann, is amhlaidh is soiléire gur beag an tuigbheáil atá agat i ndeireadh na dála, ar nós na cruinne sa chomhthéacs sin," ar sé.

Tá an clú orm nár chuir easpa airgid stop ariamh liom … agus tá fear céile tuisceanach agam.

Bhí mé neirbhíseach faoi dhul go háit nua, agus bhí mé buartha freisin nach dtuigfí mo chuid Gaeilge, a d'fhoghlaim mé i dtuaisceart na hÉireann.

Feiceann sé go bhfuil tuiscint aici ar dhathanna agus ar sholas nach bhfuil ag a bhean féin.

Tar éis do Howard Dean a léiriú nach leor comhluadar a chruthú ar an idirlíon chun tacaíocht a chinntiú taobh amuigh den chibirspás, b'fhéidir gur chóir dúinn glacadh leis nach n-athróidh an t-idirlíon ár sochaí ach gur féidir leis cabhrú linn ár dtuiscint ar an domhan a leathnú.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

An nóisean seo den litríocht a bheith ina réaltacht fhíorúil, bunaithe ar thuiscint na dteangeolaithe ar nádúr na dteangacha atá sé.

Óg agus eile a bhí na páistí, thuig siad go gcaithfí ligean lena n-athair corruair agus shuigh siad beirt siar, ach ní le croí mór maith a rinneadh é.

"Ar bhealach tá buntáiste againn ansin mar gheall go bhfuil tuiscint againn ar an margadh Béarla.

Is ceoltóir iontach é, agus bhí suim ar leith agam ann mar gheall ar an tuigbheáil agus an meas atá aige ar na hamhráin Ghaeilge.

Is ceart na nótaí sin a phiocadh amach (go cúramach) i dtosach agus ansin iad a úsáid go tuisceanach agus le blas chun beagán de chic a thabhairt don tiún.

Chuaigh sé sin i bhfeidhm orm mar bhí an Ghaeilge ann go réadúil agus bhí sé sothuigthe.

Tá cuid acu ag iarraidh foghlaim faoi dhearcadh eile ar an saol (taitníonn na seanscéalta agus pisreoga leosan), cuid eile ag lorg eolais ar liricí amhrán nó píosaí filíochta - agus cuid eile ag iarraidh an Ghaeilge a fhoghlaim chun go mbeidh siad níos tuisceanaí ar na hÉireannaigh nuair a rachaidh siad chun na tíre ar saoire.

Easpa eolais, easpa tuisceana, díograis na hóige agus mar sin is cúis leis an drochbhail atá ar chuid mhaith peileadóirí a bhí ag imirt sna 1970í agus na 1980í luatha.

Ba mhian liom an leabhar a bheith fóinteach, sothuigthe, agus cuíosach saor, agus tá - a bhuíochas ar na heagarthóirí ag Cois Life agus ar an chlóchuradóir.

Tá a fhios ag gach éinne a chuala Mairéad Ní Mhaonaigh riamh ag canadh as Gaeilge go bhfuil smacht agus brón ann, a d'fhéadfadh duine ar bith a thuiscint, fiú gan focal amháin Gaeilge bheith aige.

Bhí go leor Iodáilise agam féin le hí a thuigbheáil, cé nach raibh mé ábalta mórán a rá léi.

De réir an stiúrthóra, Ian Rowlands: "Tá barraíocht ráite faoin bhráithreachas Ceilteach gan smaoineamh ar bith bheith déanta ar an chiall atá leis - má tá aon chiall leis! Is iomaí míthuiscint a bhí ann idir Éire agus An Bhreatain Bheag agus tá súil againn go gcruthóidh an dráma seo 'droichead tuisceana'.

Bíonn sé iontach doiligh a gcuid Gaeilge a thuigbheáil in amannaí.

Luann sé meatacht an IRA, léirithe sa tuigbheáil a bhí acu ar *"legitimate targets"* a bhí níos leithne ná mar a bhí ag an sean-IRA.

Níl seomra dorcha, trealamh téagartha ná saineolas grianghrafadóireachta riachtanach níos mó chun pictiúr measartha maith a thógáil, ach an forbairt í an teicneolaíocht nua seo ó thaobh na grianghrafadóireachta mar cheird? In ainneoin an eolais atá ag go leor againn mar gheall ar chlódóireacht dhigiteach, comhaid, dioscaí stórála agus araile, an bhfuil muid go fóill ag smaoineamh i dtéarmaí grianghrafadóireachta agus muid ag tógáil pictiúir? Tá argóint láidir ann a deir go bhfuil níos mó tuisceana againn anois agus níos mó smachta ar na híomhánna a chruthaíonn muid.

Níl seomra dorcha, trealamh téagartha ná saineolas grianghrafadóireachta riachtanach níos mó chun pictiúr measartha maith a thógáil, ach an forbairt í an teicneolaíocht nua seo ó thaobh na grianghrafadóireachta mar cheird? In ainneoin an eolais atá ag go leor againn mar gheall ar chlódóireacht dhigiteach, comhaid, dioscaí stórála agus araile, an bhfuil muid go fóill ag smaoineamh i dtéarmaí grianghrafadóireachta agus muid ag tógáil pictiúir? Tá argóint láidir ann a deir go bhfuil níos mó tuisceana againn anois agus níos mó smachta ar na híomhánna a chruthaíonn muid.

“Ní mé,” arsa seisean, “ach ghlacfadh sé Íosa Mac Dé féin chun an chíor thuathail seo a thuigbheáil, gan trácht ar é a mhíniú!” As go brách leis an tseirbhís dúrúnda arís gur tháinig siad ’fhad le scaifte millteanach mór a bhí bailithe thart ar Leamh Ó Cuinneagáin.

*" Pobal tuaithe, geilleagar na tuaithe - is léir nach dtuigeann sé faic mar gheall ar na rudaí sin.

Tháinig an chaint go réidh chuige agus bhí an-spórt ar fad againn, mar ba léir dó nár thugas féin ach blúirí liom.

Bhíos i gcraiceann mo rangsa le linn don treoraí a bheith ag caint, agus is dóigh liom go ndearna an tráthnóna sin teagascóir níos tuisceanaí díom.

In amanna bíonn sé doiligh ar an taobh eile na prionsabail sin a thuigbheáil, agus bíonn orainn úsáid a bhaint as bealaí éagsúla chun na prionsabail sin a mhíniú dóibh.

Nach bhfuil sibh cúngaigeantach i dtaca leis an Ghaeilge?” “Shíl mé go raibh tusa níos tuisceanaí ná sin, a Bhaloir cháidh,” a d’fhreagair Súoráiste.

” a dúirt Balor, agus é rud beag náirithe siocair nár thuig sé go raibh na dílseoirí chomh cogúsach faoi Ghaeilgeoirí a mhaslú ina dteanga féin, “ach, caidé faoi na cluichí? Níl meas madaidh agaibhse ar na cluichí Gaelacha.

Ní raibh le déanamh agat ach súil a chaitheamh ar chuid de na pictiúirí a bhí crochta ar na ballaí agus thuigfeá ar an toirt gur beag an difear atá idir cultúr an dá thír.

Insíodh domh go bhfuil canúintí difriúla fríd Ghaeltacht na hAlban mar atá abhus anseo in Éirinn agus, ár ndálta féin, ní bhíonn mórán deacrachtaí acu ag tuigbhéail a chéile.

Bhí an t-ádh orainn daoine an-chumasacha agus fláithiúla a bheith bainteach leis an tionscadal ó thosaigh sé, idir na daoine ar an fhoireann, ár gcairde sa phobal agus, muise, daoine áirithe san earnáil stáit a raibh agus a bhfuil fíorthuiscint acu ar an tábhacht a bhaineann le cultúr agus teanga.

Bhí sé faoi shaothar ag iarraidh uafás agus alltacht an tsaoil a thuigbhéail.

Ní raibh le déanamh agat ach súil a chaitheamh ar chuid de na pictiúirí a bhí crochta ar na ballaí agus thuigfeá ar an toirt gur beag an difear atá idir cultúr an dá thír.

Insíodh domh go bhfuil canúintí difriúla fríd Ghaeltacht na hAlban mar atá abhus anseo in Éirinn agus, ár ndálta féin, ní bhíonn mórán deacrachtaí acu ag tuigbhéail a chéile.

Cheap mé nach mbeadh ach cúpla focal agam agus tuiscint shimplí ar an ngramadach.

Anois, de ghnáth, ní bhíonn mórán deacrachtaí agam daoine a thuigbheáil a bhfuil an Ghaeilge foghlamtha acu.

Ní raibh le déanamh agat ach súil a chaitheamh ar chuid de na pictiúirí a bhí crochta ar na ballaí agus thuigfeá ar an toirt gur beag an difear atá idir cultúr an dá thír.

Insíodh domh go bhfuil canúintí difriúla fríd Ghaeltacht na hAlban mar atá abhus anseo in Éirinn agus, ár ndálta féin, ní bhíonn mórán deacrachtaí acu ag tuigbhéail a chéile.

Cén fáth a raibh sé seo amhlaidh? “Easpa tuisceana ar an meán féin.

Agus níl gá le haon tuiscint dhomhain ar chúrsaí teicneolaíochta nó rudaí casta ar nós cóid HTML chun iontráil nua a fhoilsiú ar bhlag – ní gach ach foirm bheag a líonadh isteach ar líne.

Agus níl gá le haon tuiscint dhomhain ar chúrsaí teicneolaíochta nó rudaí casta ar nós cóid HTML chun iontráil nua a fhoilsiú ar bhlag – ní gach ach foirm bheag a líonadh isteach ar líne.

Bíonn siad ag iarraidh a bheith ábalta na hamhráin a aistriú agus a thuigbheáil.

Polaiteoir sinsearach Tá sé sothuigthe go mbeadh duine mar Włodzimierz Cimoszewicz ag tagairt do mhífhortún seo na Polainne.

“Nuair a chuaigh sé isteach i bhForaois na Gaeilge, agus nuair a bhí siad siúd ag lorg duine le tionscadal tras-teorainn a bhunú, cé eile a gheobhaidís ach Fear Dia? Cé eile a mbeadh tuigbheáil chomh leathan sin aige; cé eile a mbeadh taithí chomh mór sin aige ar an dá thaobh de gach rud a fheiceáil? "Chuir George Bush fios air, ar son NASA, le fáil amach cén dreach a bhí ar an taobh eile de Pluto, ach ní raibh Éamó Ó Caoimhnis sásta scaradh leis, fiú ar an trí chéad milliún a bhí na Poncánaigh ag tairiscint.

Ní háibhéil a rá go bhfuil sé ar na léachtóirí is foighní agus tuisceanaí a casadh orm agus mé ar an ollscoil.

Nó b’fhéidir nár thuigis é.

“Tá tionscadail éagsúla a bhfuil an mianach iontu comhthuiscint a spreagadh agus meas a chothú ar chreidimh agus ar thraidisiúin éagsúla,” dar leis.

Cad is fiú D Four a mhalartú le C Four? Sa chomhthéacs sin, is doiligh cur i gcoinne pholasaí Aire na Gaeltachta cuid d’Fhoras na Gaeilge a dhílárú go Gaoth Dobhair, cé go dtuigim dóibh siúd nach bhfuil ag iarraidh bogadh de bharr a gcuid teaghlach etc a bheith socraithe i mBaile Átha Cliath.

Dúirt sé freisin gur chuir sé díomá air go raibh gá lena chaint a aistriú go teangacha eile le go dtuigfeadh a lucht éisteachta é.

“Caithfidh mé a rá go raibh na húdaráis, na sagairt a bhí ag breathnú inár ndiaidh, ní fhéadfaidís a bheith níos tuisceanaí agus níos deise ná mar a bhí siad linn (na daoine a d’fhág).

“Nuair a glacadh an cinneadh go mbeadh cainéal nua ag teastáil agus gur ghá cainéal nua a thógáil, bhí sé le tuiscint – thuig chuile dhuine agus ghlac chuile dhuine leis – go mbeadh an cainéal seo neamhspleách lá is faide anonn.

Is dóigh go bhfuil an t-ádh orm go bhfuil bean an-tuisceanach agam, agus chomh maith leis sin, go bhfuil beirt mhac agam a bhfuil suim acu sa rud atá muid a dhéanamh.

Seans maith leis go mbeadh drogall ar FF aon chomhthuiscint a bheith acu le Sinn Féin.

Caithfidh tú a thuiscint nach bhfaca mé focal ar bith Gaeilge roimhe sin agus shíl mé go raibh an teanga marbh.

Bhí sé tuigthe ag an chuid is mó de phobal na cathrach go raibh athruithe de dhíth agus bhí dóigheanna éagsúla ann leis na hathruithe sin a thabhairt i gcrích.

“Bhí bua na líníochta agus greann ag Barbera agus thug Hannah daonnacht agus grinntuiscint ar chúrsaí gluaiseachta leis.

” Is gá ar dtús, ar ndóigh, tuigbheáil a bheith agat ar cad is ceol traidisiúnta ann.

Ar na séasúir a bhí ag a thinneas, na bealaí diamhra a bhí ag a mheabhair, a shíceolaíocht agus an domhaintuiscint a bhí aige air féin, a thinneas is na modhanna neamhghnácha a d’úsáid sé le fanacht slán.

Agus olltoghchán ar na bacáin is cúrsaí polaitíochta, níos mó ná rud ar bith eile, a bhí ag teacht idir Balor an Tuairisceoir Tuisceanach Tarraingteach agus codladh na hoíche le mí anuas.

Agus é sin ar intinn aige thug sé cuireadh don Aire Talmhaíochta, Máire Ní Chochráin, cuairt a thabhairt air ina phluais chun babhla sú a chaitheamh ina chuideachta cois na tine, le súil is go roinnfeadh sí a gaois pholaitiúil leis i dtéarmaí simplí talmhaíochta – téarmaí a bheadh sothuigthe dó féin agus dá chuid léitheoirí.

Mhínigh sé don lucht féachana nár thuig na sclábhaithe Afracacha an scála Eorpach agus gur chuir siad nótaí eile isteach mar chúiteamh ar an easpa tuisceana.

An chéad uair a bhí tuiscint pholaitiúil agam ar mo stádas sa domhan, b’in nuair a d’fhill mé ón gcéad lá ar scoil.

Níl fhios ag duine ar bith go díreach cén fáth a ndearna an seanmháistir na portráidí lán de mhachnamh seo ach léiríonn siad an tuiscint thochtmhar a bhí ag Rembrandt ar an saol céasta a bhí thart timpeall air.

Tógann sé tamall ar an triúr eile a thuigbheáil go bhfuil a gcara slogtha agus go mbeidh orthu dul isteach sa chluiche le é a tharrtháil ar naimhde istigh sa ‘chluiche’ nach cluiche a thuilleadh é ach saol contúirteach eile faoin scáileán.

Ach tá na hiarsmaí an-suntasach ar fad agus tá sé furasta a thuigbheáil cé chomh tábhachtach a bhí an áit seo sa seanam.

An mhí seo a chuaigh thart thug Balor an Tuairisceoir Tuisceanach Tarraingteach cuireadh don Aire Talmhaíochta, Máire Ní Chochráin, cuairt a thabhairt air ina phluais chun babhla sú a chaitheamh ina chuideachta cois na tine.

Bhí sé ag súil go roinnfeadh sí a gaois pholaitiúil leis i dtéarmaí simplí talmhaíochta – téarmaí a bheadh sothuigthe dó féin agus dá chuid léitheoirí – cionn is go bhfuil olltoghchán ar na bacáin, agus le go mbeadh sé rud beag fiú níos tuisceanaí agus níos tarraingtí fós mar thuairisceoir.

Bhí sé ag súil go roinnfeadh sí a gaois pholaitiúil leis i dtéarmaí simplí talmhaíochta – téarmaí a bheadh sothuigthe dó féin agus dá chuid léitheoirí – cionn is go bhfuil olltoghchán ar na bacáin, agus le go mbeadh sé rud beag fiú níos tuisceanaí agus níos tarraingtí fós mar thuairisceoir.

Cad é a bhí tú ag iarraidh a thuigbheáil an babhta seo?” “A Mháire, a thaisce,” arsa Balor, “An dtig leat mórphictiúr na polaitíochta a mhíniú dom, le do thoil? An mórphictiúr, an dtuigeann tú? Ar nós an phictiúir mhóir de Bhertie atá os cionn do leapa, nó ar nós an phictiúir níos mó fós díot féin atá os cionn leaba Bhertie.

An bhfuil a dhath níos simplí, níos sothuigthe ná an coincheap go gcaithfidh saoránaigh bheith dílis don stát ina bhfuil siad beo? Dá mhéad daoine atá dílis don stát, is amhlaidh is buaine a bheidh sé.

“Chuir Harvard an stampa rubair ar an tráchtas – tá mé in amhras ar léigh duine ar bith é, fiú – ar chóras fuaime na Gaeilge, rud nach raibh tuiscint chomh maith sin air go dtí sin.

Ní fhacthas dom go dtiocfadh liom dul thar an duine seo mar mhúinteoir: duine a thuigfeadh mo chás ó thaobh na staire de agus ó thaobh na polaitíochta de; duine leathanaigeanta a bheadh báúil le cás na n-aontachtóirí agus na bProtastúnach; duine a bheadh páirteach le plandálaithe agus géarleantóirí bochta.

Ba é an tuigbheáil a bhí ag Marx de “dheireadh na staire” ná tréimhse nuair nach ann don aicmíocht.

Ós na cainteanna seo,” arsa Hoban, muid ag éisteacht go ríchúramach leis, “ is féidir liom a rá le gach éinne go raibh Ger níos sásta lena shaol agus lena ealaín ná mar a bhí riamh – níos compordaí le cúrsaí casta a shaoil ná mar a bhí riamh, níos tuisceanaí, níos ábalta déileáil leis.

Agus b’fhéidir go gcabhródh sé le daoine atá ceolmhar ach atá taobh amuigh den traidisiún an saibhreas seo a thuiscint.

Ach, ina bhealach modhúil féin, deir Peter nach raibh baint ag an gCoimisiún leis sin *per se*; deir sé nach raibh iontu ach “éascaitheoirí” agus “go ndearna muintir na gceantar éagsúil an obair ar fad iad féin chun comhthuiscint a bhaint amach.

Tugtar príomhtheach an Oireachtais ar an Seanad agus tá sé deacair a thuiscint cén fáth.

Tar éis dhá gheábh timpeall an halla, faighim léamh ar an treocht.

Cé hé féin, Pádraig Ó hEaráin, agus cad chuige a gcuirfeadh duine ar bith spéis ann ar chor bith? Bhuel, is fiú spéis a chur ann mar go bhfuil idir bheathaisnéis agus scéal pobail scríofa ag Aodh Ó Canainn agus an té ar spéis leis foghlaim faoin am atá imithe le go dtuigfidh sé an t-am atá ann anois agus an t-am atá le teacht, b'fhiú dó cuntas eolach tuigseach pléisiúrtha seo Uí Chanainn a léamh.