thar an tairseach
over the threshold
D'fháiltíodh isteach
thar an tairseach iad.
ag fanacht thar fhad na fáilte
overstaying my welcome
Ach nuair a rinne seanbhean mhór mhantach iarracht mé a mhealladh chun a leapa, bhraith mé go raibh mé
ag fanacht thar fhad na fáilte.
thar a bheith sásta
very pleased
Tá sé
thar a bheith sásta gur chuir Foras na Gaeilge in iúl ag deireadh mhí Eanáir go raibh siad toilteanach a bheith mar phríomhurra ar an bhféile.
ag cur thar maoil
overflowing
Dúirt sé go magúil cúpla uair go raibh sé chun na hamhráin chiúine a chasadh ag tús na ceolchoirme mar go raibh sé cinnte de go mbeadh an áit
ag cur thar maoil le daoine roimh dheireadh na hoíche.
go dtabharfaidís thar n-ais dom é
that they would give it back to me
Tá mo bhainisteoir ag caint leo agus thugadar a bhfocal
go dtabharfaidís thar n-ais dom é ar phraghas éigin.
ag dul thar bráid
passing by
Is féidir liom luí sa leaba san oíche agus nuair a chloisim carr nó trucail
ag dul thar bráid, bíonn a fhios agam cé leis an fheithicil.
ag cur thar maoil
overflowing
Bhí an bus
ag cur thar maoil le daoine mar go raibh sé tar éis a sé tráthnona.
ag dul thar bráid
passing by
Theith siad lena n-anam, ach bhain Balor barrthuisle as Ó Peann Luaidhe agus chuir an milleán ar dhuine neamhurchóideach den mhuintir ghorm a bhí
ag dul thar bráid.
faoi chúinsí áirithe thar na bearta
in certain extreme circumstances
Tá sé deacair acu glacadh leis go bhféadfadh duine ar bith againn,
faoi chúinsí áirithe thar na bearta, an rogha mhícheart a dhéanamh.
thar fóir
over the top
Níl aon dabht ach go ndeachaigh na Gardaí
thar fóir lena mbataí ar an 6 Bealtaine 2002 ag an léirsiú i mBaile Átha Cliath.
thar lá ar bith eile
of all days
Ní raibh fonn air a dhul i gcoinne a mháthar inniu
thar lá ar bith eile.
thar barr
excellent
Measann sé go raibh Dave Fanning
thar barr mar láithreoir tráth ach go bhfuil an splanc caillte aige, gur agallaimh is mó a bhíonn aige ar an chlár anois, agus go bhfuil an chuma ar an scéal nach gceannaíonn sé mórán ceoil nua.
thar a bheith gnóthach
most busy
"
Albam
=======
Tá sé beartaithe ag an bhean
thar a bheith gnóthach seo albam a thaifeadadh go luath chomh maith, ar a mbeidh amhráin sean-nóis agus dhá cheann nua-chumtha.
ag dul thar fóir
going overboard
Bhí a lán Éireannach agus ceardchumannaithe ón cheantar ar an pharáid ach bhí an-fhoighid acu leis na póilíní, in ainneoin iad a bheith
ag dul thar fóir leis an smachtú.
thar an cheasaigh
overboard/over the top
Nuair a chonaic a hathair na deora bhí a fhios aige go raibh sé ag dul rud beag
thar an cheasaigh.
thar a bheith dearfach
extremely positive
"
Is duine
thar a bheith dearfach í Gearóidín agus nuair a d'fhiafraigh mé di ar chuir sé isteach uirthi nach raibh an meas céanna ar an scéalaíocht agus ar an amhránaíocht ina ceantar dúchais, ní raibh sí sásta a bheith cáinteach.
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa
they couldn't tell a bar of music from a bar of soap
Cuid mhór acu
ní aithneoidís barra ceoil thar bharra sópa, nó céim damhsa thar chéim sa Ghaeilge Ársa.
Thar lá ar bith eile
of all the days
"
Thar lá ar bith eile," arsa Nóirín léi féin.
thar sáile
abroad
Ní raibh aon rogha ag daoine ach imeacht
thar sáile.
thar lear
abroad
Tá go leor
thar lear chomh maith.
ag dul thar fóir
going overboard
Agus todhchaí an PSNI á plé faoi láthair, tá iarrachtaí a cheannasaíochta an milleán uilig a chur ar na poblachtánaigh
ag dul thar fóir.
thar lear
abroad
I dTiobrad Árann agus sna contaetha láidre eile imrítear iománaíocht gach Domhnach i rith an tsamhraidh agus peil sa gheimhreadh don spórt! Ach i mBaile Átha Cliath is beag iomáint a imrítear sa samhradh, mar bíonn mic léinn
thar lear agus daoine ar saoire.
thar sáile
abroad
Téann tú
thar sáile agus bíonn teanga ag gach aon náisiún eile.
ag dul thar fóir
overboard
Chuala mé féin (agus go leor iriseoirí eile) roinnt mhaith daoine ag rá go raibh sé deas go rabhthas ag cuimhneamh ar dhuine ab ansa leo a cailleadh, ach go rabhthas
ag dul thar fóir leis an chlúdach.
thar barr
excellent
Thug Mary ceardlann amhránaíochta sean-nóis cúpla mí ó shin agus d'éirigh
thar barr leis an ócáid.
thar a bheith sásta
very pleased indeed
Bhí gach áit sa rang lán agus bhí daoine
thar a bheith sásta leis an imeacht.
thar aon rud eile
above all is
Tógann an scríbhneoireacht,
thar aon rud eile, tógann sé an-chuid ama.
thar cionn
great
"Bhí na daoine
thar cionn," a deir Doherty, ag tagairt do na léachtóirí agus don fhoireann eile a dhéanann Clár Staidéir Idirnáisiúnta Notre Dame a reáchtáil as an Choláiste Ollscoile Baile Átha Cliath agus as Coláiste na Tríonóide.
thar barr
excellent
D'fhógair Federico Trillo, Aire Cosanta na Spáinne agus ball mór le rá d'Opus Dei, i ndiaidh dó a bheith ag taisteal i héileacaptar ar fud chósta Galicia, go raibh "cuma deas glan ar na tránna" agus go raibh "an radharc
thar barr".
thar barr
excellent
Thug Mary ceardlann amhránaíochta sean-nóis cúpla mí ó shin agus d'éirigh
thar barr leis an ócáid.
thar a bheith sásta
very pleased indeed
Bhí gach áit sa rang lán agus bhí daoine
thar a bheith sásta leis an imeacht.
ag dul thar fóir
overboard
Is é bun agus barr an scéil go bhfuil muinín caillte ag daoine as Meiriceá agus go síltear go bhfuil Bush
ag dul thar fóir, i gcomparáid le stuamacht an té ar tháinig sé mar chomharba air, Bill Clinton.
cneasú thar ghoimh
a pretence/a scab on an unhealed wound
Ní bheadh sa tseal beag suaimhnis seo ach
cneasú thar ghoimh.
thar barr
excellently
Dá n-éireodh
thar barr leat mar mhúinteoir, bheadh a fhios agat nach labharfaidís aon fhocal Gaeilge go deo arís.
thar lear
abroad
D'athraigh an áit go mór ó d'fhág mé í, agus bhí athruithe móra tagtha orm féin, mar a bhéifeá ag súil, tar éis tréimhse fhada
thar lear.
thar lear
abroad
Mar sin féin, bím ag súil go mór le teacht abhaile freisin!
AÓF: Cad é an rud is mó a mhothaíonn tú uait nuair a bhíonn tú i bhfad ó bhaile?
OMD: Bím ag smaoineamh faoi na seisiúin iontacha nach féidir liom a bheith páirteach iontu in Éirinn, agus freisin bím croíbhriste gan comhluadar mo chailín!
AÓF: Nuair nach mbíonn tú ag plé leis an gceol, cad a dhéanann tú mar chaitheamh aimsire?
OMD: Tá an-suim agam sa pholaitíocht agus i gcúrsaí reatha sa tír seo agus
thar lear.
thar barr
excellent
"
Deir Áine go raibh an cúrsa Gaeilge san ollscoil, a bhí á reáchtáil ag an tAthair Colmán Ó hUallacháin,
thar barr, go raibh sé "éagsúil ar fad agus nua-aimseartha".
thar sáile
abroad
Bhí sí ag smaoineamh ar a dhul
thar sáile.
thar a gceann
on their behalf
Ciallaíonn bunú an Choimisúin go bhfuil eagraíocht anois ann le cás a thógáil
thar a gceann.
thar barr
excellent
Ach an dream gairmiúil a bhí ag aisteoireacht an oíche cheana mar chompántas na Taibhdheirce, bhíodar
thar barr ar fad agus ba phléisiúr bheith ina láthair.
níl mo ghoile thar mholadh beirte
my stomach isn't great
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
thar a bheith aontaobhach
extremely one-sided
Anois d'fhéadfadh sé go bhfuil cúiseanna praiticiúla agus cúiseanna a bhaineann le hairgead agus araile ag baint leis na cinntí atá luaite thuas ach ardaíonn siad dhá cheist bhunúsacha: an é go bhfuil an pheil níos tábhachtaí ná an iománaíocht taobh istigh den Chumann Lúthchleas Gael agus an bhfuil RTÉ i gceannas maidir le roghnú na gcluichí a thaispeántar beo?
Mar shampla, bhí an cluiche peile idir Áth Cliath agus An Lú beo ar an teilifís - cluiche
thar a bheith aontaobhach, gan dealramh.
thar ceann
on behalf of
Bhí Cunningham i láthair nuair a tháinig an Jeanie Johnston chun duga ag Battery Park City ar an 3 Iúil chun óráid a thabhairt
thar ceann an mhéara.
gríostar imreoirí le dul thar fóir
players are incited to go too far
Sa chéad áit
gríostar imreoirí le dul thar fóir ina n-iarrachtaí chun an bua a bhaint amach.
ag eitilt thar loch amach
leaving the country
agus tá an brabús ar fad
ag eitilt thar loch amach.
bhí sé thar cionn ar fad ar fad
it was absolutely brilliant
Sna seachtóidí
bhí sé thar cionn ar fad ar fad.
cara thar chairde ab ea Barra
Barra was a friend above friends
Mar
cara thar chairde ab ea Barra agus Gael thar Ghaeil.
thar lear
abroad
Bhí na cailíní seo
thar lear, i dtír dhifriúil, agus ní díol suntais a bhí ann dóibh go raibh teanga ar leith inti; ní raibh drogall ar bith orthu í a fhoghlaim ach oiread.
thar barr
great
Ach bhí siad
thar barr.
le longa agus iad ag dul thar bráid
to passing ships
Tagann teideal an leabhair ó na focail "*Skelligs calling*", a deireadh coimeádaithe theach solais oileán Sceilg Mhichíl
le longa agus iad ag dul thar bráid.
thar a bheith tábhachtach
extremely important
"
Tá ról
thar a bheith tábhachtach á imirt ag an BBC leis na cláracha atá á gcraoladh acu faoi láthair.
go ndeachaigh sé thar fóir
that he went too far
Shíl siad
go ndeachaigh sé thar fóir.
thar a bheith cráifeach
deeply religious
)
Tá an cur síos atá ag Maier ar an mhatriarc Rose, a bhí
thar a bheith cráifeach, an-chaolchúiseach, agus cé go mbaineann sé suaitheadh as an léitheoir uaireanta, is díol spéise an-mhór an méid atá ráite fúithi.
thar a ghualainn
over his shoulder
"Tá an t*Erectus* ina *cock-up*!" a d'fhreagair mo dhuine
thar a ghualainn agus é ag rith leis, mar a bheadh an ghaoth Mhárta, i dtreo Stáisiún na dTraenach.
thar a bheith bródúil
extremely proud
Tá mé
thar a bheith bródúil as an bhfoilseachán *A Selection of Irish Traditional Step Dances *le Micheál Ó Tiobraide - an chéad bhailiúchán de dhamhsaí aonair a foilsíodh riamh.
a oileadh thar lear
who were trained abroad
Cén obair a dhéantar san Áras anois ó lá go lá?
Tá an obair shealbhaithe Gaeilge ar bun againn anois ar feadh na bliana ar fad - bíonn cúrsaí seachtaine, cúrsaí coicíse agus cúrsaí deireadh seachtaine Gaeilge á reáchtáil againn do ghrúpaí éagsúla (mar shampla, mic léinn ó institiúidí éagsúla ar fud na tíre, daoine fásta as gach cearn den domhan, cigirí ón Roinn Oideachais agus Eolaíochta, múinteoirí
a oileadh thar lear, oibrithe ón bPost, foireann Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, éascaitheoirí ón Roinn Oideachais agus Eolaíochta, etc.
ach go mothaíonn tú thar barr ar fad
but that you feel really great
Níl dabht ar bith
ach go mothaíonn tú thar barr ar fad tar éis seisiúin ann - ar ndóigh is beag snámh a dhéanfas tú toisc nach féidir ach luí siar agus iarracht a dhéanamh gan é a shlogadh!
Is dócha gurb í Petra féin seoid turasóireachta na hIordáine.
agus mé ag tiomáint thar bráid
as I drive past
Is ceantar gránna é, ach bíonn miongháire ar mo bhéal i gcónaí
agus mé ag tiomáint thar bráid ar mhótarbhealach an M53 nuair a fheicim an fógra mór "Rossmore", agus smaoiním ar a mhacasamhail i nGleann Cholm Cille.
thar barr
excellent
Roghnaigh muid an fhoireann atá anois againn go han-chúramach; tá siad
thar barr agus d'fhéadfá iad a chur in áit ar bith.
thar do cheann
on your behalf
Ní gá a bheith i do shaineolaí ar an bpróiseas toghchánaíochta chun a thuiscint go bhfuil fadhbanna móra slándála ag baint le daoine eile a bheith ag caitheamh vótaí
thar do cheann.
bhunmhúinteoirí a oileadh thar lear
primary school teachers trained abroad
I rith an tsamhraidh, bíonn réimse leathan cúrsaí Gaeilge ann do dhaoine fásta, ina measc cúrsa ar leith do
bhunmhúinteoirí a oileadh thar lear.
thar cionn a pháirtí
on behalf of the party
Is toisc gur aithin ceannaire Fhine Gael Enda Kenny an méid seo gur mhol sé féin go ndéanfadh an Criminal Assets Bureau líomhain an Uasail McDowell a fhiosrú agus go ndearna sé é an-soiléir nach raibh an TD Michael Ring ag caint
thar cionn a pháirtí nuair a dúirt sé nár chóir do Fhine Gael diúltú amach as amach do chomhrialtas le Sinn Féin.
thar lear
abroad
Ach thug mo chúraimí stáit orm tréimhsí a chaitheamh ag obair go déanach san oíche sa bhaile agus tréimhsí eile a chaitheamh ag obair
thar lear.
thar barr
excellent
com)) go bhfuil sé "
thar barr i measc modhanna teagaisc an lae inniu" agus, cé nach n-aontódh gach aon duine leis an ráiteas sin, is cinnte go bhfuil a lán rudaí úsáideacha in EasyReader.
thar na blianta
over the years
Cé go raibh cuid acu faoi bhrú, measaim nach bhfuil an méid céanna stró i gceist i mBéal Feirste is atá atá thall i Londain, áit a raibh mé i mo chónaí ar feadh tamaill fhada agus ina ndearna mé obair shealadach anois is arís
thar na blianta.
thar a bheith sásta
very satisfied
Bhí gach duine
thar a bheith sásta mar nuair a cinneadh deireadh a chur le saol rásaíochta an chapaill, bhí ansin luach an-ard ar fad ar "sheirbhísí" síolraithe an chapaill chéanna.
téann siad thar fóir leis
they go overboard with it
Nílim ag rá go n-aontaím go hiomlán leis an ionannú sin a dhéanann cuid de na Seicigh sa lá atá inniu ann, mar uaireanta
téann siad thar fóir leis, ach is minic chomh maith atá an argóint cloiste agam go mbraitheann siad iad féin mar Cheiltigh níos mó ná dream ar bith eile, agus gur in aigne agus i gcultúr na gCeilteach a thagann siad ar a bhfíordhúchas.
gan trácht orthu siúd thar lear
not to mention those abroad
Is fíor nach raibh muid i láthair, ach ní raibh a fhios againne in Éirinn,
gan trácht orthu siúd thar lear, go raibh a leithéid de phlean ag dul ar aghaidh.
thar lear
abroad
AÓF: An dtéann sibh
thar lear go minic?
MNA: Téimid
thar lear timpeall sé huaire sa bhliain.
thar an tairseach isteach
over the threshold
Má tá léitheoir dílis ar bith de chuid *Beo Ar Éigean *amuigh ansin a bheadh sásta Balor bocht a ligean
thar an tairseach isteach, díreach le lóistín saor in aisce a thabhairt dó ar feadh cúpla mí, ní gá ach d'ainm agus do sheoladh a fhágáil le heagarthóir na liarlóige, Éamonn Ó Doornail, agus an chuid eile a fhágáil faoi féin.
murach na cuairteoirí as thar lear
if it wasn't for the foreign visitors
Olc is mar atá cúrsaí sna ceantair seo, bheadh siad i bhfad ní ba mheasa
murach na cuairteoirí as thar lear.
thar a gcumas
beyond their ability
Cad é tá an PSNI a dhéanamh? An bhfuil sé
thar a gcumas fáil amach cé atá ag cur na mbileog seo amach agus stop a chur leis.
cinneadh thar a bheith tábhachtach
an extremely important decision
"Dúirt mé leo, 'cad é an cineál teachtaireachta a thugann sin do phobal na Sé Chontae, nuair a ghlacann an Feidhmannas
cinneadh thar a bheith tábhachtach, go rialfaidh sibhse ina aghaidh? Cad é an cineal tús úr é sin?'" arsa Bríd.
Dhreap cuid de na daoine thar an sconsa slándála
some of the people climbed over the security fence
Dhreap cuid de na daoine thar an sconsa slándála a bhí thart ar an pháirc agus rinne na póilíní iarracht iad a ghabháil! Rith siad isteach ar an pháirc chun an cluiche a stopadh, rud a tharla faoi dheireadh mar gur thug na póilíní faoi deara go raibh fadhb ann.
tionchar thar na bearta
too great an influence
Deir siad go bhfuil an iomarca cumhachta ag comhlachtaí ar nós Microsoft agus McDonald's, agus go bhfuil dea-ainm agus dea-cháil Mheiriceá millte ag grúpa beag "*neocons*", nó fíorchoimeádaithe, atá á maoiniú ag na hollchorporáidí agus a bhfuil
tionchar thar na bearta acu ar pholasaithe an Tí Bháin.
ag cur a súile thar a cuid
expecting too much
Dúradh léi ag an am go raibh sí
ag cur a súile thar a cuid á cur féin chun tosaigh os comhair na léachtóirí mar sin agus go mb'fhearr di a cloigeann a choinneáil síos.
leis an imeacht thar fóir seo
for this going overboard
leac oighirice
liomóidlemon
ag diúlsucking
bodhairedeafness
béasamanners
gránnahorrible
cumhachtpower
mo leithéidsethe likes of me
docharharm
múrshower
caiteover
fás maithgood growth
ag feadaílwhistling
sáite amachstuck out
stróeffort
leidclue
bodhraithedeafened
gleonoise
oibleagáideachtobligingness
cothrom na Féinnefair play
dúnárasachreticent
cantalpetulance
aisteachasqueerness, strangeness
ar fheabhasexcellently
a chur as a riochtto distort
sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out
an iarraidh seothis time
coiscéimstep
filltefolded
muinchillesleeve
plaitbald patch
burlaí bána gruaigewhite trusses of hair
malaíbrows
ag sméideadh a chloiginnnodding his head
gach re soicindevery second second
in ard a chinnas loud as he could
ríforearm
clúmhachdown (on face)
smigchin
dallamullóg a chur ormto hoodwink me
nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him
ar feadh na síoraíochtafor an eternity
bearnagap
tuillteearned
meangadhsmile
clamhsáncomplaint
luaigh séhe mentioned
bréanfoul
tá fíorbhrón ormI'm really sorry
múiscnausea
slisínslice
chinn mé arI decided
a chur díomto give up
tioncharinfluence
á tochasbeing scratched
go gontaconcisely
eachtra gadaíochtatheft incident
trealamh lofarotten equipment
ag geonaílwhimpering
croitheadh uafásachterrible shaking
samhlaighimagine
a scáthhis shadow
leata chomh móropen so wide
macallaecho
boinnsoles
ag coisíochtpacing
ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps
óltachdrunk
dheasaighadjusted
mo bhaithisthe top of my head
luasc siarrocked backwards
sálaheels
glanbhearrthaclean-shaven
olldoirdbasses
bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details
ceann dúbáiltea double
bhain searradh asam féinI stretched myself
shéid séhe blew
á spreagadhencouraging him
á thionlacanaccompanying him
clingireachttinkling
cantaireachtchanting
grágaílcroaking, braying
dalltavery drunk
ag éalúescaping
go séimhgently
a chonúisyou useless person
an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly
bailigh leat mar singet lost then
mallachtaícurses
líomhaintíallegations
mhaslaigh éI insulted him
barántas gabhálaarrest warrant
ionchúiseamh poiblípublic prosecution
cillíncell
luaithreadáinashtrays
stóltastools
go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me
pleotafool
sciotaíl searbhasachsarcastic tittering
uirlisíinstruments
píopaí lonrachashining pipes
tiubhthick
tanaíthin
boghabow
sreangáinstrings
béicílyelling
búireachroaring
leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard
bródpride
uabhararrogance
i mbarr mo réimeat my peak
a admháilto admit
ní raibh neart agam airI couldn't help it
iomrascálaíwrestler
togha a
thar an idirlíon
over the Internet
Tar éis duit na grianghraif atá roghnaithe agat a sheoladh chucu
thar an idirlíon is féidir iad a íoc le cárta creidmheasa chun na híomhánna a chlóbhualadh duit agus a sheoladh ar ais sa phost chugat.
ag dul thar bráid
passing by
Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!*
Gluais • Glossary
á fhoilsiúbeing published
gnó turasóireachtatourism business
músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened
ailt nuachtáinnewspaper articles
faillcliff
seilbhpossession
contúirtídangers
bagairtíthreats
creathán fuachtaa cold shudder
fainicwarning
foláireamhnotice, warning
deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey
go fuarchúiseachindifferently
buillí croíheartbeats
anáil an tsonaisthe breath of happiness
seargthawithered
iachallcompulsion
fíricífacts
breacthawritten down
rianmark
d'aon ghnódeliberately
blúire páipéirpiece of paper
luaitementioned
tarraiceándrawer
stán síshe stared
imlíneoutline
scáilshadow
gortcultivated field
cruthanna dubhablack shapes
ag corraí go bogmoving gently
sceacha aitinnfurze bushes
céadfaísenses
ar tinneallon edge
doircheachtdarkness
ina glaicin her hand
leiceanncheek
á shlíocadhstroking it
pollairí a sróineher nostrils
b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them
istoícheat night
ina comhluadarin her company
folamhempty
dul i dtaithí arget used to
cuachta go clutharnestled comfortably
fál cosantaprotective fence
fothramnoise
gíoscáncreaking
ag tnúth lelooking forward to
brat teolaíwarm covering
an tsíorgheonaílthe continuous droning
ag dul thar bráidpassing by
cloig rabhaidhalarms
sianaílwhining
otharchairr ag scréachaílambulances screeching
pléascáinexplosives
gleo cogaíochtathe noise of war
ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood
éalúto escape
amhrasdoubt
easpa fuaimelack of noise
tranglamclutter
ina sámhchodladhsleeping soundly
cliotaráilclattering
macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep
pluidblanket
ag siosarnachrustling
a fallaing oícheher night gown
taobh leisbeside it
sciathánwing
dallógblind
duibheblackness
crónánhumming
leataopen
an bunalt údthat original article
carnánpile
béicscream
ag stánadh isteach uirthistaring in at her
ag faire uirthilooking at her
á slogadhswallowing her
spléachadhglance
sceonmharterrifying
trí choiscéimthree steps
scréachscream
rith sé léiit occured to her
cur síos ceartproper description
ag tochailt isteach intidigging into her
tanaíthin
camcrooked
go tostachsilently
ag fairelooking
ar diúitéon duty
Ag baint lán na súl aisti.
thar cionn
excellently
AÓF: D'éirigh
thar cionn leat i gcomórtaisí éagsúla amhránaíochta ó shin.
ag cur thar maoil leis na mílte ceap árasán
overflowing with thousands of apartment blocks
Tá PuDong
ag cur thar maoil leis na mílte ceap árasán anois: suanliosanna do mheitheal oibre an gheilleagair nua ocraigh.
thar a bheith suimiúil
extremely interesting
Chualamar léachtaí
thar a bheith suimiúil faoi ábhair éagsúla, mar shampla, tuismitheoirí ag tógáil clainne go dátheangach, acmhainní Gàidhlig d'fhoghlaimeoirí, tionscadal foclóra Gaeilge-Breatnais, srl.
thar aon cheo eile
above all else
Ach is ar rátaí úis a chuir an rialtas béim
thar aon cheo eile.
ag dul thar bráid
passing
Iad
ag dul thar bráid ag ardluas, agus píosa de mhála láimhe nó de chóta rocach i bhfastó sna doirse go minic.
ag cur thar maoil
overflowing
Ar ndóigh, níl an scéal baileach chomh simplí sin, mar fiú amháin dá mbeadh Ospidéal Thuama faoi lánseol tá gach seans ann go mbeadh an t-ospidéal i nGaillimh fós
ag cur thar maoil, mar gheall go bhfuil an t-éileamh chomh mór sin ann agus an freastal ar riachtanais chomh heasnamhach i láthair na huaire.
thar a bheith tábhachtach
extremely important
Measaim go bhfuil sé
thar a bheith tábhachtach taisteal síos faoin tír chun an cineál "institutionalisation" sin a sheachaint.
tá ag éirí thar cionn leis an gclár
the programme is a great success
I bhfianaise na bpáistí a chonaic mé i mBéal an Átha Mhóir,
tá ag éirí thar cionn leis an gclár - ba léir ar an lá go raibh siad ag baint ard-taitneamh as.
thar fóir
over the top
Gluais • Glossary
athinsintretelling
ar dhlúthchuid de theagasc na Súifeach iad tráthwhich were once an integral part of the Sufis' teachings
an iomarca tráchtatoo much traffic
ar bíson tenterhooks
sceitimínírapturous excitement
ar leathadhwide open
as mo shlíout of my way
a stumpa amadáinyou out-and-out fool
ar iasachton loan
is baolachI'm afraid
ag grágaílbraying
go frascopiously
thar fóirover the top
taibhreamhdream
brímeaning
i do dhúiseachtawake
cóisirparty
scata leaideannaa crowd of lads
óinseachfoolish woman
ag tagairt domsareferring to me
stuaicsullen appearance
ní nach ionadhnot surprisingly
truapity
murach na mnáif it wasn't for the women
Sall leis.
d'fholmhaigh sí thar bhallaí na cathrach é
she emptied it over the walls of the city
Fuair an bhean seo a corcán mór millteach a bhí lán d'anraith agus
d'fholmhaigh sí thar bhallaí na cathrach é ar na saighdiúirí bochta.
Thar cionn
excellent
Thar cionn ag plé leis na meáin agus tá a cholún féin aige in *Foinse*.
ag dul thar an cheasaí
going overboard/too far
Ba thur an fháilte a chuir sé roimh an chur agus an cúiteamh seo uilig agus sa deireadh, nuair a bhí sé ag baint deireadh dúile do chinneadh, agus nuair a mheas sé go raibh sí
ag dul thar an cheasaí, dúirt sé: "I ngeall ar Dhia, a Shiobhán, déan cinneadh.
thar a bheith docht
extremely rigid
“Mar shampla, i gcás Shinn Féin, an rud atá ann le cuid de na daoine atá ag plé leis ná go bhfuil meon
thar a bheith docht acu.
thar teorainn ar ais
back over the border
MÁNAS: Peaca a bheadh ann iad a chur ó dhoras, iad a chur
thar teorainn ar ais.
thar sáile
abroad
MOLLY: Tá sé ag dul
thar sáile?
DENIS: Ní hé.
thar fóir
overboard
Ná bí ag smaoineamh go ndeachaigh *Léargas *
thar fóir sa chlár an rinne siad.
thar a bheith foréigneacha
ultra-violent
Bhí a fhios ag English ar an toirt go bhféadfaí leabhar den scoth a scríobh faoi na carachtair iontacha Éireannacha seo, a gceangal leis an *Mafia*, agus a gcuid gníomhartha
thar a bheith foréigneacha.
thar a bheith docht
extremely rigid
Coinníollacha
thar a bheith docht iad seo.
alt thar a bheith suimiúil
an extremely interesting article
Tá
alt thar a bheith suimiúil sa *Field Day Review*, ar tháinig an chéad eagrán de amach ar na mallaibh.
thar ceann do mhuintire féin
on behalf of your own people
Is gradam pearsanta é agus cúis ónóra a bheith páirteach ann
thar ceann do mhuintire féin.
thar ceann
on behalf of
Bhronn Ciarán Ó Fearraigh, gasúr óg atá ag freastal ar an mheánrang, seic ar Sheán agus bhronn Treasa O’Connor,
thar ceann Fheis Ghlaschú, bronntanas air chomh maith.