a dtig linn ar fad a bheith bródúil aisti
that we can all be proud of
Caithfidh muid fanacht go dtí go bhfógrófar cé hé/hí an stiúrthóir nua le fáil amach cad é atá i ndán d'Áras Nua-Ealaíne na hÉireann amach anseo, ach tá McGonagle ag fágáil dánlainne ina dhiaidh
a dtig linn ar fad a bheith bródúil aisti.
go dtig cearr beag ar an bhuachaill
that the boy becomes a bit touched
Agus nach bí ag déanamh go n-éalaíonn an stócach ach an oiread, nó chítear dóibh
go dtig cearr beag ar an bhuachaill ag tús na ndéaga, gur cinéal ceamach go minic an glas-stócach, go mbíonn sé ar shiúl agus a ruball amuigh ar a thóin, nó a gheansaí siar aniar nó má tá cuma an cheamaigh amach air é taobh istigh amuigh fosta.
go dtig cearr beag ar an bhuachaill
that the boy becomes a bit touched
Agus nach bí ag déanamh go n-éalaíonn an stócach ach an oiread, nó chítear dóibh
go dtig cearr beag ar an bhuachaill ag tús na ndéaga, gur cinéal ceamach go minic an glas-stócach, go mbíonn sé ar shiúl agus a ruball amuigh ar a thóin, nó a gheansaí siar aniar nó má tá cuma an cheamaigh amach air é taobh istigh amuigh fosta.
Tháinig sé crua ar Chian
It was difficult for Cian
Tháinig sé crua ar Chian soc an chairr a fheiceáil, chan amháin a bheith ag caint ar chúlú thart an coirneál.
Má thagann an crú ar an tairne
when it comes to the test
Tá a fhios acu sin achan rud!"
"Nach Eorpaigh muid ar fad anois," a mhaígh an tEorpach Mór, Fat the Cóp, agus é ag iarraidh teacht i gcabhair ar na créatúirí cráite:"
Má thagann an crú ar an tairne déanfaidh muid cinnte go gcruthófar spás fá choinne nócha duine eile i ngoirt phrátaí na hAlban.
thar lá ar bith eile
of all days
Ní raibh fonn air a dhul i gcoinne a mháthar inniu
thar lá ar bith eile.
go dtiocfadh muid i dtír ar an airgead Eorpach
that we take advantage of European money
Ach an bhfuil sé ceart
go dtiocfadh muid i dtír ar an airgead Eorpach ar feadh i bhfad agus ansin go dtabharfadh muid droim láimhe don Eoraip mhéadaithe?
Tá argóint ann go ndéanann comhlachtaí Meiriceánacha airgead a infheistiú in Éirinn de bharr muid a bheith inár mbaill den Aontas Eorpach agus má dhiúltaíonn muid do Chonradh Nice go léireoidh sin easpa díograise agus go ndéanfar an t-airgead seo a infheistiú i bpostanna in Albain, Sasana agus oirthear na hEorpa.
Thar lá ar bith eile
of all the days
"
Thar lá ar bith eile," arsa Nóirín léi féin.
nach dtángthas ar a dhath dá bharr
where nothing was found as a result of it
An t-ollruathar ar oifigí Shinn Féin i Stormont,
nach dtángthas ar a dhath dá bharr; tógáil agus ceistiú státseirbhísigh mar dhallamullóg ("smokescreen" an focal a d'úsáid foinse shinsearach de chuid an PSNI féin!) le spiaire, nó *mole*, taobh istigh den IRA féin a chosaint; líomhaintí fá nascanna idir an IRA agus grúpaí sceimhlitheoireachta thar lear - tá daoine taobh amuigh den chlann phoblachtánach ag ceistiú bhunús na n-imeachtaí agus na líomhaintí seo.
ní thiocfadh leo aontú ar aird na gaoithe
they couldn't agree on which way the wind was blowing
An lá ab fhearr a bhí siad
ní thiocfadh leo aontú ar aird na gaoithe.
go dtiocfaidh maolú ar an bhagairt seo
that this threat will abate
Tá Cummiskey, mar aon le go leor daoine eile, ag súil
go dtiocfaidh maolú ar an bhagairt seo, sa dóigh is gur féidir leis an páistí ó Bhéal Feirste agus iad siúd atá ag tabhairt aire dóibh sult a bhaint as a n-am luachmhar le chéile.
is mó a thiocfaidh i dtír ar na margaí nua
who will take most advantage of the new markets
Ná cuireadh sé iontas ar aon duine más comhlachtaí Francacha agus Gearmánacha seachas cinn Bhriotanacha agus Éireannacha
is mó a thiocfaidh i dtír ar na margaí nua a osclóidh Próiseas Barcelona.
ar thángthas air le déanaí
recently discovered
Hatch (The Quantuck Lane Press) - cuntas beathaisnéise ón naoú haois déag
ar thángthas air le déanaí - ar thuras uafásach amháin den chineál seo.
a tháinig i gcomharbacht ar mo chomharba
who succeeded my successor
Nach breá do Noel (blíp-ing) Ó Díomá
a tháinig i gcomharbacht ar mo chomharba sa Roinn Éadóchais.
Nuair a tháinig GPS ar an bhfód
when GPS emerged
Srian
=======
Nuair a tháinig GPS ar an bhfód i dtosach, chuir an Roinn Cosanta sna Stáit Aontaithe srian ar an gcruinneas a bhí ar fáil go forleathan chun nach bhféadfadh airm eile é a úsáid.
Dá dtiocfadh an crú ar an tairne
if it came to the test
Dá dtiocfadh an crú ar an tairne, agus mura mbeadh a dhath ar bith eile agam le cur síos a dhéanamh air, thiocfadh liom amharc ar *Lá *lá ar bith den tseachtain agus bheadh an scéala gáifeach eisiach is úire agam faoi Mheánscoil Feirste.
an dtig brath ar bhrathadóir
can you depend on an informer
Ceist mhór:
an dtig brath ar bhrathadóir? Ní mhairfidh siad i bhfad gan aithint i dtábhairní na hÉireann gan crúsca ina nglaic acu agus gan iad bheith ag bladar go húdarasách fríd a gcuid tóineacha ar cheisteanna móra ár linne.
Tagann tocht goil ar Finucane
Finucane gets choked up
Tagann tocht goil ar Finucane nuair a chuimhníonn sé ar ghrianghraf de chara dá chuid, an Leifteanant Ray Murphy, ag siúl isteach sa smionagar agus sa toit, tar éis don chéad túr titim.
bhí sé thar cionn ar fad ar fad
it was absolutely brilliant
Sna seachtóidí
bhí sé thar cionn ar fad ar fad.
tháinig mé ar athchomhairle
I changed my mind
Chaith muid seal le chéile ag cuimhneamh siar ar na seanlaethanta agus
tháinig mé ar athchomhairle faoina shlí mhaireachtála tar éis dom bualadh leis aris.
má thagann méadú ar na rátaí úis
if the interest rates increase
Mar sin,
má thagann méadú ar na rátaí úis, titfidh geilleagar na tíre as a chéile.
ach go mothaíonn tú thar barr ar fad
but that you feel really great
Níl dabht ar bith
ach go mothaíonn tú thar barr ar fad tar éis seisiúin ann - ar ndóigh is beag snámh a dhéanfas tú toisc nach féidir ach luí siar agus iarracht a dhéanamh gan é a shlogadh!
Is dócha gurb í Petra féin seoid turasóireachta na hIordáine.
cé a thiocfaidh i gcomharbacht ar Bhertie
who will succeed Bertie
Comharba
=======
Is é an cheist mhór, dar ndóigh, ná
cé a thiocfaidh i gcomharbacht ar Bhertie má éiríonn sé as, nó mar is dóchaí, go dtugtar *push *dó.
a tháinig fán tairngreacht ar ball
which later came true
Lawrence, Ted Hughes, Dylan Thomas, Bob Dylan, Rimbaud, Mallarmé, Ungaretti, an t-aistriúchán, an mhatamaitic, an gréasán domhanda, Bill Gates, John Nash, deirfiúr Neitzsche, Bonnie Prince Charlie, Macpherson, Art Pepper, Prokofiev, JFK, *New Labour, the Bush family coup*, an tuar (
a tháinig fán tairngreacht ar ball) go rachadh clann George Herbert Walker Bush chun cogaidh le clann Saddam Hussein, tionscal an *Holocaust* sna Stáit Aontaithe, an Siónachas agus an tacaíocht a fuair sé ó na frith-Ghiúdaigh, an Phalaistín, Edward Said, an Chaismír, Tarik Ali, Pablo Escobar, tógáil beostoic i Meiriceá Theas, an tsíocanailís, an t-oideachas tríú leibhéal, Camembert, Conrad, Camilla Parker Bowles, Lady Gregory, Colm Tóibín, Paul Muldoon, Heaney, an Oxford *English Dictionary*, J.
a tháinig fán tairngreacht ar ball
which later came true
Lawrence, Ted Hughes, Dylan Thomas, Bob Dylan, Rimbaud, Mallarmé, Ungaretti, an t-aistriúchán, an mhatamaitic, an gréasán domhanda, Bill Gates, John Nash, deirfiúr Neitzsche, Bonnie Prince Charlie, Macpherson, Art Pepper, Prokofiev, JFK, *New Labour, the Bush family coup*, an tuar (
a tháinig fán tairngreacht ar ball) go rachadh clann George Herbert Walker Bush chun cogaidh le clann Saddam Hussein, tionscal an *Holocaust* sna Stáit Aontaithe, an Siónachas agus an tacaíocht a fuair sé ó na frith-Ghiúdaigh, an Phalaistín, Edward Said, an Chaismír, Tarik Ali, Pablo Escobar, tógáil beostoic i Meiriceá Theas, an tsíocanailís, an t-oideachas tríú leibhéal, Camembert, Conrad, Camilla Parker Bowles, Lady Gregory, Colm Tóibín, Paul Muldoon, Heaney, an Oxford *English Dictionary*, J.
a thagann salach ar
which contervenes
Léiríonn na pointí thuasluaite é seo agus anois tá plean acu "*landscaping*" a dhéanamh ar bharr Chnoc na Teamrach, rud
a thagann salach ar Choinbhinsiún Fhlórans, agus an mótarbhealach a thógáil atá i gcoinne Choinbhinsiún Valetta.
Tháinig siad i dtír ar an gceol traidisiúnta
they took advantage of the traditional music
Tháinig siad i dtír ar an gceol traidisiúnta agus chuireadar meascán i láthair an phobail le gach eisiúint.
tháinig siadsan ar an bhfód
they came into existence
An chéad ghrúpa, is dócha, ná Ceoltóirí Chualann agus
tháinig siadsan ar an bhfód ag deireadh na tréimhse seo.
A fhad ar shiúl ón áit seo agus a thig leat mo thabhairt
As far away from this place as you can take me
"
A fhad ar shiúl ón áit seo agus a thig leat mo thabhairt, a mhic," arsa Deirdre agus léim sí isteach.
thar teorainn ar ais
back over the border
MÁNAS: Peaca a bheadh ann iad a chur ó dhoras, iad a chur
thar teorainn ar ais.
Is ar éigean a thig leat an cosán a dhéanamh amach
you can barely make out the path
Is ar éigean a thig leat an cosán a dhéanamh amach tríd an abar agus an fásra.
Tá sé tar éis olc a chur ar dhaoine áirithe
he has rubbed some the wrong way
Tá sé tar éis olc a chur ar dhaoine áirithe, mar gheall ar gur Meiriceánach é agus ar chúiseanna eile.
a thagadh muid ar cuairt
when we used to come to visit
go leisciúillazily
ag fógairt ormcalling to me
bodhardeaf
go crostacrossly
ligthe ar cíosrented out
go hiondúilusually
ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health
neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things
seala period of time
tá airde ag teacht ionatyou've grown
a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit
an-mhochvery early
sciuirda quick dash, flying visit
leamhboring
mo náire thúshame on you
múineadhmanners
ón matalfrom the mantelpiece
pussulky expression
ná bac leisdon't bother with it
galpuff
go mífhoighdeachimpatiently
ar fánwandering
á ndóbeing burnt
rith sé léiit occured to her
sna sceachain the bushes
cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire
cuid an dreoilínthe wren's portion
an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .
Ó tháinig sé i gcomharbacht ar John Major
since he succeeded John Major
Dearcadh deimhnitheach
=======
Ó tháinig sé i gcomharbacht ar John Major i 1997, bhí dearcadh deimhnitheach ag Blair fá na féidearthachtaí a bhain le próiseas na síochána.
a thagadh muid ar cuairt
when we used to come to visit
go leisciúillazily
ag fógairt ormcalling to me
bodhardeaf
go crostacrossly
ligthe ar cíosrented out
go hiondúilusually
ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health
neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things
seala period of time
tá airde ag teacht ionatyou've grown
a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit
an-mhochvery early
sciuirda quick dash, flying visit
leamhboring
mo náire thúshame on you
múineadhmanners
ón matalfrom the mantelpiece
pussulky expression
ná bac leisdon't bother with it
galpuff
go mífhoighdeachimpatiently
ar fánwandering
á ndóbeing burnt
rith sé léiit occured to her
sna sceachain the bushes
cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire
cuid an dreoilínthe wren's portion
an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
No-one can accuse us of narrow-mindedness
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
dá dtiocfadh an crú ar an tairne
if the worst came to the worst
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
Tar éis na fualaingthe ar fad
after all the suffering
Tar éis na fualaingthe ar fad, tharla sé uilig arís fiche bliain ina dhiaidh sin.
dá dtiocfadh an crú ar an tairne
if the worst came to the worst
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
Tháinig ceo ar chuid súl Aoife
Aoife's eyes clouded over
Tháinig ceo ar chuid súl Aoife agus dúirt sí gan spriolladh: “Chím.
Tháinig an fógra seo aniar aduaidh ar chách.
This announcement caught everyone by surprise.
Tháinig an fógra seo aniar aduaidh ar chách.
tar éis neamhaird a bheith tugtha ar na fadhbanna acu
after they had ignored the problems
Tá daoine ann a déarfadh gur fheil cruinniú mar seo don rialtas feidearálach, go dtabharfadh sé le tuiscint don phobal go raibh rud éicint ar siúl acu
tar éis neamhaird a bheith tugtha ar na fadhbanna acu le deich mbliana.
ó tháinig sé ar an bhfód
since it came into existence
Ainneoin na gconstaicí leanúnacha agus na mbuillí atá buailte ar an stáisiún
ó tháinig sé ar an bhfód, tá forbairt ag teacht ar an tseirbhís chraolta i gcónaí, tá daoine nua á mealladh chuig an nGaeilge agus tá ardán á chur ar fáil do lucht labhartha na Gaeilge agus do thallann óg na cathrach.
thángthas ar fhianaise
evidence was found
Go luath ina dhiaidh sin,
thángthas ar fhianaise go raibh suíomh mainistreach ann.
go dtiocfaidh lag trá ar an gheilleagar
that the economy will slow down
Is de bharr sin atá eacnamaithe ag tuar
go dtiocfaidh lag trá ar an gheilleagar cé nach bhfuil éinne ag rá go dtarlóidh aon cheo go ró-thobann.
Cén fáth ar tháinig tú ar an gcinneadh sin?
Why did you reach that decision?
Cén fáth ar tháinig tú ar an gcinneadh sin? Agus cén fáth an oiread sin spéise agat sna hospidéil?
EO’B: Tá spéis agam in Ospidéal an Aonaigh toisc gurb é m’ospidéal áitiúil é agus tugadh aire mhaith do mo mhuintir i gcónaí ann uair ar bith go raibh orainn dul ann.
níor tháinig feabhas ar chúrsaí
things didn't improve
Beidh go leor daoine sásta gur Ultach atá ceaptha sa phost, mar gur beag aird a tugadh ar an taobh sin tíre go minic san am a chuaigh thart, agus
níor tháinig feabhas ar chúrsaí go dtí gur tháinig an Foras ar an fhód.
cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn
how this idea emerged
Antaine Ó Faracháin: A Dhónail, inis dom i dtosach
cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn.
le go dtiocfadh leo an locht a chur ar gach dream eile
so that they could blame every other group
Chuala mé daoine ag rá gur cuid de straitéis Shinn Féin é go mbeadh géarchéim ann
le go dtiocfadh leo an locht a chur ar gach dream eile.
agus ar an bhorradh a tháinig faoin gheilleagar
and the growth that occured in the economy
Cuimhneofar, áfach, ar an obair mhór a rinne sé ar son na síochána ó thuaidh
agus ar an bhorradh a tháinig faoin gheilleagar le linn a sheala mar Thaoiseach.
nach dtiocfar ar réiteach
that a solution won't be reached
Tá an t-aighneas idir feirmeoirí agus lucht siúil sléibhe imithe in olcas, mar shampla, de cheal aon chinneadh ón Aire, agus an chosúlacht ar an scéal
nach dtiocfar ar réiteach roimh an chéad olltoghchán eile.
tháinig mé ar a mhalairt tuairime
I changed my mind
Tar éis uair an chloig a chaitheamh le Natasha ina hoifig ar Shráid an Chaisleáin, in aice le Teampall Chríost i mBaile Átha Cliath, áfach,
tháinig mé ar a mhalairt tuairime.
ar éirigh thar barr leis
which was very successful
Gan mhoill ina dhiaidh sin, ceapadh é ina eagarthóir ar chlár nua nuachta, “Morning Ireland”, clár
ar éirigh thar barr leis ón tús.
nuair a thiocfadh an crú ar an tairne
when it came to the crunch
Níl an oiread sin de dhifríocht idir polasaithe an dá pháirtí agus
nuair a thiocfadh an crú ar an tairne bheadh sé solúbtha go leor.
nuair a tháinig sé i gcomharbacht ar Albert Reynolds
when he succeeded Albert Reynolds
Má tharlaíonn sé sin, seans go mbeadh drogall ar an cheannaire úr a bheith mar Thaoiseach láithreach faoi mar a bhí ar Bertie féin
nuair a tháinig sé i gcomharbacht ar Albert Reynolds.
go dtiocfaidís ar ais le móramh iomlán
that they would return with a total majority
B’fhéidir go bhfóirfeadh sé don cheannaire úr printíseacht a chur isteach agus bail a chur ar bhuneagar an pháirtí ar an tuiscint
go dtiocfaidís ar ais le móramh iomlán tar éis tréimhse ghairid a chaitheamh i mbun freasúra.
tagann Rónán ar sheamróg.
Rónán discovers a shamrock.
Níos déanaí, sa ghairdín,
tagann Rónán ar sheamróg.
go dtiocfaimid ar an tuairim
that we'll reached the opinion
Dornán beag clubanna
Ar aon nós, taobh amuigh den choimhlint shuarach úd thuas in Albain, is i Sasana atá an t-aicsean agus na cluichí iontacha! Ach, fan nóiméad, má dhéanaimid anailís ar an scéal, fiú ar leibhéal an-simplí ar fad, seans
go dtiocfaimid ar an tuairim nach bhfuil Príomhroinn Shasana chomh hiontach sin i ndáiríre.
ní thig le duine ar bith an taoide a stopadh.
no one can stop the tide.
Gan dabht, tá an saol i gcónaí ag athrú agus
ní thig le duine ar bith an taoide a stopadh.
gur tháinig athrú ar a ghlór
that his voice changed
D’aithin sí
gur tháinig athrú ar a ghlór nuair a bhí fearg air.
tagtar i dtír go minic ar dhaoine leochaileacha sna cláracha seo
vulnerable people are taken advantage of in these programmes
”
Gan amhras,
tagtar i dtír go minic ar dhaoine leochaileacha sna cláracha seo agus is in olcas atá siad ag dul – tá na bobanna a bhuailtear ar dhaoine ag éirí níos táirí agus níos gránna le gach sraith nua a chuirtear amach.
tháinig claochlú ar a ghnúis ghránna
his ugly face was transformed
Léim sé siar ón tine,
tháinig claochlú ar a ghnúis ghránna agus thosaigh sé ag tuar agus ag tairngreacht de réir mar a nochtadh rúin na bliana 2007 dó.
óna dtiocfadh leat ceirníní a fháil ar iasacht
from which you could borrow records
Bhain sé post amach mar leas-phríomhoide i scoil i mBaile Átha Cliath a raibh 1,000 páiste ann – ach ní raibh an ceol ar an churaclam!
“Nuair a tháinig mé go Baile Átha Cliath ar dtús bhí leabharlanna ann
óna dtiocfadh leat ceirníní a fháil ar iasacht agus fiú ag an am sin bhí go leor ceol traidisiúnta ón choigríoch ar fáil ar fadcheirnín agus bhí comhlachtaí ann ar nós Topic a chuir amach fadcheirníní de cheol na Bulgáire agus na hAfganastáine agus dá réir.
Tháinig an bheirt ar sheantaifeadtaí
they both discovered old recordings
Tháinig an bheirt ar sheantaifeadtaí le linn dóibh bheith ag obair ar shraith raidió de chuid RTÉ.
tháinig rath ar an oileán
the island thrived
Ansin sna meánaoiseanna,
tháinig rath ar an oileán faoi choimirce Thiarnaí na nÓileán, a rinne suíomh ollmhór oilithreachta de.
tháinig mé ar chlár faisnéise
I happened upon a documentary
Clár teilifíse
Agus mé ag preabfhéachaint ar an teilifís ar na mallaibh,
tháinig mé ar chlár faisnéise a bhí á chraoladh ag Arte, stáisiún a bhfuil clú agus cáil bainte amach aige as ardchaighdeán a chraoltóireachta.
tháinig biseach ar a shláinte
his health improved
Fuair sé aistriú go sciathán na Sealadach i mí na Bealtaine 1986 agus
tháinig biseach ar a shláinte ansin.
Tháinig Martin ar an saol i Chicago
Martin was born in Chicago
Tháinig Martin ar an saol i Chicago ach tógadh i Milwaukee é, áit a mbíonn féile ollmhór bhliantúil Éireannach ar siúl, an ceann is mó ar domhan b’fhéidir.
tagaim ar an bhfoinse uisce
I come on the water source
Tamall sula mbainim an mullach amach,
tagaim ar an bhfoinse uisce ar a dtugtar **Fuente Reniega **(Tobar an tSéanta).
níor thángthas ar láthair an dúin féin
the site of the fort itself wasn't discovered
Go deimhin,
níor thángthas ar láthair an dúin féin go dtí 1994! Anois, agus obair sheandálaíochta fós ag leanúint ar aghaidh, tá músaem tógtha ag na húdaráis ag taispeáint cuid den mhilliún (nó mar sin) iarsmaí a fuarthas i dtalamh ansin ó thosaigh an obair chaomhnaithe.
Thar cionn ar fad!
Absolutely great!
Thar cionn ar fad!
Tai FM: www.
Tháinig an-tocht ar Mhaighread,
Maighread became very emotional,
Tháinig an-tocht ar Mhaighread, mar shampla, nuair a d’fhiafraigh mé di cé a smaoinigh ar an choirm cheoil seo a reáchtáil.
an bhliain a tháinig mise ar an tsaol,
the year that I was born,
*So*,
an bhliain a tháinig mise ar an tsaol, chuaigh siadsan ar ais go Rann na Feirste.
ní thig liomsa é a dhéanamh le duine ar bith eile
I can't do it with anyone else
Sílim go bhfuil na guthanna iontach gar dá chéile agus tarlaíonn rud inteacht idir an bheirt againn;
ní thig liomsa é a dhéanamh le duine ar bith eile agus ní thig léise é a dhéanamh le duine ar bith eile ach oiread.
tar éis don tiománaí smacht a chailliúint ar an roth stiúrtha,
after the driver had lost control of the steering wheel,
Deirtear gur caitheadh as an veain é
tar éis don tiománaí smacht a chailliúint ar an roth stiúrtha, gur thuirling sé ar an mbóthar, go raibh sé fós beo nuair a tháinig an t-otharcharr, go raibh sé iontach cróga cé go raibh sé go mór i bpian ach gur shíothlaigh sé uainn agus talamh slán Ospidéal Shligigh sroichte aige.
tháinig rath ar an sráidbhaile
the village thrived
Ansin
tháinig rath ar an sráidbhaile agus d’éirigh sé rachmasach, go háirithe i ndiaidh don iarnród dul ansin in 1885.
tháinig mé ar chuid de dhírbheathaisnéisí Frame,
I found some of Frame's autobiographies,
Istigh i seansiopa leabhar,
tháinig mé ar chuid de dhírbheathaisnéisí Frame, úrscéal de chuid Keri Hulme, agus cúpla cnuasach gearrscéalta de chuid an scríbhneora Mhaoraigh Witi Ihimaera.
go dtig linn a chur in luí ar an lucht maoinithe
that we can convince the funders
“Measaim go bhfuil muid ag an chéim sin leis an chomhlacht teilifíse go bhfuil sé thar a bheith tábhachtach
go dtig linn a chur in luí ar an lucht maoinithe (An Ciste Craoltóireachta Gaeilge) go dtig linn an obair seo a dhéanamh in ainneoin mise bheith tinn.
má thagann an crú ar an tairne,
if it comes to the crunch,
(Ní ar an dóigh chéanna le Dáithí Lacha, má thuigeann sibh mé!) Agus mar fhocal scoir, agus
má thagann an crú ar an tairne, is féidir brath i gcónaí ar Lovely Labhrás Ó Murchú chun cúpla focal a rá i gcéad teanga na tíre.
thángthas ar sheilide tearc,
a rare snail was discovered,
Seo sampla amháin den fhaillí:
thángthas ar sheilide tearc, *Vertigo Angustior*, sna dumhcha i mBá Ghlinne sa bhliain 2000.
thar barr ar fad.
really excellent.
Mar sin thug mé trí mhí in Institiúid Teanga Morehampton ar Shráid Liam Theas agus ansin bhog mé go dtí an Language Centre of Ireland ar Shráid Chill Dara, scoil atá
thar barr ar fad.
a tháinig i dtír ar an éileamh seo
to take advantage of this demand
Ba iad na meáin chumarsáide ba thúisce
a tháinig i dtír ar an éileamh seo agus is nós coitianta anois é leathanaigh phearsanta agus blaganna a chumadh.
ar gach as ar tháinig siad
everything from which they came
Ach ní hionann sin is a rá go gcaithfidh dream ar bith dearmad a dhéanamh
ar gach as ar tháinig siad le go mbeidh rath orthu.
Go tobann tagaim ar chordaí
suddenly I discover chords
Go tobann tagaim ar chordaí atá beagán ar nós chordaí na mbannaí Cradle of Filth agus Slipknot.
tháinig an crú ar an tairne
things came to the crunch
”
Cuireadh chuile rud ar ceal agus, dar le hIrial,
tháinig an crú ar an tairne sa chomhlacht mar go raibh siad ag brath go huile is go hiomlán ar chláracha spóirt ag an am.
a thagann ar ais chun cuimhne dóibh
but which comes back to memory
AÓF: Deir ceoltóirí go minic freisin go spreagann ceoltóirí eile iad le tiúin faoi leith a sheinm – tiúin, b'fhéidir, nach bhfuil seinnte acu le fada ach
a thagann ar ais chun cuimhne dóibh nuair a bhuaileann siad le ceoltóir ar leith.
ch dtiocfaidh sí ar mhalairt intinne
that she won't change her mind
Tá sé ráite arís is arís eile aici na
ch dtiocfaidh sí ar mhalairt intinne faoina ciorclán conspóideach, ainneoin nach léir go bhfuil aon fhianaise eolaíoch aici a thacaíonn lena cinneadh.
Tháinig an crú ar an tairne
things came to a head, the worst came to the worst
Tháinig an crú ar an tairne i mí na Samhna 2005 nuair a d’eisigh Michael D.
ar thángthas air
which was reached
Ba é an comhdhearcadh, dar le Myers,
ar thángthas air sa tír seo maidir leis an dóigh a ndéanfaí an comóradh a láimhseáil ná go ndéanfaí é a cheiliúradh agus go mbronnfaí stádas an laoich orthu siúd a bhí ina bhun.
agus is ar éigean a tháinig sí slán.
she just about came out of it safely
Chuaigh sí sa seans
agus is ar éigean a tháinig sí slán.
Tháinig feabhas thar cuimse ar a chuid seinnte
His playing improved massively
Tháinig feabhas thar cuimse ar a chuid seinnte le linn dó a bheith ann.
a tháinig an ceathrú leanbh dá cuid ar an saol.
her fourth child was born
Nuair a cuireadh den bhád í, ba ar thalamh Phort Láirge a leag sí a cos agus ba in ospidéal na cathrach sin
a tháinig an ceathrú leanbh dá cuid ar an saol.
ar an oileán as ar tháinig sé.
on the island from whence he came
Sa dán seo, tá Ó Direáin ag lorg faoisimh – tá sé ag iarraidh a bheith ar ais
ar an oileán as ar tháinig sé.
tháinig athrú ar rialtas na hAstráile
the government of Australia changed
Tá an t-olltoghchán thart, na vótaí comhairthe agus, mar a bhíothas ag súil leis,
tháinig athrú ar rialtas na hAstráile den chéad uair ón mbliain 1996.
tháinig sí ar inimirce
she immigrated
Julia Gillard is ainm di – agus is Ceilteach í! Rugadh í sa Bhreatain Bheag sa bhliain 1961, agus
tháinig sí ar inimirce chun na hAstráile lena tuismitheoirí agus í ceithre bliana d’aois.
ag caoineadh na laethanta nach dtiocfadh ar ais:
lamenting the days that won't come back
Bhí sé
ag caoineadh na laethanta nach dtiocfadh ar ais:
‘Cad a dhéanfaimid feasta gan snaoisín?’
Tá amhras anois faoi lucht lúthchleasa an domhain
Nach n-úsáideann a gcloigeann faoi steroids, ochón.
nuair a thagann an crú ar an tairne,
when the worst comes to the worst
Baineann an anailís a rinneadh sa tuarascáil seo le croí na faidhbe –
nuair a thagann an crú ar an tairne, is léir nach bhfuil mórán dóchais i ndán don Ghaeilge mar theanga phobail más rud é nach bhfuil an teanga á húsáid mar theanga theaghlaigh ar bhonn laethúil.
nuair a tháinig sé ar chos daonna
when he came accross a human foot
Agus baineadh preab eile as cartlannaí an Warhol Museum, áit a bhfuil na boscaí á gcoimeád,
nuair a tháinig sé ar chos daonna i mbosca amháin agus í seargtha.
tig leis go fóill aird a tharraingt ar a shaothar,
he can still draw attention to his work
Éiríonn le Warhol fiosracht daoine a mhúscailt agus
tig leis go fóill aird a tharraingt ar a shaothar, fiú agus é féin sínte i dtaisceadán de chineál eile.
Tar éis gur theip ar thionscal na cruaiche,
after the steel industry failed,
Tar éis gur theip ar thionscal na cruaiche, ní raibh sé chomh héasca dóibh bogadh amach ó na cathracha.