Baineadh na crainnte ghiúsacha sa choill is mó atá ann sa mbliain 2000 mar chuid de tionscadal mílaoise Coillte Teoranta, agus tá crainnte dúchasacha na tíre curtha ina n-áit, gach crann tiomnaite do chlann faoi leith.

Is luachmhaire na crainn agus éiceolaíocht Chill Mhantáin dúinn ná oidhreacht agus cultúr an duine dhaonna, is cosúil.

"Níl ní ar bith is áille ná 'n ghealach os cionn an tsáile, Nó bláth bán na háirne a bíos ag fás ar an droigheann.

Tá oiread Meiriceánach ann, idir shean agus óg, lena sloinnte dúbáilte, fleiscín-scartha, a bhíonn de shíor ag lorg a fréamhacha agus eolais faoina ngéaga ginealaigh - dealraíonn sé go mbíonn muid i gcónaí ag lorg fhreagra na ceiste sin, "Cé muid féin?" Ach b'fhéidir go mbeadh sé níos fearr dá mbreathnódh muid isteach ionainn féin.

" Luaigh sí íomhá thréan a d'úsáid cailín Palaistíneach a casadh uirthi, agus í ag caint faoi dhearcadh a pobail: "Is é an crann ológ siombail s'againne.

In áit eile, tá crainn na foraoise ag fás.

Ina dhiaidh sin ar fad, tagann *el castillo*, atá ar nós crainn a bhfuil tine ealaíne ar achan chraobh de agus atá ar tí pléascadh.

Tá comhlachtaí ilnáisiúnta foraoiseachta ag gearradh crann adhmaid chrua san fhoraois bháistí.

Bhí lilí agus deora Dé ag fás os a chomhair, agus bhí roschoill crann giúise ar a chúl.

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

Bhí séideán gaoithe le mothú i mbarr na coille, bhí barr na daraí thuas ag déanamh fuaime.

Tá lochanna áille, cnoic arda, agus crainn mhóra shíorghlasa againn.

Tá an bád déanta as crann darach amháin.

Eas uisce agus sliabh bréagach rí-ard (tá an-radharc le fáil uaidh) an Parc des Buttes Chaumont; cruinniú le chéile na gcág istigh sa Jardin des Plantes, áit a bhfuil neart lusanna agus luibheanna le feiceáil; crainn mhaorga an chúigiú *arrondissement* sa Jardin de Luxembourg (Bhí suas le 38,000 crann i bPáras nuair a rinneadh an chéad chrannáireamh in 1855, agus tá níos mó anseo anois); an crann is seanda sa chathair, an Robinier, a cuireadh sa bhliain 1601; gan trácht ar bhruacha an Seine, áit a mbíonn neart daoine ag siúl, ag rothaíocht agus ag lannrolláil.

Is túr ard cearnógach dearg é, agus daracha ag fás ar a bharr.

Bhí eastát talmhaíochta thart ar gach ceann de na tithe seo faoin tuath a tháirg ológa agus fíonchaora agus síoda (go minic fásadh crainn mhaoildeirge, na crainn ar a maireann seiriceáin).

Radharc aoibhinn a bhí ann: na crainn gléasta i nduilleoga úra, an sceach gheal faoi bhláth, agus clocha méithe phálás an easpaig agus abhainn ghléigeal dhonn ag rith fúthu.

* Gluais &#149; Glossary fríd ghloine dhorchathrough a dark glass smúidmist, murkiness bréagachfalse is annamhit is seldom mionrudaíminor things doiléirvague i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields sin an tuigethat's why ag stánadh amachstaring out léanalawn ag croitheadh a gcinnshaking their heads íomhánnaimages iontassurprise machnamh ceartproper thinking scáileánscreen ag preabadhjumping bladhaire coinnlea candle flame eachtraíevents chan éthat's not it dá thairbhe sinbecause of that rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things ar bharr na mbeannon the cliff tops an lá fá dheireadhthe other day ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour substaintsubstance dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs taoidetide fiúntasworth gníomhact nó a mhalairtor the opposite blaiseadhtaste gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m&#146;aistearwithout having gained anything from the journey fuaimeanna fánachaoccasional noises díoscadhcreaking coiscéimeanna folmhaempty footsteps stánadh fadaa long stare craos na tineadhthe roaring fire dromchlasurface cha dtig liomI can't cha dtig liom í á threorúI can't guide it déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning le rachtanna fiáinein wild fits seileogaspits sáthadh scinethe stabbing of a knife aonarachsolitary staidéarthalevel-headed teas an phaisinthe heat of passion breithbirth a cheiltto hide anáilbreath is annamhit is seldom fiúntachworthwhile dathanna seachantachaelusive colours goitsecome on, come here neadrachanests seanbhallógaíold ruins deifrehurry cha raibh faill aigehe hadn't the time contráiltewrong go brách síoraíever ag déanamh iontaiswondering i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing stócach ógyouth bodhardeaf pian a fhuilstinto suffer pain mo bheomy life lena dhornwith his fist le mé féin a chosaintto protect myself ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way cinneadhdecision cinntídecisions go fadálachslowly chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate cuideachtúilhelpful athrú séasúrthe change of seasons de ghlanmheabhairoff by heart gialljaw gobachprotruding gruaig fhionnblond hair dóighiúlachtbeauty tarraingteachattractive rud inteachtsomething buaireamhsorrow ag bruidearnaighthrobbing coimhthíochstrange idir barra na gcrannbetween the tops of the trees ag iarraidh mairstin airtrying to live on it nimhneachsore bhlais mé an phianI tasted the pain tchíthear domhit seems to me go dianstrictly samhailimage mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different daonnachtaíhumanist an cine daonnathe human race bréanfoul an bréantas a cheiltto hide the foulness cumhráin bhréigefalse perfumes lofarotten gnásanna sóisialtasocial customs béasamanners seanseiteannaold sets ag foscladhopening ag scamhadhpealing creatlachframe-work creidbheáilto believe scigdhráma an tsaoilthe farce of life de réir mar atáthar ag dréimas is expected táirgíproducts caiteoir eiseamláireachexemplary spender lúcháireachjoyous teorainneacha luaisspeed limits ag cailleadh foighdelosing patience sceadamánthroat mo bhrú folamy blood pressure sciathánarm go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could comhairleadvice díomádisappointment sólassolace lagmheasarthachtrather small amount ag tochailtdigging

Chomh maith leo seo, bíonn beirt nó triúr rámhaithe sa bhreis ann.

In áit na bpairceanna glasa síochánta a bhí romhainn, ní raibh le feiceáil ach pluda, poill, crainn dhóite agus beirt fhear ina seasamh ar dhroichead adhmaid agus éadóchas agus fulaingt ina n-aghaidh.

Ni haon ionadh gur chuir an cabal coirpeach timpeall ar Milosevic corp an deachtóra le holagón agus deora fá scáth an chrainn teile ina ghairdín dúchais ag 41 Sráid Nemanjina, i Pozarevac, Dé Sathairn, an 18 Márta 2006.

Tá Gairdín Meánmhara ann, ina bhfuil crann ológ agus crann seadóg, dair coirc, as a ndéantar coirc do bhuidéil, agus cúfróg, as a ndéantar túis.

Tá crann baineann agus crann fireann ann.

Bun agus barr cúig shráid le chéile atá sa tsráid eicléicteach seo, agus is tearmann faoi scáth crann agus faoiseamh ón ghrian í an chuid lárnach do choisithe, agus do na céadta díoltóir earraí agus aisteoir a bhíonn in iomaíocht lena chéile chun d’aird a tharraingt.

Tá na mílte crann cnó cócó le feiceáil i ngach aon áit.

Ansin chuaigh mé síos go dtí páirc álainn darb ainm “The Meadows” &ndash; spás mór féarach atá ann ina bhfuil aibhinní crann agus an cnoc a dtugtar Suíochán Artúir air le feiceáil sa chúlra.

Lár na hAstráile Tá sé dochreidte chomh mór, tirim agus dearg is atá lár na hAstráile! Bíonn na réaltaí an-gheal istoíche, tá an t-aer glan agus tá an-chuid cangarúnna, nathracha nimhe agus damhán alla gránna ann ar féidir leo dochar ceart a dhéanamh duit! Ach chaith mé cúpla uair an chloig ar eitleán go Cairns agus bhí mé i lár crann pailme agus an t-aer meirbh agus trom.

Ar nós gadhair a dhéanann a mhún ar chrann, chun cur in iúl don saol mór gur leisean an fearann sin.

Tá sceach ársa le feiceáil taobh amuigh de Choláiste Naomh Muire, agus deirtear gur chuir Máire, Banríon na hAlban, é.

Chomh maith leis an chíos a íoc, bhí ar na tionóntaí obair a dhéanamh do na tiarnaí, mar a shampla crainn a leagan.

Bhí foscadh le fáil faoi na crainn dhúchasacha, agus níorbh fhada go dtí go raibh sé geal arís.

Shnoigh Hugh leac chuimhneacháin di, atá le feiceáil i reilig Naomh Regulus, seanreilig chrannmhar ar imeall an tsráidbhaile.

Crann ollmhór atá sa *kauri* atá an-díreach.

Cé nach gceadaítear gearradh na gcrann seo, is féidir dul ag tochailt sna portaigh ar thóir na seanchrann atá iontu.

Chuir sé iontas orm ar dtús nach raibh rogha níos leithne crann agus plandaí ar fáil san fheidhmchlár, ach thuig mé i ndiaidh dom triail a bhaint as gur cabhair mhór don úsáideoir é go bhfuil sé socraithe ar an mbealach sin.

Leis an gcur chuige seo, tá an bhéim leagtha ar dhearadh an ghairdín, in ionad í a bheith leagtha ar mhionsonraí mar do rogha crann agus plandaí.

Bhí árasán s’againne ag barr na sráide leithne sin, ar a bhfuil dhá shraith crann plána chomh maith le scoth na seanailtireachta.

Ar mo shiúl thart na laethanta seo, tá snafach an Earraigh ag borradh timpeall orm: an sabhaircín is an lus cromchinn faoi bhláth, an snag breac cruógach i mbun oibre ag bailiú ábhair don nead atá le déanamh sa chrann fuinseoige, na bachlóga ar na crainnte ag buinniú is ag cur amach duilleog, searrach ag láir na comharsan, iomairí fataí réitithe go neata agus méileach na n-uan le cloisteáil mar chúlcheol an tséasúir.

Shúamar áilleacht na láithreach isteach, gona sléibhte, crainnte, bláthana fiáine agus dathanna spleodracha an tsamhraidh.

Glacadh leis i gcónai gurb é an mílísteoir ainrialta Federico Borrell García an t-íobartach sa phictiúr ach de réir an stairí Hugo Doménech, a tháinig ar chuntas finné súl ó 1937, fuair García bás ar chúl crainn a bhí in úsáid mar chosaint piléir aige i Cerro Muriano.

Beidh ar na heagrais Ghaeilge a n-áit a ghlacadh sa scuaine de bhrúghrúpaí a bheas ag tarraingt ar thithe an rialtais i rith an tsamhraidh le stocaireacht a dhéanamh le nach dtitfidh an tua ar a mbile áirithe siúd.

Cé gur oileán sceirdiúil é, gan aon chrann arbh fhiú crann a thabhairt air le feiceáil ann, tá talamh maith féarach ann agus tá neart garrantaí curtha le glasraí de gach cineál ar an taobh foscúil den oileán.

Tá mionstaidéar déanta aici ar na mílte grianghrafanna a bhaineann le lá na tubaiste agus deir sí nach bhfuil aon mhíniú eolaíochta aici ar roinnt des na nithe atá tugtha faoi deara aici - carranna dóite amach in aice le crainn faoi chlúmh iomlán a nduilleog glas sláintiúil, meirg róthapaidh tagtha ar phíosaí miotail, píosaí eile miotail casta as riocht i slite nach gcloínn le gnáthdhlíthe meicniúla.

Bhí crann na Gaeilge meathlaithe go dona faoi 1911 féin, ach ní raibh a cuid fréamhacha chomh briste is atá siad sa lá inniu.

Leagtar capall an Dochtúra le sreang íseal ceangailte idir dhá chrann.

Bhí lamairní plódaithe le báid seoil, siopaí beaga deasa ag díol giuirléidí, bialanna le gach uile shórt bia acu, agus tábhairní beaga ina rabhthas in ann suí amach faoi chrainn ag ól.

Ó bhí an tsamhain ann, bím ag féachaint ar na géaga uaigneacha na gcrann ag bun an ghairdín, agus iad ag síneadh go himpíoch chun na spéire.

Níl teacht acu ar na coirteacha, na fréamhacha ná ar na luibheanna atá le fáil timpeall an Locha is a mbainidís úsáid astu mar mhíochaine.

Ba dheirge a ghrua ná na caora caorthainn.

Bhí siad seal ar sodar, seal ar cosa in airde agus seal eile ar coisíocht mhall, síos mala agus suas cnoc, fríd choillte agus ghleanntáin sléibhe, seal ar an N5 agus seal ar an M50, seal go hioscaidí agus seal go hascaillí i dtuairisceoirí polaitiúla ó stáisiúin raidió agus ó stáisiúin teilifíse agus ó stáisiúin de gach sórt agus aicme, fríd fhraoch, cíb dhubh, draighean agus fuinseog.

Bua an cheoil sin ná nithe a bheith á gcur abhaile orainn go tréan, nithe nach bhféadfadh an intleacht amháin a chur in iúl go brách: >Cnónna capaill ar chraobh faoi dhuilliúr donn.

Do M’oide ==== Seanuaigh i bhfolach ag bun cnoic thréigthe, fiaile uaibhreach nach nglantar ó bhliain go a chéile, níl éinne fágtha chun freastal ar an tuama, is ní ghabhann thar bráid ach corrghearrthóir crann.

Mar shampla, tá géag crainn cosúil, beag nó mór, le crann iomlán, ach ar scála níos lú.

‘Nuair a thig an chuach ar chrann gan duilliúr, díol do bhó is ceannaigh arbhar’ a deirtí in am amháin.

Bíonn snafach ar lusra, borradh faoin gcrann agus cloisfear méileach na n-uan sna cuibhrinn.

Bhí dath dubh ar na duilleogaí úra ar na crainnte taobh an bhealaigh ar a rabhas ag siúl: iad dóite ag gaoth goirt na stoirme a d’fhág sáinnithe mé ar fuireach calaidh in Ailt an Chorráin ar feadh seachtaine.

Tá sé fíor! Rud eile atá fíor i ndáiríre ná gur roghnaíodh an triúr páistí a bhuail Clog na Síochána in Áras an Uachtaráin le linn do Ó Bama a bheith ag cur crainn ann, chun ár mórtas as éagsúlacht mhuintir na hÉireann a léiriú.

Ó chósta na Boisnia soir faoin tír, lean an bóthar gleann fairsing, torthúil a raibh oráistí ag fás go slaodach ann, scoth na créafóige fúthu, agus uisce mór ó na sléibhte anuas ag cur duilliúir ghlas ar gach craobh.

Bhí muid ar strae: crainnte ag clúdach radharc na habhann orainn; an ghaoth ins an duilliúr ag coinneáil fuaim agus boladh an uisce uainn.

Uair sa mbliain, baineann na daoine toradh céatach dá chuid dea-chraobh slaodach; uair sa mbliain bruitheann siad sú na bplumaí, uair sa mbliain déanfaidh siad an poitín glé, agus uair sa mbliain deir siad le chéile: ‘tá craobh le baint agus craobh le bearradh’.

Ní deacair a shamhlú, ach oiread, go mbíodh fir agus mná óga ag imirt cluichí simplí agus ag iomaíocht lena chéile, ag rásaíocht, ag léim, ag caitheadh cloch, ag dreapadh crann, ag iomrascáil agus eile.

Alleliuia, tá an chuma ar an scéal go bhfuil Polanski fillte ar an seanghort a threabh sé le díograis i *‘Repulsion’*, 1965 – *‘Rosemary’s Baby’*, 1968 – *‘The Tenant’*, 1976 – an t-árasán (carcair? príosún? géibheann?) meánaicmeach ina bhfuil na príomhcharachtair, na comhraiceoirí, faoi gheasa na gceithre bhfallaí, iad teanntaithe isteach, ar nós Fionn agus na Fianna i mBruíon Chaorthainn na bhfinscéalta fadó, gan neart acu ar pé cumhacht mhídhaonna (ósréalaíoch?) a choimeádann ann iad in ainneoin a dtola agus a míle dícheall éalú.

Thuig sé trí rud: cuireann na préamhacha srian le creimeadh na talún; bíonn foscadh faoi chraobh ó sceo na gaoithe agus ó dhó na gréine; agus is leasú créafóige atá sa duilliúr a sceitheann an choill sa bhfómhar.

Is féidir, cuirim i gcás, ‘taobhrianadh carbóin’ a íoc agus tú ag ceannach ticéid eitleáin le han-chuid comhlachtaí móra, a chuireann méid áirithe crann ag fás duit i gceantair éagsúla ar fud an domhain.

Codlaíonn an cóála suas le 20 uair in aghaidh an lae i ngabhal crainn toisc nach bhfuil an duilliúr chomh solamarach is a bhíodh tráth dá raibh.

Chuaigh an easpa crann agus lusanna i bhfeidhm go mór orm.

Tá an duilliúr ag imeacht go tiubh den chraoibh cheana féin.

Dumhcha gainimh, tithe saoire, agus an spéir ag dórtadh anuas ar áit gan chrann gan chraobh.

Galar fungais ar a tugadh chalara fraxinea a bheith tagtha ar an gcrann fuinseoige atá gceist agam.

Ach de réir na saineolaithe tá an galar chomh láidir sin go bhfuil seans maith ann go millfidh sé a bhfuil de chrainn fuinseoige in Éirinn.


 "Le blianta beaga anuas, diaidh ar ndiaidh, mhothaigh mé mé féin ’ mo mhealladh ar ais go Gaillimh agus nuair a rinne mé staidéar measartha domhain ar mo chraobh ghinealaigh, mhothaigh mé go raibh mé féin beo beathach i saol na ndaoine seo de mo shinsear a chuaigh romham.

Cnoc Muaidhe ===== "Baineann ábhar na n-amhrán atá ar Clocks leis an taithí saoil as ar fáisceadh iad ach ní raibh mé iarraidh amhráin a scríobh agus iad bunaithe ar gach scéal i mo cheap sinsir.

Ba chuma linn faoin bháisteach, ámh - bhí an ghaoth ag ardú freisin, agus faoi lár an tráthnóna bhí réablacha gaoithe ag cúbadh crainnte.

Agus na crainnte ag titim thart orainne cúpla míle isteach ón chósta, bhí sráideanna Nua-Eabhrac faoi uisce na farraige.

Ach an bhfuil sibh ag meilt bhur gcuid ama anseo i measc na nGall, ag iarraidh an Ghaeilge a chaomhnú agus a chur chun cinn?** DMD: Bhuel is fíor go bhfuil muintir na Gaeilge ag éirí tanaí ar an talamh, ach má shíleann daoine go bhfuil an Ghaeilge chun an taibhse a thabhairt suas i mBaile Átha Cliath, bhuel tá siad ag tafann suas an crann mícheart.

Ceapscaoileadh ina Cheap Tuisle ============== Tháinig an taighdeoir Sasanach seo ar fhear ghorm a bhí thar a bheith cróga agus a thuill boinn chrógachta agus a raibh scéal iontach suimiúil aige.

Mhúchadh an crann sitce an fál agus an cosán in imeacht na mblianta sa gcaoi go mbíodh seanfhear ina chónaí leis féin ag siúl isteach tollán dorcha crann, i lár an lae, le gabháil chuig a theach féin! Ba cheadmhach an t-am sin crainn a chur le taobh cosáin nó le bruach srutháin gan srian ar bith agus b'shin é an cur a rinne dochar do shaol an duine agus do bheatha an éisc araon.

Mhúchadh an crann sitce an fál agus an cosán in imeacht na mblianta sa gcaoi go mbíodh seanfhear ina chónaí leis féin ag siúl isteach tollán dorcha crann, i lár an lae, le gabháil chuig a theach féin! Ba cheadmhach an t-am sin crainn a chur le taobh cosáin nó le bruach srutháin gan srian ar bith agus b'shin é an cur a rinne dochar do shaol an duine agus do bheatha an éisc araon.

Tá roinnt de na feirmeoirí féin agus lucht airgid na gcathracha i ndiaidh roinnt acraí crann sealghlas a chur anseo is ansiúd.

Cén dochar má ghlactar leis nach mbainfear móin ar na portaigh sléibhe faoi cheann deich mbliana agus in ionad an mhóin a bhaint, go mbearrfar crainn le haghaidh Brosna? Chuige sin, cuirfear cineálacha áirid crann sna lagphortaigh sléibhe, sail dúchais, beith agus crann fearna is inmholta (ar luas a bhfáis & ar tháirgeadh nitrigín a gcuid duilliúir .

Cén dochar má ghlactar leis nach mbainfear móin ar na portaigh sléibhe faoi cheann deich mbliana agus in ionad an mhóin a bhaint, go mbearrfar crainn le haghaidh Brosna? Chuige sin, cuirfear cineálacha áirid crann sna lagphortaigh sléibhe, sail dúchais, beith agus crann fearna is inmholta (ar luas a bhfáis & ar tháirgeadh nitrigín a gcuid duilliúir .

Nach iontach a bheith beo! Páirc an Fhionnuisce anois, gan ar feadh d’amhairc ach crainnte agus reathaithe.

Léigh mé an leabhar beag, finscéalach, ‘An Fear a Chuireadh Crainn’ (An Gúm 1997), deireadh an chéid seo chuaigh thart.

) Thosaigh mé beagnach fiche bliain ó shin ar an ealaín chéanna, ag cur crainn ilchineálacha dúchais, go hard sna sléibhte i mo chás féin.

Leis na crainn a chosaint ó na caoirigh is ó na carrianna, théinn isteach i measc na gcrann síorghlaise a leagtar ina sraitheanna go minic le síobadh gaoithe.

Ní bheadh deis ag na tréada caorach, na carrfhianna, ná an diabhal is measa le crainn a chreimeadh, an giorria, dul a fhad leo go ceann deich mbliana ar a laghad.

Más ea, tá roinnt céadta crann sealghlas a bhfuil ag éirí leo sna sléibhte agus sna gleannta.

Tá mé in ann breis is scór go leith crann a chuir mé a fheiceáil ón bhóthar phoiblí, mar is le taobh an bhóthair féin iad nó istigh i mbearnaí sna foraoisí stáit a chuir mé iad.

An samhradh dár gcionn, anuraidh, bhí le feiceáil duilliúr glas ag fás as géaga crainn a chruthaigh gur crainn astu féin anois is feasta.

Cé déarfas nach raibh Caitlín Triall agus Cathal Buí faoi scáth na gcrann ar an ard thall ag dearcadh anuas orm sular bhog mé an carr chun siúil aríst?

Tá beartas mór ar bun in iarthuaisceart na hAfraice le fál crainnte a thógáil idir an Sahára agus tíortha na Saiheile – An tSeineagáil, Mailí, Beinin agus an Nigéir.

Tá athchiall ag an leagan ‘craobh clainne’ i ngnóthaí spóirt tharla go bhfacamar teaghlaigh gníomach agus ag breith na craoibhe leo ar pháirc na himeartha in imeacht na mblianta.