Gearr ig
Imagine that, that's a surprise
"
Gearr ig," arsa Cian leis féin.
Chuirfeadh sé lán a chraicinn d'iontas ar Chian
it would really amaze/surprise Ciarán
Chuirfeadh sé lán a chraicinn d'iontas ar Chian dá gcuirfeadh Fiachra lá suime i gcúrsaí éadaigh nó faisin.
alltacht
surprise, shock
Ní fhaca Nuala an leabhar go dtí díreach roimh an seoladh agus chuir an clúdach bándearg
alltacht cheart uirthi.
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm
it wouldn't surprise me
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm dul chuig preasócáid i mBanc Ceannais na Eorpa anseo i Frankfurt ceann de na laethanta seo agus fógra a fheiscint ag an doras: "Fáilte roimh ghnó trí Ghaeilge! "
*Is as Cathair Chorcaí Stiofán Ó Foghlú.
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm
it wouldn't surprise me
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm dul chuig preasócáid i mBanc Ceannais na Eorpa anseo i Frankfurt ceann de na laethanta seo agus fógra a fheiscint ag an doras: "Fáilte roimh ghnó trí Ghaeilge! "
*Is as Cathair Chorcaí Stiofán Ó Foghlú.
Ba chúis iontais é
it would be surprising
Ba chúis iontais é ar ndóigh mura mbeadh rian éigin fágtha ar an teanga dhúchasach ag an tionchar sin.
iontas
surprise
"Chuir sé
iontas orm agus chuir sé bród orm go mbeadh an oiread sin ráchairte ar a mhacasamhail thall i Meiriceá.
iontas
surprise
)(#comortas) Chuig an gComórtas
Beo!: An gcuireann sé
iontas ar dhaoine in Éirinn go bhfuil Gaeilge chomh maith sin agat?
Alex Hijmans: Cuireann.
hionsaí sceimhlitheoireachta gan choinne
surprise terrorist attack
Níl an Plean Náisiúnta Éigeandála in ann déileáil le
hionsaí sceimhlitheoireachta gan choinne ar an tír seo.
Cúis iontais
a surprise
Cúis iontais, ag cur san áireamh go raibh an traidisiún ann i bhfad siar ar thaobh a mháthar a bheith gníomhach sna Fíníní agus san IRA.
ná cuireadh sé iontas ar dhuine ar bith
let it not surprise anyone
Ach
ná cuireadh sé iontas ar dhuine ar bith más é 2003 an bhliain a osclóidh iallacha a bhróga agus a mbainfear tuisle as.
alltacht
surprise
Ainneoin seo is uile, chuir an t-eolas a tháinig amach i gclár de chuid an BBC faoi ionsaithe a rinne an tAthair Fortune ar pháistí i ndeoise Fhearna
alltacht agus uafás ar go leor.
ábhar iontais
a source of surprise
Bhí sé mar
ábhar iontais do go leor daoine go ndearnadh faillí iomlán sa Ghaeilge nuair a bhíothas ag forbairt cheantar Bharra an Teampaill i lár chathair Bhaile Átha Cliath.
Ná cuireadh sé iontas ar aon duine
let it not surprise anyone
Ná cuireadh sé iontas ar aon duine más comhlachtaí Francacha agus Gearmánacha seachas cinn Bhriotanacha agus Éireannacha is mó a thiocfaidh i dtír ar na margaí nua a osclóidh Próiseas Barcelona.
iontas
surprise
Chuir sé
iontas ar mhórán de mhuintir na Spáinne agus ar dhaoine ar fud an domhain cé chomh láidir is a bhí Jose María Aznar, Príomh-Aire na Spáinne, ar son an chogaidh san Iaráic agus cé chomh cairdiúil is a bhí sé le George Bush agus le Tony Blair.
bheadh an-iontas orm
I'd be greatly surprised
Ach
bheadh an-iontas orm muna raibh lámh éigin acu ann óir is dóibh siúd is mó a chuaigh sé chun sochair.
ionadh
surprise
Deirtear nach mbíonn an bua ag an duine uasal lách ariamh nó, mar a deirtear sa Bhéarla, "nice guys don't win"! Tá cuma nath cainte Meiriceánach air sin agus ní chuirfeadh sé
ionadh orm má tháinig an ráiteas céanna anall thar aigéan chugainn am éigin sna blianta atá thart.
iontas
surprise
Chuir mé ceist ar an chomhairleoir Kiron Reid (Lib Dem), atá ina bhall den Police Authority, faoi na figiúirí seo agus dúirt sé liom go raibh
iontas air fúthu: "Creamfields is one of the biggest dance music events in the country, and attracts thousands of young people to Liverpool every summer.
iontas
surprise
Is cinnte nach gcuirfidh na torthaí
iontas orthu siúd atá eolach ar cheist na Gaeilge sa Ghaeltacht nó lasmuigh di.
iontas
surprise
Bhí
iontas agus fearg orainn faoi seo mar go raibh a fhios againn go mbrisfí muidne as ár bpost dá mba rud é go raibh mí-iompar mór mar seo curtha inár leith.
ionadh
surprise
Smaoinigh an t-
ionadh a bhí orm nuair a bhuail mé le daoine a bhí ag casaoid faoin mhí-ádh a bhí orthu gur chuir Dia i bhfad rófhada ó thuaidh iad, in ionad iad a lonnú in aice le farraigí teo na Gréige!
Ar feadh dhá mhí, bhain mé taitneamh as an fháilte a chuir teaghlaigh Éireannacha romham agus mé ag dul timpeall na Gaeltachta - i dtigh Johnnie Sheáin Jack san Aird Thiar, Conamara, mar shampla; i dtigh Shéamais Uí Choirbín i gCois Cladaigh, An Bun Beag, Co.
iontas
surprise, wonder
Tá stíl shuntasach ag Iglesia agus úsáideann sí foinsí éagsúla mar an litríocht, an saol uirbeach agus fás orgánach chun timpeallachtaí a chruthú a bhaineann stangadh asat amanna agus a chuireann
iontas ort in amanna eile.
iontas na n-iontas
surprise surprise
Tá lucht an tionscail fháilteachais ag rá go gcaillfear vótaí agus postanna má ghlactar an chéim radacach seo ach,
iontas na n-iontas, tá na polaiteoirí ag seasamh le chéile chun sláinte thromlach an phobail a chosaint.
ionadh
surprise
Ba mhór an t-
ionadh agus an lúchair a tháinig orm nuair a chonaic mé go raibh rang Gaeilge ar siúl i mo chathair féin, i dTeach na hÉireann, ionad cultúrtha atá suite ar imeall páirce poiblí darb ainm Balboa Park.
ionadh an domhain
great surprise
Tháinig sé trasna ar Eoin, agus d'fhreagair seisean an cheist; bhí
ionadh an domhain ar an mbeirt acu, agus is mar sin a tharla an chéad teagmháil.
cuireann sé ionadh orthu
it surprises them
De ghnáth, áfach, tagann sí ar ais agus
cuireann sé ionadh orthu chomh tapa is a tharlaíonn sé sin, agus an chraic a bhaineann leis an teanga.
iontas na n-iontas
surprise surprise
Isteach leis sa bheár, agus
iontas na n-iontas, ní raibh ach thart ar ocht míle go leith duine ann! Bhí spás trí troithe cearnach den urlár nach raibh duine ar bith ina sheasamh nó ina luí air! Níos amhrasaí fós, chonaic sé dhá thábla nach raibh leathamadáin inteacht in airde orthu, ag pocléimnigh thart ar nós tarbh ar dáir.
iontas an domhain
great surprise
Thug sé cuairt ar amhránaí aosta de chuid an oileáin, Séamas Ó Mianáin, i 1984 agus chuir sé
iontas an domhain air an stór ollmhór amhrán a bhí aige.
iontas
surprise
Nuair a fhiafraím de an mbraitheann sé go bhfuil na caighdeáin acadúla agus caighdeán na Gaeilge tar éis dul in olcas ó chuaigh seisean i mbun oibre mar léachtóir, cuireann a fhreagra
iontas orm.
geit a bhaint asainn
surprise us
Na criticeoirí, na polaiteoirí agus an pobal scoilte ar an cheist seo: an taispeántas fiúntach ealaíne é seo nó an sorcas faiseanta é? An bhfuil rud ar bith fágtha le rá ag an ealaín chomhaimseartha? An gcaithfidh an ealaín
geit a bhaint asainn nó déistin a chur orainn chun ár n-aird a tharraingt?
Tá an criticeoir agus láithreoir ealaíne Matthew Collings den tuairim go bhfuil an ealaín chomhaimseartha seafóideach.
ionadh
surprise
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
iontas
surprise
Agus ní haon
iontas é go bhfuil siad sásta mar tá figiúir de €38 milliúin á thabhairt mar chostas an tionscadail.
ná cuireadh sé iontas ar aon duine
let it surprise no-one
Cibé bealach a tharlóidh sé,
ná cuireadh sé iontas ar aon duine má bhíonn an seachtú ceannaire ag Fianna Fáil faoin am seo an bhliain seo chugainn.
iontas
surprise
Chuaigh mé ann Domhnach amháin i mí Eanáir, agus cuireadh
iontas orm go raibh sé oscailte agus an fear cúraim, atá an-eolach ar an áit, i láthair.
ionadh
surprise
Is saineolaithe muid ar fad sna cúrsaí seo agus is breá linn ár dtuairim féin a nochtadh (baineann Des Cahill an-mhíleáiste as seo ar "Sportscall"!)
"Fadhbanna" Manchester United
=======
Ar an taobh eile den scéal, cuireann sé
ionadh orm féin uaireanta cé chomh corraithe is a bhíonn daoine uaireanta agus ábhair spóirt faoi chaibidil acu.
ionadh
surprise
Ní haon
ionadh é nach mbíonn mórán d'aga ag Tadhg do chaitheamh aimsire.
iontas
surprise
Nuair a d'fhógair Gibson go raibh sé i gceist aige an scannán seo a dhéanamh agus go mbeadh sé in Aramais (teanga ársa na Palaistíne) agus i Laidin, agus fotheidil i mBéarla leis, leiríodh
iontas agus sceipteachas sna meáin chumarsáide.
iontas na n-iontas
surprise surprise
Ach,
iontas na n-iontas, bhí an lá ag José Luis Rodríguez Zapatero, an t-iarrthóir ón Partido Socialista (an Páirtí Sóisialach).
ionadh
surprise
Faightear *penzion* cuí chuige sin in áit iargúlta i Moravia (cúige inar fearr leo i bhfad an fíon áitiúil seachas *pivo* (beoir), eolas a chuireann
ionadh ar dhaoine).
iontais
surprise
Ní cúis
iontais ar bith a bhí ann, mar sin, gur chuir sé fáilte chroíúil romham nuair a bhuail mé isteach chuig a oifig i gColáiste Phádraig, Droim Conrach ag deireadh na míosa seo caite chun agallamh a chur air.
ná cuirfeadh sé iontas ar aon duine
let no-one be surprised
Ainneoin go bhfuil sé féin tar éis a rá go leor uaireanta nach bhfuil spéis aige sa phost,
ná cuirfeadh sé iontas ar aon duine más é an Taoiseach, agus ní an tUasal Brady, a bheidh ag tabhairt aghaidhe ar an Eoraip i Meitheamh 2004.
iontas
surprise
Chuir sé
iontas ar Juan go mbeadh rósanna ag fás i lár an gheimhridh ar bharr cnoic, ach bhí, agus thug sé leis iad chuig an Easpag ina fhallaing.
iontas
surprise
Ba é an píosa criostail is mó a tharraing caint agus aird an phobail orthu, agus ní h
iontas ar bith é sin.
an-iontas
great surprise
Ansin, fuair mé albam le hAltan agus chuir sé
an-iontas orm (agus cuireann sé fós) an tslí ina raibh na ceoltóirí seo as Dún na nGall ag oscailt dhoras na Gaeilge agus na hÉireann do dhaoine ar fud an domhain.
iontas na n-iontas
surprise surprise
Oíche amháin bhuail mé le mo chara i dteach tábhairne Éireannach le haghaidh dí agus,
iontas na n-iontas, thug muid faoi deara fógra ar an mballa faoi ranganna Gaeilge san *Escuela Oficial de Idiomas *(Scoil na dTeangacha) sa chathair sin.
iontas
surprise
Beidh
iontas ar dhaoine ceol a chloisteáil ó na hoirfidigh seo agus é ar chaighdeán an lae inniu.
iontas
surprise
An rud a chuireann
iontas uirthi ná chomh hoilte is atá go leor dá cuid scoláirí.
Ná cuireadh sé iontas ar aon duine
let it not surprise anyone
Ná cuireadh sé iontas ar aon duine má bhaineann foireann Stephens úsáid as an mBinse Fiosraithe is déanaí in Éirinn leis an salachar go léir atá nochtaithe acu ar Arm na Breataine a thaispeáint don saol mór, agus tá go leor fós le theacht.
Ionadh
surprise
Ionadh.
alltacht
surprise, great fear
Cinnte, cuirfidh *entente cordiale *idir an bheirt cheannairí
alltacht ar chuid dá lucht leanúna, ach tá oiread sin smachta acu - Paisley ar an DUP, ainneoin na troda a bheas ann a oidhreacht a chaomhnú i ndiaidh dó an saol seo nó a shaol polaitiúil a fhágáil, cibé a thagann ar tús; agus Adams/McGuinness (ainneoin na n-easaontóirí) - gur féidir leo tromlach mór a lucht leanúna a thabhairt leo.
iontas
surprise
Cén sórt saoirse é sin?
Faigheann níos mó ná 13,000 duine bás mar gheall ar chaitheamh tobac in Albain gach bliain - sin 25% den líon iomlán básanna - agus ní raibh
iontas orm, mar sin, nuair a vótáil an Pharlaimint i nDún Éideann le cosc a chur ar an tobac i mí na Samhna.
iontas na n-iontas
surprise surprise
" *Agus,
iontas na n-iontas, in ainneoin dhrochthorthaí na dtoghchán áitiúil, de réir pobalmheasa a foilsíodh mí ó shin tá sásamh an phobail leis an rialtas seo níos airde ná riamh.
lá iontais
surprise
Níor chuir sé
lá iontais ar dhuine ar bith a raibh aithne aige ar Eamon J.
iontas
surprise
Más féidir leat teangacha eile a labhairt i Méiriceá, cuireann sé sin
iontas go minic ar mhórán daoine - agus
iontas an domhain más í an Ghaeilge ceann amháin acu.
ionadh
surprise
Bhí
ionadh orm.
tháinig na ceisteanna seo aniar aduaidh orm
these questions caught me by surprise
Tuigim níos fearr anois, ach ag an am sin
tháinig na ceisteanna seo aniar aduaidh orm.
alltacht ina ghnúis
surprise on his face
*Aniar *leis de phreab agus an phléasc fós ag goin na gcluas aige: “Cé a bhuail rap mar sin ar an doras?” a fhiafraíonn sé, agus
alltacht ina ghnúis, “Agus arbh é doras na gaoithe nó doras an fhoscaidh?”
Léaráid: Seán Ó Domhnaill ((www.
ionadh
surprise
Bhí
ionadh orm.
tháinig na ceisteanna seo aniar aduaidh orm
these questions caught me by surprise
Tuigim níos fearr anois, ach ag an am sin
tháinig na ceisteanna seo aniar aduaidh orm.
iontas
surprise
A lán bád
=======
Amuigh ar an fharraige, bhí
iontas ar Jim an méid sin bád a fheiceáil ar gach taobh, iad uilig ar an bhealach go dtí an Normainn.
Iontas na n-iontas
surprise, surprise
“
Iontas na n-iontas!” a dúirt Balor an Bhéil Bhinn.
Iontas na n-iontas
surprise, surprise
“
Iontas na n-iontas!” a dúirt Balor an Bhéil Bhinn.
iontas
surprise, wonder
Chuir sí canúint na háite uirthi féin le h
iontas a chur ar Mháire an tSiopa ach níor thug Máire an tSiopa faoi deara é.
iontas
surprise
Níor cheart go gcuirfeadh sé seo aon
iontas orainn.
alltacht
surprise
Ach ba é tuarascáil an Ghiúistís Lynch, a foilsíodh an samhradh dár gcionn, is mó a chuir
alltacht ar dhaoine.
iontas
surprise, wonder
Chuir sí canúint na háite uirthi féin le h
iontas a chur ar Mháire an tSiopa ach níor thug Máire an tSiopa faoi deara é.
iontas
surprise
“Bhí
iontas orm,” a deir sé, “an-
iontas.
tháinig sé aniar aduaidh orm
it caught me by surprise
Ach cinnte,
tháinig sé aniar aduaidh orm; ní raibh aon súil agam leis.
iontas
surprise
Chaill mé an dúil le suim a chur iontu agus, dá thairbhe sin, níl
iontas ar bith sa tsaol domh níos mó… Cad chuige a gcuimhneoinn ar rudaí neamhiontacha?
I mo sheasamh ar bharr na mbeann domh inné, nó an lá fá dheireadh, ní cuimhin liom cá huair, ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceach ar na carraigeacha thíos, gan éifeacht, tháinig sé i mo cheann nach raibh
iontas ar bith in seo domh, nach raibh substaint ar bith ann.
iontas
surprise
Cuireann sé
iontas orm chomh míchothrom is atá scéal leoin Enkosini.
iontas
surprise
Mar iriseoir, an gcuireann sé
iontas air go dtig le rialtais “an bhréag mhór” a inse arís agus arís eile agus a laghad sin freagairte bheith ann?
“Cinnte, agus cuireann sé alltacht orm,” ar sé, “ach mothaím, agus daoine ag dul in aois, go gcroitheann siad a gceann níos mó agus níos mó, mar a rinne mo mháthair agus m’athair, nuair a fheiceann siad a bhfuil ag titim amach.
iontas na n-iontas
surprise surprise
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
iontas
surprise
Chuir an tírín seo, faoi cheilt taobh thiar de theorainn na hIodáile,
iontas orainn ar fad.
iontas
surprise
Níor chuir sé
iontas ar aon duine gurb é Sinn Féin an t-aon pháirtí amháin a bhí i bhfách le gearradh siar ar líon na gcomhairlí áitiúla ó 26 go 7 – seachas Francie Molloy, ar ndóigh.
iontas
surprise
Cuireadh
iontas orm le déanaí nuair a chonaic mé fógra lánleathanaigh sa New York Times ina raibh pictiúirí de Richard Nixon agus George Bush taobh le taobh.
Cúis iontais
a cause of surprise
Cúis iontais dom é tar éis cúpla bliain go rabhas in ann nathanna beaga comhrá a thuiscint ó am go chéile.
cúis iontais
reason to be surprised
Is rud íorónta é go bhfuil an-difríocht idir an córas seo agus an ceann a gealladh in 2005 – íorónta, cinnte, ach b’fhéidir nach
cúis iontais é.
iontas na n-iontas
surprise surprise
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
cúis iontais
reason to be surprised
”
Cainteoir dúchais as Dún na nGall
=======
Is dócha nach
cúis iontais é go bhfuil Éilís chomh dílis sin don Ghaeilge; ba chainteoir dúchais as Gleann Bhairr, Gaeltacht bheag i dtuaisceart Dhún na nGall, é a hathair agus fuair sí a cuid scolaíochta ar fad trí Ghaeilge.
an-iontas
great surprise
Chuir sé
an-iontas uirthi go léireodh dream i Sasana spéis in úrscéal a bhí suite sa Ghaeltacht.
ionadh
surprise
Ní cóir go mbeadh
ionadh ar aon duine faoi sin mar tá faillí déanta leis na blianta fada ag rialtas i ndiaidh rialtais sa bpobal lárchathrach agus toradh an neamairt sin le feiceáil le breis agus scór bliain i bhfoirm dháileadh agus úsáid drugaí mídhleathacha, coireachta agus fadhbanna eile sóisialta.
iontas
surprise
Ar an stáitse agus seo ar siúl, bhraitheas go raibh linn (bhí muinín agus téagar ag baint linn nach mbíodh againn roimhe seo) agus nuair a tháinig nóiméad Liam bhíos cinnte go gcuirfeadh a sheinnt
iontas ar na moltóirí agus go mbéarfaimis an chraobh linn.
iontas
surprise
Cuireann an teanga
iontas orm gach lá agus tá sí ag saibhriú m’intinne go mór.
cúis iontais
reason to be surprised
Ní
cúis iontais é go bhfuil cúpla difríocht mhór idir paisinéirí agus lasta! An ceann is soiléire ná go bhfilleann formhór na bpaisinéirí ar ais abhaile ar ball (téann duine go dtí an oifig ar maidin agus ar ais abhaile tráthnóna, nó téann sé go Marbella ar feadh seachtaine agus filleann sé ar ais ina dhiaidh sin) ach ní fhilleann an chuid is mó den lasta ar ais.
a chuir fíorionadh uirthi
which really surprised her
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
rud a chuir an-iontas ar mo mhuintir
which really surprised my parents
Níor chuir mé isteach ar aon chúrsaí coláiste ar chor ar bith,
rud a chuir an-iontas ar mo mhuintir! Cheap mé gur cur amú ama a bheadh ann an oiread sin ama a infheistiú i rud éicint nuair nach raibh a fhios agam an raibh tú ag iarraidh é a dhéanamh.
iontas na n-iontas
surprise, surprise
“Thosaigh siad an stáisiún teilifíse,
iontas na n-iontas, agus fuair mé nóta uathu ag rá go raibh siad ag déanamh trialacha scáileáin le haghaidh cúrsaí teilifíse.
ionadh
surprise
Ní
ionadh a bhródúla atá muintir na hollscoile as seo.
ionadh
surprise
Is dócha go raibh seisear againn sa seomra –
ionadh orainn uilig faoi dhraíocht an phíosa.
iontas
surprise
Agus mé ag breathnú orthu agus ar an bhfarraige a bhí taobh thiar díobh, smaoinigh mé le h
iontas gurbh é Nua-Eabhrac an chéad stop eile.
an t-ábhar iontais is mó
the greatest surprise
Ba chuaranfa de chatagóir a cúig é, an cineál is measa, agus is é
an t-ábhar iontais is mó nár maraíodh aon duine is nach raibh aon duine gortaithe go dona.
iontas
surprise
Bhí
iontas air nuair a d’inis mé dó nach raibh cead isteach agam fós ón Roinn Gnóthaí Baile.
ionadh
surprise
Ní
ionadh a bhródúla atá muintir na hollscoile as seo.
an t-ábhar iontais is mó
the greatest surprise
Ba chuaranfa de chatagóir a cúig é, an cineál is measa, agus is é
an t-ábhar iontais is mó nár maraíodh aon duine is nach raibh aon duine gortaithe go dona.
alltacht
surprise
Samhlaigh, mar sin, an
alltacht a bheadh orthu dá dtiocfadh sé chun solais i gceann scór bliain nár tugadh na marcanna breise úd dóibh ar chor ar bith.
ionadh
surprise
Má bhí titim amach idir é agus Martin Galvin de chuid Noraid, ní haon
ionadh san, nuair a chuireann tú tuairimíocht thraidisiúnta Ghaeil Mheiriceá san áireamh.
Tháinig an fógra seo aniar aduaidh ar chách.
This announcement caught everyone by surprise.
Tháinig an fógra seo aniar aduaidh ar chách.
alltacht
surprise, shock
Chuir siad seo
alltacht ar an bpobal, go háirithe na cinn a bhain le hionsaithe ar pháistí.
nach aon ionadh
that it's no surprise
B’fhéidir
nach aon ionadh mar sin go mbíonn an cam a imríodh ar an bPolainn ag Yalta fós á lua ag Polannaigh sa lá atá inniu ann.
chuir sé ionadh orm
it surprised me
Ciarraí lag agus mí-éifeachtach
Maidir leis an bpeil Ghaelach,
chuir sé ionadh orm chomh lag agus mí-éifeachtach is a bhí Ciarraí i gcoinne Chorcaí.