iarmhúinteoir
former teacher
Mar shampla, is
iarmhúinteoir í an tAire Oideachais atá againne, an feisire Estelle Morris.
d'ábhar múinteoirí
teacher trainers
Tá traenáil curtha ar fáil againn do chúrsaí FÁS agus cúrsaí eile; rithimid seimineáir
d'ábhar múinteoirí a thagann chun na Gaeltachta sa samhradh; soláthraimid cainteanna do chúrsaí ollscoile.
súil amhrasach ar an múinteoir
suspicious look at the teacher
Deora, barróga móra,
súil amhrasach ar an múinteoir - tharla sé uilig dúinn, gan ach Mamaí agus Daid a lua.
mháistreás
(female) teacher
"Is dócha nach bhfuil fiacha orm a inse cé is fearr ag léamh," arsa an
mháistreás, "Áine.
mhúinteoir corpoideachais
PE teacher
"
Múinteoir corpoideachais
=======
I ndiaidh do Ruth an scoil a fhágáil, thraenáil sí mar
mhúinteoir corpoideachais, agus chaith sí deich mbliana i dTuaisceart Éireann ag obair mar mhúinteoir scoile agus mar léachtóir i gColáiste Oiliúna an tSrutháin Mhilis i mBéal Feirste.
oide scoile
school teacher
Chuir sé ceist ar an chlár conas nach raibh a fhios ag na húdaráis eile go raibh na hionsaithe seo ag dul ar aghaidh, ós rud é gur éirigh leis féin an dlí a chur ar shagairt agus ar
oide scoile áitiúil, agus gan ach roinnt blianta caite aige sa cheantar.
ag cuartú múinteora
looking for a teacher
Roimhe sin, bhí mé
ag cuartú múinteora sa Róimh a mhúinfeadh Gaeilge dom; tar éis cúpla bliain fuair mé cailín as Contae an Chláir, Sharon d'Arcy, a raibh céim aici sa Ghaeilge ón Choláiste Ollscoile Baile Átha Cliath.
an-mhúinteoir ab ea é
he was an excellent teacher
Chaitheas gach maidin Dé Sathairn thíos leis agus
an-mhúinteoir ab ea é!
AÓF: Cén fáth an cansairtín, mar sin? An bhfuil aon uirlis eile gur mhaith leat a bheith in ann a sheinm?
AL: Níl a fhios agam cén fáth an cansairtín.
cúrsa oiliúna
training course (for teachers)
Rinne mé an cúrsa cruinnis (faoi dhó) agus an
cúrsa oiliúna agus, ina theannta sin, cúrsaí ginearálta comhrá.
mhúinteoir riachtanas speisialta
special needs teacher
Agus seo an rud a tharla: tháinig an scéala amach an mhí seo caite go raibh Ian Farmer ag glacadh le hiomarcaíocht dheonach agus go mbeadh sé ag atraenáil mar
mhúinteoir riachtanas speisialta.
ag déanamh comparáide idir na múinteoirí ansin
comparing the teachers there
Bhí mé féin agus cara liom sa ghiomnáisiam an lá eile, agus thosaíomar
ag déanamh comparáide idir na múinteoirí ansin trí Ghaeilge.
Iarmhúineoir
a former teacher
Iarmhúineoir is ea Con, a d'éirigh sé as an mhúinteoireacht am éigin sna seachtóidí nó roimhe sin, agus a chuaigh leis an iriseoireacht ghairmiúil.
Múinteoir fisice
physics teacher
Múinteoir fisice ab ea é san ollscoil anseo, ach bhí rang oíche Gaeilge aige fosta agus thug sé an-chuidiú domhsa.
bhunmhúinteoirí a oileadh thar lear
primary school teachers trained abroad
I rith an tsamhraidh, bíonn réimse leathan cúrsaí Gaeilge ann do dhaoine fásta, ina measc cúrsa ar leith do
bhunmhúinteoirí a oileadh thar lear.
múinteoir tuata
lay teacher
Ar mheánscoil na mBráithre Críostaí dó ansin, mhúscail Peadar Mac Cana, "
múinteoir tuata agus fear iontach", suim Ken sa Ghaeilge.
oide spreagthach
stimulating teacher
Le linn do shaolsa cén duine is mó a raibh meas agat féin air/uirthi?
Ar na daoine is mó a raibh meas agam orthu le linn mo shaoil bhí, mar
oide spreagthach, Peadar Mac Cana; mar státaire éifeachtach, Seán Lemass; agus mar chaomhnóir oidhreachta, Séamus ó Duillearga.
ná mar a thuilleann múinteoir
than a teacher earns
Pé scéal é, is fear saibhir é an bainisteoir céanna mar íoctar tuarastal an-mhaith leis de réir mar a thuigim, i bhfad níos mó
ná mar a thuilleann múinteoir, cuir i gcás, dá fheabhas é.
scoil dhá oide
two-teacher school
I 1945 fuair sé post i mBunscoil Mhuire i nDroichead Átha agus theagasc sé i gContae Lú go dtí go bhfuair sé post mar phríomhoide i
scoil dhá oide in aice le Ráth Mealtáin i nDún na nGall.
oidí
teachers
Tá dlúthbhaint againn le Gaelscoileanna, bunscoil agus meánscoil agus tá comhoibriú iontach ar bun againn leis na daltaí, na tuistí, na h
oidí agus boird bhainistíochta.
iar-mheánmhúinteoir Béarla
former secondary school English teacher
Is
iar-mheánmhúinteoir Béarla mé agus, dála cuid mhór de mo chomhghleacaithe, bainim sult as sleachta le húdair áirithe a chur de ghlan mheabhair agus, uaireanta, a úsáid nuair a bhíonn deis oiriúnach ann.
iarmhúinteoirí
former teachers
Déanaim taifeadadh anois is arís ar
iarmhúinteoirí agus cairde liom ar nós Thomáis Uí Neachtain.
splanctha i ndiaidh duine dá mhúinteoirí
mad about one of his teachers
Thit sé i ngrá le scannáin den chéad uair toisc go raibh sé
splanctha i ndiaidh duine dá mhúinteoirí sa mheánscoil! Murach go raibh múinteoir Fraincise tarraingteach i Meánscoil Ghlaisín i gCorcaigh, tá gach seans nach mbeadh fáil againn ar na cáipéisí stairiúla atá san obair a dhein Marcus le Gael Linn - nó ar na cláracha faisnéise eile atá déanta aige le linn a shaoil.
le dul leis an bhunmhúinteoireacht
to become a primary school teacher
Rugadh agus tógadh í faoin tuath i gContae Laoise agus i ndiaidh di a cuid oideachais a fháil go háitiúil agus i gCeatharlach, thug sí aghaidh ar Choláiste Phádraig i nDroim Conrach i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1990
le dul leis an bhunmhúinteoireacht.
an t-iaroide scoile
the former school teacher
Tá dhá scór bliain ann, mar shampla, ón uair dheireanach a bhí
an t-iaroide scoile Micheál Ó Seighin os comhair na cúirte, tráth ar gearradh fíneáil £2 air mar nach raibh solas ar a charr, a bhí pairceáilte taobh amuigh de Halla Uí Éallaithe i nGleann na Muaidhe.
teagascóir níos tuisceanaí
a more understanding teacher
Bhíos i gcraiceann mo rangsa le linn don treoraí a bheith ag caint, agus is dóigh liom go ndearna an tráthnóna sin
teagascóir níos tuisceanaí díom.
iarmhúinteora
former teacher
Ach, mar a cuireadh i gcuimhne dom agus leabhar nua Frank McCourt, *Teacher Man*, á léamh agam le gairid, is é ceann de phríomhrialacha an
iarmhúinteora seo, ar buaiteoir Dhuais Pulitzer é, faoin mhúinteoireacht ná gur gá duit bheith ag dréim le rudaí nár cheart bheith ag dréim leo.
iarmhúinteoir Gaeilge
former teacher of Irish
An curaclam a leasú
=======
Nior chuir an tAire Hanafin, ar
iarmhúinteoir Gaeilge í féin, aon am amú ag labhairt amach i gcoinne mholadh Enda Kenny nach mbeadh an Ghaeilge éigeantach níos mó sa churaclam meánscoile.
seachas múinteoir breise a fhostú
instead of employing an extra teacher
Mar sin, tá sé go mór chun leasa scoile go mbeadh múinteoirí atá fostaithe ag an scoil ag múineadh cúpla ábhar difriúil,
seachas múinteoir breise a fhostú.
iarmhúinteoir scoile
former school teacher
Mary Hanafin
=======
Beidh ar an
iarmhúinteoir scoile seo díriú ar cheist na Gaeilge sna scoileanna, go háirithe sna Gaeltachtaí.
iarmhúinteoir Gaeilge
former teacher of Irish
An curaclam a leasú
=======
Nior chuir an tAire Hanafin, ar
iarmhúinteoir Gaeilge í féin, aon am amú ag labhairt amach i gcoinne mholadh Enda Kenny nach mbeadh an Ghaeilge éigeantach níos mó sa churaclam meánscoile.
seachas múinteoir breise a fhostú
instead of employing an extra teacher
Mar sin, tá sé go mór chun leasa scoile go mbeadh múinteoirí atá fostaithe ag an scoil ag múineadh cúpla ábhar difriúil,
seachas múinteoir breise a fhostú.
ceardchumainn na múinteoirí
teachers' unions
Tiocfaidh
ceardchumainn na múinteoirí, eagraíochtaí tuismitheoirí agus údaráis áitiúla le chéile i mí an Mhárta i Sasana le haghaidh comhdhála speisialta le cur in aghaidh an Pháipéir Bháin ar Oideachas agus Scileanna (tuilleadh eolais ag (www.
spreag an múinteoir ceoil
his teacher encouraged him
Go dtí sin, bhí sé ag foghlaim na feadóige ach
spreag an múinteoir ceoil a bhí aige i gColáiste Eoin, Mícheál Ó hAllúin, é chun luí isteach ar fhoghlaim na bpíobaí.
iarmhúinteoir Gaeilge
former Irish language teacher
*Sráid Mhaoilbhríde, we have a problem! *
Ba cheart, ar ndóigh, go mbeadh sárchur amach ag an Aire Hanafin ar na fadhbanna a bhaineann le teagasc na teanga ó tharla gur
iarmhúinteoir Gaeilge í.
nár mhúinteoir mé
that I wasn't a teacher
D’inis mé dóibh
nár mhúinteoir mé ach dúirt siad gur chuma faoi sin chomh fada is a bhí mé in ann lámh chúnta a thabhairt dóibh.
oidí
teachers
*
Gluais • Glossary
cuairteoirvisitor
saoithiúilpeculiar
prochógcave, hovel
i gceann mo mharanaengaged in contemplation
meanaawl
a thriailto try
oidíteachers
dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told
brocaisden
le m’uillinnbeside my elbow
ag stánadh uirthistaring at it
go mínósachrudely
an léaráid áirithe sinthat particular sketch
sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me
dúil bheolive creature
cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts
frídín deannaighdust germ
m’fhabhramy eyelash
aireattention
glasuainevivid green
donnliath na huaimhethe grey brown of the cave
feisteas coimhthíochstrange attire
seacht fairsingeseven times more wide
leadhb leathana wide piece
fionnachrithgoose-flesh
tír shiocthafrozen country
géagalimbs
aeráid fhionnuar s'againneour cool climate
ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave
Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash
Géarchéim Munchenthe Munich Crisis
slis creigea piece of rock
ina dhornin his fist
ionsormtowards me
cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it
treoraitheguides
toilteanachwilling
comhléaráideoirífellow illustrators
cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures
brollach is másaíbosom and thighs
ag sciolladóireachtscolding
ag fiafraí dá chéileasking each other
dheamhan fonn ormI wasn't in the mood
ghréasobairfancywork
saothraithelabourers
mo chuid líníochta féinmy own drawing
mo shamhlaíocht féinmy own imagination
a míniúto explain it
tinfeadhinspiration
leamhdull
páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods
sclábhlannasweatshops
fá mo choinne féinfor myself
a dhath ar bithanything
i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world
múinteoir feabhais
remedial teacher
Is
múinteoir feabhais é na laethanta seo agus is léir go bhfuil sé an-tógtha leis an obair a bhíonn ar bun aige le daltaí a mbíonn deacrachtaí foghlamtha acu.
le freastal ar thórramh seanmhúinteora dá cuid
to attend the funeral of an old teacher of hers
Ach tarlóidh sé fós, b’fhéidir!”
**Múinteoir faoi leith**
Nuair a bhuail mé le Muireann, bhí sí díreach i ndiaidh pilleadh as Ciarraí, áit a ndeachaigh sí cúpla lá roimhe sin
le freastal ar thórramh seanmhúinteora dá cuid ón bhunscoil, Mícheál Ó Dubhshláine.
oide
teacher
Bhí Kelleher mar
oide ag Ó Coileáin agus é ag déanamh staidéir in Ollscoil Harvard.
cumainn na múinteoirí a mhealladh léi
to win over the teachers' organisations
Éirithe go maith léi
cumainn na múinteoirí a mhealladh léi.
múinteoirí oilte
trained teachers
Tá an dá ábhar seo dlúthcheangailte lena chéile i gcúpla slí ach go háirithe ó thaobh an ghá atá ann le
múinteoirí oilte a bhfuil Gaeilge líofa acu.
ag cur ar chumas na múinteoirí atá á n-oiliúint acu
enabling the teachers that they are training
Tá sé mar dhualgas ar an stát é sin a dhéanamh ach tá deacracht ann: Níl aon cheann de na coláistí oiliúna
ag cur ar chumas na múinteoirí atá á n-oiliúint acu teagasc gan stró trí mheán na Gaeilge.
múinteoirí den scoth
excellent teachers
Bhí sé de nós againn
múinteoirí den scoth a fháil isteach a d’ardaigh an caighdeán ón tús, daoine mar Michael Tubridy, Mary Corcoran, John Regan.
togha agus rogha na múinteoirí
the best of teachers
Bíonn
togha agus rogha na múinteoirí ann: Sarah-Jane Woods, Séamus Mac Mathúna, Janine Redmond, James Mahon, Emma Woods, Mick Glynn, Philip Denmead agus go leor eile.
léadh an múinteoir
the teacher used to read
"Agus aistíBéarla scríofa ag an rang
léadh an múinteoir an aiste ab fhearr amachos comhair an ranga ó am go ham.
duine de mhúinteoirí idirlín an Chumainn,
one of the Society's internet teachers,
”
Mar a deir Mairéad Perron,
duine de mhúinteoirí idirlín an Chumainn, “thosaigh ár ngaol leis an teicneolaíocht in 1881 nuair a thosaigh Mícheál Ó Lócháin ag foilsiú ár n-irise *An Gaodhal*, agus á dáileadh ar Ghaeil ar fud Mheiriceá.
seachtar múinteoirí idirlín
seven internet teachers
”
Tá
seachtar múinteoirí idirlín ag an gCumann (seisear Meiriceánach agus Éireannach amháin), agus tá breis is 60 scoláire nua cláraithe cheana féin do na ranganna, ón mBrasaíl, ón Astráil, ón Fhrainc, ón Iodáil, ó Phoblacht na Seice, ó Shasana, ó Cheanada, agus ó na Stáit Aontaithe.
na hoidí
the teachers
Tá sé riachtanach go ndéanfaí coláiste ar leith a bhunú le hoiliúint a chur ar
na hoidí gur spéis leo bheith ag teagasc sa chóras lán-ghaelach.
múinteoirí den scoth
excellent teachers
“Bhí
múinteoirí den scoth ann; chuir siad cuid mhór béime ar an teanga agus d'fhéach siad le hí a chur chun cinn sa scoil agus sa cheantar.
Iarmhúinteoir scoile
former school teacher
Iarmhúinteoir scoile é Mícheál de Barra a raibh sé mar bhrionglóid aige an turas a dhéanamh.
ar nós chara na mbunmhúinteoirí
like the friend of the primary school teachers
Cluintear caoineachán ciamhair i dteach gach aon Ghaeil ar son fhear na Gaeilge Gaelaí a bhí ag iarraidh bheith ina sheanadóir
ar nós chara na mbunmhúinteoirí Joe Soap Ó Toole agus chara na siopadóirí Fergal Beag Ó Superquinn.
triúr múinteoirí fir
three male teachers
“Cén áit a ndeachaigh vótaí na múinteoirí sna Gaelscoileanna, más ea? Bhuel ar an chuntas is déanaí ní raibh ach
triúr múinteoirí fir sa tír nár cheannaigh Joe Soap cúpla pionta dóibh ag am inteacht.
an múinteoir san áireamh.
including the teacher.
Cúigear fear sa rang san iomlán,
an múinteoir san áireamh.
aon mhúinteoir ar leith
any particular teacher
AÓF: Cé uathu a fuair tú do chuid ceoil ó thaobh na fidle de? An raibh
aon mhúinteoir ar leith agat?
TC: Bhí a lán múinteoirí agam i rith na mblianta.
Ardmháistir
Head Teacher
Lena chois sin, bhí clú agus cáil ar chuid acu as an tsárobair a rinne siad ar son na cúise in Éirinn, daoine mar Phiaras Béaslaí (1881-1965), Cesca Trench (1895-1918), Norma Borthwick (1862-1934) agus Séamas Ó Glasáin, a ghlac páirt san Éirí Amach i 1916 agus a bhí ina Thimire Gaeilge sna 1920í agus ina
Ardmháistir ar an Cheardscoil i mBré níos déanaí.
na háiteanna eile is ansa le múinteoirí na hÉireann
the other places which are favourites of the teachers of Ireland
Na múinteoirí bochta! Tá siad i ndiaidh cúig seachtaine a chur isteach gan saoire thar lear, na créatúir! Ní bhfuair siad a dhath ar bith ón phróiseas tagarmharcála, agus anois tá an priompallán sin Micí Ó Leery ag ardú phraghas na n-eitiltí amach as Baile Átha Cliath chuig Monte Carlo agus Nice agus Monaco agus
na háiteanna eile is ansa le múinteoirí na hÉireann dul ag an bhriseadh lár téarma.
ar cheapadh múinteoirí,
on the appointment of teachers
An dtabharfar vóta amach anseo dóibh ar ábhair Ardteiste,
ar cheapadh múinteoirí, ar obair bhaile nó ar leathlá ar an Aoine fiú? Bhí daoine eile den tuairim gur ábhar iontais é go mbeadh vóta ag daltaí a bheadh ag fágáil na scoile faoi cheann cúpla mí ach gur chuma faoi thuairim na ndaltaí a bheadh ag teacht isteach ann.
ceardchumainn na múinteoirí,
teachers' unions
Ba in Eanáir 2004 a chuir an grúpa stiúrtha - ar a raibh ionadaithe ón Roinn Oideachais, ón Roinn Airgeadais, Gaelscoileanna, an Foras Pátrúnachta,
ceardchumainn na múinteoirí, Comhairle Náisiúnta na dTuismitheoirí agus na comhpháirtithe ar fad eile san oideachas - a dtuarascáil faoi bhráid Aire Oideachais an ama, Noel Dempsey.
níor theastaigh uaim trioblóid a chur ar mhúinteoirí bochta Protastúnacha,
I didn't want to trouble poor Protestant teachers
Anois,
níor theastaigh uaim trioblóid a chur ar mhúinteoirí bochta Protastúnacha, agus mar sin, chinn mé ar na Bráithre Críostaí mar íospartaigh.
ar mhúinteoirí iad
who were teachers
An rud a bhí suimiúil ná go raibh triúr nó ceathrar ag obair ann
ar mhúinteoirí iad a d’fhág an mhúinteoireacht chomh maith.
do mhúinteoirí bunscoile.
for primary school teachers.
”
I ndiaidh na scoile chaith Carrie trí bliana i gColáiste Phádraig, an coláiste oiliúna i mBaile Átha Cliath
do mhúinteoirí bunscoile.
Aontas Múinteoirí Éireann,
the Teachers' Union of Ireland,
Fadhbanna dearthaAdmhaíonn Leas-Rúnaí Ginearálta
Aontas Múinteoirí Éireann, John Mac Gabhann, go bhfuil borradh mór tagtha ar “fhadhbanna deartha” nó “*designer difficulties*” i measc daltaí a bhfuil sé d’acmhainn ag a dtuismitheoirí íoc as tuairiscí shíceolaithe a chiallóidh go bhfaighidh a gcuid páistí díolúine ó staidéar a dhéanamh ar an Ghaeilge.
bhain na múinteoirí úsáid as an mhodh díreach.
the teachers used the direct method.
Bhí Dónall Ó Lubhlaigh ina “phríomhoide” agus
bhain na múinteoirí úsáid as an mhodh díreach.
oide
teacher
Tháinig ceisteanna deacra chun cinn sa bhliain 1997 nuair a chruthaigh iriseoir ón Ostair go raibh Harrer ina oifigeach san SS sula raibh sé ina
oide don Dalaí Láma óg.
tionchar múinteora
the influence of a teacher
Bíonn sé de nós ag an ealaíontóir a leithéid a dhéanamh: chomh luath agus a fhoghlaimíonn sé gach rud atá le foghlaim faoina ghairm nó faoina ealaín, tagann sé ar an tuiscint gur mhaith leis an ealaín sin a chur i láthair amhail is gur páiste é – gan ualach an domhain, nó dearcadh daoine eile nó
tionchar múinteora a bheith ag dul i bhfeidhm air a shaothar, ach a bheith i mbun a ealaíne amhail is nach bhfuil aon duine ag amharc air.
riachtanais mhúinteoirí.
the needs of teachers.
***Buntáistí*: **De bharr a chúlra mar léachtóir i gColáiste tríú leibhéal, ba cheart go mbeadh tuiscint aige ar
riachtanais mhúinteoirí.
táthar ag tabhairt drochíde ar mhúinteoirí
teachers are being badly treated
Dar ndóigh, ní hé gurb iad na daltaí an t-aon dream atá thíos leis an bhfadhb seo ach an oiread;
táthar ag tabhairt drochíde ar mhúinteoirí ar shuíomhanna mar (www.
shín an múinteoir a lámh chuig cluas an dorais.
the teacher extended his hand to the door handle
Sheinneas an ríl go réasúnta maith agus nuair a chríochnaíos,
shín an múinteoir a lámh chuig cluas an dorais.
phá an mhúinteora
the teacher's pay
Ní cheadófar do mhúinteoirí na Dála an jab scoile a choimeád oscailte, ná an difríocht idir
phá an mhúinteora agus pá an ionadaithe ‘sealadach’ a choimeád – oilbhéim náireach atá ina scáil dhubh le fada ar mhúinteoirí na bPáirtithe uilig sa Dáil.
íomhá na bunmhúinteoireachta
the national teacher image
Tá ag teip fosta le haon iarracht atá ar bun ag an Roinn Oideachais agus ag na Coláistí Oiliúna
íomhá na bunmhúinteoireachta a athrú mar gur léir go n-amharctar air go fóill mar rogha ghairme do mhná amháin.
mhúinteoir fireann
a male teacher
Nó i bhfocail eile níl aon
mhúinteoir fireann ag na leanaí insa tríú cuid de bhunscoileanna na tíre.
ábhar múinteora
student teacher
Ní mór do gach aon
ábhar múinteora ar a laghad grád a C a bhaint amach i bpáipéar onórach na Gaeilge le háit a fháil sna coláistí seo.
gairmiúlacht na múinteoirí
the teachers' professionalism
Dúirt sé gur réiteach gearrthréimhseach a bheadh le deireadh a chur leis an riachtanas iontrála agus gur ar aimhleas
gairmiúlacht na múinteoirí a bheadh ann.
múinteoir
teacher
An bhfuil bealach ar bith le teacht roimh na hathruithe seo agus iad a shárú? D’ainneoin a cuid lochtanna uilig, is
múinteoir maith é taibhse an Tíogair Cheiltigh agus taispeánfaidh sé dúinn feasta gur fearr i bhfad an cur le chéile agus an daonnacht ná an coimhthíos agus an leithleas.
mhúinteoir
teacher
Tá sé crua, ach níl sé - tá sé chomh crua má tá tú i do
mhúinteoir is tú ag seasamh os comhair fiche dalta.
lucht oiliúna
trainers, teachers
Mar a dúirt Oideas Gael ag an am: "Táthar ag súil go n-éireoidh leis an tionscadal:
Cur ina luí ar
lucht oiliúna go bhfuil achmainní luachmhara dúchasacha ag an réigiún, idir scileanna traidisiúnta agus ábhair;Taispeáint gur féidir fiontar inbhuanaithe a chruthú sa phobal trí na scileanna a fhoghlaimeofar a úsáid le freastal ar riachtanais chomhshaoil, ealaíonta agus tógáil baile an réigiúin;Cuidiú le caomhnú an chomhshaoil thraidisiúnta agus le coinneáil na sainfhéiniúlachta cultúrtha, rud a chuirfidh go mór le fás na turasóireachta cultúrtha sa Ghaeltacht;Eiseamláir a chur ar fáil a mbeidh pobail eile ábalta scrúdú a dhéanamh uirthi agus úsáid a bhaint aistí mar acmhainn phraicticiúil chun tionscadal forbartha tuaithe eile a chur i bhfeidhm .
tráchtaireacht an Mhúinteora
the teacher's account
An rabhadar beirt comhpháirteach ina bás siúd? An féidir dul i muinín
tráchtaireacht an Mhúinteora? Ceisteanna anuas ar a chéile.
múinteoirí
teachers
Tá ceathrú leath na tíre scriosta ag na
múinteoirí, a chuaigh amach ar stailc ag lorg.
mhúinteoirí
teachers
Tá formáid an CD ROM cosúil leis an dá theideal eile Amhrán is Fiche agus Amhrán is Fiche Eile: bíonn focail an amhráin le feiscint ar an scáileán, le liathróidín ag imeacht roimhe ag léiriú cad iad na focail atá á rá; tá “backing tracks” ann chun go bhféadfadh tú na hamhráin a rá i stíl karaoke; tá aistriúchán Béarla de na focail ar fáil ar an CD; tá áis ann chun na focail a phriontáil amach; agus tá ceachtanna samplacha do
mhúinteoirí ag léiriú an tslí a fhéadfaí úsáid a bhaint as na hamhráin sa seomra ranga.
hoidí
teachers
B’é an chosaint a chuir an Roinn suas, go bhfuil a ndóthain Béarla ag na
hoidí sna scoileanna Gaeltachta agus sna Gaelcholáistí leis na treoirlínte i mBéarla a thuiscint.
idir mhúinteoirí
both teachers
“Agus tarlóidh i samhradh na bliana sin go ndéanfar caitheamh anuas ar sheirbhísigh dhílse an Stáit,
idir mhúinteoirí agus ghardaí agus altraí agus eile; agus déarfar os ard agus os íseal nach bhfuil sa chaitheamh anuas sin ach an méid atá ag dul dóibh.
lucht múinte na Gaeilge do dhaoine fásta
teachers of Irish to adults
Tá altanna ón iris á n-úsáid mar ábhar teagaisc ag múinteoirí meánscoile agus ag
lucht múinte na Gaeilge do dhaoine fásta, agus tá sleachta á n-úsáid i dtéacsleabhair agus i scrúduithe scoile ó thuaidh agus ó theas.
múinteoirí
teachers
Craic ar bith ag gabháil sa tír, taobh amuigh de na
múinteoirí bochta ag gearán faoi tháillí eitilte *Ryanair* i rith na seachtaine saoire a bheas acu ag deireadh na míosa seo.
mhúinteoir
teacher
D’éirigh sé as a phost mar
mhúinteoir Francaise le dochtúireacht a dheánamh in Institiúid Léann na hÉireann, Ollscoil Learphoill, áit a bhfuair sé post mar léachtóir i Stair agus mar Oifigeach Idirchaidrimh Acadúil.
M’oide
my teacher
Do
M’oide
====
Seanuaigh i bhfolach ag bun cnoic thréigthe,
fiaile uaibhreach nach nglantar ó bhliain go a chéile,
níl éinne fágtha chun freastal ar an tuama,
is ní ghabhann thar bráid ach corrghearrthóir crann.
mhúinteoir
teacher
An Chosmhuintir agus an Sóisialachas
==================
Mar
mhúinteoir scoile a theagasc i bpríosúin chomh maith, aithníonn Ervine an tábhacht atá leis an litearthacht.
teachtaí Dála
(teacher) pension and expenses hawks
”
An tSeirbhís Phoiblí Díblithe
==========
**Balor: “Cén sórt athruithe atá i gceist agat, a Thaoisigh?”**
Enda: “Bhuel, diomaite de na
teachtaí Dála, tá tuarastal i bhfad ró-ard ag lucht na seirbhíse poiblí.
Múineadh ar na Múinteoirí
the teachers being mannerly/submissive
Múineadh ar na Múinteoirí
===============
Ach ní raibh ansin ach an tús.
sheanmhúinteoir
old teacher
Ba í a aintín i Lios an Dalláin, i dtuaisceart Shligigh, a spreag ar dtús é ach ba í a
sheanmhúinteoir scoile féin, Kathleen Bridle (1897-1989), a chuir slacht ar a scil péintéireachta agus a threoraigh i dtreo an Choláiste Ealaíne i mBéal Feirste é, áit ar bhain sé cáilíochtaí amach.
múinteoirí
teachers
Tá níos mó
múinteoirí sa Dáil anois ná gairm ar bith eile.
lena gcuid múinteoirí
with their teachers
Tá beirt déagóirí, Déaglán agus Ciara ag iarraidh plé leis an saol agus
lena gcuid múinteoirí nuair a thosaíonn na heachtraí.
teagascóirí
instructors, teachers
Is féidir an dá rud a dhéanamh ach tá a fhios agam, ar chuid de na campaí, bíonn
teagascóirí fostaithe nach bhfuil líofacht Ghaeilge acu, bíonn gasúir orthu nach bhfuil aon tuiscint acu ar an nGaeilge.
múinteoirí
teachers
Bíonn
múinteoirí as na ceithre hairde ag teacht go Meiriceá chun a dteangacha féin a theagasc.
múinteoir
teacher
Ina dhiaidh sin, chaith mé 12 bliain san Iodáil agus is
múinteoir Iodáilise anois mé.
Umhlaíocht is Gá don Oide
a teacher's necessary humility
Nuair a bhí orm suí isteach i rang chun an teanga seo a fhoghlaim, go tobann, bhí ionbhá agam do mo dhaltaí féin! Dá mbeadh seans agam trí mhí a chaitheamh i nGaoth Dobhair - mar nuair a chaith muid roinnt seachtainí ann, thug muid an difríocht faoi deara - tá a fhios agam go dtiocfadh feabhas mór ar ár gcuid Gaeilge!
Umhlaíocht is Gá don Oide
==============
**MDH: An bhfuil tú níos fearr mar mhúinteoir de thairbhe do thaithí as bheith ag foghlaim na Gaeilge? An bhfuil tú umhal dá bharr?**
CL: Go díreach.
múinteoir
teacher
Ní raibh mé i láthair ar an agóid in aghaidh an NF i Southall i Aibreán 1979 nuair a mharaigh an SPG an
múinteoir Blair Pleach.
múinteoir
teacher
Níor luaigh sé May Mac Ránais ar chor ar bith, a
múinteoir Gaeilge pearsanta a bhíonn ag briseadh a thóna ó cheann ceanna na bliana ag iarraidh cur leis an chúpla focal atá aici, in ainneoin na leithscéalta ar fad a bhíonn aici faoin obair bhaile gan a bheith déanta: cruinniú leis an Phápa; dinnéar le hAngela Merkel; lón le Nicolas Sarkozy… May bocht! Nach diabhalta an jab atá aige!
Folúsghlanadh Tóna
===========
Daoine eile a mbíonn jab deacair acu ná glantóirí na seomraí sna tithe ósta a mbíonn boic mhóra áirithe ag fanacht iontu.
togha an mhúinteora
an excellent teacher
Nuair a tháinig mise go Luimneach i ’78, bhí Máire romham,
togha an mhúinteora agus saibhreas dochreidte Gaeilge aici, ach bhí an-spraoi inti freisin, an-nádúr.
tuarastal an mhúinteora
a teacher’s wage
Fiafraíonn Peter díom cén fáth ar tháinig mé mar shaorálaí chun na Síne agus cad chuige nach mbainim amach
tuarastal an mhúinteora sa choláiste.
coláistí oiliúna
(teacher) training colleges
**SÓC: An athrú é sin atá le tarlú sna
coláistí oiliúna?**
MMGE: Sílim é, go cinnte.