nach n-áirítear go coiteann
not commonly thought of
Caithfidh sé gurbh ea?
Fear eile ar an gcoigrích thiar,
nach n-áirítear go coiteann mar Ghael é, is ea Billy the Kid, nó mar a bheireadh sé air féin i ndeireadh achair, 'William Bonney'.
a spreagann machnamh
which makes think
Is ealaín
a spreagann machnamh an saothar atá tagtha as an chaidreamh deich mbliana atá ag an dánlann leis an eastát áitiúil tithíochta, eastát Naomh Mícheál.
isteach sa mhodh smaoinimh seo
into this way of thinking
Fiú mo leithéidse, a thaistealaíonn ó thuaidh ó am go ham, tá sé éasca dom sleamhnú
isteach sa mhodh smaoinimh seo.
ag ceapadh
thinking
Ná lig duit féin a bheith i gcónaí
ag ceapadh go bhfuil seisiún níos fearr ag tarlú in áit éigin eile seachas an áit a bhfuil tusa.
ag déanamh
thinking
Dá bhfeicfeadh a máthair anois í, bheadh sí
ag déanamh go raibh sí ar shiúl chun olcais glan agus í bogólta fán am seo de lá.
ag déanamh
thinking
Dá bhfeicfeadh a máthair anois í, bheadh sí
ag déanamh go raibh sí ar shiúl chun olcais glan agus í bogólta fán am seo de lá.
an col le machnamh
the aversion to thinking
Is gnéithe suntasacha dá gcultúr corparáideach
an col le machnamh, le hathmheas agus le nuálaíocht.
Do bharúil?
Do you think so?
"
"
Do bharúil?" arsa Sinéad.
bheadh sí ag déanamh go raibh léithi
she'd be thinking she had succeeded
Ach ansin arís má chaith sé moll mór airgid uirthi
bheadh sí ag déanamh go raibh léithi.
ag déanamh
thinking
"Cad é atá ag caitheamh ort?"
"Ná gabh a gháire anois ach tá an diabhal bronntanas Vailintín seo
ag déanamh buartha domh," arsa Tadhg.
machnamh
thought, contemplation
Taispeántas a spreagann
machnamh atá i mbailiúchán grianghrafanna Mark Curran a bheas le feiceáil i nGailearaí na Grianghrafadóireachta, Meeting House Square, Barra an Teampaill, Baile Átha Cliath ó thús mhí an Mhárta ar aghaidh.
easpa smaoinimh
lack of thinking
An é sin radharc domhain Raidió Fáilte? Sílim narb ea, agus is docha nach bhfuil i gceist ach
easpa smaoinimh.
póilíní intinne
thought police
Seans go bhfuil na
póilíní intinne ar a mbealach chugam anois.
Shílfeá nach leáfadh an t-im ina béal
you'd think butter wouldn't melt in her mouth
"
Shílfeá nach leáfadh an t-im ina béal, ach dhíolfadh sí sin ar an aonach tú," arsa Lillian.
mhachnamh
thinking
Cé go bhfuil go leor d'ár bpolaiteoirí, cuid acu a bhí sa Dáil dheireanach, anois faoi scamall, beidh muid fós ag vótáil dá gcomhghleacaithe nó dóibh féin gan aon
mhachnamh ceart a dhéanamh.
ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam
I don't think I could face my food/eat a bite, I'm past hunger
"
"An bhfuil a fhios agat seo,
ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam, tá mé chomh tuirseach sin," arsa Bríd.
ar eagla go gceapfaí go raibh siad i bhfábhar an fhoréigin
in case it was thought that they were in favour of censorship
Ní raibh fonn orthu tabhairt faoin rialtas agus bhí faitíos míréasúnta orthu, dar le Mac Coille, cur in aghaidh na cinsireachta
ar eagla go gceapfaí go raibh siad i bhfábhar an fhoréigin.
ionas dá mba é an rud é gur shíl siad go raibh leathchois san uaigh aici
as if she they thought she had one foot in the grave
Bhí achan duine ag cur a tuairisce
ionas dá mba é an rud é gur shíl siad go raibh leathchois san uaigh aici.
Shílfeá
you'd think
Shílfeá gur tháinig leanbh nua ar an tsaol.
cad é a mbarúil faoi
what they thought of it
"
An chéad lá sa scoil, léigh an múinteoir Béarla, Tomás Breathnach, sliocht as leabhar agus d'fhiafraigh sé de na daltaí
cad é a mbarúil faoi.
shílfeá
you'd think
Agus tú ag tiomáint ansin ó Bhéal an Átha,
shílfeá go raibh tú ag tarraingt ar dheireadh an domhain.
smaointeoireacht radacach
radical thinking
Tá difear an domhain idir an UDA agus a eití polaitíochta éagsúla ó shin i leith, ach b'fhéidir gur iarsma den
smaointeoireacht radacach sin a bhí i "Common Sense" atá ag séideadh fríd an UDA faoi láthair, áfach.
dá mba rud é gur cheap siad go raibh sé ciontach
if they thought he was guilty
Ní raibh sé i measc na ndaoine a gheobhadh ardú céime agus dá bhrí sin ní shamhlaíonn siad boic mhóra ag dul as a mbealach len é a chosaint
dá mba rud é gur cheap siad go raibh sé ciontach.
An bhfuil tú ag déanamh?
Do you think so?
"
An bhfuil tú ag déanamh?" arsa Aoife.
smaointiú os ard
to think out loud
Tá seo ag tabhairt spáis do bhaill an pháirtí "
smaointiú os ard".
mheas tráchtairí áirithe
certain commentators thought
Nuair a toghadh ina cheannaire ar Fhine Gael é, i ndiaidh thoghchán na tubaiste 2002,
mheas tráchtairí áirithe nach raibh an taithí ná na scileanna ag Enda Kenny chun an páirtí a athbheochan.
smaoineamh cruthaitheach
creative thought
Chun é sin a dhéanamh go héifeachtach, ní mór dúinn saol poiblí a chruthú ina dtugtar tús áite don
smaoineamh cruthaitheach seachas seanghréasán na gcarad.
machnaimh
reflection, thinking
Tugann aer úr na spéire agus spreagadh na farraige beocht agus ritheadh fola duit a spreagann chun
machnaimh tú.
le meon na ndaoine a thuiscint
to understand the way the people are thinking
Is beag nach gcuirfeadh Howard de Valera i gcuimhne dhuit - ní gá dó ach breathnú isteach ina chroí féin
le meon na ndaoine a thuiscint.
ná chuimhníos
that I didn't think of
"Bhíos chomh gafa leis
ná chuimhníos ar an mbaint a bhí aige liom féin, dáiríre.
mheon an phobail
the public's thinking
Is é an rud nár chuir lucht na pleanála in arm Mheiriceá san áireamh, agus a gcuid cluichí cogaíochta ar siúl acu roimh ré, ná an tionchar a bheadh ag Al-Jazeera ar
mheon an phobail, ní hamháin san Iaráic féin, ach ar fud an domhain Mhoslamaigh.
ag meabhrú
thinking
Thuig sé láithreach an t-aon phíosa nuachta a shásódh Ó Doornail: agallamh eisiach le Sodom Ó hOisín i mBagdad! Agus thuig sé an dóigh le é a fháil: bréagriocht a chur air féin! Ach cén bréagriocht? Chuaigh sé
ag meabhrú os cionn na tine - tine gháis - nó bhí an mhóin ar fad ite aige le teann imní.
machnaimh domhain
deep thinking
Tá mórán daoine in Éirinn agus ar fud an domhain (den bharúil) nach ndearna George Bush agus a chuid comhairleoirí go leor
machnaimh domhain faoin cheist seo.
ní raibh ar thús nó dheireadh Joan
all Joan thought about
De réir mar ba chuimhne le hAifric é,
ní raibh ar thús nó dheireadh Joan ach aclaíocht agus spórt an uair sin.
Cheapfá
you'd think
Tá sin go breá, a
Cheapfá, ach ní chuireann na daoine sin go mór le saol sóisialta an cheantair.
Cheapas go mba mhaith an rud é
I thought it would be a good thing
Cheapas go mba mhaith an rud é tréimhse a chaitheamh sna Stáit Aontaithe.
athrú suntasach meoin
noticeable change in thinking
Ní mar sin, áfach, a d'amharc tromlach na ndaoine in Éirinn ar an cheist agus is
athrú suntasach meoin é seo ón dóigh a raibh cúrsaí.
tá mé ag déanamh
I think
Tá folcadáin fheamainne na hÉireann níos cúthalaí, agus
tá mé ag déanamh go bhfuil siad i bhfad níos saoire fosta!
Tá cuma bhreá gheal ar na "Celtic Seaweed Baths" san Leathros.
ábhair machnaimh
food for thought
Tá go leor
ábhair machnaimh sa dráma don uile dhream.
Ní cheapfá é ó na nuachtáin
you wouldn't think it from the papers
Ní cheapfá é ó na nuachtáin, ach tá cúrsaí oideachais i mbéal an phobail le tamall anuas.
mhachnamh
thinking
Má théann tú síos an bóthar "*bricks and mortar*", beidh tú ag caint ar chostaisí móra caipitil, gan aon
mhachnamh déanta ar cé a bheidh istigh sna seomraí, cé a bheidh ag foghlaim, cé a bheidh ag teagasc, cad a bheidh siad ag déanamh.
í ag machnamh ar éagóir an tsaoil
thinking about the unfairness of the world
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
smaointeoireacht radacach
radical thinking
Níl a fhios agam an bhfuair an moladh céanna mórán tacaíochta nó ar pléadh mórán é ach tá gá le
smaointeoireacht radacach den tsórt sin.
Cad é do mheas, anois?
What do you think, now?
"
Cad é do mheas, anois?" arsa Máire agus í ag amharc ar na bocsaí.
Síleadh
it was thought
Síleadh gur taom croí a bhí ann agus tugadh chuig an otharlann é.
Shíl mé gur thit an tóin as an spéir
I thought the world had ended
Shíl mé gur thit an tóin as an spéir leis an bhúireach a bhí ort," arsa Seán agus thiontaigh sé ar a shála agus suas an staighre leis arís.
dianmhachnamh
deep thought
Rinne mé
dianmhachnamh ar ghnéithe éagsúla den fhile, a shaol misteach, a spioradáltacht, Maud Gonne.
le meabhrú ar an bhealach chun cinn
to think about the way ahead
Bhí leathbhliain acu
le meabhrú ar an bhealach chun cinn - ná teipeadh orthu arís.
ná bí ag déanamh
don't be thinking
"Bhuel, b'fhéidir inniu," arsa Úna, "ach
ná bí ag déanamh gur seo an rud a bheas romhat gach maidin.
Lón machnaimh
food for thought
Lón machnaimh atá ann dóibh siúd atá i mbun feachtais san iarthar chun an nasc iarnróid idir Sligeach agus Luimneach a oscailt in athuair.
ag cuimhneamh siar
thinking back
Chuir an leabhar mé
ag cuimhneamh siar ar an *Irish Press* agus ar ailt spóirt Chon Houlihan a d'fhoilsítí trí huaire sa tseachtain, móide ailt eile ar ábhair eile ar nós drámaíochta agus litríocht an Bhéarla.
machnamh domhain
deep thinking
Scríobhann sé le húdarás an duine a bhfuil mórán léite agus feicthe aige, agus a bhfuil
machnamh domhain déanta aige faoin ábhar.
de bhrí go sílim
because I think
Mar atá an scéal, tá mé ag fhoghlaim Ghaeilge na hÉireann faoi láthair
de bhrí go sílim go gcabhródh sí liom focail nua a chruthú dúinne - b'fhéidir go mbeinn in ann téarmaíocht ón Oireachtas a athchóiriú? Dála an scéil, caithfidh mé a rá go bhfuil an Ghaeilge cuid mhaith níos deacra ná an Ghàidhlig.
B'amaideach an mhaise do dhaoine a mhalairt a cheapadh.
It would be foolish of people to think the opposite.
B'amaideach an mhaise do dhaoine a mhalairt a cheapadh.
lig dom mo mhachnamh a dhéanamh
let me have a think
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
ceaptar gur mar a chéile gach tír ann
people think all the countries there are the same
Tá míthuiscint fhorleathan ann faoina bhfuil ag tarlú sa Mheánoirthear agus
ceaptar gur mar a chéile gach tír ann.
ag meabhrú dó féin
thinking to himself
Choinnigh sé ag breathnú uirthi,
ag meabhrú dó féin.
shílfeá
you'd think
Ag amharc ar na tithe lena gcuid *patios *agus *terrazas *
shílfeá gur in Andalucia na Spáinne atá tú.
tá mé ag déanamh
I think
Níor thosaigh mé á léamh sin go bhfaca mé an scannán den teideal céanna, *A Beautiful Mind*, ach
tá mé ag déanamh gur léigh mé léirmheas ar an leabhar nuair a tháinig sé amach i 1998, cé nach cuimhin liom an léirmheas anois.
lón machnaimh
food for thought
Tugann gach eagrán
lón machnaimh dom nach bhfaighinn i bhfoilseachán Gaeilge ar bith.
tá mé ag déanamh
I think
Is iomaí duine a d'aithris na focail chéanna ó shin agus
tá mé ag déanamh gur leagadh ar níos mó ná duine amháin iad.
tá mé ag déanamh
I think
Níor thosaigh mé á léamh sin go bhfaca mé an scannán den teideal céanna, *A Beautiful Mind*, ach
tá mé ag déanamh gur léigh mé léirmheas ar an leabhar nuair a tháinig sé amach i 1998, cé nach cuimhin liom an léirmheas anois.
lón machnaimh
food for thought
Tugann gach eagrán
lón machnaimh dom nach bhfaighinn i bhfoilseachán Gaeilge ar bith.
tá mé ag déanamh
I think
Is iomaí duine a d'aithris na focail chéanna ó shin agus
tá mé ag déanamh gur leagadh ar níos mó ná duine amháin iad.
Mheasfá
you would think
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
Mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
cheapfá
you'd think
Anois
cheapfá, nó cheapfainnse ar aon nós, go bhféadfadh daoine atá chomh saibhir agus cumhachtach is atá na fir atá páirteach sa chonspóid spóirt seo teacht ar chomhréiteach de shaghas éigin eatarthu agus leanacht ar aghaidh ag déanamh an rud a bhfuil siad go maith chuige, is é sin ag déanamh níos mó.
nó cheapfainnse ar aon nós
or I would think anyway
Anois cheapfá,
nó cheapfainnse ar aon nós, go bhféadfadh daoine atá chomh saibhir agus cumhachtach is atá na fir atá páirteach sa chonspóid spóirt seo teacht ar chomhréiteach de shaghas éigin eatarthu agus leanacht ar aghaidh ag déanamh an rud a bhfuil siad go maith chuige, is é sin ag déanamh níos mó.
ábhar machnaimh
food for thought
Ach is
ábhar machnaimh é an tuarascáil.
ag machnamh ar a bhfréamhacha
thinking about their roots
I ndiaidh na réabhlóide síochánta sa bhliain 1989 (*sametová revoluce *nó an réabhlóid veilbhite), thosaigh daoine
ag machnamh ar a bhfréamhacha, fréamhacha a d'imigh siar i bhfad roimh theacht na nGearmánach agus na Slavach, is é sin le rá, go dtí na Ceiltigh féin.
meon
mind, thinking
Tá spiorad agus féiniúlacht ar leith ag baint leis an pháirc ó ceannaíodh i 1913 í, agus tá baol ann go gcaillfear cuid den fhéiniúlacht sin má cheanglaítear í i
meon an phobail le cluichí neamhdhúchasacha eile.
cheapas
I thought
*
Gluais • Glossary
mo dhícheallmy best
a gheallaim dom féinI promise myself
san fhásachin the desert
d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate
don Charghasfor Lent
cleastrick
chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself
blastatasty
íobairtsacrifice
maitheasgood
bródúilproud
casacht mhór ghroía great big cough
tairseachthreshold
tanaíthin
fiáinwild
de shíoralways
seanfhaiseantaold-fashioned
láchfriendly, pleasant
mearbhallconfusion
cheapasI thought
a bhlas tuaisceartachhis northern accent
chloisimis a chasachtwe used to hear his cough
bhímis ar bíswe used to be excited/impatient
cúbógacollections of Easter eggs
scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside
go scafántaspeedily
ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him
chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it
ag iomrascáil lena chéilewrestling one another
suachmáneasy-going person
gan puth análawithout a puff of breath
parlúsparlour, sitting-room
deireadh sí linnshe would say to us
cur i gcéill iomlántotal pretence
thuigeadh siseshe'd understand
bheannaímis dówe would greet him
d'fhiafraímis dewe'd ask him
d'fhreagraímiswe would answer
go fuarbhruiteindifferently
ag tóraíocht an mhálasearching for the bag
nodclue
go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them
beadaílover of sweet things
dá bharras a result
d'éalaigh méI escaped
cófrapress
ag póirseáil thartrummaging about
málaí plaisteachaplastic bags
doirtealsink
de phreabsuddenly
go raibh mo chosa nitethat it was all up with me
polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north
daoine muinteartharelations
díospóireachtaí bríomharalively debates
a chuairteannahis visits
b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men
ag útamáilfumbling
ba ghiorra in aois diclosest to her in age
mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona
fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me
barrúilfunny
de shíor dár gcáineadhalways criticizing us
ag spochadh as m'uncailteasing my uncle
agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her
tá sé chomh maith agamI may as well
á leanúintfollowing him
garda gradaimguard of honour
cársánwheeze
inchreidtecredible
plúchadhasthma
ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle
dá mbéarfaí ormif I was caught
isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places
macalla na nglórthathe echo of the voices
tuaromen, sign
an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best
mealltachenticing
bonnánhorn
fardoraslintel of door
vardúswardrobe
bheir mé barróg airI hugged him
ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions
glicsly
caoi a chur ar an áitto tidy up the place
margadhdeal
a roinntto share
stróic méI tore
daitecoloured
dúil chráitetorturous desire
candaí móra seacláidebig chunks of chocolate
blúire ar bhlúirebit by bit
giodalachperky
bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting
tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down
smeartha le seacláidcovered in chocolate
teipfailure
go samhlaíonn siad
that they think
Ach is easpa eolais níos mó ná rud ar bith eile é sin,
go samhlaíonn siad go bhfuil an B.
dá gceapfaimis ar aon tslí
if we thought in any way
Agus caithfeadsa a rá ná beadh fonn ar bith ormsa a bheith i mo shaoránach de chuid na tíre seo
dá gceapfaimis ar aon tslí go rabhamar níos fearr ná cine ar bith eile ar domhan.
tá mé ag déanamh
I think
Saothar léitheoireachta an saol uilig ó thús deireadh,
tá mé ag déanamh.
Níor cheapas riamh
I never thought
AÓF: Cad é an rud is mó gur mhaith leat a bhaint amach fós, ó thaobh an cheoil de agus ó thaobh na hamhránaíochta de?
MNA:
Níor cheapas riamh go mbainfinn amach an méid atá bainte amach go dtí seo agam.
meon dearfach
positive thinking
"
Agus í ag tagairt don tionscadal seo, dúirt Fidelma Ní Ghallchobhair ó Fhoras na Gaeilge: "Cuirfidh sé go mór le stádas na Gaeilge agus le
meon dearfach i leith na Gaeilge ár dteanga a bheith le feiceáil i gcomhthéacs praiticiúil laethúil mar seo.
Síleadh
it was thought
Síleadh gur chaith duine éigin cipín solais síos, cé go raibh cosc ar thobac san iarnród faoi thalamh mar gheall ar an tine ag Oxford Circus i 1985.
cruinneas friotail is smaointeoireachta
accuracy of expression and thinking
Is ar an eagarthóireacht a shaothraím mo chuid agus níl mé a rá nár thoiligh mé leis an obair sin ar bhealach éigin, mar creidim nach dtig litríocht ná critic ná cur is cúiteamh ná díospóireacht fhiúntach a bheith ann mura gcleachtann lucht pinn is caibidle
cruinneas friotail is smaointeoireachta.
thairseach na smaointeoireachta
the threshold of thinking
Is maith léi stopadh ar
thairseach na smaointeoireachta.
dea-aigeanta
right-thinking
Cuireadh litir de chuid an Oird Oráiste faoi bhráid an phobail fiú inar dúradh ós rud é gur beag seans go mbeadh na póilíní sásta an pharáid Oráisteach ó 29th Street agus Eighth Avenue go Cooper Union a chosaint, gur cheart do bhunadh
dea-aigeanta Nua-Eabhrac iad féin a chosaint ó na Caitlicigh Éireannacha.
ag déanamh
thinking
Tá Feargus Finnicky Finlay, a iar-shaoiste Ruairí Ropaigh Uí Chuinn, agus Gerrymander Adams ar a mbealach go Féile na bhFéasóg i gCúba, áit a mbeidh roinnt oícheanta go maidin acu lena seanchara Fidelity Castrato, iad ag caitheamh a gcuid todóg,
ag déanamh a gcuid pleananna don réabhlóid atá fós le teacht agus ag dul siar ar bhóithrín na smaointe go dtí na seanlaethanta san am fadó a raibh siad uilig fós ábalta bheith ag bladar fríd a dtóin agus nár aithin daoine é.
is a ceapadh ar dtús
as was first thought
Is é sin le rá go raibh breis is dhá oiread caiteachais ar an scéim
is a ceapadh ar dtús.
ag machnamh ar fhéidearthachtaí an tsaoil ar féarach
thinking about the possibilities of life out on grass
Sa chéad dul síos, nuair a bhí sé ag druidim leis an am a raibh mé le dul ar scor agus mé
ag machnamh ar fhéidearthachtaí an tsaoil ar féarach, chonaic mé fógra do scoil samhraidh, seachtain Ghaeilge bhliantúil ar fheirm amuigh faoin tuath sa Bhreatain Bheag Theas Nua.
ní dóigh liom go mbeadh rath rómhaith orm
I don't think I would have been very successful
Dá leanfainn orm go hiomlán i m'aonar, ámh,
ní dóigh liom go mbeadh rath rómhaith orm.
machnaimh
thinking
Lá fada, a déarfá b'fhéidir, le bheith i do shuí chun boird i mbun pinn, le bheith ag éisteacht go cruinn le portaireacht, ach níor mhothaigh mé an lá ag imeacht! An fhad is a bhí mé ann, bhí orm mo chuid
machnaimh a dhéanamh (ar leibhéal i bhfad níos doimhne ná riamh roimhe sin) ar ealaín seo na portaireachta.
ag déanamh
thinking
Tá súil agam, a léitheoirí mo chroí, nach bhfuil sibh
ag déanamh gur ag trácht ar na Cluichí Oilimpeacha atá muid an mhí seo, nó ní hiad atá idir chamáin againn.
dianmhachnamh
deep thinking
Tá Feargal Cochrane tar éis
dianmhachnamh a dhéanamh mar gheall ar Chathair Nua-Eabhrac le hocht mí dhéag anuas.
shílfeá
you'd think
Ach nuair a thosaíomar ag labhairt lena chéile,
shílfeá nach raibh ann ach an tseachtain seo caite go rabhamar inár ndlúthchairde!"
Is léir go ndeachaigh Gaillimh i bhfeidhm ar Mhairéad le linn a hóige mar chinn sí ar chéim ollscoile (sa Ghaeilge agus san fhealsúnacht) a dhéanamh ansin agus chuir sí fúithi sa chontae tar éis di a céim a bhaint amach sna seachtóidí.
Bhí mé ag déanamh
I was thinking
"
Bhí mé ag déanamh nach dtuigfeá," arsa Mary.
Cad é do bharúil?
What do you think?
"
Cad é do bharúil? Tá cuma dheas air agus tá sé i ndeas d'achan rud.
Shíl mé go gcuirfeá suas dó.
I thought you'd refuse to accept it.
"
"Ní lá go fóill é!" arsa Siobhán "
Shíl mé go gcuirfeá suas dó.
fear mór machnaimh
a man who thinks a lot
”
Nuair a léann tú saothar Uí Mhuirí bíonn sé soiléir gur
fear mór machnaimh é.
neart ábhair machnaimh
plenty to think about
Dúshlán
=======
Ach ainneoin na bolscaireachta ina choinne, tá
neart ábhair machnaimh in *Blanketmen*.
Cheapas
I thought
“
Cheapas ag an am go mbeadh orm dul thar lear le slí bheatha a bhaint amach.
ag ceapadh
thinking
“Ní dochar ar bith an Ghaeilge a chur chun cinn,” a deir sé, “ach is seafóid iomlán é bheith
ag ceapadh gur féidir athbheochan a dhéanamh uirthi in áiteanna ar nós Bhaile Chláir na Gaillimhe nó Ghleann Cholm Cille.
Bhur mbarúil
do you think
“
Bhur mbarúil an scaoilfí mise isteach in Odious Gael?”
“Seans ar bith!” a mhaígh Naomh Iosaf Ó hUiginn, a bhí i ndiaidh bogadh píosa maith isteach ón imeall.
go gceapfaí
that it would be thought
Ach in ainneoin sin, níor theastaigh uaim
go gceapfaí gur “leantóir” mé sa ghnáthchiall.
cé a cheapfadh
who would have thought
Craoltar mórán ócáidí spóirt ar TG4, idir chluichí Gaelacha, rugbaí, sacar, pheil na hAstráile is araile, ach
cé a cheapfadh, cúpla bliain ó shin fiú amháin, go bhféadfadh duine féachaint ar cheann de na hócáidí spóirt is ardnósaí ar domhan, is é sin comórtas leadóige Wimbledon, é “beo” ar theilifis na Gaeilge agus an tráchtaireacht á déanamh tré mheán na Gaeilge ag cainteoirí dúchais Gaeilge! B’fhéidir nár cheart a bheith ag déanamh iontais dá leithéid níos mó, ach i gcás cuid againn is gearr le míorúilt ann féin é sin.
cheapfá go raibh siad trí thine
you would think that they were on fire
go leisciúillazily
ag fógairt ormcalling to me
bodhardeaf
go crostacrossly
ligthe ar cíosrented out
go hiondúilusually
ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health
neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things
seala period of time
tá airde ag teacht ionatyou've grown
a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit
an-mhochvery early
sciuirda quick dash, flying visit
leamhboring
mo náire thúshame on you
múineadhmanners
ón matalfrom the mantelpiece
pussulky expression
ná bac leisdon't bother with it
galpuff
go mífhoighdeachimpatiently
ar fánwandering
á ndóbeing burnt
rith sé léiit occured to her
sna sceachain the bushes
cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire
cuid an dreoilínthe wren's portion
an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .
cheapfainn féin
I think myself
’
‘Leathchraiceáilte a bhí sise,
cheapfainn féin.