chun uainíocht a dhéanamh ar a chéile
to take turns
Tá téacs An Nuacht agus Gaeltext Aertel san áireamh san athstruchtúrú sin agus tá beirt fostaithe cheana féin chun uainíocht a dhéanamh ar a chéile chun seirbhís chuimsitheach a chur ar fáil.
a chur as gléas
to turn off
"Rinne mé dearmad iarraidh ort an rud sin a chur as gléas sular thoisigh muid," arsa McAllister.
cúl a thabhairt leis an drámaíocht
to turn his back on drama
Ní raibh sé in ann cúl a thabhairt leis an drámaíocht, áfach, mar go raibh sé go smior ann.
ag tabhairt thart ceann chabhsa an tí
turning at the top of the lane to the house
Nuair a bhí sé ag tabhairt thart ceann chabhsa an tí d'amharc sé sa scáthán agus chonaic sé a mháthair ina seasamh ag tóin an tí agus a bhocsa lóin ina lámh aici.
chun an taoide a chasadh
to turn the tide
An é seo spiorad an Chumainn Lúthchleas Gael? An é seo an fáth ar bunaíodh an CLG? Tá mórán le déanamh ag an Stiúrthóir nua chun an taoide a chasadh agus stádas na hiomána a ardú i mBaile Átha Cliath.
a mhúchadh
to turn off
Bheadh sé furasta na tuilsoilse a mhúchadh agus radharc na réaltaí a fháil ar ais, ach ní féidir an portach a fháil ar ais nuair a bheas an galfchúrsa tógtha.
ag iompó nathanna cainte droim ar ais
turning phrases back to front
Is breá leis bheith ag iompó nathanna cainte droim ar ais nó bunoscionn nó spraoi a bheith aige leo.
an taoide a chasadh
to turn the tide
Agus Bush ag tumadh sna pobalmheasanna, áfach, is é an cheist atá ann ná an ndéanfaidh sé aon bheart díchéillí an samhradh seo agus é ag iarraidh an taoide a chasadh arís.
a mhúchadh
to turn off
Is féidir cumhacht agus cadhnraí a shábháil ar roinnt gléasanna tríd an scáileán sin a mhúchadh agus an t-aimsitheoir amhairc traidisiúnta a úsáid ina ionad.
ag iontú ar an turasóireacht
turning to tourism
Tá cuid de na daoine ag iontú ar an turasóireacht go páirtaimseartha nó go lánaimseartha le slí bheatha a bhaint amach.
a mhúchadh
to turn off
37, an t-am a d’éag sé agus rinne an-chuid daoine a soilse a mhúchadh.
sealanna a thógáil
to take turns
D’fhéadfadh coiste an chlub peile sealanna a thógáil chun iontrálacha nua a fhoilsiú, agus d’fhéadfaí teachtaireachtaí ríomhphoist a sheoladh chun seoladh idirlín an bhlag a fhógairt.
a mhúchadh
to turn off
37, an t-am a d’éag sé agus rinne an-chuid daoine a soilse a mhúchadh.
sealanna a thógáil
to take turns
D’fhéadfadh coiste an chlub peile sealanna a thógáil chun iontrálacha nua a fhoilsiú, agus d’fhéadfaí teachtaireachtaí ríomhphoist a sheoladh chun seoladh idirlín an bhlag a fhógairt.
droim láimhe a thabhairt don fhoréigean
to turn their back on violence
Ní aithneodh dílseoirí sean-Kingstown, mar a bhíodh, an *Irish Times* anois mar atá!
Creideann an *Times *go dtugann faicsean Adams/McGuinness an deis is fearr do phoblachtánaigh droim láimhe a thabhairt don fhoréigean, chun go mbeidís mar chuid den réiteach, in ionad bheith gafa laistigh de chiorcal seasc na faidhbe.
an oiread sin cnaipí le casadh agus le brú
so many buttons to turn and to bush
Sa seomra suí chrom sé go staidéarach os comhair an chórais cheoil, an oiread sin cnaipí le casadh agus le brú, focail greanta os a gcionn, fuinneoigíní breactha le figiúirí beaga—bhain sé scil as tamall sular shleamhnaigh tarraiceán go mall as agus log ciorclach ann, áit ar leag sé an dlúthdhiosca go cúramach.
i dtaithí ar an chor nua seo sa tsaol,
used to this new turn of events
Is dócha nach raibh siad i dtaithí ar an chor nua seo sa tsaol, go raibh daoine ag teacht isteach chucu ó aicmí eile den phobal agus cuid acu fuair siad sin deacair go leor a láimhseáil.
droim láimhe a thabhairt do Chomhaontú Chill Rimhinn.
to turn their backs on the Saint Andrews Agreement.
)
Tá an eagraíocht armtha seo ag moladh do dhaoine droim láimhe a thabhairt do Chomhaontú Chill Rimhinn.
chas cailín chuige
a girl turned to him
“Bhí duine amháin nach raibh eolas aige faoin Oireachtas agus dúirt sé, ‘Céard tá i gceist leis an Oireachtas?’ agus chas cailín chuige agus dúirt, ‘Níl ann ach na tseachtain is fearr sa mbliain, *duh*!’
“Sin é mo thaithí thar na blianta: éireoidh le rud ar bith i nGaeilge má tá sé ag líonadh bearna atá ann, nach bhfuil á líonadh i mBéarla.
leis an taoide a chasadh
to turn the tide
”
Deir sé go magúil go mbeadh an-rath ar an Ghaeilge arís dá mba rud é gur chuir na Sasanaigh Éirinn ar fad faoi chois!Cuirim ceist ar Krauss cúpla uair le linn an agallaimh cad é is féidir linn a dhéanamh leis an taoide a chasadh agus stop a chur le meath na dteangacha.
chas neart paisinéirí i dtreo na málaí páipéir
plenty of passengers turned to the paper bags
Agus tonnta dhá mhéadar ann, chas neart paisinéirí i dtreo na málaí páipéir agus muid ar bord loinge.
ach an meaisin tacaíochta beatha a mhúchadh
but to turn off the life-support machine
”
Is amhlaidh gur dúradh leis an teaghlach ar an Luan i ndiaidh don stróc é a bhualadh nach mbeadh an dara rogha ag na dochtúirí ach an meaisin tacaíochta beatha a mhúchadh ar an Déardaoin.
díreofar ar na lámhscríbhinní
attention will turn to the manuscripts
(Ina dhiaidh sin, díreofar ar na lámhscríbhinní agus ansin ar leabhair Bhéarla ó 1800-1890.
Dá dtiontófá coirnéal sráide
if you were to turn a street corner
Dá dtiontófá coirnéal sráide agus portráid de John Lennon a fheiceáil ar an bhalla os do chomhair, chuirfeadh sé sin miongháire ar d’aghaidh gan amhras! Mheall na ballaí múrmhaisithe i mBéal Feirste na mílte turasóir le cuairt a thabhairt ar an chathair, agus níl cúis ar bith nach bhféadfadh an rud céanna tarlú i Learpholl.
droim á tabhairt againn ar an másailéam.
turning our backs to the mausoleum.
Bogaimid i dtreo an phríomhbhóthair, droim á tabhairt againn ar an másailéam.
gur dtí gur chas Shea chugam,
until Shea turned to me
Bhíos cinnte go raibh an oíche caillte againn gur dtí gur chas Shea chugam, a shúile lán fíona drithligh, agus dúirt sé go raibh sé in am dúinn filleadh ar an stiúideo le luí isteach ar an obair.
a cúl a thabhairt le hobair theilifíse.
to turn her back on television work.
Bhí Carrie le feiceáil go leanúnach ar scáileáin na hÉireann i dtrátha an ama sin agus a hainm go mór i mbéal an phobail ach go tobann, ag tús na mílaoise nua, rinne sí cinneadh a cúl a thabhairt le hobair theilifíse.
droim láimhe a thabhairt don fhoréigean
to turn back on violence
Céim mhór chun cinn sa phróiseas síochána ab ea é, a léirigh go rabhthas toilteanach droim láimhe a thabhairt don fhoréigean agus go rabhthas sásta aghaidh a thabhairt ar shochaí nua shíochánta a chruthú.
droim láimhe a thabhairt leis an Ghaeilge
to turn their backs on Irish
Bheadh sé níos fusa ansin feoil is iasc a dhéanamh díobh siúd a bhfuil míchumas foghlama orthu i ndáiríre agus na daoine a bhfóireann sé dóibh droim láimhe a thabhairt leis an Ghaeilge mar ábhar.
Is ar chúiseanna éagsúla a thiontaíonn fir ar mhainicíní
it is for various reasons that men turn to mannequins
Is ar chúiseanna éagsúla a thiontaíonn fir ar mhainicíní le comhluadar a bheith acu, ach dar leis an síceolaí cliniciúil, Ron Bracey, níl aon cheann acu sláintiúil.
le droim láimhe a thabhairt leis an homaighnéasachas.
to turn their backs on homosexuality.
Ar ndóigh, ní hí Iris amháin atá den tuairim láidir gur féidir daoine a spreagadh le droim láimhe a thabhairt leis an homaighnéasachas.
cinneadh droim láimhe a thabhairt le comhlachtaí ceirníní feasta.
a decision to turn their backs on record companies henceforth
”
Sa deireadh, níor cuireadh an t-albam *Dance the Devil* amach go dtí 1999 agus ansin, ar chasadh na mílaoise, rinne The Frames cinneadh droim láimhe a thabhairt le comhlachtaí ceirníní feasta.
bheartaigh muintir Raidió na Life ar a seirbhís phobail a thiontú ina seirbhís phubaill
the people from Raidió na Life decided to turn their community service into a tent service
Cad chuige ar chuir an lucht freastail spéis sa teanga go tobann? Bhuel, bheartaigh muintir Raidió na Life ar a seirbhís phobail a thiontú ina seirbhís phubaill ar feadh deireadh seachtaine amháin! “Ba é Rossa Ó Snodaigh ón mbanna ceoil Kíla a mhol i dtosach gur chóir dúinn Puball na Gaeilge a reáchtáil ag an bhféile agus ba eisean a d'eagraigh an rud ar fad,” a deir Muiris Ó Fiannachta, bainisteoir Raidió na Life.
An droim láimhe a thabhairt
to turn one's back on people
”
An droim láimhe a thabhairtIs léir go mbraitheann Harris gur geall le géarleanúint an t-iompar seo.
casadh timpeall
to turn around
Faoin am sin tá sé ródhéanach casadh timpeall ar an mótarbhealach chun dul ar ais agus an páiste a fháil.
iompú ar
to turn to
Cé go raibh ar a sinsir iompú ar an gCríostaíocht i ndiaidh dóibh teacht go Meiriceá Theas, choimeád siad greim ar ghnéithe dá gcreideamh Afracach traidisiúnta.
iompú
to turn
(II)
Giolla ospidéil ab ea fear amháinGo ndeachaigh sé i mblianta-Níor fhéad sé na hothair a iompú níos móIs lomairt na leapan á gciapadh.
neamhaird a dhéanamh
turn a blind eye to
I ndiaidh na críochdheighilte, bhí siad sásta - dála Pháirtí an Lucht Oibre - neamhaird a dhéanamh de Sé Chontae agus a raibh de leatrom ann.
iompó ar
to turn to
An sprioc a bheadh ag an tionscnamh píolótach: pobal Chliara a iompó ar an nGaeilge.
ar tí casadh
about to turn
Bhí fúm teacht amach arís go luath ina dhiaidh sin, ach bhí mo shaol féin ar tí casadh i dtreo eile ar fad.
Dá mbeadh breith aige ar a aiféala
were he able to turn back the clock
Dá mbeadh breith aige ar a aiféala deir Ó Seanacháin, ní dhéanfadh sé arís an rud a rinne sé an uair sin.
ag iarraidh tiontú
seeking to turn
Mar sin féin, chlis go dona ar an chineál caipitleachais a chleachtar sa tír seo, caipitleachas na caimiléireachta, agus cheapfá go mbeadh muintir na hÉireann ag iarraidh tiontú in aghaidh na ngnáthpháirtithe dá bharr.
ní bheidh breith ar a n-aiféala acu
they shall not be able to turn the clock back
Faraor, ní bheidh breith ar a n-aiféala acu anois.
nó go mb’éigean dom casadh ar ais
until I had to turn back
Shiúil mé céad slat go glúin san uisce glégeal ar deireadh, na beanna scáfara chaon taobh díom, nó go mb’éigean dom casadh ar ais.
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa
having turned a blind eye to them
Dá dtabharfaí an vóta dóibh, bheadh stuaim éigin leis an tseift seo agus muid ag impí cabhrach orthu, ach muid, ar an láimh eile, in éis an tsúil dall a thabhairt daofa, sin scéal eile!
agus é beag beann beagnach ar
while he almost turned a blind eye to
Dhiúltaigh Lincoln íde speisialta a thabhairt dos na Stáit theas agus é beag beann beagnach ar a gcuid tréas bunreachtúil, agus dhiúltaigh Andy an t-idirdhealú céanna a dhéanamh ina shearmóin.
casadh m’intinn ar
my thoughts turned to
Is mé ag ullmhú do mo shos bliaintúil ón teicneolaíocht, casadh m’intinn ar cheist laethanta saoire agus ar an tionchar atá ag an teicneolaíocht orthu.
oiread is leathanach a chasadh
to turn as much as a page
Tharla feidhmchláirín ar fáil uathu don iOS, Android agus don Blackberry, ní bheidh ort oiread is leathanach a chasadh arís go brách!
Beimid ag tabhairt *GPS* linn freisin - éiríonn go geal liom gan an uirlis seo in Éirinn tharla go bhfuil tíreolaíocht na tíre seo ar mo thoil agam.
a dhiúltaigh iompú ar
who refused to turn to
Aon duine amháin a dhiúltaigh iompú ar an Bhéarla nuair a thréig seisear cainteoirí dúchais Gaeilge a dteanga mar gheall ar bhean óg amháin.
Ba bhreá leis gar a dhéanamh do dhuine
he liked to do someone a good turn
Ba bhreá leis gar a dhéanamh do dhuine, cuma cé bhí ann”.
don nath cainte
to the turn of phrase
Tuigim go bhfuil brú seasta ón mBéarla agus go bhfuil sé deacair gan ghéilleadh anois is arís don nath cainte nó don choincheap a thagann go saoráideach ón mBéarla.
a chuaigh le Béarla
which turned to English
“Éirinn an chéad tír a chuaigh le Béarla os cionn céad bliain ó shin.
níor mhór casadh siar ó thuaidh
one had to turn north west
Le teacht chucu níor mhór casadh siar ó thuaidh thar thalamh clochach, droimneach.
Níl i gceist ach cnaipe
one has only to turn a switch
Níl i gceist ach cnaipe sa chleachtas smaointeoireachta a thugann sonas saoil thar meán do roinnt daoine.
róluath le breith a thabhairt ar an gcor seo
too early to judge this turn of events
Ós rud é go bhfuil an scéal ag athrú ó lá go lá tá sé róluath le breith a thabhairt ar an gcor seo i gcinniúint na tíre is mó sa leathsféar theas.
Gheobhadh sí aon rud a dhéanamh lena láimh
she could turn her hand to anything
Gheobhadh sí aon rud a dhéanamh lena láimh chomh maith.
iompú droim ar ais
turn it back to front
3 a iompú droim ar ais nuair a rialaíodh sa bhliain 1992 go raibh ceart ginmhillte faoin mbunreacht ag an gcailín óg 14 bhliana d’aois i gcás X, mar go raibh baol ann go bhféadfadh sí í féin a mharú, dá gcuirfí iachall uirthi an páiste a thabhairt ar an saol.
an maide draíochta atá ceaptha an taoille a chasadh
the magic wand which is expected to turn the tide
Is dócha go bhfeictear sa státseirbhís gur ‘dul chun cinn’ an méid sin i bhfianaise an dualgas reachtúil atá le 10 mbliain anuas ar na Ranna agus Oifigí Rialtais céanna, seirbhís tré Ghaeilge a chur ar fáil faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla!
Pleanáil Teanga
=====
Chuireas spéis faoi leith sa ‘dul chun cinn’ a bhí le tuairisciú maidir le Pleanáil Teanga, an maide draíochta atá ceaptha an taoille a chasadh sa Ghaeltacht.
a bhfuil an cultúr le bheith casta ina thráchtáil acu
which is going to turn culture into commerce
Bhí an chúilfhéith i bhfad siar ar Mháirtín agus luigh an ráiteas le ciall ag an am, ach tá glúin tagtha ina dhiaidh a bhfuil an cultúr le bheith casta ina thráchtáil acu.
a shúil nimhe a chaitheamh siar ar
to turn his evil eye back on
Tá deireadh na bliana ag teannadh linn, a léitheoirí dílse, agus b’fhéidir nárbh fhearr rud a dhéanfadh Balor ná a shúil nimhe a chaitheamh siar ar imeachtaí na bliana.
ag iarraidh feall a imirt orainn
trying to do us a bad turn
An ligfidh nádúr an chine daonna dúinn riamh an chéim mhór chun tosaigh a thógáil a fhad is a bhfuil grifters, is sharks, is con-artists amuigh ansin ag iarraidh feall a imirt orainn? De réir an tsaineolaí slándála Bruce Schneier, táimid ag éirí níos drogallaí in aghaidh contúirtí de réir a chéile toisc ár n-in-oiriúnachta.
an clog a chasadh ar ais
to turn the clock back
Ach go cinnte dá mbeadh seans ag na Stáit Aontaithe an clog a chasadh ar ais go 2003, ní bheidis a leath chomh tapa Saddam Hussein a chur as oifig agus a bhí.
An Chluas Bhodhair Tugtha
a deaf ear turned to
An Chluas Bhodhair Tugtha d'Éilimh an Choimisinéara:**
Nuair a d'fhógair an t-iar-Choimsinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin, i Nollaig na bliana anuraidh go raibh sé le héirí as oifig luaigh sé dhá chúis a bhí ag cur lagmhisnigh air:
* Diúltú an rialtais scun scan dul i ngleic le cúrsaí earcaíochta sa státsheirbhís lena chinntiú go mbeadh a dhóthain daoine ann le seirbhísí a chur ar fáil trí mheán na Gaeilge
* Diúltú aghaidh a thabhairt ar an éileamh go mbeadh pobal na Gaeltachta in inmhe seirbhísí Gaeilge a fháil ón státchóras ins an Ghaeltacht gan cheist, gan choinníoll.
d’iompaíomar ar
we turned to
Thosaigh mé ag labhairt leis i nGaeilge ach ní raibh a dhóthain den teanga aige, le go bhféadfaí comhrá ceart a dhéanamh leis, agus tar éis abairt nó dhó d’iompaíomar ar an mBéarla.
maidir le sárghalfairí a dhéanamh
with regard to turning out excellent golfers
Mar sin, tá ról na n-oiliúnóirí nó na dteagascóirí, na meantóirí, na múinteoirí gailf - pé ainm is mian leat a chur a orthu – fíorthábhachtach maidir le sárghalfairí a dhéanamh.
ná a rá leis casadh ar dheis
than to tell him turn right
In áit an algartaim chasta seo, nárbh fhearr i bhfad an logainm Gaelach a bheith greanta i gcloich mar atá i gCois Fharraige mar shampla? Tar éis an tsaoil, is fusa i bhfad duine a bheith á threorú go Baile an tSagairt ná a rá leis casadh ar dheis ag an L10352!
Anuas ar sin, is dócha go bhfuil lucht cliarlathais thar a bheith bródúil fosta as na comharthaí atá crochta acu ar dhroichid anois – leithéidí GC-R344-009.
cén fáth nach dtiontaíonn úsáideoirí
why users don't turn to
Ní thuigeann Balor, mar sin, cén fáth nach dtiontaíonn úsáideoirí ar snaoisín ina áit.
aghaidh a thabhairt orthu
turn to
Tá roinnt deiseanna thart ort ar an idirlíon ar cheart do dhuine aghaidh a thabhairt orthu más ag iarraidh poist nua a aimsiú atá sé.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
