Ach is dóigh liom gur saghas tréas ar an tsamhlaíocht is ea é sin.

Tháinig an tacaíocht seo ó thriúr ball den pháirtí Batasuna (a bhfuil seisear ball ar fad acu sa Pharlaimint Bhascach) aniar aduaidh ar gach tráchtaire polaitiúl, ós rud é go raibh sé ráite ag Batasuna go soiléir gur tréas don phobal Bascach é Plean Ibarretxe, mar nach bhfuil sé ag iarraidh go mbeadh Tír na mBascach neamhspleách go hiomlán ón Spáinn.

B’ionann sin agus tréas i súile lucht leanúna Man Utd mar, de bharr an “cheangail stairiúil” leis an tír seo, ceapadh go “seasfadh” McManus agus Magnier an fód ar son gnáthlucht leanúna Man United i gcoinne an “namhad” ón taobh amuigh.

Mar sin féin, le blianta beaga anuas tá cáipéisí úra tar éis a theacht chun solais a chaitheann fíoramhras ar an teoiric sheanbhunaithe gur shábháil an Naomh Ó Loingsigh agus a chomharba, an Máilleach, an stát ó dhream fanaiticeach poblachtánach, Ó hEochaidh ina measc, a bhí i mbun tréasa.

B’ionann a bheith ag buaileadh na liathróide le do chloigeann agus tréas in aghaidh do thír dhúchais.

Ach níor cuireadh aon phíonós uirthi ach an oiread, cé gur cosúil gur ardtréas a bhí i gceist.

An amhlaidh go bhfuil dílseorí ag úradh tréasa s’acu féin in éadan stát na Breataine mar thréas a bheadh ann da gcuirfeadh siad in éadan a stáit féin le fórsaí airm; go bhfuil siad ag ceiliúradh bua bhagairt an fhoréigin; ag ceiliúradh an spreagadh a thug siad d’Arm Saoránach na hÉireann agus do lucht eagraithe Éirí Amach 1916? Ba é ceannlíne an News Letter Déardaoin seo caite *"A hundred years on, we’re still British"* – agus ar cén costas?

) Tréas an Stáit ====== Nuair a theip ar Ghluaiseacht na Gaeilge oll-mhórshiúl 1909 a chomóradh b’fhéidir go mba cheart dúinn ullmhú anois leis an mbuille is mó a buaileadh ar an nGaeilge ó bhunú an stáit a chomóradh ina áit an chéad bhliain eile: ’sé sin an tréas a d’imir an rialtas (Fine Gael/Lucht Oibre) faoi cheannas Liam Cosgrave nuair a cuireadh deireadh le riachtanas na Gaeilge sa státchóras.

) Tréas an Stáit ====== Nuair a theip ar Ghluaiseacht na Gaeilge oll-mhórshiúl 1909 a chomóradh b’fhéidir go mba cheart dúinn ullmhú anois leis an mbuille is mó a buaileadh ar an nGaeilge ó bhunú an stáit a chomóradh ina áit an chéad bhliain eile: ’sé sin an tréas a d’imir an rialtas (Fine Gael/Lucht Oibre) faoi cheannas Liam Cosgrave nuair a cuireadh deireadh le riachtanas na Gaeilge sa státchóras.

Ach ’sé an cheist ar cheart a bheith curtha ar an Aire Oideachais agus ar gach Aire eile ná seo: Más amhlaidh nach bhfuil dóthain foirne ag do Roinn le déileáil le pobal na Gaeilge ina rogha teanga, céard tá sibh le déanamh faoi? An Tréas a Chomóradh ======== I gceann roinnt blianta eile beidh ar an státchóras daoine a earcú arís.