leoithne the
warm breeze
Ansin, tar éis tamaill, tagann
leoithne the agus boladh ó chroílár an domhain nach féidir cur síos a dhéanamh air, tú i do sheasamh ar stuaic a raibh tú ar crith leis an fhuacht uirthi cúpla bomaite roimhe sin, tú breá te anois.
is beag an deor fola nach teo é ná an t-uisce
blood is thicker than water
Nuair atá deireadh ráite, ar sé leis féin,
is beag an deor fola nach teo é ná an t-uisce.
seacláid the
hot chocolate
Tá atmaisféar an-deas sa chaife i láthair na huaire agus daoine ag iarraidh éalú ón fhuacht agus ón dorchadas chun
seacláid the a bheith acu! Cainteoirí Gaeilge thart ar leath den fhoireann, an leath eile is as áiteanna ar fud an domhain iad, agus cuidíonn sé sin le hatmaisféar bríomhar a chruthú.
éiríonn aer te
warm air rises
Beidh an tionscadal bunaithe ar phrionsabal simplí fisice -
éiríonn aer te.
shéan *The Badger*
The Badger denied
Go gairid i ndiaidh dó an t-agallamh a thabhairt
shéan *The Badger* gur oibrigh sé riamh do sheirbhísí rúnda na Breataine.
ag sá priocairí te ina ghoile
sticking hot pokers into his stomach
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
brocairí teo
hot dogs
”
*(ciúnas fada eile)*
“Tá muidne chun
brocairí teo bheith againn.
bhí daoine ina suí go te.
people were well off.
Ar feadh sé nó seacht de bhlianta i ndiaidh domsa a theacht ar an saol, cathair measartha saibhir a bhí i nDoire –
bhí daoine ina suí go te.
buidéal uisce the
a hot water bottle
Taitníonn
buidéal uisce the go mór liom agus a bheith amuigh sa timpeallacht nádúrtha, uaireanta an dá rud le chéile!
AÓF: Cén bealach a thosaigh tú ag seinm ceoil agus ag amhránaíocht?
ENíC: Tharla sé go nádúrtha.
atá ina suí go te
who are well off
Castar daoine gairmiúla air
atá ina suí go te ach nach bhfuil ar a suaimhneas ar fad lena slite beatha.
te ón oigheann.
hot from the oven.
Mholfainn féin triail a bhaint as na brioscaí a bhíonn ar fáil i rith an tsosa – déanta sa bhaile agus fós
te ón oigheann.
sna locha teo.
in the hot lakes.
B’iomaí cuairteoir a chaith seal sa bhaile beag Maorach Te Wairoa, a chiallaíonn "an t-uisce fada", chun na léibhinn a fheiceáil agus chun folcadh a bheith acu
sna locha teo.
na gathanna teo gréine
the warm rays of sun
Bhí an ghrian ag taitneamh ar an lá i mí an Aibreáin ar thóg mé an GHF go Majdanek ach ba bheag a rinne
na gathanna teo gréine chun gruaim dhosheachanta na háite a mhaolú.
níos teo
hotter
Caoimhe Ní Line-Dancer atá ar an duine úr sa suíochán te, agus tá sé i gceist ag Balor an suíochán sin a dhéanamh rud beag
níos teo sula mbeidh mórán míonna den bhliain úr caite.
bhí teocht ní ba theo le brath san aer
there was a warmer temperature to be felt in the air
An nóiméad a thuirling an t-eitleán in Malaga,
bhí teocht ní ba theo le brath san aer – bhí mé sna flaithis!
Nuair a d’fhág mé an t-aerfort, bhí fostaí de chuid an chomhlachta réadmhaoine a raibh socrú déanta agam leis ag fanacht orm.
nuacht te-bhruite
hot off the press news
Beart ciallmhar is ea é go bhfuil an Foras ag éileamh go mbeidh leagan leictreonach agus idirghníomhach den nuachtán neartaithe seachtainiúil ar fáil ach níl sé soiléir óna bhfógra an bhfuil siad ag dréim go mbeidh
nuacht te-bhruite á postáil gach lá.
An bhfuil an t-iarann te
is it timely?
An bhfuil an t-iarann te? An mithid a bhualadh?
Is líonmhaire teangacha eile ar shráideanna na hÉireann thar mar ba nós roimhe seo.
te bruite
just released
Chan sí cúpla classic, agus ansin lean sí le cuid de na hamhráin úra atá ar a dlúthdhiosca úr
te bruite.
dtréimhsí is teo
hottest periods
Déantar an fómhar le linn na
dtréimhsí is teo abhus, agus níl a lán daoine in inmhe, nó toilteanach, an obair chrua seo a dhéanamh.
inár suí go te
hunky dory
Tá muid
inár suí go te.
suíochán te
hot seat
Bhuel, ní agallamh den chineál sin le bóiscéalaí boigéiseach atá againn daoibh an mhí seo, a léitheoirí dílse, nó is é Balor Béimneach Béalchliste atá ag cur na gcruacheisteanna agus is é Beairic Uasal Uachtaránach Ó Bama a bheas sa
suíochán te.
béilí teo
warm meals
htm), ceann de na heagraíochtaí a bhí taobh thiar den agóid i mí Aibreáin, úsáidtear an dlí seo chun imeaglú a chur ar dhaoine ar mian leo seasamh leis an duine atá thíos, sa chás seo na sans papiers –
béilí teo a chur ar fáil, seirbhísí leithris agus folctha a eagrú, teileafóin phóca a athluchtú agus a leithéid.
te
warm, hot
Is ag deireadh seachtaine na Cincíse a chuir
tear tús leis an samhradh agus leis an aimsir bhreá, más fíor.
te
hot
Bhí sé
te.
eolas te bruite
latest news
Mar sin caidé an ‘big deal’ fá dtaobh de leathanach eile a bheith ag feidhmiú agat nuair atá na boscaí sin ticeáilte cheana féin?
Caithimse cuid mhór iarracht agus fuinneamh i ndaoine a sheachaint, agus nuair a deirtear liom go dtig leat a bheith ar gach
eolas te bruite fá dtaobh de chuid gníomhaíochtaí agus gluaiseachtaí achan duine a bhfuil tú mór leis, cha dtig liom a shamhlú cúis ar bith le d’intinn a bheith truaillithe ag stuif mar seo nuair nach bhfuil mórán smachta agat ar do chuid gluaiseachtaí agus gníomhaíochtaí féin.
uisce te
hot water
€756 (3742 aonad kWh) a thug mo mhac ar an aibhléis in Éirinn don tréimhse chéanna, costas a chuimsigh na soilse, an chócaireacht agus
uisce te don chith.
foinsí teo
hot springs
Is sa loch seo atá an líon is mó teasán san Afraic agus tá cáil leitheadach ar an áit as a
foinsí teo agus as an fiadhúlra atá le feiceáil ann.
te teolaí
warm and comfortable
Cuir i gcás, san fhómhar, fásann fionnadh níos tibhe ar ainmhithe ar leith, chun iad a choimeád
te teolaí san aimsir fhuar mharfach seo.
áiteanna níos teo
warmer climets
(B) An Imirce
=======
Téann éin ar nós na fáinleoige thar sáile, chuig
áiteanna níos teo i bhfad ó dheas san Afraic.
ba theo
hottest
Agus Fianna Fáil ag tabhairt tacaíochta do Brian Cowen (roimh dóibh é a aistarraingt go gairid ina dhiaidh), nocht Eagras Mheitéareolaíochta an Domhain gurbh é 2010 an bhliain
ba theo dár taifeadadh riamh, agus go bhfuil treocht fhadtéarmach shoiléir le feiceáil, agus teocht an domhain ag dul in airde an t-am ar fad.
bhfolcadáin teo an bhaile
the town’s hot baths
Chaith mé an mhaidin ag sciáil ach ar theacht an mheán lae, shocraigh mé féin agus mo bhean chéile an chuid eile den tráthnóna a chaitheamh i
bhfolcadáin teo an bhaile.
braon te idir an dá bhois agam
a warm drop in my hands
Thosaigh tóraíocht an túláin, agus ní fada go raibh
braon te idir an dá bhois agam.
the
hot
Chríochnaigh muid an lá éagsúil seo le seacláid
the as coire mór millteach i siopa seacláide sa bhaile mór – fianaise eile go raibh an aimsir i bhfad níb fhuaire ná aimsir na hAstráile um Nollaig.
te
warm, hot
Nuair a bheadh na carranna dói
te, bheifeá ag tiomáint tríd an luaithreach agus iad
te.
Bhí scéal te bruite
breaking news
Bhí scéal te bruite ag Uinsionn an tseachtain sin mar go raibh cáipéis de chuid na Comhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúntachta feicthe aige, cáipéis a leag amach siollabas nua don Ardteist.
geal agus te
bright and warm
Ach chonaic sé fíorfháilte Thír Conaill fosta ag deireadh an lae, nuair a bhí an aimsir
geal agus te agus bhuail muid le bus Sheosaimh Uí Eochaidh ar an Mhálainn Bhig.
thar a bheith te
extremely hot
Bhí sé
thar a bheith te agus ní raibh faoiseamh ar bith ón ngréin.
Tá an t-iarann te
the time was never better
Tá an t-iarann te.
is aer te atá ann i ndáiríre
it’s really just hot air
Ach
is aer te atá ann i ndáiríre, níl aon bhunús leis.
tíortha teo na Saiheile
hot countries of the Sahel
Is intuigthe má leagtar béim áirithe ar athrú aeráide leis an té a shiúil tailte agus campaí seasca na Somáile nó
tíortha teo na Saiheile, an chuid sin den domhan ba mheasa buailte ag triomach agus ag leathnú an ghaineamhlaigh dá réir.
Lá te, brothallach
a warm hot day
Lá te, brothallach ag deireadh an gcúrsa a bhí ann i nGleann Loch, agus nuair a ghlac an scaifte sos ag carraig an aifrinn, in aice le Loch an Aifrinn, mhol Carrie dúinn léimnigh amach san uisce le haghaidh snámh gairid.
a bruasa taise teo
her warm moist lips
a bhí ag damhsa, chan na sciatháin!)
Agus iad ag válsáil go bog agus ag cogarnach go ciúin le chéile i gcoirnéal an tseomra mhóir ghalánta, shleamhnaigh Aingeal
a bruasa taise teo in aice le cluas chlé Bhaloir agus labhair go ciúin leis:
‘A Bhaloir, a thaisce, tá a fhios ag an saol mór go bhfuil mo chroí istigh ionat, agus níor mhaith liom thú a bheith ar lár chomh hóg seo i do shaol.
brothallach te
warm and sultry
Agus na laethanta fós
brothallach te sa Veinéis ag tús Mheán Fómhair ní i hallaí féachana dorcha amháin a fhanann cuairteoirí ar an bhFéile Scannáin.
gur i dtír the theolaí cois farraige
that it was in a warm country by the sea
Ach céard dá n-inseofaí an fhírinne dóibh agus go n-inseofaí dóibh
gur i dtír the theolaí cois farraige a mhair Daidí na Nollag, nár scair sé suas ar réinfhia riamh agus gur dócha nach bhfaca sé fiú calóg amháin sneachta ina shaol flaithiúil fada?!
Sin é a nochtadh domsa le déanaí nuair a thug mé cuairt ar an mbaile beag Demre, nó Myra mar a thugtaí air in am Niocláis, ar chósta iardheisceart na Tuirce.
ag tochailt le haghaidh scéalta te bruite
digging for hot pieces of news
Ní bheidh aon easpa scríbhneoirí ar fáil chun colúin agus píosaí tuairimíochta a sholáthar don nuachtán úr ach cá bhfaighfear na hiriseoirí a rachaidh
ag tochailt le haghaidh scéalta te bruite? Tá líon fairsing iriseoirí Gaeilge ann atá fostaithe ag leithéidí TG4, RTÉ, RnaG, BBC srl.
te bruite agus aistriúchán ar ábhar
news and translated material
Tuigeann siad go maith an difir idir scéal
te bruite agus aistriúchán ar ábhar a bhí i gcló cheana féin ar shuíomh eile.
chomh te le hoigheann
as hot as an oven
Agus comhairlíonn siad caipín, pluid, stocaí, seaicéad nó cibé ball éadaigh eile a chur uirthi go dti mbíonn sí
chomh te le hoigheann! Fásann na páisti suas agus faitíos orthu roimh an bhfuacht, ar ndóigh.
cac, mún agus buinneach
sh*te, urine and diarrhoea
Bhuel, ós rud é nach dtuigim an focal bonker nó fiú bonkáil, agus nach bhfuil ceachtar den dá fhocal san fhoclóir úr, ná fiú i bhfoclóir an Duinnínigh, ní thig liom mórán a rá faoin raic atá ar siúl idir an t-iar-Uachtarán agus na heaspaig, seachas go bhfuil baint aige le clúidíní salacha agus
cac, mún agus buinneach.
chomh tiubh te
as fast
Seans gurb iad na cluichí Gaelacha, an iománaíocht go mór mór, faoi deara mo dhearcadh toisc gur orthu is mó atá mo thaithí agus go dtarlaíonn scóranna agus eachtraí imeartha eile
chomh tiubh te agus chomh rialta le linn na gcluichí sin.
Úr te bruite
hot off the press
Úr te bruite! Tá éacht déanta ag (i)Beo!(/i) agus ag a scríbhneoir céimiúil Balor.
te bruite
latest news
Míshásamh, corraíl, uisce faoi thalamh, - tá scéal Phríomh-Aire úr na hAstráile ag Bearnaí Ó Doibhlin dúinn
te bruite as taobh theas an domhain.
lá breá te sa tsamhradh
an idyllic day in Donegal
Bhí Balor ag dul i dtaithí ar Eorpachas na Gaeltachta, ar ghliogar na gramadaí tábhairne agus ar cheol gaelach na Mór-Roinne in Éirinn
lá breá te sa tsamhradh.
te bruite sna sála i ndiaidh
hot on the heals of
Tá muintir Dhoire nach mór sáraithe ag cuairteoirí ar an chathair tharla Duais Turner ar an bhaile sin
te bruite sna sála i ndiaidh Fleadh na hÉireann.
ar an eolas ar fad te bruite
has all the latest news
Tá Balor
ar an eolas ar fad te bruite as Cathair na bhFáithe.